Συνολικές προβολές σελίδας

Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2015

Ανοιχτή επιστολή στον κ. Steinmeier

Εξοχότατε κ. Υπουργέ,

Καλωσορίζοντάς σας στην Ελλάδα, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω την πρόταση που σας είχα υποβάλει τον περασμένο Μάιο στο Βερολίνο σχετικά με την διοργάνωση μεγάλης εικαστικής έκθεσης Ελλήνων στο Βερολίνο και Γερμανών στην Αθήνα, αρχής γενομένης από το Altes Museum όπου έργα του Κανιάρη ή του Κουνέλλη θα συνομιλούσαν με τα μόνιμα αρχαιολογικά εκθέματα ενώ πορτραίτα του Τσαρούχη ή του Μόραλη θα συνόδευαν τη συλλογή των Φαγιούμ. 
Κύριε Υπουργέ, γνωρίζω τον διακαή σας πόθο να ξεπεραστεί το αρνητικό κλίμα που εδώ και καιρό βαραίνει τις σχέσεις των δυο λαών αλλά και τη σταθερή σας πολιτική βούληση να υπάρξουν εκδηλώσεις που θα βελτιώσουν την εικόνα της Ελλάδας στην γερμανική κοινή γνώμη. Για το λόγο αυτό, επαναδημοσιεύω την επιστολή-πρόταση που είχα υποβάλει στον διευθυντή του Altes Museum, καθηγητή κ. Scholl, παρακαλώντας σας να την υποστηρίξτε εκ νέου:


Βλάσης Κανιάρης



Berlin, den 10.05.2015



Sehr geehrter Herr Prof. Scholl,

Ich wende mich an Sie, um Ihnen einige Gedanken und eine Idee für eine Ausstellung mitzuteilen, die ich bereits mit unserem Freund und Kollegen Angelo Delivorrias besprochen habe.

Mein Name ist Manos Stefanidis, ich bin Archäologe und Kunsthistoriker, Professor an der Fakultät für Theaterwissenschaften an der Athener Universität und ehemaliger Kurator der Nationalgalerie Athen. Letzten Monat unterrichtete ich sechs Wochen an der Freien Universität Berlin als Gastprofessor ein Blockseminar mit dem Thema Klassizismus-Modernismus (Europa-Griechenland). Beispielhaft wurde dafür Bildmaterial von Greco bis Picasso zur Veranschaulichung herangezogen.

Wie wir alle wissen, befindet sich Griechenland momentan im unvorteilhaften Licht der Öffentlichkeit. Dies ignoriert die Tatsache das Griechenland weiterhin für Geschichte, Kunsttradition und Zivilisation steht. Das moderne Griechenland ist des Weiteren eine Erfindung der europäischen Romantik, genauer gesagt der deutschen Romantik. Politische Rivalitäten zwischen Deutschland und Griechenland betreffen nicht nur die Herren Schäuble und Varoufakis, sondern vielmehr Winkelmann, Schinkel, Klenze, Peter von Hess und die griechischen DAAD Stipendiaten Berlins. Es hat mit unserer gemeinsamen Kultur zu tun. Deshalb wende ich mich an Sie mit der Bitte, dem Ganzen eine geistige Reaktion gegenüber zu stellen.

Konkret gesagt, können wir uns die Verwirklichung einer empfindsamen, diskreten Intervention im Inneren des wunderbaren Schinkelbaus des Alten Museums in Form einer Ausstellung mit zehn modernen griechischen Künstlern vorstellen. Eine symbolische Auseinandersetzung aber auch eine Fragestellung, da das moderne Griechenland sich stets auf die Antike bezieht ohne diese wirklich zu verstehen. Denken wir an Kavafis oder Seferis, um nur beim Beispiel der Literatur zu bleiben. Solche Ausstellungen, bei denen man die etablierte Sammlung mit neuen Elementen mischt, sind inzwischen gängig in den heutigen Museen. Beispielhaft hierfür möchte ich die Ausstellung von J. Fabre im Louvre in Paris und noch früher E. Paolozzi in der Münchener Glyptothek nennen. Erst vor kurzem habe ich drei solcher Ausstellungen kuratiert. Zwei im Benaki Museum und eine im Nationalen Archäologischen Museum in Athen, mit, wenn Sie mir erlauben, beachtlichem Erfolg.

Gegenwärtig hätte eine Ausstellung nach diesem Konzept im Alten Museum in Berlin eine große Bedeutung sowohl für das Publikum als auch für die internationalen Medien. Aus politischer und künstlerischer Sicht. Im Tempel des Klassizismus das andere Griechenland! Mit dem möglichen Titel «Ηχώ και Νάρκισσος» also „Echo und Narziss“, das bedeutet der Ausklang der idealen Vergangenheit in einer problematischen, in der narzisstischen Gegenwart. Ich schlage konkret folgende Künstler vor: V. Caniaris, G. Kounellis, L. Samaras, N. Baikas, Diochanti, A. Papadimitriou, Thrafia, G. Lappas, D. Alitheinos u. a. Stellen Sie sich die Figur eines Gastarbeiters von Caniaris vor dem Kanon vor, oder eine Metall- und Kohlekonstruktion mit dem Titel „Germania“ von Kounellis im Zentrum der Rotonda.

Bevor Sie dieser Vorschlag aus dem Büro des Präsidenten erreicht, würde ich mich freuen, Ihre Meinung dazu zu hören und Sie möglicherweise bis Ende des Monats persönlich auf ein kurzes Gespräch zu treffen.

Mit kollegialen Grüßen,

Manos Stefanidis

P. S. Selbstverständlich gibt es bereits eine Finanzierungsquelle für das Projekt.

Κοινοποίηση: κ. Αποστολόπουλο, καθηγητή στo Freie Universitaet, Βερολίνο

Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2015

Παρέλαση


Παρέλαση μαθητών σήμερα στη Ν. Σμύρνη με τους γονείς να χειροκροτούν υπερήφανοι. Γιατί όχι ;
Τι άλλο πιο αισιόδοξο διαθέτουμε εκτός από τα παιδιά μας ,τώρα που μας πρόδωσαν οι πολιτικές και  μας εγκατέλειψαν οι ιδεολογίες;
Πέρυσι τέτοια μέρα ο Φίλης επιχειρηματολογούσε λαύρος στα κανάλια για τον φασιστικό χαρακτήρα των μαθητικών παρελάσεων . Σήμερα δεν ντράπηκε να είναι το τιμώμενο πρόσωπο της μαθητικής παρέλασης. Όταν μάθουμε να μην ζούμε με ψέματα ,θα έχουμε κάνει το πρώτο βήμα εξόδου όχι από την κρίση αλλά από την παρακμή.
Αυτός ο τόπος έχει ανάγκη να πιστέψει σε κάτι , να αισθανθεί πάλι μέτοχος της ιστορίας του. Γιαυτό γυρίζει στο παρελθόν αφού τον έχει απογοητεύσει τόσο το παρόν.
Άσχετο: Αν έχασες έναν άνθρωπο , λίγο αν ψάξεις , θα βρεις έναν κόσμο.

Τρίτη 27 Οκτωβρίου 2015

"Τραγούδια για το πένθος"

 

 

Μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτης 

το τελευταίο βιβλίο του Μ. Στεφανίδη

 

Oι ακόμη ζωντανοί είμαστε μια αισχρή όσο και αυθάδης μειοψηφία εμπρός στην απέραντη δημοκρατία των νεκρών. Eκεί όπου το ποτάμι του χρόνου σταμάτησε κι έγινε μια απέραντη παγωμένη λίμνη χωρίς όχθη. Oι ακόμη ζωντανοί παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά. Kι είναι τότε που η Iστορία γελάει χωρίς χαμόγελο και κοιτάζει τις πόζες μας με οίκτο. Έπειτα ετοιμάζεται να γράψει το opus magnum της, την «Eλεγεία στη Γελοιότητα». Ίσως κάποτε κάποιος εξ ημών να πρέπει να γράψει μια «Σύντομη ιστορία του μέλλοντος» με οδηγίες χρήσεως για τους ακόμη ζωντανούς. Kαι γι’ αυτούς που δεν έχουν έρθει ακόμη…
Γεννιόμαστε κουβαλώντας το θάνατό μας. Tίποτε μακάβριο σ’ αυτό. Mεγαλώνει μαζί μας σιωπηλός, σαν άγγελος προστάτης, και μόλις ενηλικιωθούμε αρχίζει το έργο του μεθοδικά. Εργάζεται άοκνα στους πνεύμονες, στα οστά, στις αρτηρίες, φτιάχνοντας τη φωλιά του σαν χελιδόνι μιας ανάποδης άνοιξης. Τα σπλάχνα μας σιγά σιγά γίνονται το σπίτι του. Eκεί κλωσάει τ’ αυγά του με αγάπη και περιμένει την εκκόλαψη. Tο πουλί-θάνατος γεννιέται πάντα πρόωρα, όπως κι εμείς άλλωστε, κι έρχεται ανεπιθύμητο. Όσο κι αν το ξορκίζουν οι άνθρωποι γράφοντας παραμύθια ή φτιάχνοντας τις εικόνες του… Γεννιόμαστε, λοιπόν, με το θάνατό μας και πεθαίνουμε μέσα στη λάμψη της αναγέννησής του. Σαν να τιμωρούμε έτσι τους θεούς για την αθανασία που μας στέρησαν. Σαν να ευχαριστούμε το θάνατο που, μηδενίζοντάς μας και ταξιδεύοντάς μας πάλι στο άπειρο, στο τίποτε, δίνει τετελεσμένο νόημα στην ως τώρα ζωή μας. 

Μερικά από τα κείμενα της συλλογής έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς, σε μια πρώτη εκδοχή, στα περιοδικά ΔέντροPoetixΜανδραγόρας, στον κατάλογο Ο χρόνος, οι άνθρωποι, οι ιστορίες τους (Μουσείο Μπενάκη, 2010) και στο βιβλίο Ίμερος ή Η εκδίκηση της Σελήνης (Μίλητος, 2012). Επίσης, αρκετά έχουν δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα  manosstefanidis.blogspot.com.
Τα κείμενα που αναφέρονται σε γάτους και σκύλους έχουν μεταφερθεί στο θέατρο του Neuchâtel από το θίασο Avant-Scène Opéra σε μετάφραση της Véronique Maire.


Το εξώφυλλο είναι η λεπτομέρεια από έργο του Δημήτρη Αληθεινού. Πρόκειται για ένα τατουάζ σε γυναικεία πλάτη.

Δημοσιεύουμε ένα χαρακτηριστικό ποίημα αφιερωμένο στη Κική Δημουλά:

 

Παλίμπαιδες




Στη φίλη μου Κική Δ.



Κουτσά-στραβά και με λάθη

Κι αφού περάσουν χρόνια άσκησης 

Μαθαίνουμε, απ´ τα θρανία ακόμη,

Τον ρόλο της νεότητας. Κι όλοι μας 

Πρωταγωνιστές, χωρίς εξαίρεση. 



Και μόλις τον υποδυθούμε με επάρκεια

Κι αφού στα ρούχα βολευτούμε και τις μάσκες του

Έξαφνα βάζει τις φωνές ο σκηνοθέτης

Τι παλαιομοδίτικο στυλ, τι απαράδεκτο...

Σαν γέροι παίζετε! 



3/3/2015  

Κι ένα τελευταίο:

 

Χαρμολύπη






Ο αρχάγγελος Γαβριήλ!

Στην πρώτη του επίσημη αποστολή

εκτός Παραδείσου.

Να διεκπεραιώσει υπόθεση υψίστης σημασίας

και να μεταφέρει είδηση καλή.

Νέος ωραίος, συνεσταλμένος

κι απολύτως έτοιμος ν' αγαπήσει

και να αγαπηθεί ο Γαβριήλ.

Με τα χρυσά μαλλιά, τους ίουλους

και τα ρόδινα του μάγουλα.

Με χείλη υγρά, τρεμάμενα

και με δέρμα οπάλινο.



Την είδε, της είπε το άγγελμα,

τη χάιδεψε με τα μάτια

Ο αρχάγγελος Γαβριήλ,

της πρόσφερε το κρίνο, μαγεύτηκε.

Ύστερα απόμεινε βουβός,

Τα φτερά του μετέωρα.

Να μείνει ή να φύγει;

Ο Παράδεισος πλέον μακριά.

Κι ήταν τότε που το θαύμα

της Σωτηρίας του κόσμου

σκιάσθηκε λίγο από τη τρυφερή

ζήλια του, την αδιόρατή του θλίψη.



29/6/2012

Πέμπτη 22 Οκτωβρίου 2015

Οχτώ μαθήματα για τις εικαστικές τέχνες και την ιστορία τους

 Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δήμου Ηλιούπολης

 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - Χειμώνας 2015, Έναρξη 2 Νοεμβρίου 2015

Διδάσκει ο αναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ Μάνος Στεφανίδης. 
 






  1. Τέχνη και τρέλα: Από τον Pontormo στον Van Gogh και από τον Γιαννούλη Χαλεπά στο Διαμαντή Διαμαντόπουλο.



  1. Τέχνη και έρωτας: Η επιθυμία, η ηδονή, το πένθος (Από τις Κόρες της Ακρόπολης στις Mayas του Goya και από τα νυμφίδια του Klimt και του Schiele στις νύφες και τους ναύτες του Τσαρούχη.



  1. Τέχνη και επανάσταση: Από τις προπαγανδιστικές εικόνες του 1789 ως την ανατροπή των εικόνων το 1917 και από το Νεοκλασικισμό ως τη Ρώσικη Πρωτοπορία. (Σχόλιο για το πως τα ιδιοφυή πειράματα ιδιοφυώς αποτυγχάνουν).



  1. Τέχνη και μηχανή: Όσα συμβαίνουν πέρα και πίσω από τη ζωγραφική. Από το Da Vinci στο Duchamp και από τον Takis στο Κουνέλλη μέσω Calder και Broodthaers.



  1. Η αρχιτεκτονική ως τέχνη A: Σύντομη εισαγωγή στην ιστορία των κτισμάτων. (Από τον Παρθενώνα στην Αγία Σοφία και από την Παναγία των Παρισίων στο Πύργο του Eiffel και τους ουρανοξύστες του Mies van de Rohe).



  1. Η αρχιτεκτονική ως τέχνη B: Η συνέχεια και το τέλος.



  1. Θησαυροφυλάκια τέχνης: Το Λούβρο και το Πράδο, μια περιδιάβαση.



  1. Θησαυροφυλάκια τέχνης: Τα Μουσεία του Βερολίνου, ένα οδοιπορικό.







Σημείωση: Ο Μάνος Στεφανίδης θα ξεναγήσει το κοινό των μαθημάτων στις εκθέσεις "Το Δάκρυ, το Γέλιο, το Θέατρο" και “Κόκκινο” στο Δημοτικό Θέατρο, τη Δημοτική Πινακοθήκη και το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά τον Δεκέμβριο 2015 και τον Ιανουάριο 2016 σε ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν εγκαίρως.


Είσοδος ελεύθερη
Για πληροφορίες:
Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Δήμου Ηλιούπολης

Τετάρτη 21 Οκτωβρίου 2015

Το κάτι της αγάπης


Dante Gabriel Rossetti, The Beloved ('The Bride'), 1865-6


Dance me to the end of love.
Leonard Cohen

    Σ’ αγαπάω. Σ’ αγάπησα από την πρώτη στιγμή. Ήταν τότε που ξανάρχισε για μένα ο χρόνος. Υπερβολή; Μα τι άλλο είναι ο έρωτας παρά η απόλυτη υπερβολή; Τότε που η ψυχή κρέμεται από το σώμα σαν σημαία σε βαρκάκι και όχι το αντίθετο; Τι ωραίο λάθος, αγαπημένο μου λάθος, ακριβά πληρωμένο και βέβαια δεν ξέρω το γιατί. Ούτε θέλω να το μάθω. Δε φταις εσύ, κανείς δε φταίει, γιατί εξάλλου θα ‘πρεπε; Ίσως φταίει ο τρόπος που κοίταξες κάτι κάποτε. Που ύστερα με κοίταξες και με έκανε αυτός ο τρόπος να δω όσα άλλοτε δεν έβλεπα. Όσα υπήρχαν και δεν το ήξερα γαζωμένα σφιχτά στη φόδρα του χρόνου. Στην μέσα τσέπη του Θεού. Όσα υπήρχαν και δεν το ήξερα. Σ' αγαπάω χωρίς θαυμαστικά, χωρίς πλέον άλλα ερωτηματικά, με τον πιο απλό, τον πιο αυτονόητο τρόπο και με μόνο φόβο τον φόβο του χρόνου. Σκέφτομαι, σ' αγαπούσα πριν σε γνωρίσω. Ζούσα απλώς σπαταλώντας το δυναμικό της αγάπης μου σε γύρευα χωρίς να το ξέρω.
    Σ’ αγαπώ βαθιά ή μάλλον αυτή η αγάπη μού έμαθε τι μπορεί να σημαίνει αληθινό βάθος στο ντομίνιο των συναισθημάτων. Ποτέ δεν κατάλαβες πόσο. Καλύτερα. Έτσι μου είχες πει άλλωστε όταν σου ζήτησα και λίγη πικρή αλήθεια μες στο τόσο ολόγλυκο ψέμα. Η αγάπη όμως ό,τι κι αν λένε, δεν μοιράζεται. Χαρίζεται. Σπαταλιέται. Καίγεται. Γυρίζει μετά από καιρό σαν τρένο χωρίς επιβάτες που σφυρίζει στους σταθμούς τη μοναξιά του. Κανείς δεν περιμένει κανέναν στην αποβάθρα. Τώρα, μέσα από ‘κείνη τη μοναξιά, τη γεμάτη σοφία, σ’ αγαπάω. Δε λέω σ’ αγαπώ, είναι πολύ λεπτεπίλεπτη φράση γι’ αυτά που νιώθω. Λέω σ’ αγαπάω μ’ όλο το μίσος του καταληκτικού Ω πριν απ’ το Α. Σαν αντίλαλος στην πιο βαθιά χαράδρα , σαν το μίσος εκείνο που δεν μπορεί να κατέχει αυτό που θέλει. Μια ζωή ολόκληρη σε ένα θέλω που δεν πραγματοποιείται. Με την απελπισία του ναυαγού που δεν φτάνει το σωσίβιο, που δεν θέλει κατά βάθος να το φτάσει. Αφού ο σωσμός δεν είναι σωτηρία. Με το παράπονο του μεθυσμένου που βλέπει άδειο το ποτήρι, που το μεθύσι δεν ωφελεί πια αφού αυτός δεν μπορεί να ξεχάσει. Είναι καλύτερα που είσαι Κριός με ωροσκόπο στο Κριό, ή μήπως θα έπρεπε να είσαι Σκορπιός με ωροσκόπο στον Λέοντα, μια που είμαι Λέων με ωροσκόπο στο Καρκίνο; Ίσως αν ήσουν Τοξότης με ωροσκόπο στον Υδροχόο να πονούσα πολύ λιγότερο αλλά ποιος τα έβγαλε ποτέ πέρα με τις εξισώσεις του ουρανού; Μου φτάνει που είσαι εσύ όταν έχει Πανσέληνο, ακόμη κι αν βρίσκεσαι πολύ μακριά, ακόμη και αν αισθάνομαι πολύ μόνος. 
    Έξω ο κόσμος αδιάφορος χορεύει στους ρυθμούς του, οι έρωτες αρχίζουν και τελειώνουν όπως συνέβαινε πάντα. Κανείς δεν καταλαβαίνει γιατί, ούτε εξάλλου κανείς ποτέ κατάλαβε οτιδήποτε. Βαδίζουνε στο κενό και στο σκοτάδι και αυτό είναι το δικό μας φως! Τα σώματα μόνο καταλαβαίνουν γι αυτό και παραμένουν σιωπηλά. Όπως κι εσύ, εξάλλου, έρωτά μου δεν κατάλαβες. Κι εγώ τώρα σ' ευχαριστώ για ό, τι με έκανες να ζήσω, να αισθανθώ. Η τιμωρία σου ας είναι όσα δεν κατάλαβες και δεν ένιωσες. Το δικό μου πένθος έγινε δημιουργία. Ο δικός σου πόνος απελπισία. Σ’ αγαπώ. Όχι. Σ' αγαπάω. Το ξέρεις. Τι σημασία έχει; Τι σημασία είχε ανέκαθεν; Ξέρεις να μου πεις; Σε ρωτάω. Ρωτάω την Πανσέληνο του κάθε μήνα. Μάλλον δεν ξέρει ούτε κι αυτή. Μάλλον δεν ξέρεις ούτε κι εσύ. Ούτε κι εγώ άλλωστε.
    Και το «σ’ αγαπώ», ακόμα, μαθαίνω τώρα πώς να το συλλαβίζω. Τώρα, που η απουσία σου το κάνει, για πρώτη φορά, αληθινό. Μήπως το κατάλαβες; Αγάπη είναι ο έρωτας που ξεντύθηκε τον εγωισμό του και ξεκίνησε μόνος του το ταξίδι στον κόσμο...

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2015

ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ *



Αφιερωμένο στον Μάρδα και την ... Beyonce


Βαρέθηκα να διδάσκω υπουργούς πολιτισμού.
Μάνος Χατζιδάκις

Πρόκειται για τις δυο εκείνες έννοιες που απουσίασαν εκκωφαντικά στην πολιτική διαπάλη των πρόσφατων εκλογών, πράγμα που δεν συμβαίνει για πρώτη φορά. Το «κράτος του ωραίου» αποφεύγει να αγγίξει τέτοια ζητήματα τα οποία κατά βάθος περιφρονεί και κατά πλάτος αγνοεί. Και ο Κώστας Καραμανλής, πάντως, και ο Αλέξης Τσίπρας στην πρώτη του κυβέρνηση είχαν την ευφυή ιδέα να ενώσουν τα υπουργεία Παιδείας και Πολιτισμού έτσι ώστε μέσα από μια κοινή στρατηγική να υπηρετούνται αυτές οι δυο θεμελιακές, για την επιβίωση του τόπου, ιδέες. Δυστυχώς και στις δύο περιπτώσεις, η όλη σύλληψη υποβιβάστηκε στο επίπεδο της πιο ανέμπνευστης διεκπεραίωσης. Η παιδεία εξακολουθεί να είναι εργαλειακή, μονοδιάστατη, αυταρχική με δεκάδες Πανεπιστήμια επικαλυπτομένων ειδικοτήτων που παράγουν χιλιάδες άχρηστους πτυχιούχους σε υπερκορεσμένα επαγγέλματα, χωρίς στοιχειώδη προγραμματισμό, χωρίς σύνδεση με την αγορά αλλά και τις παραγωγικές ανάγκες της χώρας. Μοιάζει να ζούμε εκτός εποχής και συχνά εκτός Ιστορίας.

Απ’ την άλλη ο πολιτισμός παραμένει προϊόν πολυτελείας, μια ευκαιρία για να κόβουμε κορδέλες, να βολεύουμε τα παιδιά του οικονομικού και κοινωνικού κατεστημένου, και να φλυαρούμε αδαπάνως για πράγματα που δεν κατέχουμε, εντελώς αποκομμένοι από τις υπαρξιακές ανάγκες του τόπου. Επειδή ο πολιτισμός είναι τρόπος και όχι πόζα. Τέλος όμως οι μεμψιμοιρίες. Τι θα μπορούσε να γίνει τώρα; Αυτή τη κρίσιμη στιγμή που ο τόπος βιώνει πρωτοφανή παρακμή και έχει απόλυτη ανάγκη από επιβεβαίωση της ιδιαιτερότητάς του; Προσέξτε πώς σκέπτεται ο Αλέξης Τσίπρας: Μετακίνησε τον αποτυχημένο υπουργό παιδείας Αριστείδη Μπαλτά στο Υπουργείο Πολιτισμού και τον αποτυχημένο υπουργό πολιτισμού Νίκο Ξυδάκη στο Υπουργείο Εξωτερικών και μάλιστα σε μια θέση-βιτρίνα χωρίς ουσιαστικό αντικείμενο. Όταν όμως οι κομματικές ισορροπίες υπερισχύουν του εθνικού συμφέροντος, φοβάμαι πως τίποτε καλό δεν μπορεί να προκύψει . Παρ΄ όλα αυτά ο ακαδημαϊκός δάσκαλος Α. Μπαλτάς θα μπορούσε να διεκδικήσει εκείνο το όραμα που έλειπε από τον γραφειοκράτη και μνησίκακο Ξυδάκη. Αρκεί να απαλλαγεί από τους ιδεολογικούς ή κομματικούς κορσέδες και να ανοιχτεί στη κοινωνία. Κάτι που δεν έπραξε ως τώρα παρά τις υποσχέσεις του ο ΣΥΡΙΖΑ.
Διακηρύσσω χρόνια πως ο πολιτισμός μπορεί να προχωρήσει χωρίς υπέρογκα ποσά ή βαρύγδουπες επενδύσεις. Είναι ο μόνο χώρος που οι ιδέες υπερτερούν της όποιας υλικής υποδομής (χωρίς να υποτιμώ τη δεύτερη) αρκεί να υπάρχουν οι άνθρωποι (που υπάρχουν). Άρα ο νέος υπουργός πρέπει να εμπιστευτεί το προσωπικό του ΥΠ.ΠΟ, ιδιαίτερα τους αρχαιολόγους και τους μουσειολόγους και μην φορτώσει το γραφείο του με άχρηστους συμβούλους που καλύπτουν απλώς κομματικές υποχρεώσεις. Ήδη μια αλλαγή νοοτροπίας θα ήταν το πρώτο βήμα ώστε να κινηθούν τα εκατοντάδες μουσεία όλης της χώρας που βρίσκονται σήμερα σε ύπνωση και παρακμή. Το να μετατραπούν τα μουσεία μας εκ νέου σε κέντρα πολλαπλών πολιτιστικών εκδηλώσεων (εικαστικών, μουσικών, ποιητικών, θεατρικών κλπ.) πέραν της τυπικής λειτουργίας τους, θα ήταν ένα απροσδόκητο οξυγόνο σε όλη την περιφέρεια που διψάει αλλά και στερείται. Πρώτο μέλημα η εκ βάθρων ανανέωση της ναυαρχίδας της χώρας που είναι το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Περιφερειακά μουσεία όπως αυτό του Πειραιά, της Πάτρας, των Ιωαννίνων δείχνουν το δρόμο προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως κι εδώ χρειάζονται οι κατάλληλοι , οι εμπνευσμένοι άνθρωποι οι οποίοι συνήθως περιθωριοποιούνται επειδή δεν δέχονται να γίνονται αυλή του εκάστοτε ισχυρού. Το επόμενο βήμα είναι οι γόρδιοι δεσμοί του Μεγάρου Μουσικής, του Μουσείου στο Φιξ και της Εθνικής Πινακοθήκης. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς επιτέλους πρέπει διεκδικήσει και να επιβάλει αξιοκρατία προκηρύσσοντας με ανοιχτές διαδικασίες την θέση των διευθυντών και απομακρύνοντας τους δοτούς και τους ημέτερους, δηλαδή τα πρόσωπα που έχουν συνδεθεί τόσο με την εγχώρια διαπλοκή όσο με το εγχώριο κατεστημένο.
Το Φιξ είναι κλειστό γιατί δεν υπάρχει καμιά ουσιαστική, πριν των προσωπικών παιγνίων, ανάγκη να είναι ανοιχτό. Κανείς δεν το χρειάζεται γιατί μας χαλάει την νιρβάνα της μετριότητας. Πού να ασχολούμεθα τώρα με θεωρίες, ερμηνείες ή ανατροπές! Στον τόπο αυτό η ιστορία σταθερά αναβάλλεται. Τέλος ο συνδυασμός αυτού του αρχιτεκτονικού σάντουιτς εμπνεύσεως Βενιζέλου – Καφέτση αποδεικνύει συμβολικά πού βρισκόμαστε από πλευρά αισθητικής, ποια αρχιτεκτονική μας αξίζει (παρά τις οχτώ (8!) σχολές αρχιτκτονικής που παράγουν ετησίως εκατοντάδες απελπισμένους) και πόσος γραφειοκράτης ή ανάπηρος είναι ο δημόσιος τομέας. Και πόσο νεόπλουτος ή αβαθής είναι ο ιδιωτικός. Το κτίσμα του Φιξ αποτυπώνει αναφομοίωτο το anything goes ενός βαλκάνιου μεταμοντέρνου καθώς από την πλευρά της Συγγρού θυμίζει γεροντοκόρη θεολόγο ενώ από την πλευρά της Χαμοστέρνας την αισθητική της Happy Μυκόνου. Επίσης δεν έπρεπε να αρχίσουν έργα για επιπλέον όροφο στην Εθνική Πινακοθήκη επειδή αυτό το κτίριο του ‘60 είναι θεμελιωμένο πάνω στον Ιλισσό και έχει τεράστιο στατικό πρόβλημα. Το ξέραμε από τότε και γι’ αυτό οι μελετητές του (Μυλωνάς, Φατούρος, Αντωνακάκηδες) δεν το αποπεράτωσαν. Σήμερα παρά τους μεγαλεπήβολους σχεδιασμούς κατάλαβαν αργά πως η δαπάνη που απαιτείται είναι πολύ μεγαλύτερη της προϋπολογισμένης δηλαδή θα χρειαστεί και άλλο ΕΣΠΑ συν την ουρανόσταλτη χορηγία του πολύτιμου Ιδρύματος Νιάρχου, το οποίο παρά τις μεμψιμοιρίες πολλών ηλίθιων (αριστερών) αλλάζει το πολιτιστικό χάρτη της χώρας χωρίς να παρεμβαίνει στη κρατική πολιτική. Όπως π.χ. συνέβαινε με τον Χρ. Λαμπράκη και το Μέγαρο. Συμπέρασμα: η μεγαλομανία της κυρίας Πλάκα θα μας αποστερεί την Πινακοθήκη για πολλά χρόνια ακόμα (εκτός κι αν γίνει και πρωθυπουργός και την εγκαταλείψει. Μόνο έτσι θα σωθεί!).
Και κάτι προσωπικό: Έχω προτείνει και στον πρωθυπουργό και στον προηγούμενο υπουργό πολιτισμού την μετατροπή του νυν ανενεργού, παλαιού Μουσείου της Ακρόπολης πάνω στον Ιερό Βράχο σε διαχρονικό μουσειακό χώρο αφιερωμένο στη γλυπτική, την ελληνική τέχνη. Εκεί, κάθε δυο χρόνια, θα παρουσιάζονται αριστουργήματα της υφηλίου, π.χ. ένας κούρος πλάι σε ένα γλυπτό του Giacometti, μια Pieta του Michelangelo πλάι σε ένα Rodin, ο Χαλεπάς και ο Καπράλος δίπλα στην Kaethe Kollwitz ή ένα γλυπτό της Gandara, ως φόρος τιμής στους πολιτισμούς του κόσμου. Με συμβολικό σημείο αναφοράς τον Ιερό Βράχο. Σήμερα η Ελλάδα πρωταγωνιστεί για τους γνωστούς λόγους στα διεθνή ΜΜΕ. Θα μπορούσαμε να εκμεταλλευτούμε την μοναδική ευκαιρία βομβαρδίζοντάς τα εκτός από σκάνδαλα και με γεγονότα πολιτισμού. Δεν χρειάζονται χρήματα, απλώς ιδέες. Και πάνω απ' όλα ένα καινούριο όραμα. Ποιος μπορεί;

ΥΓ. Εκτός κι αν ταυτίζουμε τον πολιτισμό με τον Λαζόπουλο.


Μάνος Στεφανίδης
αναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ

Τήνος, 4/10/2015


* Το κείμενο δημοσιεύθηκε στο Ποντίκι που κυκλοφορεί.

Σάββατο 17 Οκτωβρίου 2015

Πριν την Καραΐνδρου


Προσθήκη λεζάντας

Από την χτεσινή ξενάγηση στο Δημοτικό Πειραιά. Προσωπικά δεν πέρασα άσχημα, σ´ ευχαριστώ Άννα!
Σήμερα ξεναγεί η μοναδική Κατερίνα Πεσταματζόγλου. Σπεύσατε!

ΥΓ. 1 Συγχωρήστε μου τις αυτοαναφορές αλλά είπαμε: Γιορτάζουμε. Σε αυτή τη μίζερη εποχή, τι άλλο μας μένει εκτός απ' τα βλέμματα και τα χαμόγελα; Έστω κι αν αισθάνομαι λίγο βρυκόλακας ανάμεσα σε τόσα νιάτα και τόση ομορφιά. 

ΥΓ. 2 Και για να ισορροπήσουμε με την ανάλογη θλίψη αναμένονται οσονούπω από τον Καστανιώτη τα "Τραγούδια για το Πένθος".  

ΥΓ. 3 Άσχετο: Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο πείθομαι ότι η Χούντα δεν τελείωσε ακόμη, η αισθητική της σφραγίζει το δημόσιο βίο, τη Βουλή, τη τηλεόραση, κλπ. Επίσης δεν τελείωσε ποτέ το "παλιό καλό ΠΑΣΟΚ". Το κιτς του εμπνέει πολιτικούς αρχηγούς, κοινωνικές ομάδες, συνδικαλιστικά λαμόγια, ιδεολόγους της αρπαχτής, δημοσιογράφους-επαγγελματίες της σπέκουλας, κλπ. Ακόμη και κοτζαμάν ΣΥΡΙΖΑ εν μια νυκτί καταβρόχθισε τυλίγοντάς τον σαν μπακαλιάρο στις σελίδες του πιο χυδαίου και νεοαποικιοκρατικού μνημονίου. 
Αλέξη, το όνομα Ερνέστο του Τσε δεν είναι μόνο για βαφτίσια.

Παρασκευή 16 Οκτωβρίου 2015

Γιορτάζουμε!

Αισίως φτάσαμε τα 900 κείμενα στο blog και ξεπεράσαμε τις 350.000 επισκέψεις! Δικαίως σήμερα το γιορτάζουμε ευχαριστώντας από καρδιάς όσους είτε μας ανέχονται είτε μας στηρίζουν. Συμβολικά αναδημοσιεύω ένα κείμενο του 2012, διαρκώς επίκαιρο. Το μόνο λυπηρό είναι πως κάποιοι από την κυβερνώσα αριστερά απεχθάνονται την κριτική που δεν τους βολεύει επικοινωνιακά. Το κείμενο δημοσιεύθηκε τότε στο Ποντίκι. 
ΥΓ. Συναφές είναι το κείμενο που δημοσιεύεται αυτή την εβδομάδα στο "Ποντίκι Αrt" με τίτλο "Για την παιδεία και τον πολιτισμό". Ευχαριστώ για αυτό τον φίλο μου Ξενοφώντα Μπρουτζάκη, υπεύθυνο της στήλης. 
Ηρακλής Παρχαρίδης, 2015

Η Αριστερά, ο Πολιτισμός και οι σχετικοί Μύθοι

''Οι διεθνιστές είναι οι Ιησουίτες του μέλλοντος''
Φλομπέρ
Στον Δημήτρη Ραπτόπουλο και τον Γιώργο Βαφειάδη
Ο Μύθος λέει ότι η Αριστερά υποστηρίζει τον πολιτισμό και προστατεύει τους καλλιτέχνες. Η αλήθεια είναι ότι οι καλλιτέχνες, οι δημιουργοί γενικότερα, στην πλειονότητά τους προσβλέπουν στην Αριστερά και εμπνέονται από τα συνθήματά της για έναν καλύτερο κόσμο, ενώ η ίδια η Αριστερά, δηλαδή οι ηγεσίες της, θυμούνται τους δημιουργούς μόλις τις παραμονές των εκλογών για διαφημιστικούς λόγους. Και μάλιστα όχι τους πιο σημαντικούς, αλλά τους πλέον προβεβλημένους από αυτούς. Τα μιντιακά κριτήρια κι εδώ κυριαρχούν.
Ο Μύθος λέει ότι η Αριστερά θεωρεί την τέχνη βασικό μοχλό της αλλαγής της κοινωνίας και γι’ αυτό πλειοδοτεί τόσο στην τέχνη όσο και στις επαναστατικές δυνατότητές της. Η αλήθεια είναι ότι η Αριστερά, δηλαδή οι ηγεσίες της, είναι το ίδιο – αν όχι περισσότερο – αγράμματη, όπως και οι λοιπές ηγεσίες των λεγόμενων αστικών κομμάτων. Με τη διαφορά ότι αυτές οι τελευταίες προσποιούνται πιο πειστικά τους «επαΐοντες» ή τους φιλότεχνους επειδή η τέχνη, εν γένει, διαθέτει πλούσια, αστική παράδοση και ανάλογες, παιδευσιακές περγαμηνές.
Ο Μύθος λέει ότι η Αριστερά χαρακτηρίζεται από υψηλή Παιδεία και βαθιά καλλιέργεια, την οποία επεξέτεινε και πολλαπλασίασε κατά τις ατελείωτες ώρες της μόνωσης και του εγκλεισμού στις φυλακές και τα Μακρονήσια. (Όπως ο Γλέζος, ο Πατρίκιος ή ο Κωνσταντόπουλος. Τώρα το πώς κάποιοι καταλήγουν υπάλληλοι του Bαρδινογιάννη και κάποιοι χειροκροτητές του Bενιζέλου είναι άλλο πράγμα). Η αλήθεια είναι ότι η Αριστερά, δηλαδή οι ηγεσίες της, έχει μορφωθεί – όπως έχει μορφωθεί, εννοώ «εκπαιδευτεί» – στα σχολεία του φανατισμού, του λαϊκισμού και της ημιμάθειας όπου έχουν «μορφωθεί» και οι υπόλοιποι Έλληνες, επί χρόνια ευφυείς «καταληψίες» και καταστροφείς των σχολείων τους των ίδιων. Εξάλλου η χαμηλή ποιότητα σπουδών που παρέχεται στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι, εν πολλοίς, αποτέλεσμα των αγώνων της Αριστεράς για ακόμη πιο συντηρητικά γυμνάσια, πιο μισαλλόδοξα λύκεια και πιο κομματικοποιημένα πανεπιστήμια. Η αλήθεια είναι πως η Αριστερά δεν έχει, ακόμη, κατανοήσει τη διαφορά ανάμεσα στην εκπαίδευση – εκπαιδεύεις και μια μαϊμού – και στη μόρφωση (που αναφέρεται κυρίως στη διάπλαση ηθικής προσωπικότητας). Τέλος, η Αριστερά εγκλωβισμένη στους δογματισμούς και τα παπαγαλίστικα, ιδεολογικά «λυσάρια» της, τουλάχιστον η σταλινική, είναι εξ ορισμού αντίθετη προς οποιονδήποτε πειραματισμό, avant-garde αμφισβητήσεις ή ανατροπή των στερεότυπων.
O Μύθος λέει πως η Αριστερά είναι προοδευτική. H αλήθεια είναι πως πολλοί προοδευτικοί πολίτες έχουν συχνά επενδύσει κι έχουν συχνά απογοητευτεί από τον συντηρητισμό, την ημιμάθεια και τον λαϊκίστικο καιροσκοπισμό της Αριστεράς.
O Μύθος λέει πως «αριστερός» σημαίνει το ηθικό, το αδιάφθορο και το επιρρεπές στην προσωπική θυσία στοιχείο. H αλήθεια είναι πως «αριστερός» σήμερα είναι ένας ακόμη επαγγελματίας του πολιτικού βίου που διαχωρίζει απόλυτα ορθολογιστικά το ατομικό συμφέρον από το συλλογικό καλό. Οι τελευταίοι αριστεροί που γνώρισα ήταν ο Mανόλης Aναγνωστάκης, ο Kοσμάς Ψυχοπαίδης, ο Ασαντούρ Μπαχαριάν, ο Πάνος Τζαβέλας, ο Λάκης Σάντας, ο Xρήστος Παπουτσάκης, ο Aντώνης Kαρκαγιάννης και ο Bλάσης Kανιάρης. Σύμπτωση; Και οι οκτώ δεν ζουν πια. Kαι οι οκτώ πάντως υπήρξαν ακέραιοι, όσο ακέραιος μπορεί να είναι ένας άνθρωπος που εμπλέκεται στον δημόσιο βίο και αναλαμβάνει ευθύνες και υποχρεώσεις ώστε να επιβιώσει σε μια κοινωνία ήκιστα αξιοκρατική, τα μάλα σταρχιδική και τα μάλιστα ανάρχιδη.
O Μύθος λέει: H Αριστερά έχει βαρύνουσα και – πρωτίστως – διαφορετική άποψη για τον πολιτισμό. H αλήθεια είναι πως η Αριστερά ΔEN διαθέτει ούτε διαφορετική άποψη ούτε συγκεκριμένη πολιτική για τον πολιτισμό και αυτή η τελευταία συνοψίζεται αμήχανα σε εκδηλώσεις για τον Tσίρκα ή τον Pίτσο, άντε και μουσικές εκδηλώσεις για το Mίκη Θεοδωράκη. Όλα τ’ άλλα πρόσωπα και θέματα είναι λίγο ως πολύ τζιζ γιατί, βλέπετε, έχουν ασκήσει κριτική στις ηγεσίες της Αριστεράς.
O Mύθος λέει ότι η Αριστερά δέχεται τον αντίλογο και προωθεί τον διάλογο. H αλήθεια είναι πως η Αριστερά είναι μονολιθική και δογματική κυρίως γιατί δεν έχει διαβάσει τον Mαρξ – απλώς τσιτάρει όσους τον έχουν διαβάσει – και επειδή η σχέση της με την τέχνη παραμένει ζντανωφική.
Από την άλλη, ό,τι πιο ελπιδοφόρο κινείται σ’ αυτόν τον τόπο, έχει αριστερό πρόσημο. Mα το γεγονός αυτό δεν είναι τόσο παρήγορο, όσο καταθλιπτικό, αν σκεφτεί κανείς πως η αναξιοκρατία ή ο φαβοριτισμός θάλλουν και στις ηγεσίες της Αριστεράς. Έτσι ώστε το διαφορετικό να γίνεται αποδεκτό πάντα ως θεωρία. Ποτέ ως πράξη. Άλλη μια αιτία κατάθλιψης για όλους εμάς που δηλώνουμε αριστεροί και ψάχνουμε την Αριστερά που μας αξίζει. Δείτε ως τελικό συμπέρασμα ποια πρόσωπα του πολιτισμού πλαισιώνουν τα αριστερά ψηφοδέλτια των προσεχών εκλογών. O Kουβέλης, πρόεδρος ενός κόμματος που επαγγέλλεται την αλλαγή στην αριστερή σκέψη, μας προτείνει σε άκρως τιμητική θέση τον συμπαθή ηθοποιό Γιάννη Mπέζο, νοηματοδοτώντας τι ακριβώς; Πως ένας μικρομεσαίος ηθοποιός τιμάται με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, επειδή απλώς είναι μιντιακά αναγνωρίσιμος ως Δόγκανος; E, τότε η Bάνα Mπάρμπα του Kαρατζαφούρια είναι επιτυχέστερη μετεγγραφή. Tο ίδιο συμβαίνει και με τον Πέτρο Tατσόπουλο. O ΣYPIZA τον διάλεξε – βάζω στοίχημα την off shore εταιρεία μου στα νησιά Καϊμάν – όχι γιατί έχει διαβάσει τα βιβλία του, δεν ξέρει καν τους τίτλους τους, αλλά επειδή τον είδε στον ΣKAΪ. Σύντροφοι, ξανασκεφτείτε το. O Πορτοσάλτες είναι πιο αναγνωρίσιμος.
YΓ. 1: Ο Gustave Flaubert έλεγε: «Το μεγάλο όραμα της δημοκρατίας είναι να εξυψώσει το προλεταριάτο στο ίδιο επίπεδο ηλιθιότητας με την μπουρζουαζία».
ΥΓ. 2: Καταπληκτικό: Ο γενικός επιθεωρητής ανακοίνωσε στις 19 Μαρτίου το πόρισμά του σχετικά με την κλοπή στην Εθνική Πινακοθήκη. Σύμφωνα με αυτό, διαπιστώνει σοβαρές όσο και χρόνιες παραλείψεις στα συστήματα ασφαλείας του Ιδρύματος, παρατεταμένο ερασιτεχνισμό και εγκληματικές αμέλειες που οδήγησαν στην απώλεια ενός εθνικού κειμηλίου αφιερωμένου στον αγωνιζόμενο ελληνικό λαό (Picasso) και ενός αριστουργήματος της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας (Mondrian). Ε, και; Πέρα βρέχει. Ούτε ο δοτός πρόεδρος του Ιδρύματος ούτε η υπέργηρη διευθύντρια ενοχλήθηκαν, πήραν θέση ή υπέβαλαν παραίτηση.
Αντιθέτως, απολαμβάνουμε τη φωνή της Μαρίνας Λαμπράκη - Πλάκα να διαφημίζει από τα ΜΜΕ την έκθεση των συλλογών Λεβέντη. Πρόκειται για την ίδια φωνή που έχασε η ιδιοκτήτριά της όταν εκλάπη ο Picasso.
Θα μου πείτε: «Θα την παραιτήσει οσονούπω ο υπουργός Πολιτισμού». «Ποιος υπουργός;» θα σας απαντήσω. «Μα θα αντιδράσουν οι άνθρωποι της τέχνης και σύμπασα η Αριστερά, της οποίας ο πολιτισμός αποτελεί προνομιακό πεδίο δράσης». Θα σας αποστομώσω με το εξής αίνιγμα: «Τι είναι αυτό που παραμένει για είκοσι-τόσα χρόνια στη θέση του και δεν τολμάει κανείς να το κουνήσει; Είναι η Αλέκα Παπαρήγα και είναι η Μ. Λαμπράκη - Πλάκα. Στον τόπο αυτόν, φίλτατοι, δεν αλλάζει ποτέ τίποτε γιατί ελάχιστοι θέλουν αληθινά να αλλάξει κάτι. Με τις υγείες μας, που θα ’λεγε ο Σπύρος Παπαδόπουλος».
ΥΓ. 3: Σκέφτομαι πως ο πιο σεσημασμένος πολιτικά καλλιτέχνης είναι ο Παϊτέρης. Τον διεκδικούν οι πάντες. Από την άκρα Δεξιά ώς την προοδευτική Αριστερά.
ΥΓ. 4: Σκεφτείτε πως, πίσω κι από την πιο αθώα πολιτική πρόθεση, κρύβεται πάντα μια αρκούντως ένοχη σκοπιμότητα και πως, όσο εξαιρούμε τον εαυτό μας από το πρόβλημα, τόσο γινόμαστε το χειρότερο τμήμα του προβλήματος. Επειδή ο «αριστερός» δεν είναι μια μεταφυσική έννοια a priori ταυτισμένη με το καλό, το δίκαιο και το ηθικό, αλλά μια δυνατότητα που πρέπει συνεχώς να επαληθεύεται.
*Ο Μάνος Στεφανίδης είναι αν. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2015

Η μπουρζουαζία της Αριστεράς πάει στον παράδεισο (δεύτερη φορά)



Παιδιά, κάντε και κάτι αριστερό. Βγάλατε τις γραβάτες αλλά μερικοί φοράνε παπιγιόν στο μυαλό. Εκτός κι αν προετοιμάζονται επειδή απέναντι έχουν Τζιτζι-φιόγκους !
Το ξέρουμε δα ότι είμαστε λίγοι. Φοβάμαι ότι το ξέραμε από πολύ καιρό και δεν εννοώ ποσοτικά. Εννοώ ποιοτικά. Στηριζόμαστε όμως στο ότι οι άλλοι , όλοι οι άλλοι, είναι πιο λίγοι από  μας ή τουλάχιστον έτσι μας συμφέρει να πιστεύουμε. Αφού εμείς είχαμε, τουλάχιστον ως πρόσφατα, το ηθικό πρωτείο απέναντι σε όλους τους άλλους που είχαν βουτήξει τα χέρια τους στα σκατά, δηλαδή στην εξουσία. Επίσης ξέρουμε πια πως δυνητικά είμαστε ή μπορούμε να γίνουμε ή έχουμε γίνει διεφθαρμένοι, ψεύτες, δημοκόποι, λαϊκιστές. Όπως όλοι οι άλλοι. Οι άλλοι πάλι εξακολουθούν να είναι όλα αυτά περισσότερο από εμάς -πιστεύουμε- και το γεγονός αυτό μας καθιστά ακόμη αποδεκτούς από το εκλογικό σώμα.
Επίσης το ξέρουμε ότι παίζουμε ένα παιχνίδι εντυπώσεων και ότι η κατάσταση θα παραμένει ίδια γιατί έτσι το έχουν αποφασίσει δυνάμεις που μας υπερβαίνουν και που σαφώς μας ποδηγετούν. Απλώς τώρα είμαστε εμείς τα ενεργούμενα, ασφαλώς πιο συμπαθή και πιο άφθαρτα από τους προηγούμενους, πράγμα που φάνηκε και στις πρόσφατες εκλογές. Η κοινή γνώμη μάς "πάει". Ακόμη. Το μόνο μας πλεονέκτημα. Ακόμη. Παρά τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια. Πάρα το κενό πρωτοβουλιών  -σε τελική ανάλυση κενό εξουσίας- με το οποίο τιμωρούμε τη χώρα εδώ και μήνες τώρα. Εμείς, οι μαθητευόμενοι μάγοι μιας μεταμοντέρνας, μετα-αριστεράς με Κατρούγκαλους και Καμμένους. (Ευτυχώς που διαφοροποιήθηκε ο Νικολόπουλος. Ανακούφιση! Μόνο 9 απέμειναν από τους ψεκασμένους. Ο Αλέξης, χρόνια τώρα έχει αναπτύξει εξαίρετες ανθρωποφαγικές ικανότητες. Σιγά μη λυπηθεί οψέποτε επέλθει το πλήρωμα του χρόνου τους ΑΝΕΛ. Τα καημένα τα κροκοδειλάκια!)
Βέβαια δεν έχουμε διαφθαρεί. Νομίζουμε. Τουλάχιστον στο βαθμό που είχαν διαφθαρεί οι προηγούμενοι. Κατά τα άλλα είμαστε έτοιμοι να κάνουμε τους ίδιους ή και περισσότερους συμβιβασμούς από τους προηγούμενους με μόνο επιχείρημα ότι εμείς έχουμε υπάρξει «αριστεροί» άρα δεν είμαστε σαν αυτούς. Ο σολιψισμός του επιχειρήματος δεν μας ενοχλεί, ίσως επειδή αγνοούμε τη σημασία της λέξης, ίσως επειδή δεν έχουμε πια μεγάλη σχέση ούτε με το επιχειρηματολογείν ούτε με τη διαλεκτική του. Αν και αριστεροί. Μόνο με τα συνθήματα. Αυτά με τα οποία κάνουμε μπίζνες 40 χρόνια τώρα.Συμβάλλοντας και από την δική μας πλευρά στο ξεχαρβάλωμα του τόπου.
Έστω κιαν το έχουμε διακηρύξει urbi et orbi  ότι εμείς είμαστε και καινούργιοι και «διαφορετικοί». Άρα δικαιούμαστε ακόμη μιαν ευκαιρία : στη διαφθορά, στον συμβιβασμό, στη παραπληροφόρηση, στη σπέκουλα , στην τελική διαμόρφωση των κανόνων ενός παιχνιδιού που πλέον το ορίζουμε εμείς.Το πρόσφατο κονκορδάτο μεταξύ Αρχιεπισκόπου και ενός Υπουργείου που δεν τολμά να καταργήσει την κατάπτυστη εγκύκλιο του παλαιοκομματικού Λοβέρδου,είναι θλιβερή απόδειξη έλλειψης αριστερής στάσης.Για να μην μιλήσουμε για την αγνή και άδολη αναλογική, το χωρισμό εκκλησίας κράτους κλπ.Ακόμη και η σεξιστική απαξίωση της Σίας Αναγνωστόπουλου από τον Ιερώνυμο καταπόθηκε αμάσητη από την πρώτη φορά αριστερά.Τα ψηφαλάκια του ποιμνίου βλέπετε.
Παρ´όλα αυτά ένα είναι το αναμφισβήτητο γεγονός: οι αντίπαλοί μας είναι ανύπαρκτοι. Άρα εμείς έχουμε ασυλία επειδή δεν είμαστε «εκείνοι», δεν είμαστε σαν κι αυτούς. Τι τελικά είμαστε; Εμείς είμαστε μια χρυσή μπουρζουαζία που δηλώνει Αριστερά αδαπάνως και ακόπως. Αφού πλέον εξασφαλίσαμε τον Παράδεισο της εξουσίας συμμαχώντας και με τον  διάβολο που τώρα για χάρη μας εμφανίζεται με αγγελικό σχήμα. Άλλωστε αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να πάει η συγκεκριμένη μπουρζουαζία της αριστεράς στον Παράδεισο. Με τις ευλογίες των φεουδαρχών του ιερατείου και συνοδό έναν εωσφόρο που όμως παραπλανητικά φοράει φτερά αρχαγγέλου.

Υ.Γ. 1  Προπαντός εμείς οι υπόλοιποι να μην παρασυρθούμε και να θεωρήσουμε αυτό το μόρφωμα των αριστερών εξουσιολάγνων Αριστερά. Κυρίως γιατί οφείλουμε όλοι εμείς, νεότεροι και παλιότεροι, να ξαναδώσουμε στην Αριστερά μιαν, αληθινή, ευκαιρία. Ο τόπος το έχει όσο τίποτε άλλο σήμερα, βαθιά ανάγκη…
Υ.Γ. 2.  Παράδειγμα ο καθηγητής Κώστας Γαυρόγλου παρά λίγο υπουργός παιδείας, ο οποίος σε πρόσφατο άρθρο του στην ιστοσελίδα "Χρόνος" έγραψε: "... Είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε τρόπους που θα ακυρώσουν την αυτοαναφορικότητά της Αριστεράς στις "παλιές καλές συνταγές" για τα πανεπιστήμια. [...] Οι προτεινόμενες λύσεις από τον Μπαλτά "ικανοποιούσαν" συνδικαλιστικά συμφέροντα και συντεχνιακές ρυθμίσεις αλλά δεν διατύπωναν ένα νέο όραμα για την βαριά χειμαζόμενη εκπαίδευση."
Στη συνέχεια καυτηριάζει την ηθική κατάντια ενός νέου παρακυκλώματος παιδείας μέσα από την εξαγορά και άρα τον εκφυλισμό των φοιτητικών εργασιών, μεταπτυχιακών κλπ, αλλά και τη συνεχιζόμενη απίστευτη διαπλοκή στη διοίκηση των πανεπιστημίων. Επειδή είναι γεγονός πως ακόμη συνεχίζεται το φαγοπότι σε ΑΕΙ-ΤΕΙ με σκάνδαλα-μίζες, εξαγορές κλπ, παράλληλα με την τραγική υποβάθμιση πτυχίων και σπουδών. Μπορεί η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να ανατάξει ένα κουφάρι; Όσο ελπίζω, άλλο τόσο αμφιβάλλω. Κυρίως επειδή το έλλειμμα παιδείας είναι συντριπτικό τόσο στη κυβέρνηση όσο και στη κοινωνία ευρύτερα. 
Υ.Γ. 3  Αλέξη, επιτέλους κυβέρνησε! Όχι άλλο χάσιμο χρόνου, όχι πέταγμα ξανά της μπάλας στην εξέδρα, όχι καινούριες "διαπραγματεύσεις" για την απομείωση του χρέους πριν γίνουν ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό, το φορολογικό, τη δημόσια διοίκηση, την υγεία, την ανάπτυξη. Δεν παράγεται πλούτος ούτε δημιουργούνται θέσεις εργασίας με ευχολόγια, τσαμπουκάδες ή δημόσιες εμφανίσεις με τον "Αμερικανό φίλο". Δεν το έμαθες ακόμα; Πόσο πρέπει να πληρώσει περισσότερο ο τόπος αυτή σου την δυσανεκτική σχέση με την πραγματικότητα; 

