Αυτός ο Αύγουστος

Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 

(Αύγουστο κλαίω τους νεκρούς μου...

Μνήμη Καταστροφής, Πένθος της Σμύρνης) 

... ποτέ δεν συνήθισα τους ανθρώπους, αλλά αυτό είναι μια άλλη μου αναπηρία...

                                             Δ. Δημητριάδης

 Παράξενο καλοκαίρι, καταχνιά, φωτιές και καψαλισμένη χώρα απ' άκρη σ' άκρη, τρελός άνεμος που αποτελειώνει ό τι έχει απομείνει. Καμμένες η Θράκη, η Ρόδος, η Εύβοια, το ένα τρίτο της Αττικής! Παράξενη, τρομαχτική εποχή με αλλαγές, αφανείς ή φανερές. Που επιταχύνονται χωρίς να μπορεί κανείς να προβλέψει εύκολα τις συνέπειες. Όσο κι αν το σύστημα επιμείνει ένοχα στο status quo.

Οι άνθρωποι διεκδικούν απελπισμένοι ό,τι η διαφήμιση της ευτυχίας τούς υπόσχεται, λίγες, ανέφελες δηλαδή διακοπές, ένα ταξίδι που θα ισοφαρίσει όλα τα προηγούμενα κακά, τις εκπτώσεις της καθημερινότητας τους, έναν άνθρωπο που θα έχει όλες τις αρετές των lifestyle περιοδικών και καμιά, ανθρώπινη, αδυναμία. Μια ευκαιρία να ξεφύγουν από την εγκλωβισμένη ζωή τους, τον παγιδευμένο τους εαυτό. Την πανδημία που δεν εξέλιπε ακόμη, την κρίση που ήρθε για να μείνει. 

Ο Αύγουστος καθίσταται έτσι ένας περιφραγμένος, ιδιωτικός παράδεισος, στον οποίο ο καθένας θέλει απελπισμένα να τρυπώσει. Έστω για λίγο. Φυγή, απόδραση, απομάκρυνση, άγονη γραμμή, κατασκευή του «εξωτικού», αντικατοπτρισμός του μακρινού ορίζοντα που παρασύρει και ελευθερώνει.

 Προσωπικά, κάνω τον Αύγουστο τις σκέψεις ή τους απολογισμούς που οι άλλοι πραγματοποιούν την Πρωτοχρονιά. Αυτόν το μήνα είναι όλες μου οι επέτειοι, οι επιτυχίες και οι ήττες. Αύγουστο κλαίω τους νεκρούς μου. Αύγουστο αποφασίζω ν' αλλάξω, κι όσο πιο σοφός, δηλαδή πιο μεγάλος γίνομαι, συνειδητοποιώ ακόμη πιο βαθιά πόσο ανώφελες είναι όλες αυτές οι αλλαγές. Οι επιλογές μιας ζωής.

 Είμαστε οι επιθυμίες και οι αδυναμίες μας, είμαστε οι κερδισμένες στιγμές που όμως κάποτε θα πληρωθούν με το παραπάνω, είμαστε κάτι χαρακωμένοι, ανάποδοι καθρέφτες, μάσκες πληγωμένες, ατελείς υποκριτές που οφείλουν, πάντως, να υποδυθούν τέλειους ρόλους. Κι οι αγάπες μας πάντα αρχίζουν και τελειώνουν τον Αύγουστο, την εποχή των ορίων που παραβιάζονται και του κρεσέντο που διεκδικεί για μια στιγμή και μόνη την ένταση της αιωνιότητας. Μισές οι χαρές, κολοβές οι λύπες, εφόσον το κακό σέρνεται υπόγειο και ανεξέλεγκτο. Κάθε φορά που τολμάς να δεις έξω απ' το καβούκι σου, το home-castle του χειμώνα ή το σκάφανδρο των διακοπών που λέγεται "καλοκαίρι", ο τρόμος του πραγματικού σε συντρίβει. 

Στις κοινωνίες των μαζικών ατομισμών η ζωή η ίδια είναι πρόβλημα μέγα, γι' αυτό και επισημοποιούνται τα λογής υποκατάστατα. Οι μοναξιές βαφτίζονται σχέσεις, οι ευκαιριακές συνευρέσεις δύο φιδιών κάτω απ' το ίδιο ξερολίθαρο, οικογένειες, τα παραισθητικά παιχνίδια που δημιουργεί ο κάθετος ήλιος όταν φωτίζει έκκεντρα τα πρόσωπα, έρωτες, κ.ο.κ. Μεγαλωμένοι με μελό και happy end και με πάθη τόσης διάρκειας όση χωράει ένα σίριαλ, καταθλιβόμαστε αθεράπευτα όταν βλέπουμε πόσο άσχημη είναι η ζωή όταν την ομορφιά την ψάχνεις σ' ένα ηλιοβασίλεμα, κάπου πέρα μακριά κι όχι σε όσα εσωτερικά πράγματα σού επιτρέπουν να την δικαιούσαι. Άνθρωποι σε δίπολα, σε τρίγωνα, σε ασύμπτωτες ευθείες, σε φαύλους κύκλους, υποκρίνονται πως αγαπάνε χαζεύοντας απλώς τον καθρέφτη τους, και τότε η ίδια τους η εικόνα ετοιμάζεται να τους κατασπαράξει. Δικαιοσύνη...

ΥΓ. Σαν σήμερα πριν εκατό και ένα χρόνια. Η ανείπωτη τραγωδία. Η εκδίκηση της ιστορίας. Ίσως γι' αυτό είναι τον Αύγουστο που πενθώ τους νεκρούς μου, κυρίως τους συμβολικούς. Γι 'αυτό πάλι Αύγουστο είμαι έτοιμος να πιστέψω σε μιαν ευτυχία που δεν έρχεται τελικά. Δεν έρχεται ποτέ.

 Ίσως γιατί είναι πολύ ιδιοτελής, ίσως γιατί φιλοδοξεί να χτιστεί αποκλειστικά από υλικά καταδαφίσεως. Το κοινό μας λάθος, αυτό της Μεταπολίτευσης που το πληρώνουμε όλοι εξ αδιαιρέτου. Νεόπλουτοι, νεόφτωχοι, επηρμένοι, ειμαρμένοι, μαραμένοι κλπ. Επειδή είμαστε πάλι έτοιμοι να ξεχάσουμε, να συμψηφίσουμε, να συγχωρήσουμε...μήπως και συγχωρεθούμε. Εξάλλου ο Αύγουστος προσφέρεται. Καυτός σαν ερωτική αγκαλιά ή σαν inferno...

Φωτογραφία: Το Ουρητήριο της Ιστορίας, εγκατάσταση του Βλάση Κανιάρη από την αναδρομική του στην Εθνική Πινακοθήκη πριν από τριάντα χρόνια. Ζωντανά μοντέλα ο Μανώλης Μεραμπελιώτης, Τάκης Πουλόπουλος, βοηθοί τότε του δάσκαλου, κι εγώ.