Συνολικές προβολές σελίδας

Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

Πανικός



"Ένας για κρεβάτι" (sic)


στον Πάνας και την Ι.Γ. 


Πανικός με τον Gianis και τις γκρούπις φοιτήτριές του όπως διαβάσαμε στον “Uni Spiegel”. Πανικός όμως και με την αδολέσχεια αλλά και την αδυναμία του να συμμορφωθεί προς ένα στοιχειώδες fair play. Η πολιτική όμως δεν είναι αεροστεγής θεωρία αλλά ένα παιχνίδι με σκληρούς, πρακτικούς κανόνες. Αντίθετα όμως, ο εγωισμός του Γιάνη αδιαφορεί για το εγώ οποιουδήποτε άλλου. Και βέβαια αυτή η πρωτόφαντη, κουτοπόνηρη άποψη πως επειδή είμαστε καινούργιοι, δεν μας δεσμεύει κανένα παρελθόν. Και το ισχυρίζεται αυτό ένας ιστορικός των οικονομικών θεωριών. 
Εδώ, ακόμη, πληρώνουμε ο καθένας χωριστά και όλοι μαζί, τις πληγές ή τα ανεξόφλητα γραμμάτια της Χούντας, του Εμφυλίου, ακόμη και του Ξεριζωμού του ΄22. Είμαστε όλοι παιδιά αυτής της τρομαχτικής συνέχειας που διέπει την ιστορία. Η πανάρχαια οικονομική εξίσωση έχει ως εξής: Ύβρις, Νέμεσις Κάθαρσις. Όπως μου έλεγε ένας διάσημος καθηγητής του FU ελληνικής καταγωγής, "αυτό που εκνευρίζει περισσότερο τους συνομιλητές εταίρους είναι ότι ο Βαρουφάκης τους κάνει αφ΄υψηλού διαλέξεις πώς να μην χρεοκοπήσουν"! (sic)
Άλλο Lifo, άλλο life, άλλο Κιάτο κι άλλο Κιότο. 



Μπαίνω με κατάθλιψη στην φιλαρμονική του Βερολίνου και βγαίνω πετώντας. Η κάθαρση της μουσικής.  Άκουσα το τέταρτο κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Μπετόβεν με τον Saleem Ashkar και συμφιλιώθηκα γλυκά με τους πόνους μου. Τα πάθια του κόσμου. Στο δεύτερο μέρος άκουσα την 10η του Σοστακόβιτς ερμηνευμένη συγκλονιστικά από τον David Afkham και την Staat Kapelle του Βερολίνου. Ένας μοναδικός συνδυασμός ακρίβειας και πάθους, τρυφεράδας και δύναμης. 
Στην αρχή όλο το δράμα του σταλινισμού, βαριές συγχορδίες, απότομες ανατροπές, η πρόσφατη οδυνηρή ιστορία της Ευρώπης μπροστά στα μάτια μου ή καλύτερα στα αυτιά μου. Κι έπειτα το απελευθερωτικό andante allegro του τελευταίου μέρους. Μία απίστευτη έκρηξη ενέργειας. Η ελπίδα πάνω στα χαλάσματα και τον θρήνο. Η Ιστορία που προχωράει παρά τις εκατόμβες. Το τέλος του πανικού. Όχι με εξωτερικές παρηγοριές αλλά με βάθεμα του εαυτού. Βγαίνω γλυκόπικρα ευτυχισμένος έτσι όπως μόνο η μεγάλη τέχνη μπορεί να σε κάνει... 

ΥΓ. 1 Χρειάζονται πολιτικοί που να ακούνε την μουσική, επειγόντως. Όπως για παράδειγμα ο Helmut Schmidt. 

ΥΓ. 2 Τι είναι χειρότερο, ο πανικός της απουσίας ή ο πανικός της απώλειας; Στον τελευταίο δεν χωράνε γελοίοι μελοδραματισμοί. Είσαι εσύ, αντιμέτωπος με το απόλυτο κενό. Δηλαδή τον εαυτό σου...

ΥΓ. 3  Για τους μέτριους ή τους δειλούς τύχη είναι πάντα η ατυχία των άλλων.


Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Βόλτα στο Βερολίνο 2

Διεύθυνση φωτογραφίας: Πέτρος Δουμάς
Διεύθυνση παραγωγής: Θράφια
Σενάριο- Σκηνοθεσία: Μάνος Στεφανίδης


Επειδή ρωτήσατε, σας λέω πως το όνομα της Ισραηλινής καλλιτέχνιδας στην θυσία του Αβραάμ είναι Saskia Boddeke και ο αμνός στην φορμόλη βέβαια είναι του Damien Hirst.
Ως συνέχεια της φρίκης που θέλει να αισθητικοποιηθεί, μετά το Εβραϊκό Μουσείο-φυλακή το μνημείο-τάφος του Eisenmann δίπλα στους τουρίστες με τα παγωτά και την πύλη του Βανδεμβούργου. Στην συνέχεια το Reichstag με τον διάφανο θόλο του Φόστερ για να φαίνονται χωρίς προσχήματα τα όσα τεκταίνονται εντός. Απροκάλυπτη επίδειξη δύναμης.






Θυμίζω ότι ο Φόστερ σχεδίασε και την νέα βιβλιοθήκη του F.U. Περπατάμε παράλληλα με τον Σπρέε και χαζεύουμε την μελλοντολογική σκηνογραφία των κτισμάτων που στεγάζουν την Καγκελαρία και τα γραφεία της Βουλής. Όλα επιδεικτικά καινούργια λες και η μεταφυσική του μοντέρνου μπορεί να εξορκίσει το παρελθόν. Λες και πρόκειται για κάποιες άλλες δυνάμεις που επειδή ηττήθηκαν, δεν υφίστανται πια. Όμως «άλλοι» δεν είμαστε παρά εμείς οι ίδιοι, σε νέες περιπέτειες βέβαια. Μόνο να ξαναδιάβαζαν οι τρέχοντες πολιτικοί τον Θουκυδίδη. Τους οποίους πολιτικούς «Θεών δε φόβος ή ανθρώπων νόμος ουδείς απείργε». (β,53,4).




Φτάνοντας στην Museumsinsel θυμόμαστε τον Αγγελόπουλο και την τελευταία του ταινία με τον Bruno Ganz να αυτοκτονεί πέφτοντας στον ποταμό. Δείχνω στον χάρτη το Altes Museum στο οποίο προγραμματίζουμε παρέμβαση με 10 Έλληνες δημιουργούς και προσεύχομαι στην Αγ. Βαρβάρα (εννοώ την ψυχή της μανούλας μου!). Απέναντι, σεμνό πλην υποβλητικό το κλασικίζον παλατάκι της Άγγελας Μέρκελ. Ενδιαφέρον κοντράστο με τον ρεαλιστικό σοσιαλισμό της Ρωσικής Πρεσβείας.










Τα Γερμανικά Μουσεία αποθησαύρισαν έγκαιρα αυτά που σήμερα καταστρέφονται στην Παλμύρα. Η αποικιοκρατική νοοτροπία πάντως και το συνακόλουθο ξήλωμα των μνημείων δεν φαίνεται να ατονεί. Δίπλα στην φρίκη των άψυχων, η διαρκής φρίκη των έμψυχων. Νεκρή θάλασσα η Μεσόγειος με τους χιλιάδες των πνιγμένων. Άλλη μια συνέπεια της αποικιοκρατίας, άλλο ένα ανατριχιαστικό έλλειμμα πολιτικής βούληση από πλευράς Ε.Ε. Από την άλλη μας περισσεύουν οι νάρκισσοι πολιτικοί των κενών λόγων. Καλημέρα κύριε Αβραμόπουλε, καληνύχτα κύριε Βαρουφάκη. Ενώ κάθε μέρα ο Οδυσσέας χάνει και άλλους συντρόφους του στο πικρό κύμα. Για αυτούς ούτε τάφος, ούτε μνήμη, ούτε δάκρυα, ούτε δικαίωση, μόνο λησμονιά. Φτωχέ μου Ελπήνορα…




Υ.Γ. Κατά τα άλλα ο Γιούνκερ προσπαθεί ξανά να γραβατώσει τον Τσίπρα και αυτός αντιστέκεται, ως πότε;


Υ.Γ.2 Μερικές φορές η απουσία είναι πιο οδυνηρά παρούσα και από την παρουσία την ίδια. Παιχνίδια του μυαλού…

Τρίτη 26 Μαΐου 2015

Βόλτα στο Βερολίνο

Κοσμοπολίτικο κέντρο αντιθέσεων: Από το καμπαναριό της Ματέους Κίρχε βλέπω την Φιλαρμονική του Σαρούν, το Tiergarten, το Reichstag. Τα αναστηλωμένα κτίρια δεν κρύβουν τις πληγές, ούτε τα συνεχή έως κορεσμού αφιερώματα μνήμης, τις τύψεις. Η ιστορία είναι ένας μηχανισμός του χρόνου που όμως ανατρέπει και τον χρόνο και τις συμβάσεις  του. Κυρίως τιμωρεί την ανθρώπινη υπεροψία ενώ δεν χαρίζεται στην ανθρώπινη αδυναμία. Ο χρόνος είναι ο αμείλικτος εχθρός μας. Στην συνέχεια Αρένα, νεοπλουτισμός, μεταμοντερνισμός, η αρχιτεκτονική ως φαντασμαγορία και ως ρητορεία οικονομικής ισχύος. Στο Kreuzberg ο κισσός εξανθρωπίζει και το ποτάμι καθαίρει, οι αγάπες κυλάνε και ωστόσο παραμένουν.
Εβραϊκό μουσείο, σοκ και δέος, ένα κτίσμα που σωματοποιεί την φρίκη. Που είναι από μόνο του έργο τέχνης υλοποιημένο στον χώρο. Που εκλύει μία ενέργεια η οποία συχνά υπερβαίνει τον αποβλακωμένο θεατή-τουρίστα.
Είδαμεόλη η παρέα, μία συνταρακτική έκθεση-αφιέρωμα στην ΥΠΟΤΑΓΗ, δηλαδή στην πίστητην απιστία, την θυσία. Πρόσχημα ο Αβραάμ, η θυσία του Ισαάκ, ο Ισμαήλ ως  αποδιοπομπαίος, ο αμνός. Ο κινηματογραφιστής Peter Greenaway μαζί με μία Ισραηλινή καλλιτέχνιδα, εικαστικότερος παρά ποτέ, πολύ πιο σοβαρός και βαθύς από τον Bob Wilson και τους ημεδαπούς μιμητές του. Και μέσα στην έκθεση και ο Πάκης!
Όπου και αν πάω η Ελλάδα με γελοιοποιεί…

Υ.Γ. 1  Μερικές φορές ο πόνος είναι καθαρτήριοςπαιδαγωγικός. Κάποτε αξίζει να πονάμε περισσότερο για τον πόνο του άλλου. Το μάθημα του Αβραάμ, η θυσία του Ισαάκ, η θυσία του εγώ…

Υ.Γ. 2  Η γλύκα του βλέμματος στην Alte Pinakothek.
Εγώ και ο Σταύρος φλερτάρουμε την Νεφερτίτη. Επειδή οι γυναίκες είναι πάντα δύο ειδών...

Βερολίνο, 25 /5

Φωτογραφίες: Πέτρος Δουμάς 






















Δευτέρα 25 Μαΐου 2015

Πιστωτικό γεγονός ante portas;

Κύριε, όχι μ´ αυτούς.
Ας γίνει αλλιώς το θέλημά Σου.

Γ. Σεφέρης




Το πούρο του υπουργού μέσα στο άδειο μουσείο, όπου το κάπνισμα απαγορεύεται, η πρόταση του άλλου υπουργού για διπλό φπα στο ίδιο προϊόν, που αποδεικνύει άγνοια του κοινοτικού νόμου είναι δύο δηλωτικά παραδείγματα του αμοραλισμού, της άγνοιας και της προχειρότητας στην κυβέρνηση. Οι νόμοι και η γνώση των νόμων δεν είναι για μας, είναι για τους άλλους. Και να σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για μια κυβέρνηση αριστεράς, ένα όνειρο γενεών, μια δύναμη που επαγγέλλεται την υπέρβαση και την ανατροπή. Η εξουσία φθείρει και διαφθείρει, το ξέρουμε. Και η αριστερά ως μύθος λειτουργεί αλλιώς και αλλιώς ως διεκπεραίωση της πραγματικότητας. Το ζούμε. 
 Το έχω πει ξανά: ο Τσίπρας δημιούργησε ένα σοκ στην άρχουσα τάξη της συντηρητικής Ευρώπης και ο ίδιος ως προσωπικότητα κέρδισε ένα πολύ δύσκολο παιχνίδι εντυπώσεων. Όμως και τα παιχνίδια και οι εντυπώσεις και η ευμετάβλητη κοινή γνώμη δε μπορούν για πάντα να διατηρήσουν το θετικό τους πρόσημο. Ο τρόμος της κρίσης και η ανασφάλεια κατατρώγουν τη ψυχή για να θυμηθούμε τον μεγάλο αιρετικό Φασμπίντερ. Μια πολιτική που σέρνεται άλλοτε απαιτώντας άλλοτε επαιτώντας χωρίς ουσιαστικές αντιπροτάσεις, χωρίς καν να έχει συνειδητοποιήσει το ιδεολογικοπολιτικό status quo των ευρωπαϊκών ελίτ, το οποίο και δεν πρόκειται να αλλάξει. Τουλάχιστον όχι τώρα, όχι έτσι, όχι με αυτό τον αφελή κλεφτοπόλεμο που μας έχουν παρασύρει έντεχνα το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες δυσφημώντας μας μεθοδικά με τα υποτελή τους ΜΜΕ. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι περιπτώσεις τύπου Βαρουφάκη με τη σοβαροφανή θεωρία και τον προκλητικό ναρκισσισμό αλλά και με την παντελή έλλειψη ενστίκτου ως προς το πολιτικώς δραν ήταν το εύκολο θύμα για όποια μιντιακή κλοουνερί αναζητεί έναν καινούριο κλόουν. Ο Βαρουφάκης γόνος πασοκικής αυλής και όχι μόνο αποτελεί τον ιδανικό συνδυασμό Τζορτζ Κλούνεϊ και πολιτικού κλόουν. Και μόνο το "Γιάνης" δείχνει πόσο μακριά είναι ο υπουργός της Αριστεράς, από την αριστερή αγωνιστική παράδοση. Με μια ομάδα μειρακίων διαχειρίζεται θέματα τα οποία είναι κατάφωρο πια ότι τους ξεπρνούν οδηγώντας τις αντοχές του τόπου σε οριακότατο σημείο. Μα δε βλέπουν; Δεν έχουν συνείδηση της ιστορίας; Απαντήστε εσείς. Α, ξέχασα την έσχατη μεταγραφή: Αυτόν τον σκοτεινό τύπο, τον Ρουμελιώτη, που από την αυλή του Αντρέα, του Γιωργάκη και του Βενιζέλου , αλλά και από τα μπούνκερ του ΔΝΤ στη Νέα Υόρκη επέστρεψε για να μας σώσει πάλι. Ξαναείπαμε: ο ΣΥΡΙΖΑ στη κυβέρνηση, το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία. Μα τέτοια λειψανδρία στην Αριστερά; 
Κι όμως, ο κόσμος πιστεύει ακόμα. Ο πρωθυπουργός διατηρεί ακέραιο το πολιτικό του κεφάλαιο και εντός και εκτός ακόμα. Όμως τα χρονικά περιθώρια έχουν ήδη εξαντληθεί έστω κι αν δεν το παραδεχόμαστε. Στο εγχώριο τοπίο κυριαρχεί η ληθαργική νιρβάνα του δεν κάνω τίποτε, απλά περιμένω, (απλοελληνιστί διαπραγματεύομαι) εκτός κι αν περιμένουμε τον θεό του Μακρυγιάννη. Μόνο που η κυβερνώσα αριστερά έχει μικρή σχέση με τον πολιτισμό και την παράδοση αυτού του τόπου, ασχέτως του τι διατείνεται. Τι μέλλει γενέσθαι; Τι να σου κάνει και η Αγία Βαρβάρα; Πολιτικές αποφάσεις τώρα. Οι έξι μήνες απραξίας που έχουν διαρρεύσει έχουν αποδιαλύσει την ισοπεδωμένη αγορά, την εμιστοσύνη των παραγωγικών δυνάμεων, τις αντοχές της εργατικής τάξης ή των εκατοντάδων χιλιάδων απολυμένων και ανέργων. Δε ξέρω αν όλο αυτό το νεόκοπο προλεταριάτο είναι επιτυχία ή αποτυχία της Αριστεράς. Αυτό που ξέρω είναι πως δεν αντέχει άλλο ο τόπος τις πόζες, την κούφια ρητορία, την έλλειψη αποτελεσματικότητας. Πολιτική είναι αυτό το συχνά αντιαισθητικό και βρώμικο πράγμα που απαιτεί πρακτικές λύσεις έστω και με παραχωρήσεις και προχωρά μόνο μέσα σε κλίμα ηρεμίας. Αυτό δηλαδή που δραματικά ελλείπει αυτή τη στιγμή από τη χώρα... Ο χαμένος χρόνος στοιχίζει πανάκριβα και δεν αναπληρώνεται.





ΥΓ 1.  Κάνε τον εαυτό σου πολύτιμο αν θες να γίνεις ο θησαυρός κάποιου.

ΥΓ 2.  Και κάτι θετικό: Υπάρχουν σήμερα στην Ευρώπη πολιτικές δυνάμεις και κοινωνικά στρώματα που βλέπουν θετικά την ελληνική ανταρσία. Ας μην τους απογοητεύσουμε με ανώριμους χειρισμούς και με μαξιμαλιστικές κορώνες. Εδώ στο Βερολίνο για παράδειγμα, η πλειονότητα των διανοουμένων και των καλλιτεχνών αντιλαμβάνεται απόλυτα τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η κεντρική κοινοτική πολιτική. Ο φασισμός των τραπεζών δεν είναι η λύση. Μπορεί να γίνει λύση η αριστερά;

ΥΓ 3. Κι ο τελευταίος ορατότατος πια κίνδυνος: Η παρατεινόμενη ανασφάλεια και η αβεβαιότητα ενισχύουν τα συντηρητικά ανακλαστικά ενός λαού που έχει εθιστεί στην καταναλωτική παθητικότητα και το εύκολο κέρδος. Η ακροδεξιά ενισχύεται σταθερά. Ποιος δεν το αντιλαμβάνεται; 

ΥΓ.4  Έρωτας είναι όταν πονάς για το δικό σου πόνο. Αγάπη, για το πόνο του άλλου.

Βερολίνο 24/05/15








Photo: Gemäldegalerie Berlin