Συνολικές προβολές σελίδας
Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2009
«Αλητεία ή θάνατος»
Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2009
Ο Σαμαράς και άλλες ιστορίες
Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009
Ένας επαναστάτης με αιτία
Μία μέρα πριν από τη συνάντησή μας με τον Νάκη Παναγιωτίδη στις 07/12/08, στην περίφημη γκαλερί Henze-Ketterer στο Wichtrach, εγκαινιάστηκε η έκθεση του διεθνούς καλλιτέχνη της ελληνικής διασποράς με τίτλο: «Lightmemory» (Φως της Μνήμης). Επιμελητής της είναι ο Bruno Corra, διευθυντής των Μουσείων του Λουγκάνο και διαπρεπής φιλέλληνας. Στο σπίτι του Νάκη και της Ελβετίδας γυναίκας του, Agnès, κάτω από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο και δίπλα στο ποτάμι, η συζήτηση ρέει αβίαστα. Ιδιαίτερα όταν θερμαίνεται με ένα ποτήρι Kirsch.
Νάκη, πότε έφυγες από την Ελλάδα και γιατί;
Πριν από 40 χρόνια, στις 2 Νοεμβρίου 1966. Ήμουν μόλις 18 χρόνων και η δικαιολογία μου ήταν οι σπουδές. Είχα δουλέψει τότε μέχρι και σε πλοία ως φορτοεκφορτωτής. Στην πραγματικότητα, ήθελα να ξεφύγω από τον κυρίαρχο βυζαντινισμό της εποχής. Την πατριαρχία και τη μητριαρχία. Τον παντοκράτορα στον τρούλο, που έβλεπα παντού να με δείχνει με το δάκτυλο. Συμβολικά, βέβαια, μιλώντας.
Και πήγες στην Ιταλία με τον Πάπα και τον υπερσυντηρητικό καθολικισμό;
Όταν πήγα στην Ιταλία της Αναγέννησης, αναζήτησα την ευρωπαϊκή ουτοπία, την ελευθερία. ;Eπειτα κατέληξα στην Ελβετία. Και, όπως θα έλεγε και ο Μπουνιουέλ, «με τη βοήθεια του Θεού είμαι άθεος». Εγώ, βέβαια, αν ήμουν σίγουρος ότι υπάρχει Θεός, δεν θα εξοργιζόμουν τόσο με τον Μπους!
Παρότι αδικείς το Βυζάντιο και την υψηλή όσο και συκοφαντημένη από τη δυτική προπαγάνδα τέχνη του, δεν μπορώ παρά να σε ρωτήσω αν θεωρείς πιο συντηρητική την Ιταλία του Μπερλουσκόνι ή την Ελλάδα του Καραμανλή.
Μα εγώ έφυγα και από την Ιταλία! Ο Μπερλουσκόνι είναι φολκλόρ καρικατούρα αλλά και αυτοδημιούργητος μεγιστάνας. Δηλαδή, το πρότυπο του φιγουρατζή μέσου Ιταλού. Ο Καραμανλής είναι απλώς πρότυπο για τους καλοφαγάδες.
Στα εγκαίνια της έκθεσής σου ο Bruno Corra είπε πως η ζωγραφική είναι ο τόπος όπου η μνήμη διεγείρεται. Είναι ένας σεισμογράφος της μνήμης. Συμφωνείς;
Η μνήμη είναι μια απανταχού παρουσία και τα μάτια του ζωγράφου χορεύουν κοιτώντας γύρω, όπως τα δάχτυλα του πιανίστα πάνω στο κλαβιέ.
Πόσο Έλληνας αισθάνεσαι;
Γεννήθηκα στην Αθήνα και κατάγομαι από το Φανάρι και τη Σμύρνη. Έφυγα από την Ελλάδα για να την αγαπήσω περισσότερο και για να βρω την Κωνσταντινούπολη, δηλαδή τον κοσμοπολίτικο πολιτισμό της, όχι στην Ανατολή αλλά στη Δύση.
Είσαι, μαζί με τον Κουνέλλη και τον Τάκι, το πιο σημαντικό όνομα Έλληνα δημιουργού στην Ευρώπη. Αισθάνεσαι όντως ότι εκπροσωπείς μιαν άλλη Ελλάδα;
Εκπροσωπώ τον εαυτό μου και τα προβλήματα της εποχής μου. Είμαι όμως περήφανος για την καταγωγή μου και τα βιώματα της πατρίδας υπάρχουν στο έργο μου. Μαζί βέβαια με μνήμες από τη Νάντη, το Πιομπίνο, το Μιλάνο. Αναφέρομαι δηλαδή σε μια βιομηχανική αρχιτεκτονική του ’60, μια décadence (παρακμή) που δεν με ενδιαφέρει ρομαντικά αλλά κοινωνιολογικά. Μια εποχή σταματάει και αρχίζει μια άλλη. Με ενδιαφέρουν επίσης η εμφάνιση της βίας και η ερμηνεία της.
Βλέποντας πως έχεις κοινές αναφορές με τον Κουνέλλη στον ευρωπαϊκό 19ο αιώνα και τη βιομηχανική επανάσταση, παρατηρώ την εμμονή σου για τη μυθοποίηση μιας συγκεκριμένης εποχής.
Η ανάμνηση, η μνήμη, η ερμηνεία μιας ιστορικής περιόδου περιέχουν διαλεκτικά και τη μυθολογία της. Εγώ είμαι καλλιτέχνης και όχι ιστορικός. Όπλα μου είναι το ένστικτο και το συναίσθημα. Και όπως γράφω και στον πρόσφατο κατάλογό μου «Lightmemory»: «Και μόνο να απεικονίσει λανθασμένα ένας δημιουργός μιαν εικόνα βάζοντας σε αυτήν όλο του το θάρρος και την προσωπικότητα, έχει ήδη κερδίσει και προσφέρει πάρα πολλά». Εξάλλου, εγώ χρησιμοποιώ στα έργα μου πλάι στο παραδοσιακό σχέδιο τη φωτογραφία, το φωτισμό νέον, τα μεταλλικά συμπληρώματα, εν είδει assemblage (συσσώρευσης) στη σύνθεση. Χρησιμοποιώ, δηλαδή, την τεχνολογία επειδή είμαι μοντερνιστής.
Εστω κι αν καλπάζουν στην εποχή μας ο συμβιβασμός του μεταμοντέρνου και η κυριαρχία της αγοράς;
Εγώ επιμένω στην κρίση. Οι εποχές κρίσης υπήρξαν ανέκαθεν οι πιο παραγωγικές για την καλλιτεχνική έκφραση. Και περιμένω την υπέρβασή της. Χρησιμοποιώ το νέον όχι ως μνήμη αλλά ως επιλογή, επειδή είναι ένα στοιχείο της εποχής. Με ενδιαφέρουν η εποχή μου και η ιδιαιτερότητά της.
Αν με γοητεύει κάτι στη δουλειά σου είναι αυτή η μίξη διαφορετικών υλικών και η συνειδητή δυσκολία των έργων, τα οποία φέρουν την εννοιολογική ή την arte povera παράδοση της ευρωπαϊκής avant garde. Δεν υπάρχει εδώ όμως μια αντίφαση; Πρόκειται μεν για αντισυμβατικά έργα, που τα αγοράζουν όμως οι πολύ πλούσιοι και διάσημοι. Εξάλλου, ανάμεσα στους φίλους σου είναι η οικογένεια Εμπειρίκου και ο Κλοντ Πικάσο.
Κάποτε είχα πει αστεϊζόμενος ότι από τον καπιταλισμό πρέπει να αφαιρέσουμε τα κεφάλαιά του. Ελπίζω πάντως ότι διαπαιδαγωγώ τους πλουσίους μέσα από το έργο μου. Στην Ιταλία ο Bonti, υπουργός Πολιτισμού, θέλησε να περικόψει τα έξοδα για την Όπερα της Νάπολης με το λαϊκίστικο επιχείρημα ότι ο αστός απολαμβάνει κάτι που χορηγεί το κράτος. Ενώ ο προλετάριος που βλέπει ποδόσφαιρο, πληρώνει εξ ολοκλήρου το εισιτήριό του. Βέβαια, πίσω από αυτή τη σχηματική ταξινόμηση κρύβονται πολύς ρατσισμός και πολλή υποκρισία. Δεν είναι εξ ορισμού οι πλούσιοι οι κακοί και οι φτωχοί οι καλοί.
Είναι όμως οι μεν πιο δυνατοί και άρα, εξ ορισμού, πιο επιρρεπείς στην αυθαιρεσία.
Εμένα μου δίνει ικανοποίηση ότι το έργο μου κυκλοφορεί και άρα λειτουργεί σαν κρυμμένη ωρολογιακή βόμβα. Σαν χειροβομβίδα σε σαλόνια ή αποθήκες συλλεκτών.
Ο Παναγόπουλος, οι ορδές και τα αβγά
Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2009
Ξενάγηση
Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2009
Να τα πούμε;
Εγώ πάντως αν ήμουν εισαγγελέας θα έψαχνα το πολιτικό χρήμα που παρήγαγε το Βατοπέδιο στα ταμεία κομμάτων που ενεπλάκησαν σ’ αυτό. Εκεί δηλαδή που κατετέθη και το κατιτίς της Siemens. Νοικοκυρεμένα πράγματα εφόσον οι Έλληνες είμεθα λαός θρησκευόμενος και ευλαβής. Όποτε ανεβο-κατεβαίνω τη Συγγρού το διαπιστώνω. Από τα δεκάδες στριπτιζάδικα-κωλάδικα που διαφημίζονται εκεί. Αλλά και από τα αντίστοιχα μπουζουκομάγαζα με τις εκατοντάδες μπουζουκόφατσες στις κολώνες ένθεν κακείθεν. Της λεωφόρου του Μαλάκα. Αλλά και της γελοιότητας κράτους και πολιτών. Όλων ημών δηλαδή που ανεχόμαστε αυτή την οπτική ξεφτίλα, αυτή τη χυδαία ρύπανση και το θεωρούμε σχεδόν φυσικό και αναπότρεπτο. Θα μου πείτε: αυτό σε μάρανε; Η συστηματική καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος , η μετατροπή ενός προστατευμένου βιότοπου σε οικόπεδα off shore εταιρειών με κρατική μάλιστα βούλα δεν σ’ ενοχλεί; Σωστό κι αυτό. Όμως η μετατροπή του αστικού τοπίου σε φυσικό και συμβολικό σκουπιδότοπο είναι ένα θέμα κατ’ εξοχήν πολιτικό και συχνά μη αναστρέψιμο. Ίσως γι’ αυτό η ευχή «και του χρόνου» να ηχεί σήμερα δραματικά δυσοίωνη. Κατά τα άλλα χρόνια πολλά!
Προς Αντώνη Σαμαρά ανοιχτή επιστολή
Παρότι πιστεύω πως μας ήρθατε στον Πολιτισμό από καραμπόλα, καλώς ορίσατε! Εξάλλου, έτσι συμβαίνει συνήθως, αν πάρουμε τους προκατόχους σας έναν έναν. Με ύστατο τον αγαπητό Michel, ο οποίος είχε δηλώσει κατά την παραλαβή του από τον Βουλγαράκη πως «πρόλαβε να τα κάνει όλα εκείνος και δεν άφησε τίποτα γι' αυτόν». Ισως έτσι εξηγείται τώρα η απραξία του ιδίου αλλά και η «πολυπραγμοσύνη» του Μπομπ (Σφουγγαράκη). Εν ολίγοις, έρχεσθε σε έναν πολύπαθο χώρο, τον οποίο οι επικεφαλής του εισπράττουν σαν ευκαιρία για κοσμικές φωτογραφήσεις σε πρεμιέρες ή εγκαίνια. Από την άλλη, η έλλειψη οράματος -εκτός από την έλλειψη χρημάτων- είναι ψηλαφητή. Περίμενα, που λέτε, από μία κεντροδεξιά κυβέρνηση να επιμείνει στην προβολή της εγχώριας παράδοσης. Αντ' αυτών βρήκα σπασμωδικές κομματικές σπέκουλες και μεγαλοστομίες άνευ αντικρίσματος. Θυμάστε την Ακαδημία Τέχνης, την Ανώτατη Σχολή Θεάτρου, το Ελληνικό Κονσερβατουάρ Μουσικής - πονεμένες ιστορίες. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης; Σέρνεται από υπόγειο σε υπόγειο. Η Εθνική Πινακοθήκη, πάλι, χωρίς νέα πρόσωπα και φρέσκες ιδέες παρακμάζει. Ερώτηση: Είναι σωστό η θητεία των διευθυντών μουσείων να ανανεώνεται απευθείας από τον υπουργό και να μην προκηρύσσεται ανά πενταετία η θέση; Δηλαδή, γιατί να μην ισχύει και στα μουσεία το καθεστώς των πανεπιστημιακών εκλογών; Κι ενώ ο κ. Λιάπης νομοθέτησε τα ανωτέρω απαράδεκτα, ξέχασε, έως αυτή τη στιγμή, να προκηρύξει τις διαδικασίες συμμετοχής μας στην Biennale Βενετίας που θα γίνει σε πέντε μήνες! Πρόκειται για την ίδια εκδήλωση στην οποία πρόπερσι είχα προτείνει το μεγαλύτερο καλλιτέχνη της ελληνικής διασποράς, τον Λουκά Σαμαρά, αλλά η επι-ντροπή του κ. Σφουγγαράκη επέλεξε αντ' αυτού. Γουλιμήν. Επίσης, αγαπητέ υπουργέ, τη γενικότερη κοινωνική κρίση βιώνουν το Εθνικό Θέατρο και η Λυρική Σκηνή. Ενώ η πολύπαθη ΚΟΑ δεν έχει χώρο για πρόβες. Οι καλλιτέχνες-επιχειρηματίες του εαυτού τους αντιμετωπίζουν το ΥΠΠΟ σαν τράπεζα πολιτιστικού χρήματος. Επιδοτούμενη δηλαδή Τέχνη στην οποία οργανώνει έκθεση-εκδήλωση κ.λπ. μόνο όποιος διαθέτει χορηγό. Αφησα για το τέλος την Αρχαιολογική Υπηρεσία, που χρειάζεται εκ βάθρων ανανέωση και το πρόγραμμα ανασκαφών που χρήζει γενναίας ενίσχυσης. Οσο για το νέο Μουσείο Ακροπόλεως, δεν χρειάζεται παράτες εγκαινίων αλλά αποτελεί από μόνο του παγκόσμιο γεγονός που δίνει στη χώρα ένα διαβατήριο για να μπει η Αθήνα στο παγκόσμιο δρομολόγιο Τέχνης. Τόλμη χρειάζεται. Εφόσον ο πολιτισμός ακμάζει και με τα ελάχιστα πράγματα. Και πυροδοτείται από γνώση και ευαισθησία.
Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009
Νόμοι και αντινομίες
Το κείμενο αυτό γράφεται καθ οδόν. Επιστρέφοντας στην πατρίδα μετά από 20ήμερη απουσία. Αφησα «πέρυσι» μιαν Αθήνα πυρπολημένη, αστυνομοκρατούμενη, αλλά όχι αστυνομευμένη, και μια χώρα σε σύγχυση. Τι θα συναντήσω «φέτος»; Ποια Ελλάδα με περιμένει; Ποια Ελλάδα δικαιούμεθα; Στην Ελβετία «εύρηκα» σημάδια της χώρας μου παντού, και του παρελθόντος και του παρόντος. Στη Γενεύη το σπίτι του Καποδίστρια είναι σεσημασμένο ως ιστορικό αξιοθέατο. Βλέπετε, υπήρξε από τους εμπνευστές του πρώτου Συντάγματος της χώρας. Στη Βέρνη η μουσειακή έκθεση του Νάκη Παναγιωτίδη στην γκαλερί Henze & Ketterer έχει αποσπάσει το διεθνές ενδιαφέρον. Στο ίδρυμα Durrenmatt του Neuchatel συζητούν την επίδραση του Αισχύλου στη γερμανόφωνη δραματουργία. Εξάλλου, στην προσωπική μυθολογία του συγγραφέα κυριαρχεί ένας Μινώταυρος. Στη Fondation Gianadda συζητούν έκθεση για τον Γιαννούλη Χαλεπά, ενώ διακεκριμένος γαλλόφωνος μουσικός συνθέτει όπερα με θέμα τη ζωή του. Δεν χωρά αμφιβολία. Η Ελλάδα είναι Ευρώπη. Πόσο Ευρώπη όμως είναι η Ελλάδα; Ο ελληνικός πολιτισμός γίνεται σεβαστός σε οποιαδήποτε κοινωνία του κόσμου θεωρεί τον πολιτισμό ύπατη αξία. Εμείς; Τα νέα από την πατρίδα είναι εφιαλτικά. Στη Μοδένα θαυμάζω στην Galleria Estense το πρώιμο τρίπτυχο του Γκρέκο, σύνοψη της βυζαντινής παράδοσης και στοχασμού πάνω στη νέα εποχή. Στο αέτωμα του ρωμανικού Duomo (11ος αιώνας) δεσπόζει αρχάγγελος που θυμίζει αρχαϊκό κούρο. Στην Ιταλία γιορτάζουν την Epifania, τα δικά μας Θεοφάνια. Σε άψογα ελληνικά! Αντίθετα, η Αθήνα ζει μια πρώιμη εβδομάδα των παθών. Το παγκόσμιο πρόβλημα του νερού γίνεται εδώ επιτακτικός προβληματισμός όπως και σε όλη την Ευρώπη. Σ' εμάς; Διαβάζω το σχετικό βιβλίο του Γάλλου ακαδημαϊκού Erik Orsenna «Το μέλλον του νερού» (εκδ. Fayard), ένα δραματικό καμπανάκι προς πάσα κατεύθυνση. Εμείς, ταμπουρωμένοι στον αυτάρεσκο επαρχιωτισμό μας, ομφαλοσκοπούμε νομίζοντας πως αγναντεύουμε το κέντρο του σύμπαντος. Στα Απέννινα φωτογραφίζω τη δημόσια γλυπτική του Κ. Βαρώτσου (τον «Ορίζοντα της Morgia» και τον «Ποιητή της Casacalenda») και ξεφυλλίζω το τελευταίο βιβλίο για τον Κουνέλη. Από το '90 ζητώ να αλλάξουν τα αρχαιογνωστικά μας μουσεία και σε εκθέσεις σύγχρονης τέχνης. Το κέρδος θα ήταν πολυεπίπεδο. Για να ξαναενώσουμε τα σπασμένα νήματα με πράξεις βαρύνουσας πολιτισμικής και πολιτικής σημασίας. Η επιτυχία του Κανιάρη στο Μουσείο Μπενάκη -ένα σχόλιο πάνω στην Ιστορία ως βίωμα- έκανε αρκετούς να ζηλέψουν. Πόσους όμως προβλημάτισε; Η πολιτική ηγεσία συλλήβδην εμφανίζεται δυστυχώς κατώτερη της καλλιτεχνικής, μια ακόμη αντινομία του τόπου. Στα εγκαίνια του Κανιάρη, του πιο πολιτικού σύγχρονου δημιουργού μας, οι πολιτικοί έλαμψαν διά της απουσίας τους. Μόνη ενδεικτική εξαίρεση ο Ν. Κωνσταντόπουλος. Κάποτε η Αριστερά ήταν περήφανη για την παιδεία της. Σήμερα; Αυτό κι αν είναι αντινομία. Ο νόμος όμως της αληθινής προόδου συλλαβίζεται αποκλειστικά με όρους της τέχνης.
Παρωπίδες βλακείας
Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2009
Δημοκρατία, δηλαδή καλάσνικοφ
Δυστυχώς, δικαιωθήκαμε. Για την κρίση που σοβεί εδώ και καιρό. Ποιος δεν βλέπει πια ότι μαίνεται ένας ιδιότυπος εμφύλιος ακραίων στοιχείων; Πως έχουμε εξέγερση στην κορυφή της κοχλάζουσας κοινωνικής αναταραχής; Και πως το κράτος παραμένει αφενός αμήχανο και αφετέρου ατελέσφορο ως προς την πρόληψη και ως προς την καταστολή; Επειδή κυρίως δεν έχει κατανοήσει και επιμένει σε επικοινωνιακά παιχνίδια κατευνασμού της κοινής γνώμης. Η οποία όμως βράζει. Και δεν δέχεται τα ΜΑΤ να φυλάνε το δεντράκι του μικρού Νικήτα, όταν αιματοκυλιούνται τα Εξάρχεια και καίγονται τα Προπύλαια και η Εθνική Βιβλιοθήκη. Ετσι φτάσαμε ως εδώ. Εφόσον η Αθήνα αστυνομοκρατείται αλλά δεν αστυνομεύεται. Και η ηγεσία της Δημόσιας Τάξης αποδεικνύεται άκρως παρωχημένη. Ωστε να επιτρέπεται η δημοκρατία των καλάσνικοφ και του θεσμοποιημένου πια τρόμου. Γεωγραφικά τοποθετημένου στα Εξάρχεια. Το άλλοτε Καρτιέ Λατέν της πρωτεύουσας. Μας αξίζει, αλήθεια, μια τέτοια Ελλάδα; Με την τρομοκρατική βία να ορίζει το επίπεδο των πολιτικών πραγμάτων; Ποια «επαναστατική» πρακτική νομιμοποιεί την εν ψυχρώ εκτέλεση ενός νεαρού αστυνομικού εν ώρα υπηρεσίας; Ας μεταμεληθούν τώρα όσοι άφησαν να εκκολαφθεί το αβγό του φιδιού. Για να υλακτεί σχετικά ο Αδωνις. Ας πρυτανεύσουν οι φωνές των σωφρόνων, όπως αυτή του Λεωνίδα Κύρκου. Και ας καυτηριαστεί πραγματικά η βία ως δήθεν αριστερή δράση. Επειδή το μόνο που αυτή ενισχύει είναι οι μηχανισμοί καταστολής. Το λέμε, έστω και αν δεν εισακουστούμε από τους επαγγελματίες του συνδικαλισμού και της προόδου. Ας μην οξυνθούν περαιτέρω τα πνεύματα, ειδικά τώρα με διαδηλώσεις ή παράταιρα συλλαλητήρια. Επειδή όλοι ξέρουμε πώς, στο τέλος, καταλήγουν. Εν ολίγοις το συλλαλητήριο της Πέμπτης πρέπει να αναβληθεί για λόγους που ο καθένας αντιλαμβάνεται. Αλλιώς, ο καθένας ας αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί.
