Ο ποιητής, κριτικός και εκδότης Κώστας Κουτσουρέλης άνοιξε πριν από καιρό ένα θέμα προκλητικό όσο και επίκαιρο. Την βαρεμάρα της σύγχρονης τέχνης. Και το δήθεν της συμμετοχής σε αυτήν. Παρακολουθήστε έναν διάλογο με σπάνιο ενδιαφέρον και με εμπλοκή γνωστών ονομάτων του χώρου. Παραθέτω εδώ την απάντηση μου αλλά και όλο το link παραδίπλα :
...Τίποτε πιο αντικαλλιτεχνικό από την πλήξη εκ της τέχνης. Που όμως μπορεί να προέλθει τόσο από ανούσιες εξτραβαγκάντσες όσο και από βαρετούς ακαδημαϊσμούς. Νομίζω πως το πρόβλημα δεν είναι ο μοντερνισμός της μορφής αλλά η μορφή καθαυτή. Ή μάλλον η απουσία μιας μορφής - μιας μορφικής έρευνας που να διεγείρει και να διαφοροποιείται από την ομοιόμορφη απεραντολογία των ημερών μας. Από κάτι deja vu που μοιάζει με ποίηση αλλά είναι λεκτικός αυτισμός. Ζούμε μιαν αναγέννηση από την ανάποδη, αποτέλεσμα των 70 χρόνων μεταπολεμικής ειρήνης και ευμάρειας της Δύσης, με τους πάντες να καλλιτεχνίζουν, λόγω πόρων και χρόνου, λόγω ενός κοινωνικού must που κατάντησε μάστιγα, έστω κι αν στερούνται όχι ταλέντου αλλά και στοιχειώδους μαστοριάς ή γνώσης. Επειδή τέχνη χωρίς πειραματισμό αλλά και χωρίς αδιάκοπο διάλογο με το παρελθόν δεν υφίσταται.
Παράδειγμα η ζωγραφική. Ζούμε πραγματικά μιαν μοναδική για την ανθρώπινη ιστορία παραγωγή και υπερπροσφορά καλλιτεχνικού προϊόντος και εικαστικών καλλιτεχνών. Χιλιάδες σχολές καλών ή εφαρμοσμένων τεχνών ανά τον κόσμο παράγουν εκατοντάδες χιλιάδες καλλιτέχνες και εκατομμύρια ανάλογα έργα με την άνωθεν θεσμική αναγνώριση ότι αποτελούν έργα τέχνης άμεσα αξιοποιήσιμα από την ανάλογη αγορά. Ουδέν μεμπτόν σε αυτό πέραν της περαιτέρω σύγχυσης κριτηρίων και πρόσληψης. Αν τα πάντα είναι τέχνη και οι πάντες οι εκλεκτοί της, μήπως πρέπει να ξαναψάξουμε εκείνη την τέχνη που δημιουργεί ιστορία και ανατρέπει την εικόνα που έχουμε και για τον κόσμο και για τον εαυτό μας;
ΥΓ. Μπένγιαμιν, Αντόρνο, πολιτιστική βιομηχανία και μαζικός πολιτισμός δηλαδή. Αλλά και η μικροαστική σχιζοφρένεια για αυτο- έκφραση και καταξίωση. Αλλά και μια εργαλειακή παιδεία που απαξιώνει την μαθητεία, την πειθαρχία, την κριτική σκέψη, τις συγκρούσεις υπέρ μιας δήθεν
"αυθεντίας "με ευκαιριακά μοντερνιστικό πρόσημο. Πάντως η εποχή επικροτεί την απόσυρση της μεγάλης, της ιερής τέχνης υπέρ της showbiz. Του υπερθεάματος, της υπερπαραγωγής. Π.χ Μπιενάλε ή Ντοκουμέντα. Και την έκλειψη του καλλιτέχνη τύπου Βάγκνερ ή Μπέλα Μπάρτοκ ή Λε Κορμπιζιέ ή Μπόις ή Μπαίηκον ή Κέιτζ ή Κουνέλλη ή Τάκι. Αναφέρομαι επίτηδες σε δημιουργούς που λατρεύτηκαν και χλευάστηκαν συγχρόνως. Το πρόβλημα με άλλα λόγια δεν είναι το ατομικό όραμα αλλά η δυνατότητα να γίνει το ατομικό όραμα καθολικό. Υπάρχει πιο προσωπικός λυρισμός από εκείνο της Ψάπφας. Τί λες;
ΥΓ. Φωτογραφία 1.Μνήμη του εξαιρετικού Δημήτρη Ντοκατζή (1958 - 2017) που έφυγε πριν δύο χρόνια νικημένος από το aids και που έφερε με δημιουργική γενναιότητα την ασθένεια του μέχρι τέλους. Τι κρίμα που λείπει από την Ντοκουμέντα. Πόσο επείγει να ξαναδούμε μερικά πράγματα της σύγχρονης τέχνης μας πέρα από σκοπιμότητες ή παρέες. Και να ξεπεράσουμε, τριάντα πέντε χρόνια μετά, την αισθητική ανάγνωση της εγχώριας μοντερνιτέ με όρους Ευρωπαλίων.
(πριν πέντε χρόνια στην Αρτ Αθήνα, στο περίπτερο του Παντελή Τσάτση με εναν Τανιμανίδη για φόντο. Όταν η Αρτ Αθήνα ήταν εκδήλωση διεθνούς ενδιαφέροντος και κύρους).
Φωτογραφία 2. Η αφίσα της μεγάλης, αναδρομικής έκθεσης του γλύπτη Τάκι στην Tate modern του Λονδίνου. Εγκαίνια 3 Ιουλίου 2019. Υπενθυμίζεται ότι ο Τάκις που τιμήθηκε πέρσι στην ArtThessaloniki 3, γεννήθηκε το 1925!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου