Μνήμη Νίκου Αλεξίου (1960 - 2011)

 

Στο Μοντερνισμό, οι μικροαστοί εκστασιάζονται μπροστά σε αυτό που δεν κατανοούν. Κυρίως γι' αυτό. Για την ακατανοησία. Για την οποία και υπαρξιακά ντρέπονται. Στο Μεταμοντέρνο, πάλι, ω του θαύματος, εκστασιάζονται από αυτό που κατανοούν απόλυτα. Ή, που έτσι νομίζουν.

 Και άλλη αντίφαση: Ο πρόεδρος του ΣΕΒ, κατεξοχήν θεσμικός εκπρόσωπος του εγχώριου καπιταλισμού, διαθέτει συλλογή έργων τέχνης, διεθνούς πλέον εμβέλειας, η οποία όμως ασκεί κριτική τόσο στο καπιταλισμό όσο και στους νεόπλουτους εκπροσώπους τους. Μαζοχισμός; Όχι, μάλλον πονηρή επένδυση. Τα "Merda d'Artista" του Piero Manzoni, όπως και το "Ουρητήριο" του Duchamp χτυπάνε limit up στο χρηματιστήριο της τέχνης και αποτελούν το τρόπαιο πανάκριβων, διεθνών συλλογών. Όσο πιο ακριβά πουλιούνται τόσο περισσότερο απομειώνεται το νόημα και εκμηδενίζεται η επαναστατικότηα τους. Ιδού η μεγάλη δύναμη του καπιταλισμού: Να ξανακάνει σκατά, πληρώνοντάς τα μάλιστα πανάκριβα, τα ιδεολογικοποιημένα merda d'artista ( ή τα Merzbau του Schwitters, αν προτιμάτε).

 Kurt Schwitters Merzbau (Teilansicht: Grosse Gruppe), um 1932 zerstört (1943) Foto (Repro): Kurt Schwitters Archiv im Sprengel Museum Hannover © Pro Litteris, Zürich

Μέρες Ραδιο-φόνου και ολίγα περί Δημοσιογραφίας

Γκράφιτι από την Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου

                               

Περίμενα λίγο να περάσει η “επέτειος”, δηλαδή η ημέρα του ραδιοφώνου για να καταγράψω λίγες σκέψεις για τη κατάντια του μέσου σήμερα. Εγώ, σε αντίθεση με τους “εορτασμούς”, θα μιλούσα για μέρα αβάσταχτης ελαφρότητας και για επέτειο θεσμοποιημένης σαχλαμάρας και βίας ενός λόγου τόσο ρευστού που μπορεί να διαποτίζει και ν’ αλλοιώνει τα πάντα σαν υγρασία. Επειδή σήμερα το ραδιό-φονο στα χέρια ατάλαντων και υστερόβουλων έχει γίνει το κατ’ εξοχήν μέσο που προπαγανδίζει την ηλιθιότητα, την μετριοκρατία, την αναγωγή του κοινότοπου σε αξία, την απελπισία, τελικά. Δεκάδες δεκάδων σταθμοί καθ΄ άπασαν την επικράτεια, κρατικοί, δημοτικοί, ιδιωτικοί, με εκατοντάδες «παραγωγούς», μοντέλα που δημοσιογραφούν και δημοσιογράφους που έχουν σαν μοντέλο τον εργοδότη τους, αναπέμπουν ολημερίς κι ολονυχτίς τη φωνή του κυρίου τους εν μέσω αδολεσχιών, τρισβάρβαρων ελληνικών και διαφημίσεων.
Επειδή αυτό είναι το κυρίως πρόγραμμα του ραδιο-φόνου: Οι διαφημίσεις που ξεφυτρώνουν παντού με την αναίσθητη αισθητική τους και τον κακόζηλο λόγο τους και που κυριαρχούν όχι μόνο στις ειδικές ζώνες αλλά και στα κυρίως προγράμματα μεταμορφώνοντας “έγκυρους” δημοσιογράφους, σε φτηνιάρηδες διαφημιστές προς δόξαν πάσης (αντι)δεοντολογίας. “Θέλετε ένα διήμερο στο Πήλιο;”, “Μια φριτέζα κι ένα σεσουάρ;”. “Τηλεφωνήστε στον xeftila fm τώρα!”. Τι καλύτερο σε εποχές κρίσης από τα «δώρα» που μοιράζουν επώνυμοι δημοσιογράφοι στα ερτζιανά; Αν είσαι μάλιστα τυχερός, μπορεί να σου πει «καλημέρα» ο Νίκος Χατζηνικολάου ή ο Γιώργος Τράγκας αυτοπροσώπως. Δηλαδή όλοι αυτοί που κατέστρεψαν τη σημασία και τον ρόλο των εφημερίδων, των περιοδικών, των τηλεοπτικών ειδήσεων, τώρα διαλύουν και το ραδιόφωνο. Στη κορυφή της σοβαροφανούς γελοιότητας είναι οι σταθμοί που συνδέονται με δημοσιογραφικά συγκροτήματα δηλαδή ο ΣΚΑΪ και ΒΗΜΑ FM. Έπεται ο Real και πάει λέγοντας. Εκπομπές που φωνασκούν για το τίποτε, ηλίθια αστειάκια, κουτσομπολιό και ακατάσχετη ποδοσφαιρολογία λες και τίποτε από την πολυδύναμη, δυσοίωνη πραγματικότητα που ζούμε όλοι εμείς οι υπόλοιποι, δεν τους αγγίζει. Επί 24 ώρες ανακυκλώνονται τα ίδια και τα ίδια, κονσερβαρισμένη, καρεκλαδική μουσική, οι πολιτικές απόψεις του Άδωνι, η αμπελοφιλοσοφία του Πάγκαλου ενώ η επικαιρότητα αντιμετωπίζεται τόσο διαμεσολαβημένα και υποκριτικά ώστε να μεταμορφώνεται σε οντολογικό κακό.
Ζούμε την έκπτωση του λόγου αλλά και την επιβολή μιας διασκέδασης τόσο στανικής που μοιάζει με αγγαρεία. Και πάνω απ’ όλα την λατρεία του αυτονόητου και του κοινότοπου. Αυτό το κλίμα είναι που οδήγησε σταθερά, χρόνια τώρα, στην απαξίωση των εφημερίδων, ενώ τώρα καταβαραθρώνει και το ραδιόφωνο, άλλοτε προπύργιο όλων εκείνων των φωνών που ήθελαν να διαφοροποιούνται από τον κανόνα. Ως άλλοθι πνευματικότητας παίζει που και που ο αντιδραστικός λόγος του Στέλιου Ράμφου αλλά ποτέ του Φώτη Τερζάκη ή του Κώστα Βεργόπουλου. Εφόσον για το ελληνικό ραδιόφωνο συλλήβδην δεν υπάρχει τέχνη, θέατρο, σοβαρή μουσική, δημιουργοί, νέοι που να διαφοροποιούνται από το life style, τον κωστοπουλισμό, τον τσαγκαρουσιάνικο «ερωτισμό». Αλλά και τη νέα μόδα ενός ασπόνδυλου, δήθεν spleen που αρκείται στον ναρκισσισμό μιας μελαγχολίας που δεν θέλει να εντοπίσει (και να καταπολεμήσει) τα αίτια της. Γι’ αυτό με ενοχλούν πια τα κείμενα του Νίκου Γ. Ξυδάκη. Επειδή χρησιμοποιούν μιαν ολόκληρη στήλη για να μιλήσουν γενικά και αόριστα για το νεοελληνικό δράμα αντί να καταγγείλουν και ν’ αποκαλύψουν με συγκεκριμένες αναφορές τη σήψη που ενδημεί γύρω. Κι αυτό είναι υποκρισία. Ο Ν.Γ.Ξ. διετέλεσε αντιπρόεδρος των Ελλήνων τεχνοκριτών χωρίς να γράφει κριτικές τέχνης και σήμερα δημοσιεύει επιφυλλίδες χωρίς τον θυμό του αληθινού δημοσιογράφου (όπως λ.χ έκανε ο Αντώνης Καρκαγιάννης). Και τον αναφέρω ονομαστικά επειδή δεν είναι άμοιρος ταλέντου. Απλώς αποδέχεται τη μη-ρήξη που επιβάλλει το σύστημα ελπίζοντας πως έτσι θα διασωθεί (το σύστημα). Που δεν θα διασωθεί!
Εγώ, πλέον, ονομάζω, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, τους δημοσιογράφους Υ.Ε.Π., δηλαδή “Υπαλλήλους Επιχειρήσεων Πληροφορίας” και δεν προσδοκώ πολλά πράγματα απ’ αυτούς. Το διαδίκτυο έχει αντικαταστήσει, ήδη, πολλές από τις πρώην λειτουργίες τους ροκανίζοντας ανεπαισθήτως και την εξουσία και την αυθεντία τους. Δείγμα αυτής της παρακμής είναι η απόλυτη κυκλοφοριακή επιτυχία τηλε-μετα-εφημερίδων όπως το «Πρώτο Θέμα», ή η Real news (η οποία πάει ζευγάρι με Πάριο) σε βάρος παλαιών και σοβαρών εντύπων. Αλλά και η γενική κατρακύλα των ημερήσιων και των κυριακάτικων φύλλων. Τα οποία θα πήγαιναν καλύτερα, ιδού το οξύμωρο, αν δεν τα έγραφαν δημοσιογράφοι και δεν τα «διακοσμούσαν» κειμενικά οργανικοί διανοούμενοι (γερασμένοι πια από τις τόσες δεκαετίες αυτοαναφορών και κωλοτούμπας). Ονόματα τόσο υπερτιμημένα που τα ξεχνάς μόλις σταματήσουν να εμφανίζονται (ο αδήριτος νόμος των ΜΜΕ). Και να σκεφτεί κανείς ότι δημοσιογράφοι υπήρξαν και ο Φραγκιάς και ο Κοτζιάς και ο Βουρνάς και η Έλλη Παπά και ο Στάθης Δρομάζος…
 Όμως ας κλείσουμε με το ραδιόφωνο. Επειδή αυτό το «εύκολο» μέσο που τώρα κατακλύζεται από αντιραδιοφωνικές φωνές και ετοιματζίδικη αισθητική, θα μπορούσε να είναι αληθινό, λαϊκό σχολείο. Για αληθινή ψυχαγωγία και ενημέρωση. Όπως κάποτε ήταν το Γο πρόγραμμα επί Χατζιδάκι. Τον οποίον η νυν διεύθυνση θυμάται μόνο ως επετειακό άλλοθι αφού δεν κάνει τίποτε για να ενεργοποιήσει τη παράδοση εκείνου. Το Γο πρόγραμμα παραμένει μουσειακό, αφυδατωμένο, κλειστό προς κάθε νέα ιδέα, φοβικό προς κάθε νέο πρόσωπο. Και δεν είναι άμοιρο ποικίλων σκανδάλων. Μια πρώτη κίνηση αλλαγής θα ήταν η απομάκρυνση του διευθυντή του, Δημήτρη Παπαδημητρίου, ο οποίος δεν διαθέτει ούτε το ταλέντο, ούτε τον οίστρο του Μάνου. Και ο οποίος ουδέν ρηξικέλευθο πράττει εκτός από το να αυτοδιαφημίζεται ως … συμπολίτης του Καβάφη. Και σύντροφος... της Φωτεινής! Καληνύχτα σύντροφε...
Μόνο που μια απομάκρυνση του θα έφερνε σε σύγκρουση το πολιτικό κατεστημένο και την τρικομματική κυβέρνηση με τους δικαιούχους του Ιδρύματος Ωνάση. Βλέπετε, είναι πολλά τα λεφτά. Είναι τώρα εποχή για αλλαγές και ηρωισμούς;

Υ.Γ. 1 Άσχετο: Μετά την μήνυση Βγενόπουλου εναντίον Τσίπρα (αν θυμάστε) ήρθαμε στις αγωγές Μαρινάκη εναντίον της “Αυγής”. Να βλέπαμε τουλάχιστον λίγη μπάλα. . .
Υ.Γ. 2 Κι άλλο άσχετο: Ως προς τον Άγιο Βαλεντίνο τώρα -βοήθειά μας-, εμείς οι αριστεροί (οφείλουμε να) γιορτάζουμε την αγάπη κάθε μέρα. Εμπράκτως… Και όχι μόνο το ταξικό μίσος.
Υ.Γ. 3 Το κράτος στην Ελλάδα είναι το “υπερβατικό σημαίνον” που έλεγε ο Lacan. Οι πάντες εξαρτώνται έμμεσα ή άμεσα από αυτό, το απομυζούν, το κλέβουν, το λεηλατούν, το ονειρεύονται, το εξορκίζουν, το θεοποιούν, το αποστρέφονται, το υπονομεύουν, το καταριούνται, το έχουν ανάγκη... Υπάρχουν μέσα απ' αυτό δεξιοί, αριστεροί και αμφιδέξιοι! Χωρίς το κράτος, ο παρών πολιτικός θίασος δεν θα είχε λόγο ύπαρξης. Αλλά και τα 4/5 του περιώνυμου λαού. Από αγρότες μέχρι καθηγητές πανεπιστημίου. Μήπως η αναρχική (αντικρατική) θεωρία έχει (κάποιο) δίκαιο;
Υ.Γ. 4 Τι μέγιστο μάθημα για τη ντόπια νομενκλατούρα η παραίτηση του Βενέδικτου! Ο οποίος έγραψε ιστορία όχι εγκαθιστάμενος σ' ένα θώκο αλλά εγκαταλείποντας τον. Αντίθετα, σε μας, οι πάντες θεωρούν εαυτούς αναντικατάστατους παντού! Από πινακοθήκες και μουσεία ως προεδρίες της Δημοκρατίας. Προς δόξαν του εθνικού μας “ιδρυματισμού”. Καλημέρα σας κυρία Αρβελέρ!
Υ.Γ. 5 Είμαι φυσιογνωμιστής. Η φάτσα του Hollande, του ολλανδέζου μεταπράτη του σοσιαλισμού, δεν μου αρέσει. Αν ο Σαρκοζί μου θύμιζε ποντικό, αυτός μου θυμίζει τσαλαπετεινό. Δει δη ηγετών. Και στην κεντρική Ευρώπη. Buongiorno Cavalliere!
Υ.Γ. 6 Τέλος, όσο τις απεργίες τις διοργανώνουν η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ, δηλαδή οι έχοντες και κατέχοντες εργασίες, και διαδηλώνοντες με φραπέδες και κομπολόγια, το σύστημα δεν έχει να φοβάται τίποτε. Όταν αποφασίσουν να διαδηλώσουν οι εκατοντάδες χιλιάδες των ανέργων και των απελπισμένων, χωρίς προγάστορες εργατοπατέρες και κουρασμένα κομματόσκυλα, τότε το σύστημα θα πρέπει αληθινά ν' ανησυχεί.
Υ.Γ. 7. Ανάμεσα στα άλλα μέτρα, έκοψαν κι από τους συνταξιούχους ομογενείς εκ Βορείου Ηπείρου τη μικρή σύνταξη που τους έδινε ο ΟΓΑ. Οργανώθηκαν και διαδήλωσαν στη Βουλή. Δεν το έδειξε κανένα κανάλι... Καληνύχτα κυρία Τρέμη μου!

Η τρικυμία του φραπέ και ο πολιτικός της συμβολισμός

Francis Bacon, Portrait of George Dyer riding a bicycle, 1966

Οι εθνικές ψυχώσεις μας: κινητά και φραπέδες. Κυκλοφορούμε κρατώντας ένα πλαστικό κύπελλο και σκαλίζοντας ένα κινητό. Λες και φοβόμαστε να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας. Ο φραπές γίνεται άλλοθι ευχαρίστησης, σωσίβιο στον πέλαγο της καθημερινότητας που τη μαστίζει η κρίση. Η παρουσία του φραπέ ακόμα και στα περίπολα της αστυνομίας πείθει ότι είναι κάτι περισσότερο από ένα από αφέψημα, μια συνήθεια κοινωνική, μια “πόζα”, όπως θα 'λεγε ο Richard Ellman, ή ένα habitus κατά Bourdieu (προδιάθεση). Ούτε πάλι πρόκειται για απλή εξάρτηση (όπως φερ’ ειπείν η μανία των νέων με τα κοκα-κολούχα). Κατά τη γνώμη μου ο φραπές είναι το σύμβολο μιας άρνησης. Ο φορέας του δηλώνει ότι απέχει, ότι διακόπτει, έστω κι αν τίποτε εργάζεται ή οφείλει να εργάζεται. Είναι στάση, κυριολεκτικά, ζωής. Γι αυτό και επιχωριάζει στις δημόσιες υπηρεσίες, όπου ως γνωστόν όταν δεν θάλλει η μίζα, ανθεί η λευκή απεργία. Πίνω φραπέ και μάλιστα κουβαλάω το πλαστικό ποτηράκι παντού, στο δρόμο, το λεωφορείο, στο αμφιθέατρο, στη διαδήλωση (συχνά μετά κομβολογίου!) σημαίνει “είμαι και δεν είμαι εδώ”, “θα ήθελα να ήμουν αλλού”, “ανήκω αλλού”, “εκπροσωπώ την ελάσσονα προσπάθεια, την συνεχή σχόλη, τις αδιάκοπες διακοπές”. Εν τέλει ο φραπές αναδεικνύεται σε αλληγορία της χαράς της ζωής και σε ό, τι απελευθερώνει τον χρήστη από οποιαδήποτε υποχρέωση ή καταναγκασμό. Είναι η σημαία της ιδιότυπης, ιδιόχρηστης ελευθερίας μικροαστικού τύπου που φοριέται και σαν εσάρπα ή κασκόλ. Αυτή η ακηδία, ο γενικός συμψηφισμός και η γενική παραίτηση μας έφεραν ως εδώ. Που μας καθόρισαν οντολογικά μέσα από το “καταναλώνω άρα υπάρχω”, καταργώντας στην πράξη την όποια συλλογικότητα.

Οι πάντες λοιπόν πίνουν παντού φραπέ. Στο μετρό πάλι, όχι επειδή απαγορεύεται. Μοιάζει σχεδόν μεταφυσικό. Οι απαγορεύσεις του μετρό είναι ο μόνος θεσμός στον οποίον οι Έλληνες υπακούουν αδιαμαρτύρητα. Πρόκειται απλώς για τον εθνικό μας χατζηαβατισμό, το σύμπλεγμα της κότας που μας κατατρύχει ή το μετρό στο συλλογικό υποσυνείδητο αντιπροσωπεύει την ύψιστη τελειότητα, την άψογη χρήση, το ίδιο το πρόταγμα της νεοτερικής ουτοπίας ενσαρκωμένο; Αλλά για να δούμε τι σημαίνει “καφές” σημειολογικά (για να θυμηθούμε και τον Χικμέτ); Διάλειμμα, ξεκούραση, διακοπές, ανάπαυλα. Άρα όλοι αυτοί με τον φραπέ στο χέρι επί ώρες, ακόμα τα περίπολα της ΕΛΑΣ, είναι σαν να λένε: “Εμείς εργαζόμαστε μεν αλλά κάνουμε και διάλειμμα. Ή, καλύτερα, επιμηκύνουμε το χρόνο διακοπών εντός της εργασίας μας. Είμαστε εδώ και αλλού. Επεκτείνοντας την ιδεολογία και τη μεταφυσική της “διασκέδασης”, παντού...

Έτσι οι φραπεδούχοι χαλαροζόμπι αναδεικνύονται σε ασυμβίβαστους αδειούχους της όποιας καθημερινότητας, τα παιδιά εκείνης της ζωής που είναι βιώσιμη μόνον όταν παραμένει αδρανής. Σαν στεκούμενο νερό. Και τώρα που ακραγγίζουμε χαρακτηριστικά που αφορούν σ’ ολόκληρη την κοινωνία μας. Αυτήν που έχει εθισθεί δραματικά να μην παράγει τίποτε αλλά να επιθυμεί τα πάντα. Η επικράτεια του φραπέ δονείται μοιραία από την ακράτεια της κατανάλωσης και τα χειρότερα δεν έχουν αφιχθεί ακόμη….

ΥΓ. 1 Τουλάχιστον οι δημοκράτες του φραπέ είναι επιτηδευμένα χαρούμενοι. Ενώ όλοι οι άλλοι, οι σύνευνοι της καθημερινότητας μας είναι μουτρωμένοι, κατηφείς, επιθετικοί, αγενείς. Κι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι προϊόν της κρίσης. Αντιθέτως, προέρχεται από την εποχή της ατομιστικής ευμάρειας. Τότε που εκδηλωνόταν ο χειρότερος ρατσισμός των Ελλήνων: Εναντίον σε Έλληνες. Το “εγώ” μας über alles!

ΥΓ.2 Ακούω τον Γιωργάκη και τους ομοίους του να διατυμπανίζουν συχνά και με στόμφο ότι δεν χρωστούν τίποτε σε κανένα και τρελαίνομαι. Γιατί εγώ χρωστάω παντού: στον μπακάλη, στο μανάβη, στον φούρναρη, στις τράπεζες, στη πεθερά μου. Ομοίως όπως χρωστάει κι όλη η χώρα. Και μάλιστα χρωστάει παντού. Φαίνεται πως από την εποχή των χοντροζόμπι Κωστάκη ή Πάγκαλου περάσαμε στην εποχή των λεβεντοζόμπι. Δηλαδή στην βασιλεία της απόλυτης αμνησίας όπου ο καθένας μπορεί να λέει απολύτως ό, τι γουστάρει. Κι έπειτα να παραγγέλνει κι ένα φραπέ…

ΥΓ.3 Καταπληκτικός ο Βενιζέλος! Τα κατάφερε έτσι ώστε και όταν ακόμη λέει κάτι σωστό, να μην τον παίρνει κανείς στα σοβαρά. Και να τον χλευάζει κι από πάνω η χρυσαυγίτικη γλίτσα. Ασφαλώς επειδή όσοι χρόνια τώρα ράβουν και κόβουν το Σύνταγμα στα μέτρα τους σαν να ήταν κουρελόχαρτο, δεν έχουν πια κανένα κύρος ώστε να παρουσιάζονται ως σωτήρες των θεσμών και της Δημοκρατίας. Το μόνο που καταφέρνουν είναι να διαφημίζουν έτι περαιτέρω στα μάτια ενός κανιβαλικού συρφετού τον εγχώριο φασισμό. Οι σοβαροφανείς πόζες του προέδρου ενός καταμαδημένου Πασόκ μόνο θυμηδία, πλέον, προκαλούν. Το 'χουμε ξαναπεί: Μπορεί κάποιοι να μην έχουν συνείδηση Ιστορίας αλλά η Ιστορία δεν ξεχνάει ποτέ τα υποκείμενα της όσο ασυνείδητα κι αν είναι, τα τελευταία...

ΥΓ. 4 Αυτόν τον τρόμο Ιστορίας οφείλει να επιδείξει σήμερα η Αριστερά και να μην εξαντλεί την δυναμική της σε τακτικισμούς και λαϊκιστικές εξαπλουστεύσεις. Η πολιτική της είναι δύσκολη, επώδυνη αλλά ορθή. Αυτή τη πολιτική οφείλει να μεταλαμπαδεύσει μεθοδικά και πέραν των παραδοσιακών ψηφοφόρων της. Σ' ένα κοινό κατά βάθος συντηρητικό που την υποστηρίζει σήμερα περιστασιακά, κακομαθημένο από την πελατειακή νοοτροπία που καλλιεργούσε ξεδιάντροπα και επί δεκαετίες ο δικομματισμός. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα: Εφόσον δεν έγιναν αιφνιδίως όλοι σοσιαλιστές! Ιδού λοιπόν το πρόβλημα: Αριστερά σημαίνει ανατροπή κι ευαισθησία κι όχι διατήρηση των συμφερόντων ορισμένων συντεχνιών. Και κυρίως δεν σημαίνει κολακεία όλων εκείνων που έμαθαν να είναι αντιπαραγωγικοί, βολεμένοι, θεσιθήρες, αργόμισθοι, εραστές της ήσσονος προσπάθειας, “ιδεολόγοι” της καρέκλας και της ευκολίας. Δημοκράτες του φραπέ...

Y.Γ. 5 Η αστυνομία όταν δεν πίνει φραπέ, δέρνει. Αυτό το ξέρουν καλά θεσμοί όπως η “Διεθνής Αμνηστία” . Εμείς οι ιθαγενείς το μαθαίνουμε όταν στραβώσει κάτι και η εισαγγελία διατάξει τη δημοσιοποίηση φωτογραφιών των συλληφθέντων. Τότε κανένα μακιγιάζ ή photoshop δε μπορεί να κρύψει την οδυνηρή, για το νομικό και πολιτικό μας πολιτισμό, πραγματικότητα .

Και βέβαια επ’ ουδενί νομιμοποιούμε την τρομοκρατία ή οποιαδήποτε μορφή βίας. Όμως αυτή η γενιά των εικοσάρηδων δεν έχει να περιμένει τίποτα και από κανένα. Και γι αυτό το τεράστιο έγκλημα κανείς, φευ, από την πολιτική ή την πνευματική ηγεσία δε θα λογοδοτήσει.

Paul Celan Η ποίηση μετά το ολοκαύτωμα

Τη Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013 στις 8:00 μ.μ.

στο σπίτι του ποιητή Τάκη Σινόπουλου

επί της οδού Τάκη Σινόπουλου 22, στον Περισσό

ο Συμεών Σταμπουλού παρουσιάζει τον ποιητή Paul Celan.

Η ηθοποιός κυρία Σμαράγδα Σμυρναίου

θα διαβάσει ποιήματά του.

Η έκτη παρουσίαση στη σειρά των εκδηλώσεων

10 Ποιητές του 20^ου αιώνα.

Paul Celan

Ὁ Paul Celan (Πάουλ Τσέλαν), γεννήθηκε τὸ 1920 στὸ Czernowitz (Τσέρνοβιτς) τῆς Bukowina στὴ Ρουμανία ἀπὸ γερμανόφωνους ἑβραίους γονεῖς. Ἡ ζωή του σημαδεύτηκε ἀπὸ τὰ δεινὰ ποὺ ἔφερε ὁ πόλεμος: ἀπώλεια τῶν γονέων σὲ στρατόπεδα συγκέντρωσης, διακοπὴ τῶν σπουδῶν, ἐκπατρισμός. Ἔζησε δύο χρόνια (1945-1947) στὸ ζεστὸ περιβάλλον φίλων καὶ λογίων στὸ Βουκουρέστι. Ὁ ἄνεμος τῆς δημιουργίας τὸν ὁδήγησε στὴ Βιέννη καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὸ Παρίσι (1948), ὅπου ἔζησε, μὲ σύντομες διακοπές, μέχρι τὸ τέλος τῆς ζωῆς του. Αὐτὸς εἶναι ὁ γεωγραφικὸς Μεσημβρινός του. Ὁ ἄλλος, τῆς ποιητικῆς δημιουργίας στὴ «γλώσσα τῶν δολοφόνων» καὶ γλώσσα τῆς μητέρας του, θὰ ὁρισθεῖ ἀπὸ τὴν ἀγωνία μετατροπῆς τοῦ προσωπικοῦ, ἑβραϊκοῦ ἀνεπούλωτου τραύματος, ποὺ εἶναι τραῦμα οἰκουμενικό, σὲ γλώσσα ἐμπλουτισμένη ἀπὸ τὴν «ἀπουσία τοῦ μάρτυρα». Εἶναι τὸ ἀδιάψευστο ἴχνος, τὸ ἀμύγδαλο τοῦ κόσμου, τὸ πετρωμένο μάτι τοῦ νεκροῦ μὲ τοὺς ἐγχάρακτους τίτλους: «Mohn und Gedächtnis» («Ἀφιόνι καὶ μνήμη», 1952), μὲ δεσπόζουσα ἀνάμεσα στὴ λήθη καὶ τὴ μνήμη τὴν «Φούγκα θανάτου» («Todesfuge»)˙ «Von Schwelle zu Schwelle» («Ἀπὸ κατώφλι σὲ κατώφλι (1955)», ἀλληγορία τοῦ περιπλανώμενου Ἑβραίου˙ «Sprachgitter» («Γλωσσικὸ πλέγμα», 1959), ἡ δοκιμασία τῆς γλώσσας καὶ τοῦ ποιήματος μέσα ἀπὸ τὰ στενά, τὴ χαραμάδα, τὸ κυκλώνιο˙»Die Niemandsrose» («Τοῦ Κανενὸς τὸ ρόδο», 1963), τὸ σύνθημα schibboleth ποὺ πρέπει νὰ τὸ προφέρεις σωστά, μὲ τὸ στόμα τῆς καρδιᾶς, νὰ τὸ σβήσεις γιὰ νὰ τὸ διασώσεις, ὅπως τὸ ὄνομα τοῦ Κανενός˙ «Atemwende» («Τροπὴ ἀνάσας», 1967), ὁ δρόμος τῆς ἀνάσας γιὰ τὴν ποίηση καὶ ἡ συνάντηση μὲ τὸν «Μεσημβρινό» (1960)˙ «Fadensonnen» («Ἥλιοι μίτοι», 1968), ἡ μετάφραση καὶ μετατόπιση τῆς φωτεινῆς λέξης στὶς ἀρτηρίες τῆς καρδιᾶς καὶ τοῦ ποιήματος˙ «Eingedunkelt» («Βυθισμένα στὴ νύχτα»), ἡ μαρτυρία γιὰ τὰ «κλειδιὰ» ποὺ ὑποσχέθηκε ὁ Ἰησοῦς στὸν Πέτρο, ἀπέναντι στὸ Ὁλοκαύτωμα χωρὶς ἐπιζήσαντες νὰ μαρτυρήσουν γι’ αὐτό. Τρεῖς ἀκόμη ποιητικοὶ κύκλοι θὰ ἐκδοθοῦν μετὰ τὴν ἐθελούσια ἐκδημία τοῦ ποιητῆ (19/20 Ἀπριλίου 1970).

Ποίηση τῆς σταδιακῆς καθόδευσης πρὸς τὴ σιωπή, ἀκύρωση τοῦ βιωματικοῦ στοιχείου ὑπὲρ τοῦ οἰκουμενικοῦ θριάμβου τῆς γλώσσας. Νήματα ἥλιου ἐξακτινωμένα ἀπὸ τὸν πύργο τοῦ Friedrich Hölderlin.

ΕΦΤΑΣΕ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ

Τον Οκτώβριο του 1940, η Ελλάδα υποχρεώθηκε να μπει στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο με την απρόκλητη εισβολή των στρατευμάτων του Μουσολίνι στην Ήπειρο. Ο Χίτλερ, για να σώσει τον Μουσολίνι από μία ταπεινωτική ήττα, εισέβαλε στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941. Η Ελλάδα λεηλατήθηκε και ερειπώθηκε από τους Γερμανούς όσο καμία άλλη χώρα κάτω από την κατοχή τους. Σύμφωνα με τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό, τουλάχιστον 300.000 Έλληνες πέθαναν από την πείνα-άμεσο αποτέλεσμα της Γερμανικής λεηλασίας. Ο Μουσολίνι παραπονέθηκε στον Υπουργό του των Εξωτερικών, Κόμη Τσιάνο, «Οι Γερμανοί έχουν αρπάξει από τους Έλληνες ακόμη και τα κορδόνια των παπουτσιών τους». 

Η Γερμανία και η Ιταλία επέβαλαν στην Ελλάδα όχι μόνο υπέρογκες δαπάνες κατοχής, αλλά και ένα αναγκαστικό δάνειο (κατοχικό δάνειο) ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολλαρίων. 

Ο ίδιος ο Χίτλερ είχε αναγνωρίσει την υποχρέωση της Γερμανίας να πληρώσει αυτό το χρέος και είχε δώσει οδηγίες να αρχίσει η διαδικασία πληρωμής του. Μετά το τέλος του πολέμου, η Συνδιάσκεψη των Παρισίων επιδίκασε στην Ελλάδα 7,1 δισεκατομμύρια δολάρια για πολεμικές επανορθώσεις έναντι της Ελληνικής απαίτησης 14,0 δισεκατομμυρίων δολαρίων. 
Η Ιταλία πλήρωσε στην Ελλάδα το μερίδιο της από το κατοχικό δάνειο.Η Ιταλία και η Βουλγαρία πλήρωσαν πολεμικές επανορθώσεις στην Ελλάδα, και η Γερμανία πλήρωσε πολεμικές επανορθώσεις στην Πολωνία το 1956 και στην Γιουγκοσλαβία το 1971. Η Ελλάδα απαίτησε από την Γερμανία την πληρωμή του κατοχικού δανείου το 1945, 1946, 1947, 1964, 1965, 1966, 1974, 1987, και το 1995. 

Παρά ταύτα Γερμανία αρνείται συστηματικά να πληρώσει στην Ελλάδα τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το κατοχικό δάνειο και τις πολεμικές επανορθώσεις. Το 1964, ο Γερμανός Καγκελάριος Erhard υποσχέθηκε την πληρωμή του δανείου μετά την ενοποίηση της Γερμανίας, που πραγματοποιήθηκε το 1990. 

Ενδεικτικό της σημερινής αξίας των Γερμανικών υποχρεώσεων προς στην Ελλάδα είναι το ακόλουθο: εάν χρησιμοποιηθεί σαν τόκος ο μέσος τόκος των Κρατικών Ομολόγων των ΗΠΑ από το 1944 μέχρι το 2010, που είναι περίπου 6%, η σημερινή αξία του κατοχικού δανείου ανέρχεται στα 163,8 δισεκατομμύρια δολάρια και αυτή των πολεμικών επανορθώσεων στα 332 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στις 2 Ιουλίου 2011, ο Γάλλος οικονομολόγος και σύμβουλος της Γαλλικής κυβέρνησης Jacques Delpla δήλωσε ότι οι οφειλές της Γερμανίας στην Ελλάδα για το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ανέρχονται σε 575 δισεκατομμύρια δολάρια (Les Echos, Saturday, July 2, 2011). 

Ο Γερμανός ιστορικός οικονομολογίας Dr. Albrecht Ritschl συνέστησε στην Γερμανία να ακολουθήσει μία περισσότερο μετριοπαθή πολιτική στην ευρωκρίση του 2008-2011, διότι ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη δικαιολογημένων απαιτήσεων για πολεμικές επανορθώσεις του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (Der Spiegel, June 21, 2011,guardian.co.uk, June 21, 2011).

Οι Γερμανοί δεν άρπαξαν από τούς Έλληνες μόνο «ακόμη και τα κορδόνια των παπουτσιών τους». 
Στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η Ελλάδα έχασε 13% του πληθυσμού της. Ένα μέρος αυτού του πληθυσμού χάθηκε στην μάχη, αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό χάθηκε από την πείνα και τα εγκλήματα πολέμου των Γερμανών. 

Οι Γερμανοί δολοφόνησαν τούς κατοίκους 89 Ελληνικών πόλεων και χωριών, έκαψαν περισσότερα από 1700 χωριά και εκτέλεσαν πολλούς από τους κατοίκους αυτών των χωριών. Μετέτρεψαν την χώρα σε ερείπια, και λεηλάτησαν τους αρχαιολογικούς της θησαυρούς.

Ζητούμε από την Γερμανική Κυβέρνηση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα, πού εκκρεμούν για πολλές δεκαετίες, πληρώνοντας το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο, και πολεμικές επανορθώσεις ανάλογες των υλικών ζημιών, των εγκλημάτων και των λεηλασιών που διέπραξε η πολεμική μηχανή των Γερμανών.

Αγαπητοί φίλοι,
όπως αναφέρεται παρακάτω από το 
EΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ:

Αυτές τις μέρες διεξάγεται η Δίκη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης
για τα θύματα του Ναζισμού και τις Γερμανικές αποζημιώσεις.

Παρακαλώ ζητήσετε από φίλους και γνωστούς σας να πάνε στο 
http://www.greece.org/blogs/ wwii/

και να υπογράψουν το Αίτημα μας που ζητά

από την Γερμανική Κυβέρνηση να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς την Ελλάδα, 

πού εκκρεμούν για πολλές δεκαετίες, 

πληρώνοντας το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο και πολεμικές επανορθώσεις ανάλογες των υλικών ζημιών, 

των εγκλημάτων και των λεηλασιών, που διέπραξε η πολεμική μηχανή των Γερμανών...

ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΟΦΕΙΛΩΝ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ 
------------------------------ ------------------------------ -----------
Αυτές τις μέρες διεξάγεται η δίκη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τα θύματα του Ναζισμού και τις Γερμανικές αποζημιώσεις.

Η δικαίωση των Ελλήνων θυμάτων του Ναζισμού μέσω των Ιταλικών δικαστηρίων, έχει οδηγήσει την υπόθεση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, στο οποίο προσέφυγε η Γερμανία για να ακυρώσει τις αποζημιώσεις και το οποίο ξεκίνησε τη σχετική δικαστική διαδικασία τη Δευτέρα 12/09. 

Την ίδια ώρα, ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα το μέγα θέμα του ανεξόφλητου αναγκαστικού Κατοχικού Δανείου της χώρας μας προς τη Γερμανία και των γερμανικών επανορθώσεων για τις κατοχικές καταστροφές στη χώρα μας, αφού η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα η οποία δεν έχει λάβει ως αποζημίωση ούτε ένα ευρώ. 

Η μέχρι τώρα παθητική, δυστυχώς, στάση όλων των ελληνικών κυβερνήσεων, στο μέγιστο αυτό Εθνικό θέμα, ήρθε η ώρα να γίνει ενεργητική. 

Είναι απόλυτη ανάγκη, από σήμερα, οι Υπουργοί Δικαιοσύνης, Εξωτερικών και Οικονομικών, τουλάχιστον, να παρακολουθήσουν αυτή την πολυσήμαντη για τα εθνικά μας συμφέροντα δίκη στη Χάγη. 

Η παρουσία τους δεν θα είναι τιμή μόνο, για τα θύματα του Ναζισμού, αλλά, επιτέλους θα καταδείξει στους Δικαστές της Χάγης και στην παγκόσμια κοινή γνώμη, την αποφαστικότητα της Ελληνικής Πολιτείας να στηρίξει δυναμικά τις διεκδικήσεις των συγγενών των Ελλήνων θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας για ηθική και υλική αποζημίωση. 

Αυτή η δίκη στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, στις σημερινές συνθήκες, έχει τεράστια σημασία για το παρόν και το μέλλον της Πατρίδας μας.

Για το Εθνικό Συμβούλιο

Του μικρού κολυμβητή

(Τιμή και δόξα στον Άγιο Βαλεντίνο, το Μεγαλομάρτυρα, των ρόουζ)

Μακάρι ο θεός του πόθου τόσο να με μίκραινε 
ώστε να χωρέσω στων μάτιων σου την ίριδα.
Εκεί να βούταγα, εκεί να κολυμπούσα,
εκεί να μάζευα τις κίτρινες, τις πράσινες
κι όλες τις βιολέ κηλίδες που κρύβονται
στο βλέμμα σου σαν σε βυθό μιας λίμνης.

Έπειτα να τις φύτευα σε σύννεφα από ζάχαρη-
άχνη και με τα δάκρυα μου να τις πότιζα,
λιλιπούτειος κηπουρός, ώσπου να δέσουν 
οι καρποί και τα λουλούδια τους ν' ανθίσουν.
Μακάρι εκεί να κολυμπούσα, άνθη να μάζευα
αφού μια τέτοια μόνο ανθοδέσμη σου ταιριάζει.

Η προσευχή των γάτων

 Της Αριάδνης

Βλέπω τον πεινασμένο γάτο της γωνίας

με το δαγκωμένο αυτί και το μαδημένο τρίχωμα

και σκέφτομαι αυτόματα όλους τους κεραμιδόγατους

του πλανήτη με αλληλεγγύη χριστιανική.

Τι θα φάνε σήμερα; Τι θα τους ξημερώσει αύριο;

Γάτοι του Σιάμ, της Βραζιλίας, της Ινδοκίνας

του Καναδά, της Κούβας, της Σενεγάλης,

χιλιάδες γάτοι που αγωνίζονται να επιβιώσουν

διατηρώντας μάλιστα την αξιοπρέπειά τους

σ' έναν κόσμο που είναι εχθρικός κι άδικος

και για τους φτωχούς ανθρώπους και για τους γάτους.

Εσύ όμως, Θεέ, που έπλασες γάτους κι ανθρώπους

μη τους εγκαταλείψεις, μη τους ξεχάσεις,

δίνε απλόχερα τη λιακάδα και την αντηλιά Σου

για να ζεσταίνονται κυνηγημένοι γάτοι και άνθρωποι.

Δυο εκδηλώσεις στο Σπίτι της Κύπρου

 

Σας προσκαλούμε τη Δευτέρα, 11 Φεβρουαρίου 2013 στις 8.00 μ.μ. στη διάλεξη του συγγραφέα Γιώργου Αριστηνού με τίτλο Θανάσης Βαλτινός: Η τομή στη Νεωτερική Πεζογραφία Το Σπίτι της Κύπρου και το περιοδικό ΝΕΟ ΕΠΙΠΕΔΟ για τον λόγο και τα εικαστικά σας προσκαλούν την Τετάρτη, 13 Φεβρουαρίου 2013 στις 20.00 σε εκδήλωση αφιερωμένη στην ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη-Ρούκ  Ομιλητές: Αλέξης Ζήρας Πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων, κριτικός λογοτεχνίας Γιώργος X. Θεοχάρης ποιητής, εκδότης του περιοδικού Εμβόλιμον Αθηνά Παπαδάκη ποιήτρια Μάνος Στεφανίδης Επίκουρος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κριτικός τέχνης   Ο Θάνος Ανεστόπουλος μελοποιεί, με αυτοσχεδιαστική διάθεση, ποίηση της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ  Μαζί του στο μουσικό πριόνι ο Νίκος Γιούσεφ Ξενοφώντος 2Α (Σύνταγμα),  Τηλ.: 210 3734934

Αστυνομία και photoshop

 Όταν ο Francis Bacon εμπνέει το photoshop της αστυνομίας

Η αστυνομία όταν δεν πίνει φραπέ στα Everest, δέρνει. Αυτό το ξέρουν καλά θεσμοί όπως η “Διεθνής Αμνηστία”. Εμείς, πάλι, οι ιθαγενείς το μαθαίνουμε τελευταίοι όταν στραβώσει κάτι και η εισαγγελία διατάξει να δημοσιευθούν πάραυτα οι φωτογραφίες των συλληφθέντων. Τότε κανένα μακιγιάζ ή photoshop δε μπορεί να κρύψει την οδυνηρή, για το νομικό και πολιτικό μας πολιτισμό, πραγματικότητα . Στην προκειμένη περίπτωση, έσπασε ο διάβολος το ποδάρι του, η ΕΛΑΣ αιφνιδιάστηκε από την δικαστική εντολή και το πανελλήνιο έμαθε ταυτόχρονα με την παγκόσμια κοινότητα ότι οι ψιλές, οι χοντρές και το μπερντάχι είναι συνήθης πρακτική των ελλήνων αστυνομικών "κατά την άσκησιν των καθηκόντων των". Αυτό που παθαίνουν καθημερινά μετανάστες, πρεζόνια, μπουκαδόροι, κλεφτρόνια, χωρίς να το μαθαίνει κανείς και χωρίς να ανοίγει ρουθούνι άλλο πλην των ανώνυμων θυμάτων της κατάχρησης εξουσίας εκ μέρους της αστυνομίας, το έπαθαν και οι τέσσερις "διάσημοι" συλληφθέντες στη Κοζάνη. Εξ ου και ο κουρνιαχτός στα ΜΜΕ. Στην εποχή της εικόνας, η εικόνα εκδικείται.

Και βέβαια επ’ ουδενί νομιμοποιούμε την τρομοκρατία ή οποιαδήποτε μορφή βίας. Όμως αυτή η γενιά των εικοσάρηδων έχει αυτή την αποκλίνουσα, ως προς τα κυρίαρχα κοινωνικά μας μοντέλα, συμπεριφορά, επειδή δεν έχει να περιμένει τίποτα και από κανένα. Ούτε σήμερα, ούτε στο άμεσο, ούτε στο απώτερο μέλλον. Και γι αυτό το τεράστιο έγκλημα κανείς, φευ, από την πολιτική ή την πνευματική ηγεσία δε θα λογοδοτήσει. Καμία κυρίαρχη φάτσα δεν θα φωτογραφηθεί για να παραδοθεί στη δημόσια χλεύη και αποδοκιμασία...

ΥΓ. Απ' την άλλη καμία ένδεια επιχειρημάτων και ρητορικού κομπασμού από τον κύριο Δένδια. Ούτε βέβαια και συγνώμη. 

Περί ψεύδους

Η τέχνη όπως και ο έρωτας, είναι εκείνο το ψέμα που υπερασπίζεται την αλήθεια όχι γενικά και αόριστα, όχι τη μεταφυσική αλήθεια αλλά την απλή αλήθεια του καθενός, μια αλήθεια χωρίς μεταφυσικό πρόσημο. Εκείνο δηλαδή το ελάχιστο ψήγμα αυθεντικότητας που κρύβει ο καθένας βαθιά στη ρίζα του είναι του. Πρόκειται πάλι για ένα ψέμα, αλλά τι ψέμα!

Καμιά εικόνα δεν είναι αθώα, κάθε εικόνα προϋποθέτει και το τίμημά της. Η ζωγραφική, απ’ την άλλη υπήρξε η πρώτη, η αρχετυπική, η απαράμιλλη μορφή της γραφής. Τότε που απέναντι στον φυσικό κόσμο, παραστάθηκε μια λεπτομέρειά του ως ομοίωμα ή ως σύμβολο (Η αριστοτελική θεωρία της μίμησης και το simulacre του Baudrillard).

 Lucian Freud, Evening at the studio,1993, 200 x 168,9 εκ.

Έτσι, η ζωγραφική, η μήτρα της κάθε οπτικής αφήγησης και ο αναπαριστώμενος λόγος, δηλαδή το κείμενο που διαμεσολαβεί απαλλοτριώνοντας την πραγματικότητα, από την πρώτη στιγμή του ανθρώπινου πολιτισμού συνυπήρξαν και αλληλοπεριχωρήθηκαν. Εξ ου και το «δράμα» που συνοδεύει σταθερά στοιχειώνοντας αυτές τις δύο εκφράσεις έκτοτε. Έστω κι αν σήμερα η εικόνα κυριαρχώντας μέσω θεσμών – δεσμών και περιρρέουσας ηλιθιότητας, εμφανίζεται συχνά γυμνή απ’ το νόημα της. Ίσως γι αυτό ακριβώς, στην Εποχή της δεσποτείας της εικόνας και της αναστολής του λόγου, οφείλει η τέχνη να μεταγγίζει υποστάσεις τόσο στον λόγο όσο και στη εικόνα. Εξορκίζοντας το μεταφυσικό κακό που ενδημεί, με την αλήθεια του εγγενούς της ψεύδους.

Διαλέξεις

Ολοκλήρωση του σεμιναρίου "Νάρκισσος και Ιανός" στον ΑΚΤΟ, Ευελπίδων 11 (Πεδίο Άρεως)

Τετάρτη 6/2 , 7-9μ.μ. 
Μάνος Στεφανίδης: Ο Παρθένης και η εποχή του

Πέμπτη 7/2, 7-9 μ.μ.
Γιώργος Αριστηνός: Από τον Παπαδιαμάντη στον Χειμωνά