«Ολος ο κόσμος τώρα δουλεύει μηχανές…»
Στον Αγγελο Παπαδημητρίου
Ο γόρδιος εσμός
Το 2009 θα είναι πολύ δύσκολη χρονιά. Ειδικά για τις ασθενέστερες τάξεις και τους ανέργους. Αλλά και για το πολιτικοκοινωνικό μας σύστημα εν γένει, που ήδη δοκιμάζεται οδυνηρά. Τι τα θέλετε; Δώσαμε εξετάσεις και αποτύχαμε. Ολα τα άλλα είναι για τους ηγέτες εκείνους που αρκούνται να γράφουν εκθέσεις ιδεών. Ενώ η δουλειά τους είναι άλλη. Τι μέλλει γενέσθαι λοιπόν; Κατ’ αρχάς επιβάλλονται αυτοσυγκράτηση και περιορισμός των «θέλω» απ’ όλους. Ποιος είναι ικανός να απαιτήσει κάτι τέτοιο από έναν κόσμο αφενός κακομαθημένο και αφετέρου άκρως ταλαιπωρημένο; Σε τέτοιες κρίσεις κρίνεται η συνοχή των κοινωνιών εκείνων που έχουν ψυχολογικά και ιδεολογικά στηρίγματα και που χρησιμοποιούν το παρελθόν τους ως γνώμονα για το μέλλον και όχι ως ευκαιρία για ανέξοδη προπαγάνδα. Τώρα δοκιμάζεται ποιος διαθέτει έγκυρη γνώση και ποιος ανερμάτιστες πληροφορίες. Ποιος ομνύει στην τηλεδημοκρατία και τα κριτήριά της και ποιος ακουμπάει στη ζώσα παράδοση αυτού του τόπου και δεν είναι Ελληνας κατά δήλωση. Το είπαμε και άλλοτε: Για να επιτευχθεί η μέγιστη συναίνεση που έχει ανάγκη η χώρα, απαιτείται έμπρακτο παράδειγμα. Για να πείσεις τον άλλον να προσφέρει από το υστέρημά του, να εργαστεί περισσότερο για το κοινό καλό –όπως έκαναν οι Γερμανοί αμέσως μετά την ισοπέδωση που υπέστησαν στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο–, οφείλεις εσύ πρώτος να συνεργαστείς, να πορευτείς αξιοκρατικά, να εμπνεύσεις. Πώς όμως θα πείσει, λ.χ., ο κ. Ρουσόπουλος πως δεν είναι ο πλουτισμός η μόνη συνταγή επιτυχίας ή ο κ. Αβραμόπουλος πως δεν φυγομαχούμε από το πόστο μας όταν δούμε τα δύσκολα; Πώς θα πείσει ο κ. Παπανδρέου ότι καταδικάζει το νεποτισμό και υπεραμύνεται της αξιοκρατίας ή ο κ. Αλαβάνος πως στη δημοκρατία υπάρχουν και υποχρεώσεις και όχι μόνο απαιτήσεις; Ή, τέλος, ποικίλοι εργατοπατέρες και επαγγελματίες συνδικαλιστές πως το πολύπαθο κέντρο δεν αντέχει άλλες καταλήψεις, δηώσεις, συγκεντρώσεις, άλλους αποκλεισμούς, εμπρησμούς, μειοψηφούντες απολυταρχισμούς; Πόσο περισσότερο άραγε αυτοκαταστροφικοί, αδελφοκτόνοι και αυτόχειρες θα καταστούμε εναντίον της ίδιας μας της πατρίδας; Να γιατί μιλάω για συνολική αποτυχία και για έλλειψη, πνευματικής κυρίως, ηγεσίας. Κάποτε ο Σεφέρης με ένα ολιγόλογο κείμενο μπορούσε να καθοδηγήσει έναν ολόκληρο λαό εναντίον της δικτατορίας. Σήμερα ποιος; Ο γόρδιος δεσμός κόβεται με μαχαίρι. Ο εσμός όμως;
ΥΓ.: Ντρέπομαι για όσους ανέχονται να βεβηλώνεται ο ανδριάντας του Ρήγα και δεν καταλογίζουν στο δράστη όχι μόνο αντιδραστικότητα αλλά και αγραμματοσύνη.
