Marasmus Senilis, (ξηρασία και πισίνες)!
(... όλοι πια φοβούνται το προφανές, τη φωτιά, όμως η μείζων καταστροφή είναι η λειψυδρία...)
Πρόκειται για την γνωστή λατινική φράση που σημαίνει χονδρικά "γεροντικός μαρασμός". Νομίζω πως πρόκειται για την ασθένεια που ταλανίζει από ετών την χώρα μας. Τη βασική αιτία της παρακμής της. Μια χώρα στην οποία οι νέοι βιάζονται να γεράσουν και οι γέροι δεν εγκαταλείπουν τα πόστα εξουσίας ποτέ. Μια χώρα που έχει κάνει τη διασκέδαση αγχωμένο καταναγκασμό και την αργόσχολη ραστώνη τρόπο ζωής. Μια χώρα που έχει τον μισό πληθυσμό της συνταξιούχους από τα πενήντα - για τις γυναίκες ακόμη πιο χαμηλά - και τον υπόλοιπο δουλοπάροικο σε τράπεζες λόγω χρεών. Μια χώρα - αποικία χρέους, με άλλα λόγια, ξεπουλημένη για τα επόμενα 99 χρόνια. Μια χώρα καταθλιπτικών που όμως δεν έχουν το σθένος να αναγνωρίσουν - τουλάχιστον - τη θέση τους. Μια χώρα που εξακολουθεί να καταναλώνει ασύστολα χωρίς να παράγει τίποτε. Μια χώρα που την πούλησαν οι πολιτικοί τους οποίους πάντως ο λαός είχε δημοκρατικά εκλέξει. Μια χώρα με ένδοξο παρελθόν, αξιοθρήνητο παρόν και ανύπαρκτο μέλλον. Μια χώρα - φάντασμα και μια κοινωνία που οι Αβδηρίτες κάτοικοι της εξακολουθούν να ρυπαίνουν τις παραλίες, να καίνε τα δάση, να ξοδεύουν ασύστολα τα αποθέματα του νερού που όμως εξαντλούνται δραματικά και να καταπατούν με ιδιοτέλεια κάθε σπιθαμή εκείνου του δημοσίου χώρου που μπορούν.
Το παράδειγμα του Αγίου Ρωμανού στην Τήνο είναι χαρακτηριστικό: Μια πανέμορφη, μικρή παραλία η οποία άντεχε λίγους επισκέπτες που θα την σέβονταν και θα την χαίρονταν με μέτρο και σεμνότητα, έγινε εδώ και δύο χρόνια προορισμός must εκείνου του lifestyle που η κρίση και η πανδημία δεν κατάφεραν να εξαλείψουν.
Ευφάνταστοι "επιχειρηματίες" έστησαν ένα φαραωνικό μπιτσόμπαρο κλείνοντας τ' αρμιρίκια, με την ένοχη ανοχή των τοπικών αρχών το οποίο κάθε χρόνο επεκτείνεται όλο και περισσότερο. Το ίδιο επανελήφθη και στην ακόμη πιο μικρή παραλία της Βουρνής. Εδώ πλέον ο χώρος έχει γίνει απροκάλυπτα ιδιωτικός με παρκαδόρο να σε περιμένει καθώς κατεβαίνεις! Όπως Μύκονο!
Όμως πλέον έτσι γίνεται, σχεδόν παντού, σ' όλη την Ελλάδα. Οι τοπικές κοινωνίες εν ονόματι του ιερού κέρδους ξεπουλάνε χωρίς αναστολές ό τι δεν έχει ακόμη ξεπουληθεί. Όλοι πια φοβούνται το προφανές, τη φωτιά, ένα η πιο μεγάλη συμφορά είναι το νερό.
Δηλαδή το χειρότερο όλων από όσα μας πλήττουν, είναι η δραματική έλλειψη νερού. Που μετά την ετήσια κανονικότητα των όλο και πιο ολέθριων πυρκαγιών η έλλειψη αυτή - ιδίως στα κυκλαδονήσια - εξελίσσεται σε εφιάλτη. Ειδικοί προειδοποιούν ότι η υγρασία του εδάφους δεν ξεπερνά τα 40 εκατοστά. Η ερημοποίηση είναι ante portas αλλά οι αρχές παρέχουν αφειδώς άδειες για ιδιωτικές πισίνες οι οποίες όμως υδροδοτούνται από γεωτρήσεις που στερεύουν. Φαύλος κύκλος. Η διψασμένη Τήνος έστειλε νερό με υδροφόρα στην αποξεραμένη Μύκονο! Τα νησιά υποφέρουν από ξηρασία, λειψυδρία - με τα λιγοστά δέντρα να χαροπαλεύουν, τις συκιές να μην δίνουν φέτος καρπούς μαζεύοντας δυνάμεις - αλλά οι πισίνες δίπλα στη θάλασσα (!) πολλαπλασιάζονται. Νεόπλουτοι Έλληνες αλλά και οι πάμπολλοι ξένοι που αγοράζουν πλέον μανιωδώς στην Τήνο και την Άνδρο, αφού εξάντλησαν Μύκονο και Πάρο, απαιτούν οπωσδήποτε πισίνα. Και οι αρχές χωρίς αιδώ το επιτρέπουν. Ενώ συμβολικά η απέναντι στεριά καίγεται, αβοήθητη, μήνες τώρα χωρίς νερό...
Στον Άγιο Ρωμανό το μπιτσόμπαρο πλέον κατέλαβε σχεδόν διπλάσιο χώρο της αρχικής αδείας του, μετετράπη σε εστιατόριο που τηγανίζει και ψήνει παρότι ο νόμος απαγορεύει ρητά τη χρήση φωτιάς στις ακρογιαλιές. Επίσης διοργανώνει πάρτι χωρίς να έχει άδεια, χωρίς χημικές τουαλέτες, ρυπαίνοντας τον όμορφο γιαλό και δημιουργώντας κυκλοφοριακό αδιαχώρητο ως το ενάλιο κύμα. Αστυνομία, λιμενικό, Περιφέρεια, λοιπές αρχές απούσες...
Αν αναφέρω, τώρα, το μεμονωμένο αυτό γεγονός, είναι γιατί ανάλογα συμβαίνουν σε όλη την επικράτεια. Με την ανάλογη, με το αζημίωτο, ανοχή. Σιγά σιγά οι παραλίες καταλαμβάνονται συστηματικά από τους επιτήδειους με στόχο την μυκονοποίηση κάθε ακτής. Εκεί που κάποτε υπήρχε ομορφιά και γραφικότητα, τώρα κυριαρχούν ηχορύπανση και αλητεία. Ο κόσμος της αθηναϊκής νύχτας, μέρα μεσημέρι, στα κυκλαδονήσια.
Το κωδωνοστάσιο, μαρμάρινο κομψοτέχνημα, της Παναγίας Κιουράς στην Καρδιανή. Ευστάθεια και μέτρο ενώ κάτω ακριβώς η άλλοτε πλούσια πηγή του νερού (που όμως τώρα έχει μειωθεί σημαντικά).
Κάνω έκκληση όσο ακόμα είναι καιρός:
Η καταστροφή που δημιουργείται είναι πολλαπλάσια του όποιου, εφήμερου κέρδους. Οι μικρές, ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, παραλίες δεν αντέχουν την υπερεκμετάλλευση. Εξάλλου δεν διαθέτουν τις στοιχειώδεις υποδομές, πάρκινγκ, νερό, δρόμους, αποχέτευση κλπ. Πλέον οι πληροφορημένοι αποφεύγουν τον πολυδιαφημισμένο Άγιο Ρωμανό και πράττουν σοφά. Πολύ γρήγορα η πρόσκαιρη ευφορία θα ανατραπεί. Χωρίς υποδομές η Τήνος θα ξεφτίσει ως τουριστική μόδα έχοντας συγχρόνως ξεπουλήσει την ψυχή της. Την αισθητική της μοναδικότητα. Ακούστε με:
Ο μαρασμός ενός τόπου είναι οδυνηρότερος από τον μαρασμό ενός προσώπου. Σ' έναν άνθρωπο τα γηρατειά είναι φυσιολογικά. Σ'έναν τόπο όμως και σ' ένα περιβάλλον είναι οπτικοποιημένη κατάρα.
Βώλακας, αρχέγονο, μεταφυσικό τοπίο. Ψάχνοντας κάτω από τον ηφαιστειογενή βράχο τα κρυμμένα όπλα του Θησέα. Της φύσης που περιφρονούμε.
ΥΓ. Επαναλαμβάνω: Όλοι πλέον τρέμουν - και πολύ λογικά - την ενιαύσια, την επαναλαμβανόμενη κατάρα των πυρκαγιών. Όμως ακόμη πιο μεγάλη συμφορά είναι η παρατεταμένη ξηρασία - οι αιφνίδιες πλημμύρες την επιβεβαιώνουν, δεν την εξαλείφουν - είναι η λειψυδρία δηλαδή η απόλυτη στέρηση νερού.
Στα κυκλαδονήσια, για παράδειγμα, η κατάσταση είναι εφιαλτική καθώς τους θερινούς μήνες ο πληθυσμός τους συχνά υπερδεκαπλασιάζεται με τις ανάγκες για νερό να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα. Όλοι μιλούν για αφαλατώσεις αλλά έχουν γίνει ελάχιστα, οι υπάρχουσες δεξαμενές αδειάζουν δραματικά ενώ η κατάχρηση των γεωτρήσεων με την υπεράντληση του υδροφόρου ορίζοντα, επιτείνουν το πρόβλημα. Και να σκεφτεί κανείς πως η πολιτεία δεν απαγορεύει δια νόμου και ροπάλου τις πισίνες, αντιθέτως, τουλάχιστον στα μεγάλα τουριστικά νησιά, όπου έχουμε και την μεγαλύτερη και πιο επιδεικτική κατάχρηση των λεγόμενων pools. Οι νέες, υπερπολυτελείς βίλες πού κατασκευάζονται με έντονους ρυθμούς παντού, προϋποθέτουν απαραίτητα μία πισίνα. Ιδιαίτερα οι ξένοι αγοραστές την απαιτούν θεωρώντας την εκ των ουκ άνευ αξεσουάρ. Κι ας είναι δίπλα στην ωραιότερη θάλασσα! Κι ας στερούν το πολύτιμο νερό απ' την ντόπια χλωρίδα και πανίδα. Τα φυτά και τα ζώα. Ειδικοί προειδοποιούν ότι η υγρασία του εδάφους δεν ξεπερνά τα 40 εκατοστά! Από εκεί και κάτω οι ρίζες των δέντρων ξεραίνονται ανενεργές.
Εμπρός σε αυτήν την επιθετική αλητεία, την ιδιωτική και κρατική αφροσύνη, τα ελάχιστα, πλέον, δέντρα το Αιγαίου επιστρατεύουν την κυτταρική τους μνήμη, την ευφυΐα τους για να επιβιώσουν. Κάνουν αιματηρές οικονομίες σε φύλλα και καρπούς, ενώ προσαρμόζονται ταυτόχρονα στις συνθήκες καύσωνα καταναλώνοντας με μέτρο, δηλαδή αξιοποιώντας και την ελαχιστότερη υγρασία που ο νοτιάς δημιουργεί τα ζεστά βράδια. Δεν επιτρέπουν από την άλλη στο βοριά να τα καταπονήσει και να τα ξεριζώσει. Ακολουθούν τη φορά του, τα πεύκα κυρίως αλλά και οι γέρικες συκιές, λυγίζοντας στο πέρασμα του όχι από φόβο αλλά από σοφία. Αιώνες τώρα. Δεν προσκυνάνε, αντιστέκονται.
Προχτές κοντά στο νέο λιμάνι της Τήνου, ανακάλυψα αυτή την επίμονη, μικρή συκιά, ένα μικρό θαύμα της φύσης, ένα μεγάλο μάθημα ύπαρξης και οικονομίας για όλους μας, που αναπτύχθηκε κυριολεκτικά στο τσιμέντο, ανάμεσα στο ρείθρο και την άσφαλτο. Αποθηκεύοντας, τις οίδε που, το ελάχιστο νερό των βροχών του χειμώνα. Ένα ευφυές δέντρο που επιμένει να αναπτύσσεται κόντρα στον άνεμο - γδάρτη αλλά και στον ανθρώπινο ιμπεριαλισμό. Ένα δέντρο που επιπλέον, παρά το ελάχιστο μέγεθος του, δίνει, όπως βλέπετε, καρπούς, εν μέσω γενικής ξηρασίας!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου