(Φωτογραφία: Ο Πάνος, ο Σπύρος, εγώ και ο Βαγγέλης, τέσσερις συμμαθητές από την Ιωνίδειο που ήδη βαδίζουν στα 67, εδώ τραγουδάνε το ρεμπέτικο "Πριν το χάραμα μονάχος..." Στο γάμο της Ιωάννας, κόρης του δεύτερου. Πριν τρία χρόνια).
Ο σκηνοθέτης...
Οι άνθρωποι, χρόνια, αιώνες τώρα,
γέρνοντας σιωπηλά πεθαίνουν.
Σαν να υποκλίνονται βαθιά
στον Θάνατο, τον απόλυτο σκηνοθέτη.
Κι ο ζωγράφος.
Βλέποντας την πανσέληνο τώρα, περασμένα μεσάνυχτα της 24ης προς την 25η Ιουλίου, από την Τήνο και μιλώντας τηλεφωνικά με το φίλο μου, ζωγράφο Κώστα Σπυριούνη:
Τον ρωτάω: Τί θυμάσαι από τον Τσαρούχη;
" Κάποτε του διαβάζαμε ένα αλλοπρόσαλλο κείμενο που είχε γράψει μία τεχνοκριτικός. Τότε αυτός σχολίασε:
"Αυτή, καλέ, δεν είναι τεχνοκρίτης. Πού τα είδε όλα αυτά; Μήπως είναι ονειροκρίτης;"
Η μεγάλη προσφορά του Τσαρούχη, ο ιδιότυπος μοντερνισμός του, έχει να κάνει με το ό,τι, ήδη από τη δεκαετία του '30, τόλμησε να ζωγραφίσει την επιθυμία. Ασυμβίβαστα. Κι ήταν μόλις είκοσι χρονών. Σε μία κοινωνία άκρως συντηρητική. Τόλμησε, που λέτε, να ζωγραφίσει τον έρωτα, το γυμνό σώμα, χωρίς ακαδημαϊκή προσέγγιση, μανιερισμούς, ή ωραιοποιήσεις. Την υγρασία του ιμέρου, την κάβλα ... δηλαδή το ανδρικό γυμνό χωρίς φορμαλιστική νοοτροπία της σχολής καλών τεχνών.
Αυτό είναι η μεγάλη του προσφορά και το μεγάλο το μάθημα. Αυτός είναι ο μοντερνισμός του. Και αυτό είναι η απάντησή μου σε όσους με θεωρούν ομοφοβικό. Που θα πει ότι η politically correct νοοτροπία τους αντιλαμβάνεται τα πράγματα τόσο διαστρεβλωμένα ώστε να αγγίζουν τα όρια της πιο απεχθούς συντήρησης.
Ο Τσαρούχης, λίγο πριν από τον Φρόιντ, αγωνιά και αποδίδει το ίδιο θέμα: την ανθρώπινη φιγούρα γυμνή τόσο στον έρωτα, δηλαδή τη ζωή όσο και στο θάνατο.
(Η σύνθεση των δύο έργων ανήκει στον άλλο φίλο μου Χρήστο Μαρκίδη)
ΥΓ. Η νεότητα είναι μια αρρώστια που θεραπεύει οριστικά και τελεσίδικα μόνο το γήρας. Όπως κι η ζωή εξάλλου είναι ασθένεια ανίατη, μία πανδημία χωρίς εξαιρέσεις. Η τέχνη πάλι είναι εκείνο το αγχολυτικό που καθιστά τον (κάθε) θάνατο ενδιαφέροντα.
Φωτογραφίες: Η γοητευτική συνύπαρξη Τσαρούχη, Φρόιντ ανήκει στον Χρήστο Μαρκίδη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου