Καθηγηταί και...Σία!

Επιστήμη και τηλεόραση,

 μία διασκεδαστική σχέση

Στην Ασπασία Ράικου

                                           Α

"Ουδείς μωρότερος των διδασκάλων εάν δεν υπήρχαν οι ιατροί" ισχυρίζεται σαρκάζουσα η λαϊκή σοφία. Από την άλλη όσο εξαπλώνεται πανίσχυρη η πανδημία αλλά τόσο κατακλυζόμαστε από αντιφατικές, επιστημονικές απόψεις, αλληλοσυγκρουόμενες θέσεις ή θεωρίες, προσωπικές αντιπαλότητες ειδικών ή ανίδεων και βέβαια συνειδητοποιούμε πόσο λίγο έχει προχωρήσει η ανθρωπότητα από την εποχή της προνεωτερικότητας και των αλχημιστών όσον αφορά στην πρόβλεψη και την αντιμετώπιση τέτοιων θεομηνιών. 

Η πανίσχυρη, η άτεγκτη επιστήμη, με την ασύγκριτη, ηλεκτρονική τεχνολογία στα χέρια της, την  βιοχημεία, την νανοϊατρική, την μοριακή γενετική, την φαρμακευτική έρευνα κλπ. εκφράζει σήμερα ντροπιασμένη την αδυναμία της εμπρός στον, πραγματικά παντοδύναμο, μονοκύτταρο ιό που σαρώνει τον πλανήτη.

Αυτή η κρίση, τελικά, αν δεν αποτελείτο από μίαν ατελείωτη αλυσίδα ανθρώπινων τραγωδιών, θα αποτελούσε τη μεγαλύτερη κωμωδία που ανέβηκε ποτέ στον πλανήτη.

 Ή, αν προτιμάτε, τη μεγαλύτερη διακωμώδηση της ανθρώπινης σοφίας και εκείνης της απροσπέλαστης θεάς των νεωτέρων χρόνων που λέγεται Επιστήμη, με το ε κεφαλαίο. 

Κι αν βέβαια φοβόμαστε να "ιχνηλατήσουμε"

- η λέξη πια της μόδας -  την επιστήμη και τη δυναμική της, λόγω απωθημένων, μεταφυσικών φόβων, αφού εν πολλοίς υποκατέστησε τη θρησκεία, τουλάχιστον ας γελάσουμε με τους θεράποντες της, τους αρχιερείς και επισκόπους της, με τα λάθη, τα πάθη αλλά και την ασύγγνωστη  έπαρση τους. Αναφέρομαι σε μίαν ελίτ ανθρώπων που κορδακίζονται ότι εκπροσωπούν την επιστήμη και την απόλυτη γνώση σαν σύγχρονοι μάγοι και σαμάνοι ενώ δεν είναι τίποτα άλλο παρά η χειροπιαστή απόδειξη - που κάθε βράδυ μάς διασκεδάζει στις ειδήσεις - του πόσο λίγα πράγματα τελικά γνωρίζουμε, μετά από τόσους αιώνες πολιτισμού, εξειδίκευσης, τεχνολογίας και επιστημολογικών αλμάτων σε σχέση και με τον εαυτό μας και με τη ζωή και με τον κόσμο. 

Δεν θέλω επουδενί με αυτά να μειώσω την πολύ μεγάλη προσφορά αλλά και τον αγώνα των απειράριθμων γιατρών και λοιπού ιατρικού προσωπικού που δίνουν αυτές τις ώρες την ηρωική μάχη τους στα νοσοκομεία της χώρας, στα νοσοκομεία όλου του κόσμου.  Άλλο πράγμα επιθυμώ να σαρκάσω.

Το ξέρουμε ήδη: Σε κάθε συμφορά που με μαθηματική ακρίβεια πλήττει όλο και πιο συχνά τον κόσμο μας, ας πούμε ένα σεισμός, λοιμός, τσουνάμι ή μία οικονομική και πολιτική κρίση, μια γεωπολιτική σύγκρουση, ένα κλιματολογικό φαινόμενο, μία έξαρση κοινωνικής βίας ή μια πανδημία όπως τώρα, έχουμε την ευκαιρία να διασκεδάσουμε με τη αλληλοαναιρούμενες απόψεις των εκάστοτε ειδικών που με στόμφο εκθέτουν πλημμυρηδόν εμπρός σε πρόθυμους δημοσιογράφους την παχυλή όσο και σπουδαιοφανή άγνοιά τους.

Έτσι και τώρα παρελαύνουν από πρωίας μέχρι νυκτός κελαϊδώντας κάτι αγουροξυπνημένες φάτσες, κάτι μίζερες φωνές ανδρογύνων - ευτυχείς κατά τα άλλα που "παίζουν" επιτέλους στο γυαλί - καθηγητές, ακαδημαϊκοί, διευθυντές κλινικών, νοσοκομείων, μεγαλογιατροί, ερευνητές κοκ. Όλοι αυτοί ζουν τώρα το όνειρο τους. Μετά τους οικονομολόγους, τους σεισμολόγους, τους στατιστικολόγους, τους αναλυτές δημοσκοπήσεων, τους διπλωμάτες, τους στρατηγούς, τους συμβούλους γεωστρατηγικής ή τους καθηγητές διεθνών σχέσεων, μετά τους αρχαιολόγους που στην εποχή του Τύμβου Καστά μονοπώλησαν τη συγκίνηση του μέσου τηλεθεατή, ως μετεξέλιξη της πεπερασμένης έννοιας "πολίτης"  ... τώρα ήρθε η σειρά των γιατρών και των φίλων τους να κάνουν... φύλλο! 

Οι γιατροί όμως ήρθαν για να μείνουν. Και θα μείνουν! Σαρώνοντας τον οποιοδήποτε άλλο ανταγωνισμό! 

Επιδημιολόγοι, λοιμωξιολόγοι, εντοσθιολόγοι- εργοδηγοί, μικροβιολόγοι, παθολογοχειρουργοί, γαστρεντερολόγοι, ψυχίατροι, ψυκτικοί ψυχών, ραδιοηλεκτρολόγοι ανατομίας, ειδικοί σκευασμάτων Novartis, ειδικοί σκευασμάτων Nutella, λεμφοκυτταρολόγοι, συμπιεστές αερολόγοι, ουρολόγοι, ουρολάγνοι, αναισθησιολόγοι στήσης, στητικοί κοκ. 

Όλοι είναι εδώ, πρόθυμοι να μας διαφωτίσουν. Με τα περιορισμένα ελληνικά τους, την έμφυτη πλεονεξία του κλάδου, την κομπορρημοσύνη των κομπογιαννιτών αλλά και αυτή την μαγική αύρα  που έχουν κληρονομήσει απευθείας από τους ιατρούς Αγίους Αναργύρους και Αγία Παρασκευή.

 Εξ ου και η πινακοθήκη αγίων εικόνων, θυμιατών και ιερών λειψάνων που συνήθως "παίζει" πίσω από τον ομιλούντα ως φόντο. Ως συμβολική - βολική υπενθύμιση πως  "Καλή βέβαια η ιατρική αλλά ας βάλει κι ο θεούλης το χέρι του".

Είναι οι επιστήμονες που, αναμφισβήτητοι πρωταγωνιστές πλέον, απολαμβάνουν το δικό τους δεκάλεπτο διασημότητας όπως προέβλεψε ο θείος Άντι Γουόρχολ και μας βομβαρδίζουν εξακολουθητικά, από πρωίας μέχρι νυκτός, με τις καθόλου καθησυχαστικές κοινοτοπίες τους αλλά και τον ελεγχόμενο τρόμο που οφείλουν να προωθήσουν ως συνεπείς επαγγελματίες. Ως ουρανόπεμπτο άλλοθι για όλα όσα αγνοούν αλλά οφείλουν να υποδύονται ότι γνωρίζουν...

