Ζωγραφική και ... Κύπρος

Ο ζωγράφος και το μοντέλο του, το προκατακλυσμιαίο θέμα της εικαστικής έκφρασης, το πανάρχαιο παιχνίδι των δύο φύλων. Πάντα ο ζωγράφος άντρας, πάντα το μοντέλο γυναίκα, πάντα μία σχέση εξουσίας, υποταγής και υπέρβασης. Πάντα η υφέρπουσα ανατριχίλα της ηδονής. Ο κυνηγός και το θήραμα. Το κυνήγι των εικόνων. Η θήρα της ομορφιάς. Όταν η επιθυμία μεταμορφώνεται σε τέχνη κι όταν η εικόνα υποκαθιστά τη ζωή, κυριαρχήσει στη ζωή.

Κι όταν κάποτε τελειώσει το έργο, δηλαδή εγκλωβιστεί η ομορφιά και αποκτήσει πρόσωπο και σώμα η επιθυμία, ο ζωγράφος και το μοντέλο του θα είναι εξουθενωμένοι αλλά και ικανοποιημένοι. Σχεδόν ευτυχείς αλλά περίεργα λυπημένοι. Επειδή κάτι τελείωσε... Όπως συμβαίνει αμέσως μετά τον οργασμό. Coitum triste. Ίσως τότε να αλλάξουν και οι ρόλοι: ο άντρας να καταστεί το θήραμα και η γυναίκα ο θηρευτής. Θηρευτής μαζί και θηρίο.

Ούτως ή άλλως ο πατριαρχικός μύθος του άντρα - δημιουργού του πολιτισμού - και της γυναίκας που τον εμπνέει για να χτίσει έναν κόσμο εκ του μηδενός μέσα από την επιθυμία, είναι, για ακόμα μια φορά, επιβεβαιωμένος. Οπτικοποιημένος. Για να συνεχίζει ο κόσμος αυτός να κυλάει πάνω στις εικόνες του ...

(Μνήμη του φίλου μου, ζωγράφου, Γιώργου Μαυροΐδη, 1912-2003, από την Λάρνακα)

Φωτογραφίες: Αριστερά ο Ολλανδός εξπρεσιονιστής Kees van Dongen, 1877 - 1968, ζωγραφίζει το αιώνιο θήλυ, την Brigitte Bardot, δεκαετία του '50. Υπενθυμίζεται ότι η ίδια έχει ποζάρει και στον Picasso με αμφιβολία όμως αποτελέσματα. Ο τελευταίος φωτογραφήθηκε μαζί της χωρίς όμως να υποκύψει όμως στη γοητεία της. Δηλαδή στο κιτς της αναπαράστασης. Εξαιρετικούς, τέλος, πίνακες του Van Dongen είδα στην Πινακοθήκη Λεβέντη, στην Λευκωσία. Υπενθυμίζω, μία συλλογή υπέρτερη εκείνης του μουσείου Γουλανδρή. Που είναι επίσης πολύ σπουδαία για τα ελληνικά δεδομένα.

 Στην δεξιά εικόνα πίνακας του ξεχασμένου Δανιήλ Δανιήλ απ'τον Τύρναβο, 1914 - 1988, ( διαφορετικού από τον μοντερνιστή Δανιήλ Παναγόπουλο ) που υπηρέτησε ως διευθυντής στη σχολή του Πύργου, με χαρακτηριστικά παστόζικη πινελιά και φωτεινή γκάμα. Τον φωτογράφισα χτες στην αντικερί Κουρτίδης, στην Υψηλάντου. Το έργο κοστίζει μόλις 800€!  Πρόκειται για ζωγραφική του Μεσοπολέμου, άγνωστη στους σημερινούς δημιουργούς. Είτε τους παραδοσιακούς είτε τους μοντερνιστές. Ούτως ή άλλως η Αθήνα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που δεν μπορεί κάποιος να δει κλασική, ελληνική ζωγραφική. Ούτε διδάσκεται η ιστορία της από τις σχολές καλών τεχνών.