Αχ κ. Μενδώνη!

Διατεταγμένη υπηρεσία 

Άκουσα την Λίνα Μενδώνη πριν λίγες μέρες να δηλώνει στον ΣΚΑΪ και τον Άρη Πορτοσάλτε ότι στην Βασιλίσσης Όλγας υπάρχουν ρωμαϊκές αρχαιότητες οι οποίες, λέει, πρέπει να προστατευτούν και να μην αποδοθεί στην κυκλοφορία το ταλαιπωρημένο κομμάτι της λεωφόρου που σαλαμοποίησε βάφοντας το απλώς κόκκινο (!) άνευ λόγου και αιτίας ο απερχόμενος δήμαρχος. Και βέβαια ντράπηκε και η ντροπή γιατί όλοι ξέρουμε με ποιόν άθλιο τρόπο προστατεύθηκαν τα μοναδικά ευρήματα της αρχαίας Εγνατίας στο σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης και πως γελοιοποιήθηκαν και οι αποφάσεις του ΚΑΣ και οι έντονες ενστάσεις των Ελλήνων αρχαιολόγων αλλά και η διαμαρτυρίες των ευαισθητοποιημένων κατοίκων.

Η κυρία Μενδώνη εκτέλεσε την διατεταγμένη της υπηρεσία, κατά το σύνηθες, λίγες μόλις ημέρες μετά το φιάσκο στην Αθήνα του πρωθυπουργικού ανιψιού. Κι ο ΣΚΑΪ βέβαια δεν επελέγη τυχαία. Χωρίς αντίλογο είπε πολλά και φαιδρά με το γνωστό της υποτονικό και νυσταλέο ύφος που όμως από κάτω κρύβει και πείσμα και σιδηρά βούληση. Η κυρία υπουργός από γενική γραμματέας ακόμη, εδώ και δύο δεκαετίες δηλαδή, έχει μάθει να λειτουργεί χωρίς αντίλογο με διάφορες υπηρεσιακές θείτσες γύρω της να λειτουργούν "αρμοδίως" και με την κ. Παναγιωταρέως, βεβαίως - βεβαίως, σε ρόλο απόλυτου διευθυντή ορχήστρας. Να μην ξεχάσω και τους ιδιώτες χορηγούς, τις πολυεθνικές που έχουν ευαισθητοποιηθεί και τις δημόσιες σχέσεις που ποτέ άλλοτε δεν ήταν περισσότερο άγαρμπες και πιο ενοχλητικές. Η Μενδώνη είναι κεντρικός μοχλός στο πολύ κλειστό σύστημα Μητσοτάκη και στην οικονομικίστικη, διεκπεραιωτική αντίληψη που έχει για τον πολιτισμό.

Και ενώ η ίδια με ψευδοεπιστημονικό ύφος έλεγε αυτά τα συγκινητικά για τις ρωμαϊκές βίλες (sic) πού βρίσκονται, λέει, στη Λεωφόρο Όλγας, κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο οι φωτογραφίες του κινδυνεύοντος ρωμαϊκού ψηφιδωτού δαπέδου που βρίσκεται κοντά στο ρείθρο του Ζαππείου και το ύψος της Βασιλίσσης Αμαλίας. Εκεί δηλαδή όπου ο Μπακογιάννης διεξάγει ακόμη και τώρα τα τόσο επικίνδυνα και προβληματικά έργα του παρά την εναντίωση του κ. Δούκα. Έτσι αντιλαμβάνονται δημοκρατία, έτσι σέβονται τη λαϊκή ετυμηγορία.

Δεν βρήκε όμως η υπουργός ούτε μία λέξη να πει για τα αρχαία που βρίσκονται κάτω από τις εγκαταστάσεις των γηπέδων τένις λίγα μέτρα πιο εκεί, για το άχρηστευμένο επί δεκαετία κολυμβητήριο Φωκιανού λίγο πιο κάτω, αλλά και για τον κλειστό στους επισκέπτες μοναδικό χώρο πίσω από τους στύλους του Ολυμπίου Διός ως χαμηλά στην αρχή της Βουλιαγμένης και την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής. Χώρος ο οποίος θα αποτελούσε τωόντι έναν μοναδικό, αρχαιολογικό περίπατο και ένα ακόμη πάρκο πολύ κοντά στον Αρδηττό αλλά και την Διονυσίου Αρεοπαγίτου ή το μητρώον εν άγραις πλάι στις όχθες του Ιλισσού (τον ναό της Αρτέμιδος Αγροτέρας που έχει γίνει σκουπιδότοπος στην άνοδο της Καλλιρρόης). Τέτοια υποκρισία! 

Κι ας πρόκειται για μοναδικά αρχαιολογικά τοπόσημα που δεν έχουν αξιοποιηθεί αλλά αντίθετα έχουν εγκαταλειφθεί στη μιζέρια και τη βρωμιά. Όλη η φροντίδα κι ο πόνος είναι για τις αρχαιότητες στην Βασιλίσσης Όλγας! Και βέβαια στην παραπάνω εκπομπή δεν δίσταζε να θυμηθεί την περίφημη "ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων" που θα δημιουργούσε ένα μοναδικό πάρκο στο κέντρο της Αθήνας, από τους λόφους Μουσών και Νυμφών στην Ακρόπολη ως το Παναθηναϊκό στάδιο και τον λόφο του Αρδηττού. Ένα όντως μεγαλεπήβολο σχέδιο επί πρώτου ΠΑΣΟΚ με πρωτεργάτες τη Μελίνα και τον Σπύρο Μερκούρη, με αρχιτέκτονες και αρχαιολόγους του κεντρικού αρχαιολογικού συμβουλίου αρωγούς αλλά κι έναν επίσημο φορέα που είχε συσταθεί επίτηδες για τη πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου. Το οποίο βέβαια δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Όμως το θυμήθηκε τώρα η κυρία Μενδώνη, δηλαδή την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων για να δείξει πως ο απερχόμενος Μπακογιάννης είχε και ιδιαίτερες αρχαιολογικές αλλά και αισθητικές ευαισθησίες! Όπως και γνώσεις! Είπαμε, διατεταγμένη υπηρεσία.

Και ολοκλήρωσε αυτό το one woman show και την γκρίζα διαφήμιση της απερχόμενης μέσα στην χλεύη δημοτικής αρχής με μίαν ευθεία επίθεση στον σύλλογο αρχαιολόγων και το διατηρητέο κτίριο που και χρόνια χρησιμοποιεί. Εδώ, η ντροπή ξαναντράπηκε! Της διέφυγε όμως το ότι στον σύλλογο πρόσφατα πρόεδρος ανέλαβε ο χαρισματικός Κώστας Πασχαλίδης, ένας σπουδαίος αρχαιολόγος, εκ των κορυφαίων του Εθνικού αρχαιολογικού Μουσείου, ο όποιος διαθέτει το μοναδικό χάρισμα όχι μόνο να αγαπάει την επιστήμη του, όχι μόνο να την υπηρετεί με φανατισμό ανιδιοτελώς αλλά και να την παρουσιάζει με μαγικές ξεναγήσεις στο ευρύτερο κοινό. Αυτός ο άνθρωπος θα έπρεπε να συμμετέχει ipso facto στο ΚΑΣ ή σε κάποιο Δ.Σ κρατικού μουσείου αλλά και να είναι διευθυντής σε κάποιο αρχαιολογικό μουσείο, όμως δεν ανήκει στο... περιβάλλον της υπουργού ή της Μαρέβας...

Ο Πασχαλίδης βρίσκεται τώρα επικεφαλής του συλλόγου αρχαιολόγων και οι προοπτικές είναι εξαιρετικές. Αντί λοιπόν να μάχεστε κ. Μενδώνη τους συναδέλφους σας επειδή απλώς τυχαίνει να ανησυχούν για τις αποφάσεις σας, θα ήταν καλύτερο να συζητήσετε μαζί τους. Επειδή ο πολιτισμός δεν είναι ιδιοκτησία της οικογένειας Μητσοτάκη ούτε και το αλάθητο δικό σας αποκλειστικό προνόμιο. 

Φωτογραφίες: Λόγω της ημέρας ανεβάζω ένα στιγμιότυπο από το μάθημα που κάναμε χτες στο Ελληνικό χωριό της Δερβιτσάνης στη Βόρειο Ήπειρο μαζί με τον Μιχάλη Κουντούρη και τον Νίκο Νίκα μιλώντας, για τι άλλο, για την τέχνη και τον πολιτισμό μας. Πήγαμε εκεί με δικά μας έξοδα φέρνοντας βιβλία και οπτικό υλικό για να γιορτάσουμε την εθνική επέτειο μαζί με τους βορειοηπειρώτες δασκάλους και μαθητές. 

Στην άλλη φωτογραφία παρουσιάζω μία αίθουσα από το εξαιρετικό μουσείο Λοβέρδου στην οδό Μαυρομιχάλη που διαθέτει φύλακες με γνώση και ευαισθησία οι οποίοι όμως αυτή την εβδομάδα απολύονται γιατί είχαν προσληφθεί για περιορισμένο χρόνο. Έτσι, η λειτουργία ενός ακόμη μουσείου καθίσταται προβληματική.

Άρχισαν τα όργανα;

"Η δημοκρατία είναι πολύ λεπτεπίλεπτο όργανο για να παίζεται με τόσο άγαρμπο τρόπο"

Είναι φυσικό το, συνήθως ανθρωποφαγικό, διαδίκτυο να κάνει από χτες πάρτι με τις φωτογραφίες της κ. Σίας Κοσιώνη κατά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Κι είναι φυσικό γιατί συνιστά τουλάχιστον δεοντολογική πρόκληση η επίσημη encore woman του Σκάι να είναι και η κεντρική σχολιάστρια της αναμενόμενης νίκης - που όμως δεν ήρθε - του συζύγου της αλλά και η οικοδέσποινα της όλης παρουσίασης. Θα μπορούσε πάντως, ειδικά χτες, να απέχει. Από επαγγελματική αξιοπρέπεια. Όπως θα ήταν εξίσου προκλητικό η κ. Μάρα Ζαχαρέα του Σταρ να παίρνει συνέντευξη από τον βουλευτή και τ. υπουργό Θοδωρή Ρουσόπουλο, τον άντρα της. Όμως κάποιοι ξεπουλούν τα πάντα στο βωμό της τηλεθέασης και της επίδειξης προσωπικής δύναμης. Όπως και κάποιοι άλλοι έχουν εθιστεί ανήκεστα στην ανάλαφρη ψήφο δίκην ριάλιτι ή τηλεσόου. Με προτεινόμενους για αποχώρηση. Να γιατί η τεράστια αποχή που σημειώθηκε κατά τις δύο Κυριακές, θέτει σε κίνδυνο αυτήν καθαυτή την δημοκρατική λειτουργία. Με άλλα λόγια επαναλαμβάνουμε, και στην εκλογική διαδικασία, το εθνικό μας ατομοκεντρικό σπορ: Να συρρικνώνουμε ολόκληρο τον κόσμο στα όρια του στενού μας οπτικού πεδίου. Χτίζοντας ανέφελα ατομικούς παραδείσους ενώ γύρω κυριαρχεί η συλλογική κόλαση. Επειδή, όταν εκλέγουν οι μειοψηφίες, η πλειοψηφία δεν δικαιούται να δηλώνει ότι αδικείται. Αυτονόητα πράγματα που όμως κάποιοι τυφλωμένοι από αυτάρεσκη οίηση, αρέσκονται να αγνοούν.

 Έτσι, ενώ ήταν όλα έτοιμα για τον προναγγελθέντα - εν χορδαίς όλων των οργάνων του συστήματος - θρίαμβο του Κώστα Μπακογιάννη, ήρθε ο αστάθμητος παράγων που λέγεται λαϊκή βούληση και συλλογική δυσαρέσκεια για να μετατρέψει τον γάμο σε κηδεία. Ήταν λοιπόν αναμενόμενο να ξεσπάσει ειρωνικά το διαδίκτυο απέναντι σ' όσους τηλεαστέρες τού μιλάνε κάθε βράδυ από καθέδρας με ψυχρό χαμόγελο που δεν επιτρέπει αμφισβήτηση. Είναι χαιρέκακοι οι χρήστες που ξεσάλωσαν; Ναι, στον βαθμό που είναι αντίστοιχα τόσο ισοπεδωτικοί  οι επώνυμοι διαχειριστές της μίας αλήθειας και οι επικυρίαρχοι των, επιλεκτικών, ειδήσεων. Αυτοί που θεωρούν το κοινό, όλους εμάς δηλαδή, μια απρόσωπη μάζα που υφίσταται μόνο και μόνο για να επικροτεί και για να επιδοκιμάζει. Για να καταναλώνει αμάσητη την "πληροφορία", έστω κι αν αυτή έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με την οδυνηρή καθημερινότητα που βιώνει καθημερινά. Όπως συνέβη με τον Μεγάλο Περίπατο που το κυρίαρχο, μηντιακό σύστημα δεν δίστασε ούτε στιγμή να μην εκθειάζει. Απαγορεύοντας τον οποιοδήποτε αντίλογο. 

Μόλις λοιπόν παρουσιάστηκε η πιο μικρή ρωγμή στον συμπαγή τοίχο- όπως συνέβη με το ντιμπέιτ Μπακογιάννη - Δούκα - τότε όλη η σκηνογραφία της επιτυχίας ανατράπηκε. Διερωτώμαι πάντως τι θα συνέβαινε αν είχε υπάρξει ανάλογα ντιμπέιτ μεταξύ του Αβατάρ του κ. Πατούλη, τον κ. Χαρδαλιά, και τους λοιπούς αντιπάλους του στην Αττική. Επειδή ο ρόλος της μικρής οθόνης στην εποχή της τηλεδημοκρατίας είναι καταλυτικός. Και για όσα δείχνει και, κυρίως, για όσα παραλείπει να δείχνει. Κυρίως για αυτά. 

Είπαμε: Εμφανίζομαι, άρα υπάρχω. Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν το περιέγραψε με οξυδέρκεια ήδη από τα μέσα του '30: 

"Η ανθρωπότητα που κάποτε ήταν, κατά τον Όμηρο, θέαμα για τους θεούς του Ολύμπου, έχει γίνει τώρα θέαμα για τον εαυτό της. Η αλλοτρίωση της έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο, που την κάνει να βιώνει την ίδια της την καταστροφή σαν αισθητική απόλαυση πρώτου μεγέθους".

Προσωπικά αποδίδω την ήττα της Ν.Δ τόσο στις Περιφέρειες όσο και σε Αθήνα - Θεσσαλονίκη, κυρίως στη μη προσέλευση των ίδιων των ψηφοφόρων του κυβερνητικού κόμματος. Δηλαδή μία απευθείας αμφισβήτηση των επιλογών αλλά και της πρακτικής Μητσοτάκη. Ο ίδιος μάλιστα πρωθυπουργός ενόχλησε κάθε νοήμονα πολίτη με την κατάφωρη, προσωπική του στήριξη - παρέμβαση των τελευταίων ημερών στις κατ' όνομα ανεξάρτητες Περιφέρειες αλλά και τον ανηψιό του τον ίδιο. Η δημοκρατία είναι ένα πολύ λεπτεπίλεπτο όργανο για να παίζεται με τόσο άγαρμπο, εκκωφαντικό τρόπο. Κι ο μέχρι προχτές παντοδύναμος πρωθυπουργός, ιδιαίτερα μετά την ραγδαία αποδρομή του ΣΥΡΙΖΑ,  σήμερα μοιάζει αρκετά ευάλωτος. Τόσος νεποτισμός δεν θα μπορούσε παρά να ενοχλήσει ακόμη και τη Σία! 

ΥΓ 1. Ο Δημήτρης Τσίρκας έγραψε: 

" Όχι, δεν είναι ένδειξη μισογυνισμού, σεξισμού, αντιφεμινισμού και οποιουδήποτε άλλου -ισμού, η χθεσινή καθολική, πλην, όμως αυθόρμητη, σάτιρα της Σίας Κοσιώνη, μαζί με τον Κώστα Μπακογιάννη. 

Το ζεύγος Μπακογιάννη – Κοσιώνη είναι η απόλυτη ενσάρκωση του σφιχτού και απροκάλυπτου εναγκαλισμού της πολιτικής με τη μηντιακή εξουσία στην Ελλάδα. Κάπως έτσι προκύπτει η θέση 107 της Ελλάδας στην παγκόσμια κατάταξη της Ελευθερίας του Τύπου. Είναι μάλιστα τόσο μεγάλη η σιγουριά και η αλαζονεία τους που δεν σκέφτηκαν καν το ενδεχόμενο της ήττας χθες, ώστε να προστατεύσουν την εκλεκτή τους από το δημόσιο κάζο, βάζοντας κάποιον άλλον να παρουσιάσει τα αποτελέσματα.

Η Σία Κοσιώνη δεν σατιρίστηκε ούτε ως γυναίκα, ούτε ως δημοσιογράφος, αλλά ως εξέχουσα μέτοχος και συνεργός ενός φαύλου και ολοκληρωτικού συστήματος εξουσίας που φαλκιδεύει τη λαϊκή κυριαρχία και λυμαίνεται τη χώρα. Και αυτό δεν είναι μικροπρέπεια, σεξισμός, μνησικακία. Είναι μια υγιής, υγιέστατη ταξική και δημοκρατική αντίδραση του κόσμου". Προσυπογράφω!

ΥΓ 2. Από την άλλη πλευρά, κάποιοι αναγνώρισαν ότι το σκληρότερο επάγγελμα της προηγούμενης Κυριακής ήταν να είσαι τηλεπαρουσιάστρια και να πρέπει να παρουσιάσεις την ήττα του δημάρχου - άντρα σου χαμογελώντας. Αυτό, στην θεατρική ορολογία λέγεται μπρεχτική αποστασιοποίηση (Verfremdungseffekt). Ελληνιστί Respect!

Βάλετε ελεύθερα λεζάντες στις φωτό.

Το υγρό βλέμμα

Συγκρίσεις - Αποκλίσεις 

Η γοητεία του ζωγραφισμένου προσώπου 

(Από τα μαθήματα μου στην Ανοιχτή Τέχνη

που αρχίζουν οσονούπω. Σπεύσετε!) 

Δύο, σχεδόν, σύγχρονες αυτοπροσωπογραφίες, φτιαγμένες γύρω στα 1600, δηλαδή στο πέρασμα από τον μανιερισμό στο μπαρόκ: Federico Barocci (1535 - 1612) και El Greco (1541 - 1614). Προσέξτε στα πορτρέτα της υγρασία των ματιών. Η πιο μεγάλη απόδειξη της τεχνικής επάρκειας του ζωγράφου. Επιπλέον στο μπαρόκ το υγρό βλέμμα λειτουργεί ως συναισθηματικός προβοκάτορας. Προσωπικά βλέπω να έχει αποδοθεί ιδιοφυώς το γερασμένο βλέμμα. Έμφορτο εμπειριών αλλά και ήρεμης εγκαρτέρησης του τέλους που επίκειται.

 Στο δεύτερο πάντως πορτρέτο δεν είναι μάλλον ο Δομήνικος αλλά ο αδελφός του Μανούσος. Είναι όμως εντυπωσιακό το πόσο μοιάζουν και στυλιστικά και χρωματικά τα δύο έργα. Με τον σχετικά άγνωστο Μπαρότσι από το Ουρμπίνο - στην εποχή του ήταν περιζήτητος, ιδίως από τον Πάπα Πίο Δ, ενώ επηρέασε και τον Ρούμπενς - να είναι πιο εκφραστικός και τον Ελ Γκρέκο να παρουσιάζεται ως πιο "μεταφυσικός". Αμφότεροι μαρτυρείται ότι υπήρξαν πολύ ξεχωριστοί και ως χαρακτήρες. Με ιδιορρυθμίες, φοβίες και εκρηκτικές συμπεριφορές. Ο τρίτος σύγχρονος τους που υπήρξε μεγάλος προσωπογράφος ήταν ο "ψυχογράφος" των ασήμαντων Giambattista Moroni (1520 - 1579). Σας παραπέμπω, για του λόγου το αληθές, στον γνωστό "Ράφτη" του που εκτίθεται στη National Gallery του Λονδίνου. Πάντως συμπερασματικά μπορώ να πω ότι ενώ η Αναγέννηση, ως ανθρωποκεντρική, αποδίδει τα τυπολογικά, τα ακριβή χαρακτηριστικά του ατόμου, το μπαρόκ εμβαθύνει στην ιδιοτυπία του προσώπου, στο βλέμμα του. Συγκρίνετε για παράδειγμα τα πορτρέτα του Λεονάρντο ντα Βίντσι και του Μπελίνι μ' εκείνα του Μπαρότσι ή του Μορόνι. Ή, τέλος, το πορτραίτο του λόγιου μοναχού και ποιητή Παραβιθίνο του Greco.

Σημ. Τα κείμενα μου στο facebook μοιάζουν με σελίδες προσωπικού ημερολογίου επειδή συμπληρώνονται συνεχώς, ξαναγράφονται χωρίς ποτέ να τελειώνουν. Έγραφα, λοιπόν, το πρωί για τον Άγγελο Σπάρταλη και τον Κούνδουρο. Μόλις τώρα ο Άγγελος με ενημέρωσε πώς ο νάνος Λουίτζι (κατά κόσμον Λευτέρης Πανταζής) που ήταν το μοντέλο του για το διπλό πορτρέτο που ανεβάζω εδώ, μόλις πέθανε. 

Αξίζει στη μνήμη του να αναφερθώ στην μικρή ιστορία αυτής της ζωγραφιάς: Όπως ανέφερα σε χθεσινό μου σημείωμα στο facebook, το 2013 είχα οργανώσει μία έκθεση σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών στους ιερούς χώρους και τα μόνιμα εκθέματα του Αρχαιολογικού μας Μουσείου. Συχνά ονομάζω αυτή την έκθεση την πιο θριαμβευτική μου αποτυχία κυρίως γιατί και ο τότε αναπληρωτής διευθυντής Γιώργος Κακκαβάς αλλά και η γραφειοκρατία του υπουργείου υπό τον τότε Υπουργό Νίκο Παναγιωτόπουλο, μου δημιούργησαν απίστευτα, κωμικοτραγικά εμπόδια. 

Χαρακτηριστικά ο αρχαιολόγος (!) Κακκαβάς, μέλος της επιστημονικής επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας, απαγόρευσε να εκτεθεί ο γυμνός Λουίτζι γιατί λέει ήταν ασέβεια προς τα λοιπά γυμνά του Μουσείου. Ρατσισμός, σεξισμός και ηλιθιότητα συγχρόνως. Δυστυχώς έτσι και έγινε. Εξετέθη μόνο ο ντυμένος Luigi γιατί κ. διευθυντής είχε ισχυρές πλάτες. Ο Άγγελος Σπάρταλης εν τέλει δώρισε το διπλό έργο στο μουσείο Βορρέ όπου και εκτίθεται σήμερα. Αξίζει να ειπωθεί πως αρχική έμπνευση του ζωγράφου ήταν τα απίστευτα πορτρέτα των νάνων του βασιλιά που φιλοτέχνησε στο Εσκοριάλ ο μεγάλος Βελάσκεθ.

ΥΓ. Τα ζωγραφισμένα πρόσωπα δεν πεθαίνουν ποτέ γιατί τα προστατεύει συνεχώς η τρομερή Γιαγιά ζωγραφική με τα  προκατακλυσμαία μαγικά της. Αυτή που δανείζει σε ήρωες και θεούς τα πρόσωπα των ανθρώπων τάχα μου για τα σώσει από την φθορά... Που ντύνει με άσεμνα, δηλαδή αιώνια χρώματα το πένθος της θνητότητας. Που καταπραΰνει τον πόνο και την έλλειψη μέσα ακριβώς και από πόνο και από έλλειψη. Επειδή για να γεννηθεί κάτι στην τέχνη πρέπει απαραιτήτως κάτι άλλο να πεθάνει. Πάντα μια μικρούλα Ιφιγένεια ν’ ανεβαίνει στον βωμό, πάντα ένα αργυρό μαχαίρι να σπιθίζει στον ήλιο.

Ο Γκούφυ, η πανίδα και η Αθήνα

Ο Γκούφυ μιλάει για την πανίδα της πόλης

(Στη φίλη μου ΣΙΑ που... δεν με κάλεσε!)

Το έχω πει πολλές φορές και θα το επαναλάβω και τώρα: Ο δήμαρχος της Αθήνας μού είναι συμπαθής κυρίως λόγω του αείμνηστου Παύλου Μπακογιάννη καθώς δεν ξεχνάω την εικόνα ενός 12χρονου αγοριού να κλαίει τον δολοφονημένο πατέρα του. Επίσης δεν ξεχνάω το γεγονός ότι είχα γνωρίσει και τον παππού του Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και την τρομερή γιαγιά του Μαρίκα, δύο ιστορικές προσωπικότητες του τόπου. 

Ο Μπακογιάννης, πάλι, είναι ένα περίεργο μείγμα επικοινωνιακού χαρίσματος και εξοργιστικής άγνοιας, ένας συμπαθής γκαφατζής σαν τον Γκούφυ του Μίκυ Μάους αλλά και ο εκπρόσωπος του πιο ξεπερασμένου νεποτισμού και του συμπαγούς συστήματος της πλέον απεχθούς προσωποκεντρικής εξουσίας. Ο κ. Δήμαρχος μπορεί να μην ξέρει την διαφορά πανίδας και χλωρίδας ή να μπερδεύει την Πολιτεία στην Κηφισιά με την πλατωνική Πολιτεία, όμως γνωρίζει από μικρός ότι είναι μοιραίο να γίνει αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας και μελλοντικά πρωθυπουργός. Και βέβαια ο Δήμαρχος δεν πρέπει να έχει αντίπαλο! Όλα αυτά όμως είναι πολύ θλιβερά και για τους θεσμούς και για το πολιτικό προσωπικό αυτού του τόπου αλλά και για τον τόπο τον ίδιο. 

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο την επόμενη Κυριακή θα ψηφίσω με όλη μου την καρδιά - και σας καλώ να ψηφίσετε και εσείς - τον Χάρη Δούκα, την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος με έπεισε και ως προς τις εξειδικευμένες γνώσεις του και ως προς το ουσιαστικό του ενδιαφέρον για τα χρονίζοντα προβλήματα της Αθήνας. Χαίρομαι ειλικρινά γιατί τον στηρίζει και ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ για τον Δήμο της Αθήνας που ήρθε τρίτος.

 Τέλος δηλώνω πως θεωρώ ακατανόητη την εντολή (;) του Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ αλλά και του υποψηφίου του κόμματος στον Δήμο της Αθήνας  προς τα μέλη και τους ψηφοφόρους τους, να επιλέξουν λευκό, άκυρο ή αποχή για τις επαναληπτικές εκλογές! 

Βρίσκω την στάση αυτή άκρως επικίνδυνη, απολίτικη, απροκάλυπτα υπονομευτική και για τους θεσμούς αλλά και την ουσία της δημοκρατίας. Ιδιαίτερα, μάλιστα, τώρα που έχουμε τόσο μεγάλο ποσοστό αποχής και που μόνο στην Αθήνα η αποχή πλησίασε το 70%!  Το ΚΚΕ, 70 χρόνια μετά, επιλέγει ακόμη το αδιέξοδο σύνθημα "Τι Παπάγος, τι Πλαστήρας" οδηγώντας έτσι σε εκλογικές τερατογενέσεις. Προσωπικά θα περίμενα η ηγεσία του ΚΚΕ να παροτρύνει τους οπαδούς του να ψηφίσουν ελεύθερα και κατά συνείδηση αναλογιζόμενοι τις ιδιαιτερότητες και τα πρόσωπα της κάθε περιοχής. Όμως κάποιοι θεωρούν τους ψηφοφόρους τους κοπάδι και όχι ελεύθερους πολίτες.

Έτσι, για τη λογική του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας είναι αδιάφορο για την Αθήνα αν εκλεγεί ο Δούκας και όχι ο πολλαπλά αποτυχημένος Μπακογιάννης. Τι κρίμα...Και να σκεφτεί κανείς πως προσωπικά στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές ψήφισα πολύ συνειδητά το ΚΚΕ. Σκεπτόμενος εκτός κομματικών ή ιδεολογικών στεγανών και εντολών. Mea culpa;

Ψηφίζουμε όλοι Σήμερα

Alert ! Η Αττική σε κρίση

Αν συμφωνούμε σε αυτή την παρατήρηση, ότι η Αττική βρίσκεται σε έσχατο κίνδυνο, τότε αξίζει τον κόπο να συνεχίσουμε τη συζήτηση. Θεωρείται από πολλούς ότι η τοπική αυτοδιοίκηση είναι ακόμη πιο διεφθαρμένη από την κεντρική εξουσία. Και ότι οι τοπικές κοινωνίες ολοκληρώνουν το κακό που ενδημεί  ευρύτερα στο πολιτικό σύστημα. Αν συμφωνήσουμε πως η κάπως γενικευτική και απλοϊκή αυτή η παρατήρηση έχει κάποια βάση, τότε πώς θα απαλλαγούμε από αυτό το νοσηρό Και αυτό το λέω γιατί δεν είναι ούτε όλοι οι δήμοι το ίδιο,  ούτε επίσης όλοι οι δημοτικοί άρχοντες. Απλώς τα θεσμικά κενά και η ανομία, δηλαδή οι νόμοι που επικαλύπτονται και δεν εφαρμόζονται, είναι η κύρια αιτία που διαιωνίζει τα προβλήματα.
Τί πρέπει να γίνει; Τα λόγια και οι θεωρίες είναι εύκολα ιδιαίτερα σε μία φορτισμένη προεκλογική περίοδο όπως η τωρινή. Εν συνόψει πάντως θα έλεγα τα εξής:
Ο θεσμός της περιφέρειας οφείλει να λειτουργεί ως ο κρίσιμος ιμάντας πού θα συνδέει την κυβέρνηση με τους δήμους της χώρας έτσι ώστε να συντονίζεται το κυβερνητικό έργο, να ελέγχεται το αποτέλεσμα του και να μην διασπαθίζονται μάταια ή και να χάνονται, ακόμη χειρότερα, τα εθνικά ή τα ευρωπαϊκά κεφάλαια. Πιο συγκεκριμένα η δική μας πρόταση δίνει άμεση προτεραιότητα, την επαύριο κιόλας της ανάληψης των καθηκόντων μας, στην δασοπροστασία και τη δασοπυρόσβεση, στον ριζικό επανασχεδιασμό των μέσων και των πρακτικών που ακολουθούνται, φευ ατελέσφορα, έτσι ώστε να σώσουμε τα τελευταία περιαστικά δάση που έχουν απομείνει στην πολύπαθη Αττική. Παράλληλα, άμεση μέριμνα μας θα είναι η προσπάθεια να ληφθούν ουσιαστικά μέτρα ΤΏΡΑ για τις μελλοντικές πλημμύρες από τις βροχοπτώσεις αλλά και συγχρόνως να γίνει ευρύτατη ενημέρωση στο κοινό για τη μεγάλη έλλειψη νερού που αντιμετωπίζουμε σήμερα αλλά και που θα αντιμετωπίσουμε δραματικά μεγαλύτερη στο μέλλον. Το νερό είναι ένα πολύτιμο αγαθό και δεν έχουμε κανένα δικαίωμα, πολίτες και πολιτεία, να το σπαταλάμε είτε από επίδειξη είτε από επιπολαιότητα. Αν υπήρχε καλύτερη διαχείριση στην πολιτική του νερού, θα είχαμε περισσότερα μέσα για να σβήσουμε τις πυρκαγιές που κατέστρεψαν εκατοντάδες χιλιάδες στρεμμάτων τα τελευταία χρόνια. Βλέπετε τα θέματα αυτά είναι αλληλένδετα.  Αυτές είναι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν άμεσα και όχι να διοργανώσουμε εξευτελιστικές πανηγύρεις και σόου. Για μας πολιτισμός δεν είναι οι βλαχομπαρόκ εκδηλώσεις αλλά η βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη, ο ουσιαστικός σεβασμός του φυσικού περιβάλλοντος, οι απελευθερωμένες ακτές, ο επανασχεδιασμός ή η απαγόρευση της αυθαίρετης τοποθέτησης ανεμογεννητριών και βέβαια η βελτίωση άμεσα του αφόρητου καθημερινού εφιάλτη που λέγεται κυκλοφοριακό και ταλανίζει 5 εκατομμύρια ανθρώπους. Δεν είναι δυνατόν να έχει γίνει η Αθήνα και ολόκληρη η Αττική ένα απέραντο υπαίθριο πάρκινγκ και να το ανεχόμαστε αυτό η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση χωρίς να εφαρμόζουμε πρακτικές λύσεις άμεσα. Χωρίς να παίρνουμε τα αναγκαία μέτρα φοβούμενοι την αντίδραση των τοπικών μικρομαφιών. Είτε στη λεγόμενη αθηναϊκή Ριβιέρα είτε στα ενδότερα. Η σκοτεινή διαπλοκή τοπικής εξουσίας και τοπικής κοινωνίας πρέπει να σταματήσει τώρα.
Η παράταξή μας διαθέτει και την τεχνογνωσία αλλά και το πρόγραμμα ώστε ν' αντιμετωπίσει άμεσα αυτές τις τόσο κρίσιμες προτεραιότητες. Και τούτο γιατί δεν απαρτίζεται ούτε από τηλεοπτικούς σταρ, ούτε από περσόνες της μόδας αλλά από ανθρώπους, διακεκριμένοους επιστήμονες, επιτυχημένους επαγγελματίες κάθε είδους, γνώστες των θεμάτων της αυτοδιοίκησης που πονάνε αυτόν τον τόπο και ψάχνουν φιλότιμα να βρουν τρόπους ώστε να ανακουφιστούν οι χρόνιες πληγές του. Που παρεμβαίνουν στο ειδικό και το τοπικό, επειδή γνωρίζουν το γενικό και το ευρύτερο. Η παράταξή μας, θα το πω όσο πιο σεμνά γίνεται, φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα καινούργιο μοντέλο διαχείρισης των κινδύνων που να μην έχει σχέση ούτε με τις παρελθούσες πρακτικές ούτε με την κυρίαρχη νοοτροπία της ευκολίας και των "μισών λύσεων". Υπερβαίνοντας τις τεχνητές αντιθέσεις ή την ασφυξία των κομματικών εξαρτήσεων η παράταξη μας αναφέρεται αποκλειστικά στην Αττική και τα επείγοντα ζητήματα της αλλά και στην αγάπη και το φιλότιμο των κατοίκων της για αυτόν τον ιερό τόπο. Έτσι, έχοντας επίγνωση των ευθυνών μας αλλά και τεράστια αγωνία για τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, ζητάμε με εντιμότητα και το χέρι στην καρδιά την ψήφο σας. Δεν υπάρχει καθόλου χρόνος για χάσιμο επειδή... η Αττική είναι σε κρίση! Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε, τόσο πιο άμεσα θα αντιδράσουμε. Η παράταξή μας διαθέτει και την τεχνογνωσία αλλά και το πρόγραμμα ώστε ν' αντιμετωπίσει άμεσα αυτές τις τόσο κρίσιμες προτεραιότητες. Και τούτο γιατί δεν απαρτίζεται ούτε από τηλεοπτικούς σταρ, ούτε από περσόνες της μόδας αλλά από ανθρώπους με εξειδίκευση και ευαισθησία, διακεκριμένους επιστήμονες, επιτυχημένους επαγγελματίες κάθε είδους, γνώστες των θεμάτων της αυτοδιοίκησης που πονάνε αυτόν τον τόπο και ψάχνουν φιλότιμα να βρουν τρόπους ώστε να ανακουφιστούν οι χρόνιες πληγές του. Που παρεμβαίνουν στο ειδικό και το τοπικό, επειδή γνωρίζουν το γενικό και το ευρύτερο. Η παράταξή μας, θα το πω όσο πιο συχνά γίνεται, φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα καινούργιο μοντέλο διαχείρισης των κινδύνων που να μην έχει σχέση ούτε με τις παρελθούσες πρακτικές ούτε με την κυρίαρχη νοοτροπία της ευκολίας και των "μισών λύσεων". Υπερβαίνοντας τις τεχνητές αντιθέσεις ή την ασφυξία των κομματικών εξαρτήσεων η παράταξη μας αναφέρεται αποκλειστικά στην Αττική και τα επείγοντα ζητήματα της αλλά και στην αγάπη και το φιλότιμο των κατοίκων της για αυτόν τον ιερό τόπο. Έτσι, έχοντας επίγνωση των ευθυνών μας αλλά και τεράστια αγωνία για τα προβλήματα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, ζητάμε με εντιμότητα και το χέρι στην καρδιά την ψήφο σας. Δεν υπάρχει καθόλου χρόνος για χάσιμο επειδή... η Αττική είναι σε κρίση. 

 ΥΓ. Γιώργος Ιωακειμίδης για την Αττική, Μάνος Στεφανίδης για τον Νότιο Τομέα.

Αντίο Στέλιο Φαϊτάκη, αρχιμάστορα του γκράφιτι

Αντίο στον Έλληνα Banksy - έναν άγνωστο μεγάλο 

Αισθάνομαι πολύ άσχημα που αποχαιρετώ αυτή τη στιγμή τον Στέλιο Φαϊτάκη, τον Έλληνα Βanksy... Σε ηλικία μόλις 47 ετών. Ο Φαϊτάκης κατάφερε να κάνει μία τέχνη αντισυμβατική όμως απόλυτα κατανοητή και αναγνώσιμη, απόλυτα τοποθετημένη τόσο απέναντι στην ιστορία της τέχνης όσο και την πολιτική συγκυρία. Μία τέχνη ελληνική και συγχρόνως παγκόσμια... Με την έννοια πως και ως φόρμα και, κυρίως, ως περιεχόμενο αφορά άμεσα και ενδιαφέρει την παγκόσμια κοινότητα.

Γεννήθηκε το 1976 και σπούδασε στην ΑΣΚΤ αποφοιτώντας το 2003 από το εργαστήρι της Ρένας Παπασπύρου. Ο αδόκητος θάνατος του πραγματικά είναι πλήγμα για την ελληνική τέχνη στην οποία είχε να προσφέρει ακόμη πάρα πολλά. Αλλά είναι και πολύ άδικο για την παγκόσμια ζωγραφική στην οποία επάξια είχε συμμετάσχει. Σε τρόπον ώστε οι New York Times να έχουν γράψει για το έργο του και να το έχουν παρουσιάσει στο εξώφυλλο τους! Ένας λοιπόν πραγματικά διεθνής μας καλλιτέχνης - άγνωστος ή υποβαθμισμένος στον τόπο του - χαμηλών τόνων και πολύ ταπεινός κατά τα άλλα που είχε συμμετάσχει το 2011 στην Μπιενάλε Βενετίας τοιχογραφώντας με μια μνημειακή σύνθεση δέκα μέτρων (!) τον εξωτερικό τοίχο του Εθνικού Περιπτέρου της Δανίας μετά από πρόσκληση της επιμελήτριας Κατερίνας Γρέγου. 

Ο Στέλιος πρωτοέκανε από τη δεκαετία του '90 τους τοίχους των Εξαρχείων ή την ΕΛΑΪΣ στην Πειραιώς παγκόσμιο μουσείο ενώ παράλληλα έδειξε πόσο επαναστατική, πόσο ανατρεπτική μπορεί να είναι η παράδοση. Δεν θα ήταν υπερβολή να πω ότι ο Στέλιος άλλαξε αθόρυβα αλλά ουσιαστικά τη δημόσια εικόνα της πόλης μας εμπνέοντας δεκάδες δεκάδων νέους καλλιτέχνες όντας ο Πατριάρχης του γκράφιτι. Σαν τους παλιούς αγιογράφους δάμαζε μεθοδικά όποια ελεύθερη επιφάνεια τού προσφέρονταν. Μέτρα ολόκληρα τοίχων και σόκορων. 

Αρχικά ήταν βασικό στέλεχος της ομάδας Carpe Diem και αργότερα αυτόνομος ως Bizare (TXC). Ξεκίνησε πρώτος και ακολούθησαν ο Αλέξανδρος Βασμουλάκης (Zap 51), ο Κωνσταντίνος Δάγκας (H.O.P.E), ο μαθητής μου, αδικοχαμένος Χάρης Κάλφας (Barns), ο Ανδρέας Κασάπης (Mute), o Μανώλης Αναστασάκος κι άλλοι πολλοί. Έλαμψε με το ταλέντο του το 2007 και την έκθεση Destroy Athens, στην 1η Μπιενάλε της Αθήνας, και το 2009 στο Heaven... Ζωγράφισε τους εξεγερμένους, τους ανέστιους Παλαιστίνιους μαχητές ως σύγχρονος Αγίους ενώ η τέχνη του είχε πάρει πολλά και από την θιβετιανή ζωγραφική ή τον Bruegel και τον Klimt. Δεν είναι της παρούσης αλλά σύντομα θα αναπτύξω σε πιο επιστημονικό κείμενο τη σχέση του Φαϊτάκη με τους ζωγράφους του μεταβυζαντινού μπαρόκ και του ροκοκό όπως είναι οι Κρήτες Γεώργιος Κλόντζας, Θεόδωρος Πουλάκης Γεώργιος Καστροφύλακας και Ιωάννης Κορνάρος. Ο τελευταίος έδρασε στην Κύπρο, σώζονται εξαιρετικά έργα του στην Παλαιά Μητρόπολη του Αγίου Ιωάννη Λευκωσίας και το αρχιεπισκοπικό Μέγαρο ενώ στην βιβλιογραφία αναφέρεται υποτιμητικά ως εκπρόσωπος του τουρκομπαρόκ. Ουδέν αναληθέστερον τούτου! Αυτοί οι ζωγράφοι ενός μεταίχμιου συχνά υποτιμημένου, είναι νομίζω οι ουσιαστικοί δάσκαλοι του Στέλιου. 

 Τον Φαϊτάκη, τον συμπεριέλαβα έγκαιρα στην πρώτη έκδοση του "Ελληνομουσείου", στις αρχές του 2000 και έκανα εκτενή αναφορά στο έργο του στον "άτυχο" δέκατο τόμο της δεύτερης έκδοσης του, το 2009. Και τον λέω άτυχο γιατί δεν κυκλοφόρησε ποτέ από την εφημερίδα που μοίραζε όλη τη σειρά αλλά τυπώθηκε μετά ιδίοις αναλώμασι και διετίθετο από το μουσείο Μπενάκη. 

Έγραφα τότε χαρακτηριστικά: "...Ο Φαϊτάκης έκανε την πρώτη, ατομική του έκθεση στην γκαλερί Breeder έχοντας ήδη αποκτήσει ένα κοινό που από blog σε blog εκφράζει τον θαυμασμό του. Το σπουδαιότερο όμως είναι πως γιαγιάδες σταματούν μπροστά στα έργα του και κάνουν με ευλάβεια τον σταυρό τους..." τόμος ι, σελ. 72 - 75.

Ο Φαϊτάκης είναι πια δίπλα στον Θεόφιλο, στον Κόντογλου, στον Διαμαντόπουλο, στον Μποστ, στον Φασιανό και τον Θεοφυλακτόπουλο.

 Είναι πάντως κρίμα που η Εθνική Πινακοθήκη ή το ΕΜΣΤ δεν εκθέτουν έργα του - αγνοώ καν αν έχουν - ώστε να τον γνωρίσει το ευρύτερο κοινό... Και είναι διπλά κρίμα που δεν τον αποχαιρέτησε επίσημα το Υπουργείο Πολιτισμού. Ή, είναι κρίμα που δεν τον ξέρουν οι πολλοί και κυρίως οι νέοι. Ιδιαίτερα αυτοί...γιατί το έργο του Φαϊτάκη είναι συγχρόνως βαθιά πολιτικοποιημένο και έντονα πνευματικό. Τον τίμησε λοιπόν η Δανία στην Μπιενάλε της Βενετίας αλλά όχι η Ελλάδα.

 O tempora, Ω μόρτες!

ΥΓ. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον χαμηλό τόνο της φωνής του όταν μιλούσε, πάντα αργά και μ' ένα αδιόρατο χαμόγελο στα χείλη. Πάντα μ' ένα στοχαστικό, βαθύ βλέμμα.Υπόσχομαι, λοιπόν, να οργανώσουμε, μετά τις αυριανές εκλογές, μια μεγάλη αναδρομική του Στέλιου Φαϊτάκη στο Μουσείο Βορρέ που τον ήξερε και τον αγαπούσε..Για να μην έχουμε ανάγκη τους επικίνδυνους, τους άσχετους και τους δήθεν.