                                           Β

Ακολουθεί υποθετική αλλά όχι μακράν της πραγματικότητας συζήτηση ανάμεσα σ' έναν τέτοιον γιατρό - θεό και τον ευλαβή δημοσιογράφο που απλώς κάνει τη βρώμικη δουλειά της τηλεθέασης. Ξεχειλώνοντας τον τηλεοπτικό χρόνο - η τηλεόραση τώρα υποδύεται το λαϊκό πανεπιστήμιο - αλλά και τα νεύρα των τηλεθεατών. Αφού ο κάθε παππούς κι η κάθε γιαγιά της επικράτειας αν δεν πιεί το χαμομήλι του και δεν ακούσει τον γιατρό - θεούλη με τη Σία, δεν πάει για ύπνο.

 Δημοσιογράφος:  Έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε σήμερα τον καθηγητή κύριο Παπαρδέλογλου ...

Καθηγητής:  Έχετε ασφαλώς την τιμή αλλά και εγώ έχω εξίσου τη τιμή να ομιλώ μ' έναν αστέρα της δημοσιογραφίας (γλείψιμο). Μία ανάλογη θερμή καλησπέρα και στους τηλεθεατές μας.

Δημοσιογράφος: Κύριε καθηγητά, επειδή ο τηλεοπτικός χρόνος είναι πολύτιμος, σάς ερωτώ ευθέως.  Ακούγονται διάφορα, αντιφατικά πράγματα τον τελευταίο καιρό σχετικά με τις μάσκες και τη χρήση τους. Πρέπει να τις φοράμε ή όχι;

Καθηγητής: (μικρή, δραματική παύση, ξερόβηχας, βλέμμα αμηχανίας, ταχύτατη ανάκτηση αυτοκυριαρχίας). Ακούστε, ως προς το θέμα αυτό έχω να πω τα εξής...Μετά από ενδελεχή μελέτη των έως τώρα δεδομένων δεν σας κρύβω ότι η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει ως προς τούτο διχαστεί επειδή υπάρχουν πολυάριθμες, αξιόλογες μελέτες οι οποίες υπερασπίζονται πειστικά τόσο τη μία όσο και την άλλη άποψη. Έτσι λοιπόν μετά λόγου γνώσεως και προς ενημέρωση του ελληνικού κοινού έχω να πω ότι η μάσκα είναι επιβεβλημένη μεν σε κλειστούς χώρους εκτός εάν βεβαίως βεβαίως οι κλειστοί αυτοί χώροι αερίζονται επαρκώς και τα άτομα τηρούν ευλαβικώς τα απαραίτητα μέτρα υγειονομικού καθαρισμού αλλά και την απόσταση των δύο μέτρων. Επίσης, σε περίπτωση που υπάρχει έλλειψη μασκών μπορούν να χρησιμοποιούνται υποκατάστατα όπως είναι μαντίλια, κάλτσες, οι στηθόδεσμοι κομμένοι στα δύο για παράδειγμα είναι ιδανικοί, προσόψια, σκελέες, κράνη μοτοσυκλετών ακόμα και αναπνευστήρες και μάσκες κολύμβησης οι οποίες απομονώνουν τον φέρονται από το περιβάλλον του.

Δημοσιογράφος: Και σκελέες;

Καθηγητής: Βεβαίως, κομμένες εις τετραπλούν.

Δημοσιογράφος: Και στηθόδεσμοι;

Καθηγητής: Το απάντησα ήδη.

Δημοσιογράφος: Δηλαδή να φοράμε μάσκες όλοι;

Καθηγητής: Όλοι! Οι μάσκες σώζουν. Θυμηθείτε τον Ζορρό. Βεβαίως δεν είναι κάτι που θα το συνιστούσα προσωπικά με κατηγορηματικό τρόπο όμως δεν θα ήτο και λάθος και μάλιστα μοιραίο, αν κάποιος ΔΕΝ τις φορούσε συστηματικά. Ιδιαίτερα όταν  έρχεται σε επαφή με άλλα άτομα. 

Δημοσιογράφος: Δηλαδή, εννοείτε, είναι στην κρίση του καθενός;

Καθηγητής: Όχι κύριε! Είναι στη κρίση και την προαίρεση της επιστήμης!

Δημοσιογράφος: Τελικά πού μεταδίδεται ο ιός ευκολότερα, μέσα ή έξω; Σε κλειστό χώρο ή σε ανοιχτό, στο ύπαιθρο για παράδειγμα;

Καθηγητής; Ασφαλώς μέσα γι' αυτό και επιμένουμε στη χρήση μάσκας.

Δημοσιογράφος: Τότε γιατί μάς απαγορεύεται να κυκλοφορούμε έξω;

Καθηγητής: Είναι απλό. Έξω ο ιός μεταδίδεται ευκολότερα δια των σταγονιδίων άτινα αιωρούνται εις την ατμόσφαιρα. Άρα, μέσα. Μέσα για μέσα!

Δημοσιογράφος: Μα προηγουμένως είπατε έξω.

Καθηγητής: Όχι, ήμουν σαφής. Είπα και μέσα και έξω. Αλλά με περίσκεψη και ατομική ευθύνη. Εξ άλλου εν προκειμένω οι επιστημονικές απόψεις διίστανται. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος!

Δημοσιογράφος: Πείτε μας τώρα κάτι και για τα εμβόλια. Έχουν προχωρήσει οι έρευνες; Υπάρχει κάτι πιο χειροπιαστό; Πολλοί λένε ότι από το Δεκέμβριο θα μπορεί να γίνεται πιλοτική χρήση τους ενώ άλλοι από τον Απρίλιο του 2021. Ποιά είναι η άποψη σας;

Καθηγητής: Χαίρω πολύ που μού κάνετε αυτή την τόσο κρίσιμη για την αντιμετώπιση της κρίσης, ερώτηση. Θέλω να είμαι κάθετος. Ό τι κι αν πούμε αυτή την στιγμή, θα είναι πρόωρο και θα επιτείνει την ανησυχία του κοινού. Τα εμβόλια, οψέποτε παρασκευασθούν, θα είναι μια κάποια λύσις που θα έλεγε και ο Λυσίας. Ιδίως για τις φαρμακευτικές εταιρείες. Αυτό δεν το λέει ο Λυσίας, το λέω εγώ. Άρα ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο που θα έλεγε και ο Τσώρτσιλ! (θαμποφαίνεται αχνό χαμόγελο αυταρέσκειας).

Δημοσιογράφος: Μάλιστα. Αντιληφθήκαμε.

Καθηγητής: Αυτό έλειπε.

Δημοσιογράφος: Και για την παρασκευή του φαρμάκου remdesivir τί έχετε να πείτε;

Καθηγητής: Είναι κοστοβόρα και προβληματική. Άλλοι υποστηρίζουν να προχωρήσουμε, άλλοι να μην προχωρήσουμε. Τείνω να υποστηρίξω την τρίτη απόψη.

Δημοσιογράφος: Και ποιάν είναι αυτή;

Καθηγητής: Δεν είμαι έτοιμος να σάς απαντήσω αυτή τη στιγμή. Ίσως αύριο!

Δημοσιογράφος: Και μία τελευταία λέξη σας κ. καθηγητά πριν κλείσουμε; Κρεμόμαστε απ'το στόμα σας!

Καθηγητής: Θνητότητα! Θνητότητα! Το επαναλαμβάνω. Αυτή φταίει για όλα!

Δημοσιογράφος: Ευχαριστούμε θερμά κύριε Καθηγητά για όσα κατατοπιστικά και άκρως χρήσιμα μάς είπατε στις δύσκολες μέρες που ζούμε. Ανανεώνουμε το τηλεοπτικό μας ραντεβού αύριο στο δελτίο των 8 την ίδια ώρα για να μάς διαφωτίσετε πάλι με την επιστημονική σας γνώση. Καλή σας νύχτα!

Καθηγητής: Καληνύχτα και σε εσάς και στους τηλεθεατάς μας. Επιστρέφω κι εγώ τώρα στο επώδυνα πλην σωτήρια καθήκοντα μου.

Φωτογραφία: Το τελευταίο, επαναστατικό σκεύασμα για την καταπολέμηση του κορωνοϊού και συναφών νοσημάτων. Ερευνητικό εργαστήριο του Stanford.