«Να επιτελέσει η Εθνική Πινακοθήκη την εθνική της αποστολή... Να προβάλλουμε όχι μόνον τους σπουδαίους αλλά και τις άλλες φωνές που είναι σημαντικοί καλλιτέχνες και που δεν τους γνωρίζουν οι Ελληνες γιατί δεν τους έχουν δει...». Τάδε έφη ο ακαδημαϊκός Παναγιώτης Τέτσης στην «Καθημερινή» της 14.10. Διάβαζα και έτριβα τα μάτια μου όλος χαρά. Κατά σύμπτωση είναι οι εκφράσεις που κι εγώ έχω χρησιμοποιήσει επαναληπτικά κατά την πυκνή, υπερδεκαετή μου αρθρογραφία στο «Αντί» και την «Ελευθεροτυπία».
Πρόσφατο παράδειγμα: «Εδώ και καιρό η Πινακοθήκη δεν λειτουργεί ούτε ως εθνική ούτε ως Πινακοθήκη αλλά σαν χώρος διασταυρούμενων πολιτικών και κοσμικο-κοινωνικών παιγνίων, που ξοδεύει υπερβολικά, με συζητήσιμο αποτέλεσμα και που ΔΕΝ προβάλλει την ελληνική τέχνη όπως έχει υποχρέωση...» (Γυάλινο Μάτι, 25.9.05). Μόνο που ο κ. Τέτσης είναι πρόεδρος της Πινακοθήκης, όπως είναι και ο κ. Αντώνης Μακρυδημήτρης -που συνυπογράφει τη νέα «πρόταση»- μέλος του Δ.Σ. της, δηλαδή μέρος του προβλήματος κι όχι η δυνατότητα υπέρβασής του! Αμφότεροι έχουν αποδεχθεί την υποβάθμιση του ιδρύματος, τις υπερβολικές σπατάλες, την κακοποίηση του κτηριακού κελύφους, την έλλειψη μικρών μονογραφικών εκθέσεων όπως διοργανώνονταν επί Δημ. Παπαστάμου -με χαμηλότατο budget!-, τον αποκλεισμό του κήπου γλυπτικής, το κλείσιμο των αιθουσών του ισογείου -δωρεά Βασ. και Κ. Μπεκιάρη- την περιθωριοποίηση των επιμελητών, την μονοκρατορία της διευθύντριας και τον συγκεντρωτισμό της. Σκεφτείτε: και τα παραρτήματα και η Γλυπτοθήκη λειτουργούν επίσης με διευθύντρια την κ. Πλάκα!
Παράλληλα κατάπιαν, αμφότεροι, το πόρισμα του γενικού επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης κ. Λέανδρου Ρακιντζή (φ. 559/1542, 14.10.05) που ζητούσε ν' αποδοθεί πειθαρχική ευθύνη κατά της διευθύντριας για σωρεία κατ' ευθείαν αναθέσεων και για υπερβάσεις των προϋπολογισμών που έφταναν το 1.000.000 ευρώ! («Ε», 4.12.06).
Ολα τ' ανωτέρω είχα διαμηνύσει στους κ. Τέτση και Μακρυδημήτρη όταν διορίστηκαν στο Δ.Σ. της ΕΠΜΑΣ αλλά και τα είχα υποβάλει σε αναλυτική έκθεση στον πρωθυπουργό όταν, τον Μάρτιο του 2004, είχε αναλάβει το υπουργείο Πολιτισμού. Τα ανάλογα είχα αναφέρει και στον κ. Ευ. Βενιζέλο όταν πρωτοορκίστηκε υπουργός Πολιτισμού αλλά αυτός αντί απάντησης μ' έστειλε δυο φορές στο Πειθαρχικό επειδή με τις απόψεις μου, φαίνεται, διετάραζα την ομερτά του κυρίαρχου συστήματος (περισσότερα, με λεπτομέρειες της δίκης που επακολούθησε, στο βιβλίο μου «Ο Πολιτισμός στην Εποχή της Μελαγχολίας», εκδ. ΜΙΛΗΤΟΣ, 2004).
Χαίρομαι, λοιπόν, όταν βλέπω πως οι ιδέες μου είναι πάλι επίκαιρες, εκστομιζόμενες μάλιστα από τόσο επίσημα χείλη. Μόνο που οι δυο όψιμοι συνοδοιπόροι μου λένε κι άλλα. Υποστηρίζουν επίσης τη μεταφορά της Πινακοθήκης στο Πολεμικό Μουσείο -πρόκειται για ιδέα του παλαιού σχεδίου Κων/νου Καραμανλή-Γ. Κανδύλη, ανεφάρμοστη σήμερα-, τη ματαίωση (sic!) του, εγκεκριμένου, σχεδίου ανακαίνισης του υπάρχοντος κτηρίου -ολέθρια ιδέα τω όντι- και τέλος τη μετατροπή της Πινακοθήκης -το κερασάκι στην τούρτα- σε Ν.Π.Ι.Δ. (sic)! Ετσι ξεπερνάμε την κακοδιοίκηση, τον αυταρχισμό και τις σπατάλες, την εγκατάλειψη των συλλογών και την ξεπερασμένη και ανέμπνευστη μόνιμη έκθεση, την έλλειψη αιθουσών χαρακτικής, σύγχρονων έργων κ.λπ., με την αγαπημένη καραμέλα εκσυγχρονιστών και νεοφιλελεύθερων, την ιδιωτικοποίηση. Να ένα, ακόμη, σημείο όπου συγκλίνουν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Ελα όμως που υπάρχει τεράστιο συνταγματικό κώλυμα δεδομένου ότι η ΕΠΜΑΣ επειδή είναι και Μουσείον Αλεξάνδρου Σούτζου, αποτελεί κληροδότημα. Αφήνω κατά μέρος το πελώριο ηθικό ζήτημα: οι εθνικοί θησαυροί και τα μουσεία πολιτισμικής μνήμης και ιστορίας ΔΕΝ ιδιωτικοποιούνται. Αν η ΕΠΜΑΣ στοιχίζει πάρα πολλά και αποδίδει ελάχιστα, παρά τις δαψιλείς χορηγίες, αυτό οφείλεται στην ανορθολογική της οργάνωση και την ανεπάρκεια του διευθυντικού, απολυταρχικού της μοντέλου. Στην καταφανή κόπωση ενός σχήματος που έδωσε ό,τι είχε να δώσει 15 χρόνια και που η θητεία του ανανεώθηκε ετσιθελικά για τέταρτη πενταετία από τον οξύνου κ. Βουλγαράκη. Χωρίς ν' αντιδράσουν τότε οι κ. Τέτσης και Μακρυδημήτρης. Και χωρίς να απαιτήσουν προκήρυξη της θέσης, ανοιχτή διαδικασία και υποβολή υποψηφιοτήτων, όπως συμβαίνει στο πανεπιστήμιο.
Οσο οι διευθύνσεις των μουσείων αποτελούν προνόμια για προσωπικά ρουσφέτια υπουργών, όσο τα μουσεία δεν αξιολογούνται από ειδήμονες με κριτήρια επιστημονικά και όχι κοσμικά, τόσο θα επιπολάζουν σκάνδαλα, αποκλεισμοί και δυσεξήγητοι προϋπολογισμοί. Ολα τ' άλλα είναι υποκρισίες. Ο κ. Τέτσης έπρεπε να έχει επίσης αντιδράσει όταν τον κατάλογο του Botero υπέγραφε ο... κ. Λάλας κι όταν ο Φασιανός εξέθετε τον πίνακα «Νέοι επενδυταί οδεύοντες προς Eurobank»! Τελευταία απορία: είναι εν γνώσει της κ. Πλάκα το ανωτέρω «όραμα»; Αν όχι, είναι κομψό να παρακάμπτεται με τέτοιον τρόπο η επί τόσα χρόνια διευθύντρια από τους φίλους και συνεργάτες της;
ΥΓ.: Τα ίδια συμβαίνουν και στο ΕΜΣΤ. Τουλάχιστον, ας ισχύσουν εκεί ανοιχτές διαδικασίες τώρα που έληξε η θητεία της νυν διεύθυνσης, επιλεγμένης προ δεκαετίας από τον κ. Βενιζέλο. Για τα έργα τής οποίας παραπέμπω ενδεικτικά στα άρθρα του τ. προέδρου της, καθηγητή-ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα και στο απολαυστικό κείμενο του καθηγητή-γλύπτη Φώτη («Ε» 2.9.05).
Παράλληλα κατάπιαν, αμφότεροι, το πόρισμα του γενικού επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης κ. Λέανδρου Ρακιντζή (φ. 559/1542, 14.10.05) που ζητούσε ν' αποδοθεί πειθαρχική ευθύνη κατά της διευθύντριας για σωρεία κατ' ευθείαν αναθέσεων και για υπερβάσεις των προϋπολογισμών που έφταναν το 1.000.000 ευρώ! («Ε», 4.12.06).
Ολα τ' ανωτέρω είχα διαμηνύσει στους κ. Τέτση και Μακρυδημήτρη όταν διορίστηκαν στο Δ.Σ. της ΕΠΜΑΣ αλλά και τα είχα υποβάλει σε αναλυτική έκθεση στον πρωθυπουργό όταν, τον Μάρτιο του 2004, είχε αναλάβει το υπουργείο Πολιτισμού. Τα ανάλογα είχα αναφέρει και στον κ. Ευ. Βενιζέλο όταν πρωτοορκίστηκε υπουργός Πολιτισμού αλλά αυτός αντί απάντησης μ' έστειλε δυο φορές στο Πειθαρχικό επειδή με τις απόψεις μου, φαίνεται, διετάραζα την ομερτά του κυρίαρχου συστήματος (περισσότερα, με λεπτομέρειες της δίκης που επακολούθησε, στο βιβλίο μου «Ο Πολιτισμός στην Εποχή της Μελαγχολίας», εκδ. ΜΙΛΗΤΟΣ, 2004).
Χαίρομαι, λοιπόν, όταν βλέπω πως οι ιδέες μου είναι πάλι επίκαιρες, εκστομιζόμενες μάλιστα από τόσο επίσημα χείλη. Μόνο που οι δυο όψιμοι συνοδοιπόροι μου λένε κι άλλα. Υποστηρίζουν επίσης τη μεταφορά της Πινακοθήκης στο Πολεμικό Μουσείο -πρόκειται για ιδέα του παλαιού σχεδίου Κων/νου Καραμανλή-Γ. Κανδύλη, ανεφάρμοστη σήμερα-, τη ματαίωση (sic!) του, εγκεκριμένου, σχεδίου ανακαίνισης του υπάρχοντος κτηρίου -ολέθρια ιδέα τω όντι- και τέλος τη μετατροπή της Πινακοθήκης -το κερασάκι στην τούρτα- σε Ν.Π.Ι.Δ. (sic)! Ετσι ξεπερνάμε την κακοδιοίκηση, τον αυταρχισμό και τις σπατάλες, την εγκατάλειψη των συλλογών και την ξεπερασμένη και ανέμπνευστη μόνιμη έκθεση, την έλλειψη αιθουσών χαρακτικής, σύγχρονων έργων κ.λπ., με την αγαπημένη καραμέλα εκσυγχρονιστών και νεοφιλελεύθερων, την ιδιωτικοποίηση. Να ένα, ακόμη, σημείο όπου συγκλίνουν Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ. Ελα όμως που υπάρχει τεράστιο συνταγματικό κώλυμα δεδομένου ότι η ΕΠΜΑΣ επειδή είναι και Μουσείον Αλεξάνδρου Σούτζου, αποτελεί κληροδότημα. Αφήνω κατά μέρος το πελώριο ηθικό ζήτημα: οι εθνικοί θησαυροί και τα μουσεία πολιτισμικής μνήμης και ιστορίας ΔΕΝ ιδιωτικοποιούνται. Αν η ΕΠΜΑΣ στοιχίζει πάρα πολλά και αποδίδει ελάχιστα, παρά τις δαψιλείς χορηγίες, αυτό οφείλεται στην ανορθολογική της οργάνωση και την ανεπάρκεια του διευθυντικού, απολυταρχικού της μοντέλου. Στην καταφανή κόπωση ενός σχήματος που έδωσε ό,τι είχε να δώσει 15 χρόνια και που η θητεία του ανανεώθηκε ετσιθελικά για τέταρτη πενταετία από τον οξύνου κ. Βουλγαράκη. Χωρίς ν' αντιδράσουν τότε οι κ. Τέτσης και Μακρυδημήτρης. Και χωρίς να απαιτήσουν προκήρυξη της θέσης, ανοιχτή διαδικασία και υποβολή υποψηφιοτήτων, όπως συμβαίνει στο πανεπιστήμιο.
Οσο οι διευθύνσεις των μουσείων αποτελούν προνόμια για προσωπικά ρουσφέτια υπουργών, όσο τα μουσεία δεν αξιολογούνται από ειδήμονες με κριτήρια επιστημονικά και όχι κοσμικά, τόσο θα επιπολάζουν σκάνδαλα, αποκλεισμοί και δυσεξήγητοι προϋπολογισμοί. Ολα τ' άλλα είναι υποκρισίες. Ο κ. Τέτσης έπρεπε να έχει επίσης αντιδράσει όταν τον κατάλογο του Botero υπέγραφε ο... κ. Λάλας κι όταν ο Φασιανός εξέθετε τον πίνακα «Νέοι επενδυταί οδεύοντες προς Eurobank»! Τελευταία απορία: είναι εν γνώσει της κ. Πλάκα το ανωτέρω «όραμα»; Αν όχι, είναι κομψό να παρακάμπτεται με τέτοιον τρόπο η επί τόσα χρόνια διευθύντρια από τους φίλους και συνεργάτες της;
ΥΓ.: Τα ίδια συμβαίνουν και στο ΕΜΣΤ. Τουλάχιστον, ας ισχύσουν εκεί ανοιχτές διαδικασίες τώρα που έληξε η θητεία της νυν διεύθυνσης, επιλεγμένης προ δεκαετίας από τον κ. Βενιζέλο. Για τα έργα τής οποίας παραπέμπω ενδεικτικά στα άρθρα του τ. προέδρου της, καθηγητή-ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα και στο απολαυστικό κείμενο του καθηγητή-γλύπτη Φώτη («Ε» 2.9.05).
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 01/11/2007
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου