Ο Μαρξ πηγαίνει λαϊκή

Λαϊκή αγορά στην Ξενοκράτους, Κολωνάκι. Τη ζωγράφισε στο πιο φιλόδοξο έργο του ο Παναγιώτης Τέτσης. Λαϊκή αγορά στη Μ. Αλεξάνδρου, Ν. Σμύρνη. Οπου η ταξική πάλη του Μαρξ, ταξικός μεν πλην εγκάρδιος εναγκαλισμός. Στο αγαπητικό κλίμα της Ορθόδοξης παράδοσης. Αλλά και στη γενικότερη διάθεση που διακρίνει τους Νεοέλληνες να ξεχνάνε και να συγχωρούν. Λαϊκή αγορά λοιπόν σαν τελετουργία και θέατρο της πιο άμεσης Δημοκρατίας. Και μάλιστα σε λαϊκή απογευματινή. Οπου παραγωγοί, τα παιδιά της γης, διαπραγματεύονται μελιτζάνες ή ρεπανάκια με τους νεόκοπους αστούς, τα παιδιά της πόλης. Αυτό που αποθεώνεται εδώ είναι η ζωντανή, λαϊκή γλώσσα. Προφορική, ευρηματική έως… σκανδάλου, προσωπική και συγχρόνως δημόσια. «Ποπό, πράμα που σαλεύει» ωρύεται ο υπαίθριος ψαράς δείχνοντας το σαλάχι στον πάγο και τρυπώντας συγχρόνως με το βλέμμα του το μπούστο της μελαχρινής πελάτισσας. Απολαμβάνω τότε το τελευταίο ίχνος της αγοράς του δήμου, αληθινό ξεφάντωμα υπό το πρόσχημα της φρέσκιας, φθηνής τροφής ή του μισοτιμής προϊόντος. Πράγματα δηλαδή που έχουν περάσει στη σφαίρα των μυθικών συμβόλων καθώς ζούμε στην εποχή του fastfood, του delivery ή των χαοτικών «Μall». Αντίθετα, στη λαϊκή ζει ένα ελευθεριακό πνεύμα, ο προνεωτερικός τρόπος ανταλλαγής αγαθών με κυρίαρχη την «κοινοτική» αλληλεγγύη. Και βέβαια το ήθος των χειρωνάκτων, δηλαδή εκείνων των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν μόνοι τις ανάγκες τους και που καταναλώνουν ό,τι παράγουν. Πριν υποκύψουν στα τυποποιημένα, τα προμαγειρεμένα, τα προκάτ και τον ετοιματζίδικο παράδεισο των supermarkets. Ευκαιρία για φλερτ -κυρίως μεταξύ (υπερ) ώριμων. Οσων δηλαδή διαθέτουν άφθονο χρόνο επειδή δεν τους περισσεύει και πολύς. Η λαϊκή είναι ένας εκφραστικός, ερωτικός χώρος με τους ψωνίζοντες και τους πωλητές σαν Χορό αρχαίας κωμωδίας. «Αχαρνής», ας πούμε. Και με το φαλλικό στοιχείο παρόν. Λόγου χάρη, τα καρότα ή τα αγγουράκια. Είναι ενδεικτικός εξάλλου ο τρόπος με τον οποίο ακκίζονται οι μεγαλούτσικες πελάτισσες και οι νεότεροι πωλητές: «Τι τις ζουλάς, μαντάμ, τις ντομάτες; Δεν κορνάρουν!». Ποιητική μεταφορά που θα ζήλευε και ο Βιτσέντζος Κορνάρος.