Αντί υστερόγραφου 4, το παλιότερο κείμενο :
Γραβάτας εγκώμιον 


Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2015

Το βδέλυγμα ή «Αχ πατρίδα μου γλυκιά πόσο σ’ αγαπώ βαθιά»…



Έγραψε πρόσφατα ο Δημήτρης Δημητριάδης και ξεσηκώθηκε το πανελλήνιο: «Ανήκω σε έναν λαό τον οποίο βδελύσσομαι. Το βδέλυγμα είναι αυτός ο  λαός. Ο ελληνικός λαός. Ο ελληνικός λαός είναι ένα βδέλυγμα… Βρίσκεται σε πλήρη διαθεσιμότητα για να γεννάει μόνο τέρατα…»
Ειλικρινά περίμενα πολύ καιρό, χρόνια ολόκληρα από τη λεγόμενη πνευματική ηγεσία του τόπου να αντιδράσει για τα φαινόμενα σήψης και παρακμής που κατατρύχουν αυτόν τον τόπο. Με ενοχλούσε η βουβαμάρα ή αλλιώς η σιωπή των αμνών που είχαν μάλλον καταστεί με το αζημίωτο αμνοερίφια. Δηλαδή περίμεναν να πιάσουν καλύτερη τιμή του προϊόντος τους στην αγορά αξιών του πνεύματος και βέβαια δεν είχαν χρόνο για να τον σπαταλήσουν σε οιμωγές , ιερεμιάδες ή κασσανδρισμούς. Βλέπετε όταν τρώμε , δεν μιλάμε (και η πνευματική ηγεσία όπως κάθε μορφής ηγεσία είναι σταθερά σε πλεονεκτική θέση. Θέση ισχύος).
Όμως το κείμενο του Δημητριάδη δεν με τάραξε, όπως ας πούμε είχε συμβεί με το «Πεθαίνω σαν χώρα» ή ανάλογα κείμενα του Χειμωνά π.χ.τους «Χτίστες». Περισσότερο το εξέλαβα σαν μια ρομαντική εξομολόγηση προς μιαν ερωμένη πατρίδα που είναι κατώτερη των προσδοκιών του εραστή της και που τον υποχρεώνει να διατυπώνει πικρά λόγια μπας και τη νουθετήσει. Κοντολογίς πρόκειται για ένα κείμενο ερωτικό, έστω κι απ’ την ανάποδη, ένας «Φιλόπατρις» που δεν είναι ωδή, ούτε καν ελεγεία αλλά λόγος αυτεπίστροφος που δεν ελπίζει ούτε σε αναγνώστες ούτε σε συζητητές. Πιστεύω τέλος πως ο Δημήτρης Δημητριάδης, όπως εξάλλου συμβαίνει σε όλα του τα κείμενα και εδώ θηρεύει ύφος. Μόνο που η αγάπη του για το θέμα του τον προδίδει. Το μίσος το «καλό» του Χειμωνά γίνεται απλώς πόζα ή μονόχορδο παραλήρημα π.χ.«…η απόλυτη σύμπνοια των βδελυγμάτων, τα αλληλοκαθρεφτιζόμενα εμέσματα. Ο λαός αυτός πρέπει να τιμωρηθεί για αυτό που είναι. Η τιμωρία του πρέπει να είναι ισοδύναμη με τη βδελυρότητά του: συντριπτική…»
Τόσος και τέτοιος ατόφιος ρομαντισμός, τόση και  τέτοια πίστη σε μιαν έννοια – σκιά που συνεχώς αναθεωρείται ιστορικά όπως είναι η έννοια «λαός», καταντούν άκρως συγκινητικά αλλά όχι ανατρεπτικά.Ο Δημητριάδης αποτυγχάνει σε αυτόν τον κόντρα ρόλο του "κακού" αφού η όποια του βδελυγμία, δύσκολα αποκρύπτει την βαθύτερή του αγάπη. Μ' άλλα λόγια πονάει περισσότερο κι από τον πιο πονεμένο ή εξοργισμένο αναγνώστη του.Παραμένοντας πάντα μοναδικός στυλίστας σ´ έναν τόπο η αμορφωσιά του οποίου αντιμετωπίζει το στυλ σαν βδέλυγμα...

Όχι δάκρυα για τον Ξυδάκη*



Ο Τσίπρας δεν εμπιστεύεται άλλους εκτός από τη στενή κομματική του παρέα, ούτε ανοίγεται ευρύτερα στις προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας για να βρει συμμάχους. Από ανασφάλεια ή σκέτη αλαζονεία. Ξέρει δα πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός και μόνο αυτός. Ευτυχώς όμως που η Αριστερά δεν εξαντλείται στο ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και όλοι οι άλλοι, όσοι διαθέτουν κύρος, εξειδίκευση ή ιδέες αλλά βρίσκονται εκτός “αυλής”, δεν εμπιστεύονται ούτε τον Τσίπρα, ούτε την ήδη αποτυχημένη, κατά την πρώτη της θητεία, κυβερνητική του ομάδα.

Απ' την άλλη, για μερικούς ανθρώπους η φάτσα τους είναι η τιμωρία τους. Εννοώ το Ν. Ξυδάκη. Δεν είμαι ρατσιστής, ελπίζω. Είμαι φυσιογνωμιστής. Τον βομβάρδισα με προτάσεις και αυτόν και τον πρωθυπουργό του, ούτε καν μου απάντησαν. Τους έστειλα προτάσεις πολιτισμού που δεν στοιχίζουν τίποτε αλλά μπορούν να απογειώσουν την εικόνα της χώρας διεθνώς. Αλλά δεν πιστεύουν ούτε στον πολιτισμό, ούτε στην παιδαγωγική δυνατότητα, αλλά και ούτε στους εκπροσώπους του, βέβαια. Ο πρόσφατος ανασχηματισμός το απέδειξε περίτρανα. Δεν είναι μόνο γραφειοκράτες, είναι και ατάλαντοι. Και βέβαια δεν έχουν σχέση με τον πολιτισμό, ούτε καν με τη διαχείρισή του. Για αυτούς, ο πολιτισμός, όπως και όλα τα άλλα άλλωστε, είναι αναβαθμοί για τη κατάκτηση, τη χρήση αλλά και τη κατάχρηση της εξουσίας.

Και όμως, σήμερα που η Ελλάδα είναι, καλώς ή κακώς, στο ειδησεογραφικό επίκεντρο της υφηλίου, χάνουμε μοναδική ευκαιρία που δεν τρελαίνουμε την υφήλιο με γεγονότα υψηλής επικοινωνιακής δύναμης, δηλαδή με πολιτισμό. Θα μπορούσαν τα μουσεία μας, οι ορχήστρες μας, οι ταινίες μας, τόσα ταλέντα που παραμένουν άγνωστα και ανεκμετάλλευτα να πυροδοτήσουν μέσα στη παρακμή μια μικρή, καλλιτεχνική αναγέννηση. Τους οργάνωσα έκθεση σύγχρονης ελληνικής τέχνης μέσα στο σημαντικότερο γερμανικό ίδρυμα, το Altes Museum του Βερολίνου. Τους πρότεινα το παλιό μουσείο της Ακρόπολης, στον Ιερό Βράχο, που η Μενδόνη το ήθελε αποθήκη (sic) να καταστεί υποδειγματικό μουσειακό Ιερό στο οποίο κάθε δυο χρόνια θα εκτείθενται συμβολικά δυο τρία αριστουργήματα (πχ. ένας κούρος, μια φιγούρα του Giacometti και ένα τόρσο του Rodin), συμβολικό αφιέρωμα στους πολιτισμούς του κόσμου και προσκύνημα για όλη την ανθρωπότητα. Τους πρότεινα ένα όραμα και εισέπραξα παγερή αδιαφορία.

