Η είδηση σαν Delicatessen

Συμβάν είναι αυτό απλά που συμβαίνει. Η είδηση όμως του «συμβάντος» αποτελεί μιαν ολόκληρη «κατασκευή». Σ’ αυτή συμμετέχουν οι δράστες του συμβάντος ή όσοι το υπέστησαν –π.χ. όταν πρόκειται για ένα αυτοκινηστικό δυστύχημα, έναν σεισμό ή τις προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού- οι πομποί, οι δέκτες δηλαδή όλοι εμείς αλλά και οι ενδιάμεσοί τους. Πανομοιότυπο γεγονός –π.χ. ένα αυτοκινηστικό δυστύχημα, ένας σεισμός ή οι προγραμματικές δηλώσεις του πρωθυπουργού- εκατό χρόνια πριν θα είχε εντελώς διαφορετική μεταχείριση από πομπούς, δέκτες ή ενδιάμεσους. Εντελώς διαφορετική «κατασκευή». Ή, αν προτιμάτε «συσκευασία». Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η εποχή παρεμβαίνει δραστικά για να δώσει τις διαφορετικές , κάθε φορά, διαστάσεις του ίδιου ή πανομοιότυπου συμβάντος (λ.χ. ένας σεισμός 6 ρίχτερ κάπου στην Ελλάδα).
Σήμερα, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, η «είδηση» είναι δυναμικό προϊόν, διαμορφώνει τις μάζες, έχει πολιτική και οικονομική αξία. Έχουμε εθιστεί στην κατανάλωση «ειδήσεων» και μάλιστα έχουμε αποκτήσει τη σνομπ συμπεριφορά ενός βουλιμικού πελάτη σε supermarket που αντί για delicatessen σερβίρονται… news. Θέλουμε την «είδηση» μας λοιπόν συσκευασμένη, αποστειρωμένη σερβιρισμένη στους βαθμούς που αντέχουμε, ούτε βαριά ούτε ελαφριά, χωρίς περιττές πληροφορίες που να μας μπερδεύουν, ισοζυγισμένη ακριβώς στον αντιληπτικό μας ορίζοντα ώστε να μην μας θίγει, καρυκευμένη με το απαραίτητο συναίσθημα, αρκετά ερεθιστική για να μην αποκοιμηθούμε, ένα προϊόν τέλος πάντων αποκλειστικά για μας. Κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας. Εφόσον η είδηση ως ένα βαθμό μας περιέχει, ενέχει την εποχή μας, απειροελάχιστο κομμάτι της οποίας είμαστε κι εμείς οι ίδιοι. Μας αντανακλά, τέλος, σαν κυρτός καθρέφτης και μας απορροφά σαν άμμος. Επειδή λοιπόν η «είδηση» από αντικειμενικό συμβάν σταδιακά γίνεται «εμείς», αποκτά τις ιδιότητες ή τις ιδιοτροπίες μας. Ακτινοβολεί την, όποια, παιδεία μας. Τα χαρακτηριστικά μ’ άλλα λόγια ανθρώπων που έζησαν στον 20ο αιώνα και τώρα πέρασαν με ασυναίσθητα ελαφρό περπάτημα τη γέφυρα του 21ου πορευόμενοι ο καθένας το δικό του δρόμο. Έναν δρόμο που εκβάλλει όμως σε μια τεράστια, κοινή λεωφόρο. Είμαστε άνθρωποί που ζήσαμε ως έφηβοι την πολιτιστική άνοιξη των ’60, τη Χούντα, τη λειψή Μεταπολίτευση, την έκρηξη της ευμάρειας και της χυδαίας επίδειξης. Άνθρωποί που μας έμαθαν γρήγορα ν’ αναγνωρίζουμε την τιμή όλων των πραγμάτων αλλά την αξία κανενός. Σήμερα ταξιδεύουμε στις ατομικές ζωές μας αποδίδοντας πολύ μεγάλη σημασία στον εαυτό μας σε τρόπο ώστε να καθιστάμεθα βλαπτική τόσο για το περιβάλλον γύρω όσο και για τους εαυτούς μας τους ίδιους. Μια βαθύτερη ανασφάλεια και μια ελλειμματική αγωγή μας επιβάλλει να αποθεώνουμε το τώρα, επειδή έτυχε να υπάρχουμε σ’ αυτό και ν’ αγνοούμε όχι τόσο το μέλλον -το οποίο ούτως ή άλλως δεν ανήκει σ’ εμάς αλλά σε κάποιους άλλους-, όσο το παρελθόν με το οποίο έχουμε, θέλουμε δεν θέλουμε, ανοιχτούς λογαριασμούς.
Η κυρίαρχη νοοτροπία της εποχής έχοντας εξορκίσει τον θάνατο από την θεματολογία της, διαμορφώνει εγωπαθή και γιαυτό αξιοθρήνητα στον υπαρξιακό τους φόβο όντα τα οποία ζουν υστερικά και πεθαίνουν χωρίς να ξέρουν γιατί. Η ζωή δηλαδή κι ο θάνατός τους είναι μεν συμβάντα αλλά όχι γεγονότα. Πιθανόν μάλιστα να γίνουν «είδηση» στο δελτία των 8 αλλά όχι και Ιστορία. Η πιο οδυνηρή τιμωρία του μεταμοντέρνου ανθρώπου. Η δική μας, η χωρίς μεταφυσική, κόλαση.