ΠΡΑΞΙΤΕΛΗΣ ΤΖΑΝΟΥΛΙΝΟΣ, Ιστορία για μιαν άλλη ιστορία

Όλοι μιλούν για τη κρίση της ζωγραφικής όμως η κρίση που αντιμετωπίζει ό,τι παραδοσιακά καλούσαμε «γλυπτική», είναι πολύ μεγαλύτερη. Κρίση θα λέγαμε οντολογική και υπαρξιακή αφού σχετίζεται τόσο με την κρίση του δημόσιου χώρου - ο οποίος δραματικά εκλείπει από την πανταχού παρούσα διείσδυση του ιδιωτικού - όσο και με την καθ΄ αυτό έννοια του μνημείου. Οι άνθρωποι δεν θέλουν να θυμούνται γιατί φοβούνται πως η μνήμη του παρελθόντος θα καταστεί ανασταλτική για το μέλλον τους. Έτσι καταλήγουν να ζουν αποκλειστικά για το παρόν, τη πιο εύκολη και ανήθικη εκδοχή του χρόνου…

Όμως η γλυπτική όντας πολιτική τέχνη ανέκαθεν, δηλαδή σχετιζόμενη με τον πολίτη και τους θεσμούς που τον συνδέουν με τη πόλη, ασφυκτιά έως θανάτου στο καινούριο της περιβάλλον. Οι τρισδιάστατες μορφές της απειλούνται τόσο από την δημόσια έκθεσή τους, βλέπετε οι νεοβανδαλισμοί παραμονεύουν, όσο και από τον εγκλεισμό τους στις αποθήκες ή τα εργαστήρια των δημιουργών τους. Εκατοντάδες αφανή έργα που περιμένουν καλύτερες μέρες για να εμφανιστούν κι αυτές δεν έρχονται. Ένα είδος δηλαδή ακούσιου ευνουχισμού ή στανικής αυτολογοκρισίας. Ζούμε εποχές σκληρές για τη γλυπτική. Γι αυτό και καταφεύγουμε σε θεατρικά υποκατάστατά της, σε μικροφόρμες για προσωπική εκτόνωση, σε υβρίδια ζωγραφικών ή αρχιτεκτονικών assemblages. Όμως η αληθινή γλυπτική σιγά σιγά μας "απολείπει" όπως ο θεός απέλειπε τον Αντώνιο έξω από τα τείχη της Αλεξάνδρειας…

Ο Πραξιτέλης Τζανουλίνος (1955) είναι ένας από τους τελευταίους υποστηρικτές αυτής της ρομαντικής περιπέτειας καθώς επιχειρεί, κι αυτό δεν είναι εύκολο, να μην προδώσει ούτε την παράδοση αλλά ούτε και την εποχή του. Υπό μιαν έννοια είναι ο τελευταίος ανδριαντοποιός, ο αφηγητής των επικών μεγεθών και ο ενσαρκωτής της πολιτικής ρητορείας στη πέτρα και τον ορείχαλκο, (άξιος) μαθητής, πανάξιου δασκάλου, του Γιάννη Παππά (1913-2005).

Έχει και μιαν άλλη δημιουργική πλευρά: τη γλυπτική που φτιάχνει για την προσωπική του ευχαρίστηση τα τελευταία 20 χρόνια και σύνοψη της οποίας παρουσιάζουμε εδώ. Πρόκειται για περίπου 20 συνθέσεις από 30 εκ. έως 3.20 μ. οι οποίες αφηγούνται συμβολικά και μέσα από μίαν ποιητική σύζευξη του ανθρώπινου και του οργανικού στοιχείου, τη «θάλασσα» αφενός και την «Οδύσσεια» αφετέρου.

Κατ΄ ουσίαν δηλαδή δουλεύει βασανιστικά το ίδιο θέμα, τον άνθρωπο αντιμέτωπο με την γοητεία αλλά και τον τρόμο του φυσικού στοιχείου. Εδώ οι φόρμες του γίνονται απλές, αναπτύσσονται οργανικά και λυρικά σαν όστρακα στον αλμυρό βράχο και καταλήγουν σε συνθέσεις αρμονικές αλλά και στέρεες σαν τον κόμπο που συγκρατεί στον κάβο τη βάρκα του ψαρά. Έπειτα έρχεται ο απόηχος από τους μύθους και τις ιστορίες που διηγούνται αλλοπαρμένες γοργόνες, σειρήνες ξέστηθες κι έτοιμες για το κακό αλλά και θλιμμένες γριές φώκιες που νανουρίζουνε στο κύμα πνιγμένα μωρά… Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…

1. 7. 08