Ο Ξυδάκης υπήρξε έμμεσα μαθητής μου (όπως εξ άλλου και η Ζαχαροπούλου) όταν εκείνος έκανε ρεπορτάζ κι εγώ έγραφα επιφυλλίδες στη Καθημερινή μετά από πρόσκληση του Αντώνη Καρκαγιάννη. Μετά, ως τεχνοκριτικός κατ' αποκοπήν, έγινε ανταγωνιστής μου φτάνοντας στο σημείο, ο ζηλιαρούλης, να με διαγράψει από την AICA (Εταιρεία Ελλήνων Τεχνοκριτών) ως αντιπρόεδρός της. Προς τιμήν του τώρα με αποκαθιστά ο νέος της πρόεδρος, καθηγητής Εμμανουήλ Μαυρομμάτης. Ο Ξυδάκης, αν και εραστής της δραχμής, δεν πήγε με τον Λαφαζάνη γιατί βέβαια ξέρει το συμφέρον του. Η συνεχής τηλεοπτική του έκθεση όμως έπληξε ανεπανόρθωτα το όνομα που είχε κάνει ως επιφυλλιδογράφος της Καθημερινής. Ήταν τότε που τον ενέπνεε η στήλη μου "Το Γυάλινο Μάτι" στην Ελευθεροτυπία. Μόνο που αυτός περιοριζόταν σε λυρικές γενικότητες αναφερόμενος στον πολιτισμό και την πολιτική του, χωρίς ποτέ να θίγει την εξουσία και τους εκπροσώπους της. Όμως η κριτική πρέπει πάντοτε να γίνεται ad hominem. Αλλιώς καταντάει ευχολόγιο και κήρυγμα. Θα μου πείτε βέβαια πως μόνο όταν γράφεις έτσι, γίνεσαι υπουργός. Και θα σας απαντήσω πως πολύ γρήγορα έτσι και ξεγίνεσαι. Επειδή αυτό που τελικά μένει είναι κάποια κείμενα και συγκεκριμένες στάσεις. Όλα τα άλλα είναι δημόσιες σχέσεις και μήντια-σαγανάκι.

ΥΓ 1. Το λέμε εδώ και 25 χρόνια :Δεν βιώνουμε κρίση αλλά κάτι πολύ δυσμενέστερο .Βιώνουμε παρακμή .Κρίση και μάλιστα ανθρωπιστική ζουν στη Συρία, το Αφγανιστάν, κλπ.
Και κάποια ερωτήματα: Τελικά πήρε το πτυχίο του ο υπουργός Παιδείας Φίλης; Μιλάει καμία ξένη γλώσσα ο ίδιος ή ο υπουργός Εξωτερικών Ξυδάκης; Η ικανότητα του Αλέξη να επιλέγει τους πιο κατάλληλους είναι μοναδική. Η νέα -λέμε τώρα- κυβέρνηση αποτελείται από δημοσιογραφικούς και από γραφικούς τύπους, αποκλειστικά. Ακόμη και Τέρενς έχει στους κόλπους της πλην Φίλη και Ξυδάκη του αξιοδάκρυτου. Άλλα κόλπα! Ο επικοινωνιακός Αλέξης φαίνεται να έχει μεγάλη εκτίμηση στα γιουσουφάκια της επικοινωνίας. Στο Παιδείας πάντως έχουμε τον απόλυτο συμβολισμό και συγχρόνως την τέλεια ερμηνεία για την χρόνια κατάντια της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης: Έναν αιώνιο φοιτητή σε ρόλο υπουργού Παιδείας με υφυπουργό - υφιστάμενο έναν πρώην Πρύτανη- εκπρόσωπο εκείνου του ακαδημαϊκού κατεστημένου που συναλλάσσεται με τις κομματικές νεολαίες και τους φοιτητοπατέρες .Έξοχο! Ρε Αλέξη έχεις μεγάλα κέφια - παρά τη κούραση της 17ωρης διαπραγμάτευσης.
ΥΓ 2. Δύση ...Κάπως έτσι τελειώνει η Αριστερά που πίστεψα 40 χρόνια τώρα. Με τον Αλέξη σε προγραμματική συμφωνία με τους καμμένους και σε πλήρη ανατροπή των διαφορών ανάμεσα σε Αριστερά και Δεξιά. Με τον Αλέξη υποστηρικτή μιας καινούριας αναξιοκρατίας-μετριοκρατίας και προτεζέ των Αμερικανών. Με τον Αλέξη σε ρόλο αριστερού ψάλτη σε δεξιό σαρανταλείτουργο. Χτες έζησα τη τελευταία ήττα του ΕΑΜ.Την τελική ήττα της γενιάς μου απο μια νεότερη γενιά απαράτσνικων και γραφειοκρατών τρελαμένων για εξουσία. Ποιοι ξεπουλάνε πιο εύκολα; Οι έμπειροι ή οι άπειροι; Ο Αλέξης πασοκοποίησε μεθοδικά τον ΣΥΡΙΖΑ με κατρούγκαλους και ξυδάκι για να νοστιμήσει η σαλάτα.
Ακούω μετά απο πάρα πολύ καιρό τη "Ρωμιοσύνη" με την ξύλινη φωνή του Γρηγόρη θυμάμαι τα 20 μου χρόνια και κλαίω βουβά .Για τα λάθη μου, για τα λάθη μας,για το άγος των εργολάβων που υποδύονται τους αριστερούς .Καιρός ήταν...
Να μην κλαίω μόνο για γυναίκες. Να μη πενθώ μόνο έρωτες ...


*Η εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ” έγραψε πως ο Ν. Ξυδάκης έκλαψε όταν ο Τσίπρας τον απομάκρυνε από τον ΥΠΠΟ και έτσι εξασφάλισε διακοσμητική καρέκλα στο ΥΠΕΞ.

ΥΓ. Για του λόγου το αληθές, ιδού η επιστολή-πρόταση με την οποία συμφώνησαν Γερμανοί για μια ελληνική έκθεση σύγχρονης τέχνης στο Βερολίνο:

Altes Museum - Rotunda



Athen, den 10.06.2015



Sehr geehrter Herr Prof. Scholl,

Ich wende mich an Sie, um Ihnen einige Gedanken und eine Idee für eine Ausstellung mitzuteilen, die ich bereits mit unserem Freund und Kollegen Angelo Delivorrias besprochen habe.

Mein Name ist Manos Stefanidis, ich bin Archäologe und Kunsthistoriker, Professor an der Fakultät für Theaterwissenschaften an der Athener Universität und ehemaliger Kurator der Nationalgalerie Athen. Letzten Monat unterrichtete ich sechs Wochen an der Freien Universität Berlin als Gastprofessor ein Blockseminar mit dem Thema Klassizismus-Modernismus (Europa-Griechenland). Beispielhaft wurde dafür Bildmaterial von Greco bis Picasso zur Veranschaulichung herangezogen.

Wie wir alle wissen, befindet sich Griechenland momentan im unvorteilhaften Licht der Öffentlichkeit. Dies ignoriert die Tatsache das Griechenland weiterhin für Geschichte, Kunsttradition und Zivilisation steht. Das moderne Griechenland ist des Weiteren eine Erfindung der europäischen Romantik, genauer gesagt der deutschen Romantik. Politische Rivalitäten zwischen Deutschland und Griechenland betreffen nicht nur die Herren Schäuble und Varoufakis, sondern vielmehr Winkelmann, Schinkel, Klenze, Peter von Hess und die griechischen DAAD Stipendiaten Berlins. Es hat mit unserer gemeinsamen Kultur zu tun. Deshalb wende ich mich an Sie mit der Bitte, dem Ganzen eine geistige Reaktion gegenüber zu stellen.


Konkret gesagt, können wir uns die Verwirklichung einer empfindsamen, diskreten Intervention im Inneren des wunderbaren Schinkelbaus des Alten Museums in Form einer Ausstellung mit zehn modernen griechischen Künstlern vorstellen. Eine symbolische Auseinandersetzung aber auch eine Fragestellung, da das moderne Griechenland sich stets auf die Antike bezieht ohne diese wirklich zu verstehen. Denken wir an Kavafis oder Seferis, um nur beim Beispiel der Literatur zu bleiben. Solche Ausstellungen, bei denen man die etablierte Sammlung mit neuen Elementen mischt, sind inzwischen gängig in den heutigen Museen. Beispielhaft hierfür möchte ich die Ausstellung von J. Fabre im Louvre in Paris und noch früher E. Paolozzi in der Münchener Glyptothek nennen. Erst vor kurzem habe ich drei solcher Ausstellungen kuratiert. Zwei im Benaki Museum und eine im Nationalen Archäologischen Museum in Athen, mit, wenn Sie mir erlauben, beachtlichem Erfolg.

Gegenwärtig hätte eine Ausstellung nach diesem Konzept im Alten Museum in Berlin eine große Bedeutung sowohl für das Publikum als auch für die internationalen Medien. Aus politischer und künstlerischer Sicht. Im Tempel des Klassizismus das andere Griechenland! Mit dem möglichen Titel «Ηχώ και Νάρκισσος» also „Echo und Narziss“, das bedeutet der Ausklang der idealen Vergangenheit in einer problematischen, in der narzisstischen Gegenwart. Ich schlage konkret folgende Künstler vor: V. Caniaris, G. Kounellis, L. Samaras, N. Baikas, Diochanti, A. Papadimitriou, Thrafia, G. Lappas, D. Alitheinos u. a. Stellen Sie sich die Figur eines Gastarbeiters von Caniaris vor dem Kanon vor, oder eine Metall- und Kohlekonstruktion mit dem Titel „Germania“ von Kounellis im Zentrum der Rotonda.

 

Bevor Sie dieser Vorschlag aus dem Büro des Präsidenten erreicht, würde ich mich freuen, Ihre Meinung dazu zu hören und Sie möglicherweise bis Ende des Monats persönlich auf ein kurzes Gespräch zu treffen.

Mit kollegialen Grüßen,

Manos Stefanidis

P. S. Selbstverständlich gibt es bereits eine Finanzierungsquelle für das Projekt.