«Πώς πέρασα την Κυριακή μου» Eκθεση του μαθητού Γιαννάκη Π. της Ε’ Δημοτικού
Εγώ σήμερα το πρωί, σηκώθηκα, πλύθηκα, ντύθηκα, έδειρα το αδελφάκι μου και μετά πήγαμε με τους γονείς μας, για να ξεχάσουμε την πυρπολημένη Αθήνα, στον Αλιμο, που εξήγγειλε ο κ. Σημίτης, επανίδρυσε ο κ. Καραμανλής και πραγματοποίησε ο κ. Σουφλιάς. Τι ωραία που ήταν! Θεόρατα πλατάνια μάς έκρυβαν τον ήλιο, τα πουλάκια κελαηδούσαν στις βελανιδιές και τα πεύκα, λουλούδια αργοσάλευαν μέσα στα καταπράσινα λιβάδια, ενώ κύκνοι κολυμπούσαν στην τεράστια λίμνη πίσω από τους λόφους με τις αμυγδαλιές και τις κερασιές. Είναι σπουδαίο έργο αυτό που εξήγγειλε ο κ. Σημίτης, επανίδρυσε ο κ. Καραμανλής και πραγματοποίησε ο κ. Σουφλιάς, είπε ο πατέρας μου, εισπνέοντας βαθιά τον πεντακάθαρο αέρα. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πνεύμονα της πρωτεύουσας. Τότε με έδειρε ο πατέρας μου επειδή είχα δείρει το αδελφάκι μου και επειδή δεν καταλάβαινα πώς είναι δυνατόν να έχουν οι πόλεις πνεύμονες. Τι όμορφα που ήταν! Η μαμά μας μας ετοίμασε το πικνίκ πάνω στην πλαγιά ενός λόφου, από όπου αγναντεύαμε την Αίγινα και το Αγκίστρι. Δίπλα μας κυλούσε ένα ρυάκι τα γάργαρα νερά του και από κάτω έπιναν διψασμένα ελαφάκια. Τότε εγώ έδειρα το αδελφάκι μου που ήθελε να πιάσει ένα ελαφάκι και να το πάρει στο σπίτι μας. Επειτα περιπλανηθήκαμε πολύ μέσα στο δάσος του Μητροπολιτικού Πάρκου της Αθήνας, στο παλιό αεροδρόμιο του Ελληνικού που εξήγγειλε ο κ. Σημίτης, επανίδρυσε ο κ. Καραμανλής και πραγματοποίησε ο κ. Σουφλιάς, για να μαζέψουμε χόρτα και να τα πάμε στη γιαγιά μας. Τότε ο μπαμπάς μου έδειρε το αδελφάκι μου γιατί με είπε «βλίτο», ενώ αυτό εννοούσε τα διάφορα χόρτα που έπρεπε να μαζέψουμε. Το αδελφάκι μου έκλεγε γοερά και αντηχούσε ολόκληρος ο ζωολογικός κήπος, που βρίσκεται στην άκρη του δάσους στο Μητροπολιτικό Πάρκο που εξήγγειλε ο κ. Σημίτης, επανίδρυσε ο κ. Καραμανλής και πραγματοποίησε ο κ. Σουφλιάς. Τι ωραία που ήταν! Τότε ο μπαμπάς μου, υπερήφανος, μας έδειξε μια περιοχή που η κ. Φάνη Πάλλη-Πετραλιά θα την έκανε πίστα για αγώνες αυτοκινήτων, όταν ήταν υπουργός Τουρισμού. Εγώ τρελαίνομαι για ράλι και formula 1 γιατί όταν μεγαλώσω θέλω να γίνω οδηγός αγωνιστικών. Τότε έδειρα πάλι το αδελφάκι μου επειδή μου ζήτησε να είναι συνοδηγός στο αυτοκίνητό μου. Πόσο πολύ αγαπάω το αδελφάκι μου! Σιγά σιγά ο ήλιος πήγαινε προς τη δύση του, τα πουλάκια χώθηκαν στις φωλιές τους και οι αντιλόπες με τα κρι-κρι. Κουρασμένοι αλλά πολύ ευχαριστημένοι από την ξεχωριστή αυτή εκδρομή, γυρίσαμε αργά στο σπίτι μας. Το βράδυ είδα στον ύπνο μου πως ήμουν υπουργός Περιβάλλοντος. Εφτιαχνα συνέχεια πάρκα, πεζόδρομους, τεχνητές λίμνες, λόφους και ερχόταν το αδελφάκι μου και τα χαλούσε. Την άλλη μέρα, πριν πάω σχολείο, έδειρα το αδελφάκι μου. Γιαννάκης Π. Μαθητής Ε’ Δημοτικού, Αγιος Κοσμάς
Για να μη ματαιωθούν τα Χριστούγεννα
Αυτά τα ανεόρταστα Χριστούγεννα ας είναι τα τελευταία. Ομως για να επιτευχθεί του χρόνου κάτι, απαιτείται να αξιοποιηθεί άμεσα ο κοινός νους. Από άρχοντες και αρχομένους. Θυμάστε τα Χριστούγεννα του 2003 ή του 2004; Η σύγκριση με τα περσινά ή τα φετινά Χριστούγεννα είναι καταθλιπτική. Το 2007 έπεσε ο γ. γραμματέας σε μια συμβολική τροχιά που συνεχίζεται ως σήμερα. Ενώ συγχρόνως κάπνιζαν ακόμη τα αποκαΐδια της Ηλείας, της Αρκαδίας, της Πεντέλης. Και, για να εμπεδωθεί η επανίδρυση της φρίκης, φέτος καίγεται η Αθήνα. Εκτός από το δεντράκι του μικρού Νικήτα, που το φυλάνε τα ΜΑΤ. Ο οποίος δεν θέλει να αντιληφθεί το αυτονόητο. Η χαρά δεν έρχεται κατά παραγγελίαν σαν πίτσα. Ούτε και η ευτυχία επιβάλλεται. Το καμένο δέντρο στο Σύνταγμα είναι σύμβολο της γενικότερης κρίσης που μαστίζει τον τόπο και της συνολικής ήττας ημών των ενηλίκων. Και ιδού το πρόβλημα του κ. Καραμανλή: ενώ εξελέγη με ευρύτατη συναίνεση και με μη κομματικές ψήφους, κυβερνά με σκληροπυρηνικούς δεξιούς ή με τα μέλη της άγιας οικογένειας. Τον εξάδελφο Μιχάλη, το γαμβρό του Εβερτ, τη θυγατέρα του Μητσοτάκη, τον υιό του Παπαληγούρα και την παρέα της Θεσσαλονίκης. Απώλεσε δηλαδή το συγκριτικό πλεονέκτημα απέναντι στο απαξιωμένο ΠΑΣΟΚ χάνοντας και πολύτιμο χρόνο και την εμπιστοσύνη του κόσμου. Επειτα ήρθαν οι μέλισσες. Δηλαδή τα σκάνδαλα. Τώρα επιβάλλεται ο πρωθυπουργός να ξανανοίξει το παιχνίδι. Ο ανασχηματισμός πρέπει να περιλαμβάνει προσωπικότητες που να διαθέτουν πανελλήνιο κύρος. Ο πρύτανης κ. Κίττας, ως υπ. Παιδείας, θα μπορούσε να διαλεχθεί με την εξεγερμένη, ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο γ. επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Ρακιντζής μπορεί να προσφέρει πολλά στο υπ. Εσωτερικών, ώστε να συμμαζευτεί κάπως το σπάταλο και σκανδαλοποιό κράτος. Κι επιτέλους δεν υπάρχει μια προσωπικότητα από το χώρο του πνεύματος για να αναλάβει την αμαρτωλή ΕΡΤ και τις μεγαλοκοπέλες της; Κάποτε το Ραδιομέγαρο ελάμπρυναν τα ονόματα του Βαλτινού, του Βασιλικού, του Κοντογιώργη. Σήμερα θάλλουν οι κισσοί του Ρουσόπουλου. Τέλος, από το ρόστερ του πρωθυπουργού λείπει ένας γερόλυκος σαν τον Μπασινά ή τον Στέφανο Μάνο. Μήπως και πούμε «ευτυχισμένα Χριστούγεννα» το 2009.