Συνολικές προβολές σελίδας

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

ΤΟ ΚΑΡΤΕΛ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ




ΤΟ ΚΑΡΤΕΛ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ


Σκεφθείτε τη θέση της κυβερνήσεως/ μετά τη δολοφονία των ποιητών [...] Σκεφθείτε τη θέση των ποιητών/μετά την εγκαθίδρυση των κυβερνήσεων,/ μετά την διαταγή «παύσατε πυρ,/υμνήσατε τους άρχοντας»


Μιχάλης Κατσαρός, Μέρες 1953


ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την πρώτη κυκλοφορία της ποιητικής συλλογής του Κατσαρού «Κατά Σαδδουκαίων», με εξώφυλλο Νίκου Κούνδουρου. Εκεί δημοσιεύτηκε ολοκληρωμένο το ποίημα «Η διαθήκη μου», το οποίο και είχε λογοκριθεί κατά την αρχική του δημοσίευση στην εφημερίδα «Δημοκρατικός Τύπος», τον Οκτώβριο του 1950, ένα μοναδικό κείμενο εθνικής αυτοσυνειδησίας:


Αντισταθείτε/σ' αυτόν που χτίζει ένα μικρό σπιτάκι/ και λέει: καλά είμαι εδώ./Αντισταθείτε σ' αυτόν που γύρισε πάλι στο σπίτι/και λέει: Δόξα σοι ο θεός.


Αντισταθείτε/σ' αυτόν που χαιρετάει από την εξέδρα ώρες ατελείωτες τις παρελάσεις/σ' αυτή την άγονη κυρία που μοιράζει/έντυπα αγίων λίβανον και σμύρναν/σε μένα ακόμα που σας ιστορώ.


ΝΟΜΙΖΩ ΠΩΣ, ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ έχουν μνήμη και κρίση, αυτή η επέτειος είναι σημαντικότερη από την εορτή της 24ης Ιουλίου στο προεδρικό μέγαρο (ημέρα των γενεθλίων μου άλλωστε). Οπως και η επικείμενη 21η Ιουλίου κατά την οποία συμπληρώνονται 75 χρόνια από την αυτοχειρία του Κώστα Καρυωτάκη. Εχουμε, άραγε, πολλούς τέτοιους ιδανικούς αυτόχειρες της τέχνης και της ζωής στον νεοελληνικό μας βίο; Τέτοια υψηλά παραδείγματα αηδίας και αξιοπρέπειας;


ΘΑ ΤΟ ΠΩ ΑΠΛΑ: Ο τόπος αυτός χρειάζεται ένα συνθέμελο ταρακούνημα για να ξυπνήσει από την εφησυχασμένη ακινησία του που θυμίζει, εν πολλοίς, την «ψυχωσική» Βιέννη του 1900, που απολάμβανε τη ράθυμη μικροαστική νοσηρότητά της.


Ποιος, λοιπόν, μπορεί ν' αλλάξει τη εμμονή και την πίστη μας στο ασήμαντο επαρκέστερα; Ο κ. Μπίστης απ' τον νέο του θώκο ή ο Καρυωτάκης απ' το νεκροκρέβατό του; Ποιος αγαπάει περισσότερο τη ζωή; Αυτός που την θυσιάζει εθελούσια, ματώνοντας από απελπισία, ή αυτός που βυζαίνει με υστερική εγωπάθεια την επιφάνειά της;


Και τι δεν είδαμε πάλι αυτές τις μέρες! Την πολιτική να λειτουργεί σαν τηλεπαιχνίδι ή ριάλιτι, αποφασίζοντας για τον πιο αδύναμο κρίκο, και τους τρέχοντες εκπροσώπους της -όποιας- εξουσίας ν' αγωνίζονται για την διατήρηση των κεκτημένων τους. Κι όλα αυτά ανεπαισθήτως και πίσω απ' τις κάμερες ή τα παράθυρα κι ενώ τα δελτία ειδήσεων αγωνιούσαν επαναληπτικά για το διαζύγιο Καρβέλα-Βίσση ή την επιτυχία της πρεμιέρας του Τσαλίκη. Βλέπετε, εκείνοι που κατάντησαν τον τόπο σκυλάδικο υποκριτικά ενοχλούνται επειδή δεν είναι αυτοί πλέον η είδηση αλλά οι σκυλάδες και η εικόνα τους.


ΠΑΝΤΩΣ, ΤΗ ΣΟΒΟΥΣΑ ΚΡΙΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ το εγχώριο καρτέλ της εικόνας όπως αυτό κρίνει καλύτερα ως προς τα φανερά και άδηλα συμφέροντά του. Ετσι, ο κ. Πρετεντέρης, εν μέσω κ.κ. Ευθυμίου και Πολύδωρα, ανακοινώνει πριν τον ανασχηματισμό στον κ. Κουλούρη την βέβαιη υπουργοποίησή του, για να μην έχουμε, εμείς οι αποδέλοιποι, καμία αμφιβολία για το ποιος κυβερνά πραγματικά αυτόν τον τόπο. Ο κ. Ευθυμίου, πάλι, με συγκίνηση αναγνώρισε το μεγαλείο και του κ. Σημίτη και του κ. Λαλιώτη, έτσι ώστε να σχολιάσει ο οικοδεσπότης ντερμπεντέρικα: «Είστε και με τον αστυφύλαξ, δηλαδή, και με τον χωροφύλαξ;». Απ' την άλλη, κι ας υπεραμύνεται όσο θέλει της ανεξαρτησίας των δημοσιογράφων της κρατικής τηλεόρασης ο κ. Ρουμπάτης, μετά το διάγγελμα του πρωθυπουργού από το «Κάραβελ», εις μάτην περιμέναμε την απάντηση Λαλιώτη, του απερχόμενου, αδύναμου (;) κρίκου.


ΚΙ ΟΜΩΣ, ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΑΙΡΟ συνέβησαν τόσα πολλά γεγονότα που θα επέτρεπαν στην τηλεόραση να δικαιώσει τον ρόλο της ως προς την ορθή διαχείριση και ερμηνεία της εικόνας: ελληνική προεδρία, σύνοδος της Χαλκιδικής, διαδηλώσεις και βία εναντίον της παγκοσμιοποίησης (;), εσωτερικές εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ, ανασχηματισμός κ.λπ. Απ' όλα αυτά, εμείς είδαμε έναν καταιγισμό εικόνων αλλά όχι και ερμηνειών, ένα σύννεφο σκοπιμοτήτων αλλά όχι την ξαστεριά των πολυφωνικών προσεγγίσεων. Η τηλεόραση επιμένει, λοιπόν, να διαβουκολεί, λειτουργώντας σαν ένα καρτέλ της εικόνας, σε τέτοιο βαθμό, ώστε ρωγμές μόνο της πραγματικότητας στον κόσμο ν' ανακαλύπτει κανείς, π.χ. στις ειδήσεις του ΠΟΛΙΣ ή στην αναρχικά παλαιομοδίτικη ΕΤ3. Η αναχώρηση, πάντως, του Μάριου Μαρκίδη δεν ευαισθητοποίησε κανέναν, αντίθετα με τις παραστάσεις στο μικρό θέατρο του Ληγουριού και τους πλατινένιους δίσκους της σκυλοκαλλιτεχνίας. Η τηλοψία, εκούσα-άκουσα, δείχνει ξεκάθαρα την οδυνηρή αλήθεια: πολιτισμός αλλά και πολιτική παράγονται πλέον από τους επιτήδειους και φιλόπονους επιχειρηματίες και όχι από τους έρημους πολιτικούς ή τους εγκαταλελειμμένους δημιουργούς. Οι τελευταίοι απλώς νομιμοποιούν, με τη δράση ή την αδράνειά τους, τις επιλογές των πρώτων. Γιατί, στην κυριαρχία της αγοράς και του αγοραίου, η πολιτική μοιάζει με την τέχνη του ανέφικτου και τα ριάλιτι με την μόνη εφικτή οδό προς την ευτυχία.


Από το βιβλίο του Γ. Δεπόλλα «Στην παραλία/On the beach», Fotorama, 2003.




ON OFF - 13/07/2003



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου