Συνολικές προβολές σελίδας

Κυριακή 25 Μαρτίου 2007

Πώς σε λένε;

Ενας ξεσκόνιζε τις ηλιαχτίδες απ' τα ρούχα του.

Τον χοντρό που καθόταν σ' ένα σκαμπό μόλις δύο μέτρα μπροστά του... τον μισούσε. Με μίσος κακό· μ' όλη τη δύναμη της αγχωμένης αναπνοής που τρικύμιζε τους πνεύμονές του. Φανταστείτε, επί δέκα ολόκληρα, ατέλειωτα λεπτά στεκόταν εκεί ακίνητος σαν Βούδας, τεράστιος σαν φράση πολιτικού που θέλει να τα υποσχεθεί όλα, τετράγωνος σαν αρχιτεκτονική δικτατορία, κρύβοντάς του με το έτσι θέλω τον ορίζοντα. Το μίσος του ήταν τόσο σωματοποιημένο που έμοιαζε ικανό να μετακινήσει βίαια το καθισμένο βουνό απέναντί του.

Επιτέλους το θαύμα έγινε. Στον συμπαγή χώρο ανοίχτηκε μια χαραματιά, πλημμύρισε ιλαρό φως, ο χοντρός έσκυψε λίγο για ν' ανάψει τσιγάρο -ασήμαντες, γελοίες από τη μηχανική επανάληψη οι κινήσεις του- τόσο όσο για να δει εκείνος αποσβολωμένος ένα κομμάτι του στήθους της. Ναι, βρισκόταν εξαίφνης στο ίδιο επίπεδο με τον λαιμό της που άστραφτε σαν ατόφιο ορυκτό και, καθώς έγερνε ελαφρά, αποκάλυπτε τρομερά μυστικά της ύπαρξης... Και τον διέλυε. Τόσο κοντά στο αίνιγμα του κόσμου και τόσο μακριά. Σαν σπαθί ή σαν ακρωτήριο το τμήμα εκείνης της ψηλαφητής θεοφάνειας έκοβε μέσα στους καπνούς και το ημίφως του μπαρ τον χώρο σε διάφανες λωρίδες· βελούδο που ιδρώνει και κομμάτι που λείπει από το κεκαθαρμένο ψηφιδωτό της Δέησης στο Καρίγιε Τζαμί, εκεί στον μυχό του Κεράτιου, στις λασπουριές και τα βαλτωμένα, ξύλινα σπίτια.

Ηδη ταξίδευε με τα μάτια μισόκλειστα βλέποντας και μη βλέποντας -όπως γίνεται πάντα στα υποψιασμένα ταξίδια- ανεβαίνοντας ανάλαφρος σε οροπέδια και τ' ανάντη του χάρτη της με οδηγό ένα κομμάτι σάρκας που μνημειώθηκε στον ορίζοντα, ίδιο βόρειο σέλας. Οχι, όχι σαν σέλας αλλά σαν πυρωμένο σίδερο, βγαλμένο από τους «Εμπόρους των Εθνών» ή την «Πριγκιπέσα Ιζαμπώ» που κάνει την ύλη του πυρακτωμένη θερμότητα πάνω στ' αμόνι. Ούτε, ούτε. Σαν το χαμόγελο, ίσως, του φτωχού όταν του σφίγγεις το χέρι. Ή σαν τον αιλουροειδές που κρέμεται βαλσαμωμένο πάνω από το τζάκι και ξυπνάει αιφνίδια από τη ζέστη και την ποταπή ύβρη της διακόσμησης για να ξεσκίσει με ευφρόσυνα νύχια τον οικοδεσπότη του. Ξεχνώντας ευγνωμοσύνες και τα ρέστα.

Ο χοντρός ήρθε πάλι όμως στην προηγούμενη του θέση, ακρωτήρια, λεοπαρδάλεις, αμόνια και τα συναφή χάθηκαν από το οπτικό μου πεδίο και ο άνθρωπος πλάι μου ξενακύλησε στο βουβό του μίσος. Το περίτρομο από τα τόσα βλέμματα στήθος της ήταν πάλι σαν να μην υπάρχει, το φως μόνο φως, και το σκοτάδι σκοτάδι, οι αναθυμιάσεις του μπαρ χωρίς καμιά νομοτέλεια και ξαφνικά η ζωή χωρίς νόημα. Ο χοντρός αναδεύονταν ράθυμα χωρίς όμως να επιτρέπει χαραμάδες ή διαφυγές λες και είχε καθήσει στον πιο ακινητοποιημένο μεσημβρινό της γης ώστε να γίνεται το πένθος αφόρητο. Και το μίσος ύλη για εκατοντάδες έργα τέχνης. Υποχρεώθηκα τότε εκ των πραγμάτων να θέσω σε λειτουργία τις ιδιαίτερές μου ιδιότητες, υπερυψώθηκα για λίγο προς την ξύλινη οροφή με αυτοσχέδια, χάρτινα φτερά, ώστε να βλέπω τους πρωταγωνιστές του δράματος από πάνω και ώστε να έχω εποπτεία και του σάρκινου βουνού και του τυφλού ερωτευμένου και της μεταξένιας αγαπημένης του. Και πράγματι είδα πως αυτή ήταν φτιαγμένη από ίασπη και οι μαστοί της αρδεύονταν από πρώιμη και δριμεία άνοιξη, ευλογημένοι από τον επιδότη Υπνο, που θεραπεύει όλους τους κοιμωμένους στο Εγκοιμητήριο του Ασκληπιού στην Επίδαυρο. Κάθε χρόνο.

Κατέβηκα μετά, το ίδιο μαλακά και ανεπαίσθητα, έχοντας πάρει τις πληροφορίες μου. Μ' ένα απλό κόλπο αυθυποβολής έστειλα τον χοντρό στην τουαλέτα -καιρός ήταν!- και άφησα τον απελπισμένο δίπλα μου να τη χαϊδεύει αλλόφρων με τα μάτια. Εγώ πάλι επικεντρώθηκα στα χέρια της. Δουλεμένα, με ρόδινες πόες όπως οι ατόλες στη μέση του Ωκεανού και όπως γίνονται τα αληθινά χέρια όταν πολύ έχουν χαϊδέψει κι έχουν πολύ μετρήσει τις ώρες του έρωτα. Πολύ χαϊδευτεί. Πώς να τη λένε; Δεν είχε ιδέα. Δεν τον ένοιαζε. Αφηνόταν μόνο να την κοιτάζει λαίμαργα πάνω απ' το άδειο σκαμπό. Ιδια προτομή εφέστιας θεότητας στο πιο απόκρυφο Λαράριο του μυαλού του.

Ας πούμε όμως ότι την έλεγαν Μαρία Μπούσγου. Μα κι αν την έλεγαν Σοφία Μπούσγου, ή Δανάη Θωμά, ή Φωτεινή Ιμελου, ή Μίρκα Παπαδάκη, ή Φανή Τυχηρού, ή Μέλπω Κάλφα ή Πατρίτσια Γέροντα, ή Δεβόρα Σεΐχη, η Ντέμπορα Αγά, ή Ψυχή Πονεμένου, ή Αμαλία Μουτούση, ή Κατερίνα Μπαλωμένου, ή Γαρουφαλιά Σύψωμου, ή Δωροθέα Αλιμαντήρη, ή Βαρβάρα Σιβγούλη, ή Βαρβάρα Αλμυράντη ή Τζόις Χαϊδεμένου, ή Ποθητή Χαϊδεμένου, ή Λαμπρινή Πάσχα, ή Λία Νόσφυγε, ή Χριστίνα Θεού, ή Χορεύοντας στη Βροχή, ή Φοβισμένη από τους κεραυνούς, ή Ιωάννα Φιλοσόφου, ή Καλή Καλό, αυτός ήξερε πως την είχε ερωτευτεί παράφορα. Και για πάντα. Πιπίλισε αυτή την άστατη-αιώνια λέξη «πάντα» κι έπειτα την κατάπιε ηδονικά.



Διαμαντή Διαμαντόπουλου, Λοχίας της Σμύρνης, 1934, Συλλογή Μ.Π.
Την κοιτάει στα μάτια. Μ' όλη την ενέργεια της αδαπάνητης νεότητας. Απλός και άμεσος όπως η επιθυμία του. Οπως κι η κάθε πρωτοπορία. Οταν το λαϊκό δένεται με το λόγιο και το ιθαγενές με το παγκόσμιο για να καταστούν μεγάλη ζωγραφική.
7 - 25/03/2007

Παρασκευή 23 Μαρτίου 2007

ΝΟΜΟΣ-ΠΛΑΙΣΙΟ ΧΩΡΙΣ ΠΛΑΙΣΙΟ

Έχουμε και λέμε: Ο Κώστας Καραμανλής, έχοντας ευρύτατη λαϊκή υποστήριξη υπερκομματικής χροιάς για να πατάξει το πασοκικό άγος, επιβεβαίωσε πλήρως την μαρξιστική κριτική στη σοσιαλδημοκρατία, λειτούργησε σαν alter ego του σημιτισμού -χρησιμοποιώντας αντί της καραμέλας "εκσυγχρονισμό" την τσίχλα της μεταρρύθμισης- και έφαγε κυριολεκτικά τρία κρισιμότατα χρόνια διχάζοντας οπαδούς και μη με το ψευδοπρόβλημα μιας -διαδκαστικής- αναθεώρησης του Συντάγματος, με το κολοφώνα το άρθρο 16. Ώδινεν όρος και έτεκεν μυν.

Ο κ. πρωθυπουργός ηττήθηκε κατά κράτος, κυρίως γιατί προσπάθησε να "κουρντίσει" μια ελλιπή αλλαγή στην παιδεία οχυρωμένος πίσω από την ψευδοαναγαιότητα των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Υπακούοντας δηλαδή στις πελατειακές λογικές και στον ύπατο νόμο του φιλελευθερισμού, που είναι ο νόμος της αγοράς. Την άκαιρη συσχέτιση άρθρου 16 και εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης υπογράμμισε πρώτος ο στυλοβάτης του υπουργείο Παισείας κ. Θάνος Βερέμης. Και τώρα τι κάνουμε; Η κατάσταση στα ΑΕΙ είναι άθλια και αθλιότεροι είναι όσοι υπεραμύνονται του υφιστάμενου καθεστώτος. Άρα και η παραμικρότερη αλλαγή είναι ευπρόσδεκτη. Θα'λεγα επίσης πως το νομοσχέδιο της κ. Γιαννάκου έχει θετικά στοιχεία, όμως του λείπει μια κεντρική φιλοσοφία, είναι μια πρόταση-πλαίσιο χώρις πλαίσιο. Αφήστε που χρεώνεται με μια σείρα λαθών τακτικής και κατάντησε να γίνει το διακύβευμα ανάμεσα στους ανθούς του Πολύδωρα και τα μπουμπούκια των Εξαρχείων.

Αν η κεντροδεξιά του κ. Καραμανλή νομίζει πως μπορεί να κυβερνάει με τα ΜΑΤ δέρνοντας τους "αλήτες" και ικανοποιώντας τους "μικρονοικοκυραίους", που ανησυχούν για το έχειν τους, ε, τότε διαβάζει πολύ ρηχά και ειπόλαια τη βαθύτατη κοινωνική δυσαρέσκεια. Ο κ. Καραμανλής αισθάνεται παντοδύναμος γιατί, πρώτον, του το λέει η ALCO, και δεύτερον, γιατί το βλέπει στα μάτια του Γιωργάκη. Έτσι όμως ένιωθε και ο κ. Σημίτης στο τέλος της πρώτης τετραέτιας του. Ο εμφανέστερος εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής μας βασιλείας έχασε πολύτιμο χρόνο μην πραγματοποιώντας τις αναγκαίες τομές όταν έπρεπε. Αντίθετα, αναλώθηκε σε τακτικισμούς, ποντάροντας στα ξεθυμασμένα ανακλαστικά ενός κόσμου δύσπιστου, κουρασμένου και απογοητευμένου. Δεν υποτιμώ το μέγεθος των προβλημάτων που παρέλαβε. Απλώς αμφισβητώ την ετοιμότητα του ως προς τα προβλήματα αυτά, αλλά και το στελεχικό του δυναμικό. Τους ανθρώπους με τους οποίους θέλει ν' αντιμετωπίσει τα καρκινώματα στην υγεία, το ασφαλιστικό, την οικονομία, τη γεωργία, την παιδεία, τον πολιτισμό. Όταν οι πρόεδροι και τ'ανώτερα στελέχοι της ΟΝΝΕΔ μεγαλώνουν, γίνονται υπουργοί.

Τι θλιβερό μήνυμα για τον τόπο! Τι απαγοήτευσηγια τους εκατοντάδες χιλιάδες νέους των ανυπόληπτων πτυχίων, της ανεργίας και των πολλαπλών αδιέξοδων! Αυτοί είναι σήμερα έξω στους δρόμους, κ. πρωθυπουργέ. Πρώτον, γιατί ξέρουν πολύ καλα πως δεν έχουν τίποτα πια να χάσουν, και δεύτερον, γιατί συνειδητοποιούν όλο και πιο πολύ ότι έχουν ελάχιστα νε περιμένουν. Εσείς πιστεύετε ότι όλα σ'αυτή εδώ τη μίζερη πατρίδα είναι γιουροβίζιον. Η δεύτερη τετραετία σας θα είναι δραματική. Και η καθυστερημένη σας μεταμέλεια, ανώφελη.

Μάνος Στεφανίδης 10/3/2007

Σάββατο 17 Μαρτίου 2007

«Γουρούνια- δολοφόνοι»

Οποιος επιζητεί κάθε τρεις και λίγο την αστυνομία· όποιος χρειάζεται έναν αστυνόμο δίπλα του για να μην παραβαίνει τον νόμο· κι ακόμη χειρότερα, όποιος επωφελείται από την απουσία αστυνόμευσης για να παρανομεί, κατ' ουσίαν κουβαλάει έναν μπάτσο μέσα του. Κυρίως εκείνος που ηθικολογεί εύκολα και που επικαλείται το ανάθεμα ευκολότερα. Ο κρυμμένος μέσα μας μπάτσος είναι πολύ πιο επικίνδυνος από τον φανερό στη γωνία (που ούτως ή άλλως σπανίζει). Η λαϊκή σοφία διεκδικεί έναν αστυφύλακα για κάθε Ελληνα. Ετσι όμως δεν βγαίνει ο λογαριασμός. Και η ανωτέρω ταυτολογία δεν βγάζει πουθενά. Ή μάλλον δικαιώνει το αμίμητο αναρχοαυτόνομο: «Μπάτσοι, γουρούνια, αδέλφια μας».

Κατά τ' άλλα καταφέραμε η Αθήνα να μοιάζει σαν το Σαντιάγκο επί εποχής Πινοσέτ. Κάθε πλατεία και κλούβα, κάθε γωνία και διμοιρία, κάθε στροφή και περίπολο. Τώρα βέβαια τι μπορούν να προβλέψουν και τι δύνανται να προλάβουν τ' αδέλφια μας οι μπάτσοι αραχτοί με τους φραπέδες στα ρείθρα ή λαγοκοιμώμενοι -όταν δεν έχει ποδόσφαιρο- στις κλούβες τους, όμοιοι με εξωτικά πουλιά, θα σας γελάσω. Μέχρι τώρα χαιρόμουν τα τρίδυμα πεζά περίπολα της δημοτικής αστυνομίας -δύο αγόρια ένα κορίτσι, δηλαδή αστυνομικοαισθηματικό σάντουιτς- τα οποία σεργιάνιζαν φλερτάροντας κι έκοβαν και καμιά κλήση στη Μητροπόλεως ή την Πλάκα. Κι είχε πλάκα. Τώρα τα πράγματα έχουν βαρύνει με τόσα ΜΑΤ, ασπίδες, γυλιούς, δακρυγόνα ή αντιασφυξιογόνες μάσκες. Συχνά οι κλούβες της Αστυνομίας απλώνονται στη μια λωρίδα του δρόμου -εκεί που θα γίνονταν αι συντεταγμέναι διαδηλώσεις των εκατό τεμαχίων διαδηλωτών κάθε φορά όπως ονειρευόταν ο Πολύδωρας- με αποτέλεσμα να δημιουργείται κυκλοφοριακό κομφούζιο. Από τι μας προστατεύουν άραγε; Ποιον αόρατο εχθρό αποκρούουν; Εφτασε μέχρι τη Θεμιστοκλέους ο Μπιν Λάντεν ή θα μας την πέσουν τα UFO του Χαρδαβέλλα και της Αγίας Παρασκευής; Αγνωστοι αι βουλαί του κρατικού τρόμου και τις κατατρομοκρατήσεως των υποκειμένων του.

Αλλά, πάλι, σκέφτομαι, αν κάνουν κάποιο ξαφνικό ντου οι ελεύθεροι πολιορκημένοι των Εξαρχείων, ποιος θα προστατεύσει τους μαγαζάτορες και τις βιτρίνες τους; Οπότε, έχουμε και λέμε: 2.000 μαγαζιά στο κέντρο επί 2 μπάτσους έκαστον φτάνουμε στους 4.000 απασχολήσιμους, ενώ αυτομάτως πέφτει ο δείκτης ανεργίας. Τώρα, αν υπολογίσουμε και τα όργανα που φυλάνε τα τσακάλια της Βουλής, την κ. Παπακώστα, την κ. Παναγιωταρέα, τον κ. Κουλούρη και τον άνεργο κ. Χατζηνικολάου, συμπιέζουμε την ανεργία ακόμη περισσότερο. Αν υπολογίσουμε μάλιστα σεκιουριτάδες, μπράβους, φουσκωτούς και τους φερέλπιδες μποντιμπιλντεράδες που κάνουν πόρτα στην παραλιακή, έχουμε λύσει ήδη το πρόβλημα της απασχόλησης των νέων μας. Οι υπόλοιποι, εκλογές έρχονται, κάπου θα βολευτούνε. Ασε που θα σκίζουν με τη στολή: σεκιούριτι Καραμπάτσος, ΜΑΤατζής, ειδικές δυνάμεις, ανειδίκευτες, τροχονόμος, δημοτικός αστυφύλακας, αγρονόμος, τελωνοφύλακας, λιμενικός κ.λπ. Τούτων δοθέντων, τι να τα κάνουμε τα πανεπιστήμια; Μπάτσοι πρέπει να γίνουν τα μανάρια μας. Να τους μάθει επιπλέον αρχαία ελληνικά και λατινικά ο Πολύδωρας. Γιατί αν περιμένουμε από τον Μπαμπινιώτη...

Αλλά και τα κορίτσια μας! Υπέροχο, αντιφατικό, σχιζοφρενικό επάγγελμα: αστυνομικίνα! Πηλήκιο και από κάτω μεζ μαλλί. Σεξ απίλ και εξουσία. Το θύμα σε ρόλο θύτη-εξουσιαστή. Τι μου κάνεις μάνα μου! Τι σου κάνω γιε μου; Το θήλυ ως άρρεν και το άρρεν να τρέχει να κοπιάρει το «2» του Παπαϊωάννου. Η απόλυτη σκοτοδίνη. Τροχονόμος Βαρβάρα. Ποιος Ηλίας του 16ου τώρα... Μπήκαμε στην εποχή της απόλυτης μεταρρύθμισης των φύλων.

Προχθές έξω από το σπίτι μου ένας νεαρός με εντούρο έκανε επικίνδυνες σούζες ανάμεσα σε μαθητές οδηγώντας ανάποδα και πηδώντας τα πεζοδρόμια. Σταμάτησα παρατυχόν περιπολικό και ζήτησα από το πλήρωμα να πράξει το καθήκον του. Ο οδηγός με κοίταξε λυπημένα -η θλίψη του μπάτσου είναι αβάσταχτη όπως μας δίδαξε το γαλλικό σινεμά -και μου είπε: «Εχω παιδάκια, κύριε». Για έναν παράξενο λόγο ή ίσως επειδή και εγώ έχω παιδάκι τον κατανόησα.

Σ' αυτόν τον τόπο μπορεί κατά βάθος το καθήκον μας να είναι να μην κάνουμε τίποτε. Δείτε και τον πρωθυπουργό. Δεν μπορεί. Αυτός κάτι θα ξέρει περισσότερο.

Υ1: Αδελφοί, όταν σας κυριεύει το κακό και σας καταβάλλει η θλίψη, να τραγουδάτε. Θυμηθείτε τους ρεμπέτες, τους Μακρονησιώτες, τους μελλοθανάτους στη Μέρλιν ή στου Αβέρωφ. Οι λαοί του Βορρά τραγουδάνε για να υπερβούν τους εαυτούς τους. Εμείς για να βυθιστούμε μέσα σ' αυτούς. Ιδού τώρα το άσμα που προφήτευσε τις μη μεταρρυθμίσεις της Ν.Δ. (αφιερωμένο στη Μ. Γιαννάκου από τον Μ. Ρασούλη): Ολα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν κι εμένα τα χεράκια σου με λύνουν και με δένουν.

7 - 18/03/2007

Αγωγή του πολίτου

Τα 'θελες κι εσύ. Μ' αυτά που έγραφες τότε. Το 1805. Με αποτέλεσμα να σε διαβάσουν τώρα, διακόσια δύο χρόνια μετά, και να σε γεμίσουν φούμο. Κόκκινη μπογιά επάνω στο έκπαγλο μάρμαρο, το διαβρωμένο από τη βροχή ή τον ήλιο. Το ασκημένο στους συχνούς καθαρισμούς με αμμοβολή. Εκτός κι αν ερυθρίασες, εσύ με όσα είδες κι άκουσες. 'Η, αν απέστρεψες το πρόσωπό σου από ντροπή και σε βρήκε το επαναστατημένο σπρέι κατακούτελα.

Πρέπει όμως να το παραδεχτείς. Τα 'θελες κι εσύ με όλα αυτά που έγραφες από το Παρίσι ή το Μονμπελιέ δύο αιώνες πριν. Και να σκεφτείς πως επρόκειτο για το «Τριώδιον κατανυκτικόν»... Οπως και σήμερα. Μόνο που σε διάβασαν λίγο καθυστερημένα. Και σε παρεξήγησαν. Οπως συνήθως γίνεται με τα κείμενα. Ασε που τους ενόχλησε και η φάτσα σου ή το ντύσιμό σου. Ρεντιγκότα! Λαιμοδέτης! Σκαρπίνι! Γιλέκο! Κι όλα αυτά σε φινιρισμένο, πεντελικό μάρμαρο (πανάκριβο και εξαντλημένο πλέον). Διά χειρός Γ. Βρούτου. Ποιος είσαι ρε θείο! Αλλά κι αυτή η φάτσα σου! Προκαλεί. Μικρά ματάκια, δασκαλίστικο ύφος, ζαρωμένο δέρμα, αρχή φαλάκρας, πανάδες, ανύπαρκτος λαιμός, μεγάλα αφτιά. Σκέτη γελοιογραφία διανοουμένου. Γι' αυτά και γι' αυτά σε μπουγέλωσαν. Και για τα κείμενα αλλά και για την εικόνα. Εφόσον ζούμε στην εποχή των εικόνων, έστω κι αν δεν τις εννοούμε· έστω κι αν δεν τις ερμηνεύουμε.

Δίπλα σου ο άλλος, ο πρώτος κυβερνήτης, ο κόμης, ο υπουργός του Τσάρου, ο εκπρόσωπος της πιο σκοτεινής απολυταρχίας της εποχής του και δες τον. Στην τρίχα. Αλώβητος. Ούτε μια πινελιά, ένα γκραφίτι, κάποιος βανδαλισμός. Και στον Ρήγα Φεραίο, που λέει ο λόγος, κάτι έγραψαν, κάτι έσπασαν για να 'χουν να θυμούνται και να μαθαίνουν οι νεότεροι... Αλλά στον Conte Capo d' Istria ούτε αμυχή. Και το μάρμαρο (παριανό) προκλητικά καθαρό στη γκρίζα του επισημότητα. Αμα ο άλλος έχει το μέσον. Βλέπεις, πρόλαβε και δήλωσε κεντρώος. Κι έτσι δεν τον πειράζουν ούτε οι μεν ούτε οι δε. Πεφωτισμένοι δεσπότες αμφότεροι γαρ. Ενώ εσύ! Ακρα αντίδραση. Μαύρη επανάσταση. Γιακοβινικός και τρομοκράτης. Εναντίον της Εκκλησίας! Βολτεριστής. Υπέρ της άμεσης Δημοκρατίας! Με κριτικά σχόλια για τα κείμενα των αρχαίων ημών προγόνων, τους οποίους, ως γνωστόν, ούτε διαβάζουμε ούτε σχολιάζουμε. Αλλά τους έχουμε σαν εικονίσματα. Να περνάμε από κάτω και να σταυροκοπιόμαστε. Ετσι είναι το υπερήφανον γένος των Ελλήνων. Διαβάζει μόνο στην τουαλέτα και μάλιστα βιβλία-προσφορές των εφημερίδων (στο σαλόνι πάλι βλέπει τα dvd). Και ό,τι μάθει, το εκτελεί κατά γράμμα.

Τι έγραψες λοιπόν; «Περισσότερον ήθελ' ωφελήση το γένος σήμερον όστις καίει παρά όστις γράφει Γραμματικάς»!!!

Το 'πες και το 'καναν! Καίνε την Αθήνα δις της εβδομάδος με δημοσιοϋπαλληλικό ωράριο. Επανάσταση με δόσεις και εξέγερση με τιμοκατάλογο. Εσύ πάλι τι είναι αυτά που υποστήριζες, ενώ κατά βάθος σιχαινόσουν τη βία; Ιδού τώρα οι μαθητές σου που σε εξέλαβαν κατά γράμμα.

Μόνο που εδώ έχουμε φτάσει στο άλλο άκρο. Οι πάντες καίνε, καταλαμβάνουν, αποκλείουν και καταστρέφουν (Destroy Athens, που λένε κι οι εικονολάγνοι) αλλά κανείς δεν ανοίγει και καμιά γραμματική. Βλέπεις τα πανεπιστήμια είναι κλειστά, οι καθηγητές τσακώνονται στα παράθυρα και οι φοιτητές διακόπτουν στη ΓΑΔΑ. Μη μου πεις πως τα φαντάστηκες έτσι! Ε, παππού; Γιατί τότε μάλλον σου άξιζε το κόκκινο φούμο με το οποίο σε περιέλουσαν ευσταλείς, εξεγερμένοι νέοι και δημοκρατικοί -πάνω απ' όλα- πολίτες. Αυτά για να μάθεις μεσιέ Αδαμάντιε Κοραή μου! Διδάσκαλε του γένους και πρώτε διαφωτιστή μας. (Εξάλλου και το φως από τη φωτιά βγαίνει). Πες λοιπόν κάτι και μη στέκεσαι σαν άγαλμα!

Υ. Ώστε "ο καταστροφικότερος συνεργάτης του ΑΝΤΙ"! Είναι τόσο τερατώδης η κατηγορία που ήχει σαν έπαινος. Αν όμως είναι έτσι πως επέτρεπες στον "καταστροφικότερο" να σου γράφει σχεδόν μισό περιοδικό περισσότερο από 10 χρόνια; Και να σου χτενίζει τα editorial; Και γιατί φταίει ο "καταστροφικότερος" επειδή εσύ έχασες τις προθεσμίες για έφεση και δεν παρέστης στις δίκες; Και μάλιστα άφησες την ευκαιρία να κονιορτοποιήσεις τις γελοίες κατηγορίες ενός ανθρώπου-Χατζηαβάτη της τέχνης; Μήπως πρέπει κι εσύ να κάνεις την αυτοκριτική σου; Αντί να συναλλάγεις με τον θύτη σου! και να διαπραγματεύεσαι τις δόσεις της αδικίας! Αντί να φερθείς σαν "ΑΝΤΙ" και να γελοιοποιήσεις τον εκβιαστή σου; Εσύ δίνεις δίκαιο σε όσους όψιμους "φίλους" επιτίθενται εναντίον του "ανώνυμου συντάκτη" βρίσκοντας ευκαιρία για να λύσουν παλιούς λογαριασμούς. Οι οποίοι δεν βρίσκουν μια λέξη εναντίον του εκβιαστή σου! Άνθρωποι που φοβούνται και τη σκιά τους και έμαθαν να υπάρχουν χαφιεδίζοντας.

Θα μου πεις και τα ποντίκια έχουν όρχεις. Τι μεγέθους όμως;
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/03/2007

Πέμπτη 15 Μαρτίου 2007

Ο Πάγκαλος σύντομα υπουργός της ΝΔ στο πλαίσιο της συγκυβέρνησης.

Μεσιέ Γκαργκανάς!

Του Μάνου Στεφανίδη *

Δεν ακούω ούτε λέξη, οι τραπεζίτες είναι σέξι

πρόεδρος Μάο

Τώρα που απέτυχα παταγωδώς να καταλάβω έτερες δημόσιες θέσεις -με πρόλαβαν επιτήδειες εταίρες- όπως μου επεσήμαναν με οξυδέρκεια και παρρησία μη συνάδελφοι δημοσιογράφοι, τι μένει να κάνω εγώ, ένας μη δημοσιογράφος και συγχρόνως αφελής γραφιάς, τιμητής των κ.κ. Τράγκα και Ευαγγελάτου; Τι θα μπορούσε να γίνει ένας δήθεν αριστερός -δήθεν δεξιός σ' αυτόν τον κόσμο των πούρων ιδεολόγων και των καθεστωτικών πουρών; Να πάρει εκπομπή στην ΕΡΤ; Αδύνατον! Πρόλαβε ένας άλλος μη αριστερός - μη δεξιός, μη υπερνομάρχης. Ο κ. Τζαννετάκος. Μια ιδέα είναι ν' αναλάβω πρόεδρος-άνκορμαν του «Alpha». Ελα όμως που δεν διαθέτω αυτές τις φλοτάν, ελεκτρίκ γραβάτες που οφείλει να φοράει ένας δυναμικός τηλε-παρουσιαστής ή έστω πρωθυπουργός. Εμένα οι, ελάχιστες, γραβάτες μου είναι γκρι, σιέλ μπλε και νουάρ ανθρακί (με την καλή έννοια). Και σας ερωτώ: Μπορεί να σταδιοδρομήσει κανείς στα μίντια ή τη Βουλή με νουάρ ανθρακί γραβάτα; Ποτέ των ποτών! Αρα, τι μένει να γίνω, ποια θέση να καταλάβω αναλόγως των προσόντων μου; Μα τι άλλο από διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος! Τουτέστιν να καταστώ γκαργκάνας στη θέση του κ. Γκαργκάνα. Και γαία πυρί μιχθήτω!

Και γιατί όχι σας παρακαλώ; Σιγά τη δύσκολη δουλειά... Με φαντάζεστε με μαύρο κοστούμι, μαύρη γραβάτα να διαβάζω την ετήσια έκθεσή μου για τα μαύρα χάλια της μαύρης εθνικής μας οικονομίας; Θα είμαι μούρλια! Θα αναγιγνώσκω αργά το επίσημο κείμενο -το οποίο συνήθως λέει τα ίδια και τα ίδια από γενέσως ελληνικού μη κράτους. Το μη έθνος, άσχετο, προηγήθηκε. Ο,τι κι αν λέει ο κ. Αντώνης Χομπσμπάουμ-, θα κοιτάζω στα μάτια τους νυσταλέους συνέδρους και τους κατατονικούς οικονομικούς συντάκτες και θα κρούω τον κώδωνα του κινδύνου προς πάσαν κατεύθυνση. (Α, να θυμηθώ ν' αγοράσω έναν κώδωνα κινδύνου.)

Θα μαλώνω επίσης τη συγκυβέρνηση, τη μη αντιπολίτευση, το χριστεπώνυμο πλήρωμα των καταναλωτών και καταναλωτριών, προειδοποιώντας τους πως αν συνεχίσουν έτσι, θα καταστούν σύντομα μη καταναλωτές και μη καταναλώτριες. Εγινα σαφής νομίζω. Επειτα θα πηγαίνω στο γραφείο μου και θα ενημερώνομαι για την πορεία της διεθνούς οικονομίας και των χρηματιστηριακών δεικτών από τη γραμματέα μου. Κι αν έχω απορίες, θα διαβάζω τ' άρθρα του Γ. Αγγελή στην «Κυριακάτικη». Πανεύκολο! Θα συντάξω μάλιστα από τώρα τις εκθέσεις μου ώς το 2018, οπότε και σκέφτομαι να εγκαταλείψω το πόστο του διοικητού και να μετακινηθώ σε κάποιο μουσείο, εφόσον βεβαίως έχει κενωθεί ώς τότε εκεί η σχετική θέσις.

Θα μου πουν βέβαια οι κακεντρεχείς πως δεν είμαι ούτε οικονομολόγος ούτε και τραπεζίτης. Ε, γι' αυτό ακριβώς θα προωθηθώ, προϊόντος του χρόνου, που θα 'λεγε και ο κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος σε έτερο, πιο καλλιτεχνικό θώκο. Αν και χρειάζονται υψηλή αισθητική και καλλιτεχνικός οίστρος για να είσαι διοικητής της τράπεζας! Ως τώρα είχαμε αυθεντικούς οικονομο-τεχνοκράτες. Και τι καταλάβαμε; Είδατε εσείς καμιά βελτίωση στα μικροοικονομικά σας; Διαπιστώσαμε κάποια αισιόδοξη εξέλιξη στα μακροοικονομικά μας; (Βλέπετε; Αρχίζω ήδη και χρησιμοποιώ τη δέουσα ορολογία!)

Ας δοκιμάσουμε λοιπόν κι έναν ιστορικό τέχνης - μη δημοσιογράφο, μπας και κάνουμε χαΐρι! Εκτός κι αν σας αρέσει το ενιαύσιο χαρακίρι των ειδημόνων. Καλημέρα σας, κ.κ. Χριστοδουλάκη και Αλογοσκούφη μου! Ω, έχω πολλές ιδέες για τη νέα μου θέση. Κατ' αρχάς, θα διανθίζω τα κείμενα και τις διατάξεις μου με λέξεις και εκφράσεις παρμένες από την Ιστορία της Τέχνης! Δεν είναι πρωτότυπο; Ας πούμε, θα θίγω τα έντονα εξπρεσιονιστικά φαινόμενα που παρατηρούνται στις αναδυόμενες οικονομίες της Ανατολής, αλλά και θα υπογραμμίζω το γενικότερο σουρεαλισμό που κυριαρχεί στο διεθνές πιστωτικό σύστημα. Θα επιμένω στο κιάρο σκούρο και την άρτε πόβερτα της εκσυγχρονισθείσης Ψωροκώσταινας, ενώ θα παραλληλίζω τα δύο κόμματα εξουσίας με τους Gilbert and George. Και Σιαμαίοι και αδελφές· και μη γλύπτες και μη ζωγράφοι. Και γαμώ τις αναλύσεις.

Επίσης θα προβαίνω σε αγορές. Αλλά και σε πωλήσεις, ενώ από τα υπερκέρδη της τράπεζάς μου θα χρηματοδοτώ και το ρημάδι το υπουργείο Πολιτισμού και τον συμπαθή Μπομπ Βουλγαράκη του. Γιατί, αν περιμένει από τον προϋπολογισμό ...φέξε μου και γλίστρησα (Δεν είναι πολύ επιστημονική η έκφραση, αλλά διαθέτει ενάργεια.) Τέλος, ως κορυφαία καινοτομία μου θα συντάσσω τα κείμενά μου στη γαλλική! (Θα με βοηθήσει και η Βερονίκ σχετικά.) Αντιλαμβάνεστε; Ξεφεύγουμε πλέον από τη βαλκάνια μιζέρια. Γινόμαστε πιο Ευρωπαίοι. Αφήστε που ούτως ή άλλως δεν θα με διαβάζει κανείς. Αρα; Τι ελληνικά, τι γαλλικά. Είμαι βέβαιος πως ως διοικητής μη οικονομολόγος, μη δημοσιογράφος θα διαπρέψω. Αρκεί να συναινέσει και ο κ. πρωθυπουργός. Προς το παρόν έχω αποσπάσει το ΟΚ. του κ. Αράπογλου, της κ. Αράπη και του μαύρου γερουσιαστή κ. Ομπάμα. Πού θα πάει, θα πειστεί και ο Κωστάκης. Είναι παλαιός φίλος. Ελπίζω μάλιστα να μου δανείσει και μερικές γραβάτες του...

* Διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (όταν αυτό είναι ανοιχτό)

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 10/03/2007

Τρίτη 13 Μαρτίου 2007

ΛΙΑΠΗΣ !

Ο υπουργός συγκοινωνιών μου είναι πολύ συμπαθής. Κυρίως γιατί εκφράζει μια light εκδοχή του καραμανλισμού και καταφέρνει να διαφοροποιείται από το σκληρό ιδεολογικό πυρήνα της Ν.Δ. όντας ο ίδιος φανατικά «ολυμπιακός». Ζώντας, εγώ ένας ποδηλάτης, σ’ ένα κόσμο αδίστακτων τετράτροχων και επιθετικών δίκυκλων, βρίσκω στον κ. Λιάπη ένα καταφύγιο. Γιατί είναι παρηγοριά να λες στον πρωθυπουργό «φόρα τη ζώνη σου» ή στον Μπομπ Βουλγαράκη «φόρα το κράνος σου». Αντιλαμβάνεσαι αμέσως πως υπάρχει ένα κάποιο ελάχιστο κράτος στο βάθος του χάους που ζούμε και που οι οικονομολόγοι και οι ποιητές ονομάζουν «καθημερινότητα».


Ο κ. Λιάπης μου είναι επίσης συμπαθής γιατί από ένα καπρίτσιο της τύχης και της βιογενετικής λέγεται Λιάπης και όχι Καραμανλής. Αυτό, αντιλαμβάνεστε πως σφράγισε αμετάκλητα την πολιτική του σταδιοδρομία. Φαντάζεστε για παράδειγμα ο Γιώργος Παπανδρέου να λεγόταν «Ανδρέας Παπαγεωργίου»; Τα ύστερα του κόσμου! Η σύγχρονη πολιτική ιστορία της χώρας θα ήταν ριζικά διαφορετική. Παρ’ όλα αυτά, ο υπουργός μας δεν χάνει το χιούμορ του. Είναι κομψός με τα κοτλέ σακάκια –πάντα με δυο σκισίματα όπως επιτάσσει παλαιά κοινοβουλευτική παράδοση της οικογένειάς του- και με το νεάζον στυλ του. Που πάντα τη σπάει στους σοβαροφανείς και ελαφρώς κρυόκωλους ομολόγους του.
Ο κ. Λιάπης έχει το μοναδικό ταλέντο να μου φτιάχνει το κέφι. Εκεί που παραφρονώ από τα χάλια του κυκλοφοριακού και την ασυδοσία των δίποδων που οδηγούν τετράτροχα, έρχονται οι νέες, πάντα αυστηρότερες, διατάξεις και τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ. για να δημιουργήσουν μιαν χαραμάδα ελπίδας. Όλο ακριβότερα, όλο σκληρότερα, όλο αποφασιστικότερα. Βέβαια ο παράδεισος ισχύει μόλις μια μέρα. Έπειτα τα ερυθρά σήματα ξαναπαραβιάζονται κατά το ειωθός , τα κινητά μένουν κολλημένα στον νοητό άξονα που ενώνει τον λεβιέ με το χέρι και το αυτί του μερακλή, η προτεραιότητα ισχύει μόνο για τους θρασείς, τα πεζοδρόμια είναι τα φυσικά λίκνα πάσης φύσεως λαμαρινών κλπ.


Θα μου πείτε ο κ. Λιάπης έκανε το καθήκον του. Τι άλλο να κάνει; Να κόψει μόνος του τις κλήσεις; Ή να πλακώσει στα χαστούκια τους απείθαρχους; Ή τέλος να τραβήξει το αφτί στα ράθυμα όργανα που βλέπουν ράθυμα τον πανικό γύρω τους πίνοντας το φραπέ τους. Ειλικρινά δεν ξέρω τι να απαντήσω. Ένας απλός ποδηλάτης είμαι.

Δεν λέω βέβαια.... και τα ποντίκια έχουν όρχεις. Τι μεγέθους όμως;
Το σωστό είναι να ρουφάς το μέλλον έχοντας μεθύσει από το παρελθόν.

Λεφτά και λεπτότης

Η όποια, γεωμετρία του σώματος ελάχιστα φτάνει για να αποκαλύψει τα σκοτεινά μαθηματικά της ψυχής. Η αλήθεια πάλι -καμία σχέση με τη δεξαμενή όπου τσαλαβουτούν επιχειρήματα κι επιχειρηματίες για να στηρίξουν το κατιτίς της μικροΰπαρξής των- είναι ένας ωκεανός που χαρίζεται μόνο στους πνιγομένους. Εκεί, στο βυθό βρίσκεται το γέρας όσων, ακόμη, συλλογίζονται χωρίς τον φόβο της αγοράς ή του κράτους του ωραίου (ή μήπως των ωραίων;).
Ο κ. Βουλγαράκης, παρά τις γκάφες του στα εικαστικά, μου είναι πολύ συμπαθής. Δεν έχει την οίηση του κ. Βενιζέλου ούτε το κατατονικό βλέμμα του κ. Τατούλη που κοίταζε το υπερπέραν όταν σου μιλούσε. Αυτό που με θλίβει όμως είναι πως οφείλεις να συναλλάσσεται με αλλού 'ντ' αλλού πολιτικούς για να πρωθήσεις και το απλούστερο και πλέον αυτονόητο πολιτιστικό project. Π.χ. τον Λουκά Σαμαρά στη Biennale. Πρόταση η οποία σύμφωνα με τα πρακτικά έλαβε 0 ψήφους. Χωρίς αιτιολογία! Εξωδίκως μου έλεγαν ότι δεν είχε τίτλο ή ο τίτλος ήταν παλαιότερος, ενώ όπως φαίνεται από τα πρακτικά -που δημοσιεύω στο «Αρδην» -ούτε η επιλεγείσα πρόταση έχει τίτλο! Και εν πάση περιπτώσει στη Βενετία στέλνεις καλλιτέχνη. Και όχι εκπρόσωπο τράπεζας. Αλλά και όταν υπέβαλα ένσταση με τα πλήρη στοιχεία και τις επιστολές του Σαμαρά και του προέδρου της Pace, Α. Glimscher ούτε και τότε έλαβα απάντηση από τον κ. μινίστρο. Λες και δεν απευθύνθηκα σε δημόσια υπηρεσία. Αλλά και η εικαστική κοινότητα, οι γνωστοί δημιουργοί, η εταιρεία τεχνοκριτών, οι ποικίλοι παράγοντες που προεδρεύουν σε συνέδρια για να destroy Athens έπαθαν εμβροντησία. Τουτέστιν τσιμουδιά! Πλην «Ελευθεροτυπίας» και «Εθνους» ουδείς άλλος άκουσε τίποτε. Μα και η επιτροπή της εντροπής δεν βρήκε έναν απολογητικό λόγο. Δει δη συμβούλων κ. Βουλγαράκη μου! Επειδή οι άνθρωποι κάνουν τη διαφορά. Είδατε; Ολοι σάς χειροκρότησαν για την επιλογή σας στο Εθνικό Θέατρο. Φαίνεται ότι ο σύμβουλός σας στα θεατρικά είναι και επαρκής και ρηξικέλευθος.
Οφείλω επίσης να πω ότι ο Στέφανος Λαζαρίδης πραγματοποιεί μικρή κοσμογονία στη Λυρική Σκηνή, ενώ από την άλλη η σοβαρή μουσική και οι κρατικές μας ορχήστρες χρειάζονται εντονότερο και πιο μεθοδικό ενδιαφέρον. Επίσης ο Γ. Λούκος στο Φεστιβάλ Αθηνών είναι ένα πρόσωπο που δημιουργεί ανατροπές. Τις οποίες έχουμε απόλυτη ανάγκη. Σ' αυτή την κοινωνία της παραίτησης όπου πλέον μόνον οι τράπεζες παράγουν πολιτισμό (Το κακό δεν βρίσκεται στις τράπεζες αλλά στο «μόνο». Και στο ότι οι δημιουργοί μεταμορφώνονται ή σε επαίτες ή σε δημοσιοσχεσίτες). Ομως να... τα Επιδαύρια μοιάζουν να πάσχουν. Επειδή δεν είναι δυνατόν ν' αποκλείεται ο Σπύρος Ευαγγελάτος και το Αμφιθέατρο για να ξαναπαίξει η αμφιλεγόμενη «Αντιγόνη» του Βογιατζή. Το αρχαίο δράμα έχει μιαν γόνιμη παράδοση ερμηνειών στον τόπο μας που αρχίζουν από τον Πολίτη και τον Ροντήρη και φτάνουν στον Βολανάκη, τον Ευαγγελάτο ή τον Τερζόπουλο. Κάθε αποκλεισμός εν ονόματι είτε μιας «ορθοδοξίας» είτε μιας avantgarde κρύβει μίζερη επαρχιωτίλα. Και κάτι ακόμη ανατριχιαστικό: ο Γιώργος Κόκκος, ιστορικός τέχνης-αρχαιολόγος, με μεταπτυχιακές σπουδές, ζήτησε θέση φύλακα στην Εθνική Πινακοθήκη με οχτάμηνη σύμβαση και δεν προσελήφθη! Η απόγνωση των νέων εμπρός σ' αυτή την κοινωνία της συναλλαγής και της αγοράς χτυπάει κόκκινο. Και τότε τρέμετε τραπεζίτες.
Σ'αυτό το πνεύμα της δικαίωσης ή εκδίκησης μέσω χρημάτων κινείται και η απαίτηση του Βλάση Φρισύρα να του καταβληθούν 82.000 ευρώ από το περιοδικό «Αντί» και τον Χρήστο Παπουτσάκη για ένα δημοσίευμα στο καρναβαλικό τεύχος 810 του 2004 έκτασης τριών αράδων. Και διερωτώμαι: Αποπλένεται η αξιοπρέπεια κάποιου με την καταβολή χρημάτων; Μπορεί ένας άνθρωπος της τέχνης να επιζητεί το κλείσιμο ενός ιστορικού περιοδικού και την εξουθένωση ενός ηλικιωμένου και βεβαρημένου από πλευράς υγείας ανθρώπου; Είναι νόμος αυτός που με λογική Σάυλωνη και αισθητική μπεζαχτά θέλει σάρκα στη θέση της αξιοπρέπειας; Η τιμή της αγοράς μπορεί να ισοφαρίζει την τρωθείσα τιμή του οποιουδήποτε από εμάς; Ως πρώτος διευθυντής του ομώνυμου μουσείου και ως παλιός συνεργάτης τού «Αντί» γνωρίζω ένδον πόσο βοήθησε με δημοσιεύματά του το περιοδικό τον Φρισύρα. Είναι δυνατόν να διώκονται τώρα το χιούμορ ή η κριτική άποψη; Λεπτομέρεια. Ο Παπουτσάκης ξεχάστηκε και δεν παρέστη να δικαστεί ούτε πρωτόδικα ούτε στην έφεση. Το ίδιο συνέβη και στην Πράγα του 1968: Οι Κορτάσαρ, Φουέντες και Μάρκες έσπευσαν να συμπαρασταθούν στον κατηγορούμενο Κούντερα, αλλά μέθυσαν και έχασαν τη δίκη! Είναι όμως δυνατόν η ευαισθησία μας να εξαντλείται σ' έργα τέχνης αποκλειστικά και να στερεύει με τις ανθρώπινες υπάρξεις; Εκτός κι αν η γεωμετρία του σώματος καταγράφει οδυνηρά και την αναχώρηση της ψυχής. Συμπέρασμα: Δει δη ανθρώπων.
7 - 11/03/2007

Μαρία Αντωνάτου, «Βρομάει λεφτά». Πολυ-εγκατάσταση, Cheap Art, Φεβρουάριος 2007. Πανέξυπνο εικαστικό σχόλιο πάνω στη διαπλοκή του χρήματος και της τέχνης όπου εικονογραφούνται ευρηματικά οι έννοιες «φραγκοφονιάς», «λεφτά να φάν' κι οι κότες» κ.λπ. Το πανάκριβο αυτό project δεν είχε χορηγό ούτε το ΥΠΠΟ ούτε κάποια τράπεζα. Ευτυχώς!