Συνολικές προβολές σελίδας

Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2015

Επιστολή προς Γ. Μηλιό

Εκτός από ηρωισμούς, ξέρει κανείς τη δουλειά;


Είμαστε περήφανοι για τις δημιουργικές μας ασάφειες.
Γιάνης Βαρουφάκης


Kalos & Klio, Exodus, από τη σειρά "Βίαιο μετάξι"
Πολιτική διαπραγμάτευση ενός συγκλονιστικού υλικού με υψηλά αισθητικά κριτήρια 

Ένα πολιτικό κείμενο που δεν υπακούει στις σκοπιμότητες της συγκυρίας, ούτε καλύπτεται πίσω από βολικά ψεύδη, είναι πάντα κέρδος. Αυτό αποκόμισα από την επιστολή Μηλιού. Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει και ως εξουσία το μικρό κόμμα που ήταν στα πέτρινα χρόνια. Τόσο από πλευράς προσώπων όσο και από πλευράς ιδεών ή πολιτικής. Η παλιά δημογεροντία του ΣΥΝ (Δραγασάκης, Φλαμπουράρης, Βούτσης, Δρίτσας, Βίτσας, κλπ.), η ΚΝΕ που μεγάλωσε (Λαφαζάνης, Βαλαβάνη, Στρατούλης), οι νηπιογέροντες περί τον Αλέξη (Παππάς, Σακελλαρίδης, Κωνσταντοπούλου) συνεργάζονται με τους πανεπιστημιακούς Σταθάκη, Μπαλτά, Παρασκευόπουλο, Πανούση, Κουράκη, κλπ. για να ασκεί την πολιτική "του" ο εξής ένας: ο Βαρουφάκης, με το ναρκισσισμό, τη νεφελώδη αδολέσχειά του αλλά και την φυσική όχληση που προκαλείται εξ αυτών. Έτσι, η πολιτική εκφυλίζεται σε επικοινωνία, η διαπραγμάτευση σε one man show και τα επιχειρήματα σε simulacres, δηλαδή σε άλλοθι και ομοιώματα για την νομιμοποίηση και τη νομή της εξουσίας. Δηλώνουμε Αριστεροί, πράγμα που μας απαλλάσσει από την υποχρέωση του να είμαστε.
Ο υπερεκτιμημένος κ. Βαρουφάκης κατάφερε μόλις σε δυο εβδομάδες να ακυρώσει ένα ολόκληρο κόμμα, να καταπιεί διαδικασίες και εσωκομματικούς θεσμούς, να λειτουργεί ως l'État c'est moi, μετατρέποντας την πολιτική σε φαντασμαγορία της εξωστρέφειας και του φαίνεσθαι και σε ένα θέατρο στο οποίο ανεβαίνει σταθερά το έργο "Απόψε αυτοσχεδιάζουμε". Ούτε plan A, ούτε plan B, ούτε οικονομικά στοιχεία, ούτε όροι διαπραγμάτευσης, παρά μόνο πόζες που ταιριάζουν σε γιάπηδες και "ρόλοι" αντί επιχειρηματολογίας. "Ετσι είναι, αν έτσι νομίζετε", "Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα", και πάνω απ´ όλα "Ερρίκος Δ´" στον οποίο προς θεού μην αποκαλύψετε πως δεν είναι βασιλιάς αλλά απλώς ο τρελός σε ένα παιχνίδι που μοιάζει με σκάκι αλλά δεν είναι. 
Έτσι, συγκρουόμενοι με τους πάντες και εξοργίζοντας ακόμα και τους συμμάχους μας, κερδίσαμε, σαν Αμερικανάκια, ένα καινούριο μνημόνιο, χωρίς όμως τα λεφτά που εξασφάλιζαν παράλληλα οι δεξιές κυβερνήσεις και μετονομάσαμε για τα εγχώρια Αμερικανάκια την Τρόικα σε "Θεσμούς" και τη νέα σύμβαση σε "Γέφυρα". Φιλοδοξούμε μάλιστα να μην τη ψηφίσουμε στο κοινοβούλιο σε μιαν επίδειξη δημοκρατικού αυταρχισμού. Αντί να πούμε  τις δυσάρεστες αλήθειες και να αναλάβουμε το κόστος τους, καλυπτόμαστε -νομίζουμε- πίσω από βολικά επικοινωνιακά ψεύδη. Αυτό όμως δεν είναι Αριστερά. Όπως δεν είναι Αριστερά να καταψηφίζεις τον Δήμα για να υπερψηφίσεις τον Πάκη συγκρουόμενος με το συντριπτικό λαϊκό αίσθημα. Χωρίς μέθοδο, ανάλυση, στρατηγική, ιδεολογία, δεν υπάρχει Αριστερά, υπάρχει απλώς διεκπεραίωση εξουσίας, μικροπολιτική όπως όπως και τακτοποίηση στελεχών. 
Προσωπικά δε μ´ενοχλεί η κυβίστηση, ιδιαίτερα όταν είναι αναπόφευκτη. Μ´ ενοχλούν όμως ο μαξιμαλισμός πριν και η άρνηση της πραγματικότητας μετά. Μ´ ενοχλεί ο υφέρπων λαϊκισμός που κραυγάζει πως "Το ΠΑΣΟΚ είναι δω", μεταλλαγμένο. Δεν μου ταιριάζει επίσης η βάφτιση του κρέατος σε ιχθύ στην οποία προέβαιναν οι καλόγεροι του Μεσαιώνα και που συνεχίζουν ακόμα μερικοί ιερείς του Μεταμοντέρνου. Όπως δεν με κάλυπτε -και αυτό φαίνεται από τα κείμενα μου- ο νέος υποκριτικός διχασμός ανάμεσα σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς στον οποίο μονόπαντα στηρίχθηκε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στο δρόμο προς την εξουσία. Το μνημόνιο δεν είναι  ο δαίμονας της ευκολίας μας, αλλά το αναγκαίο κακό που η ίδια η χώρα επέλεξε για να υπερβεί την χρεοκοπία. Και τώρα παίζουμε τους τουρίστες που πέσανε από τον Άρη. Αυτά δεν ειναι σοβαρά πράγματα και το χειρότερο δεν είναι χωρίς κόστος. 

Προβλήματα της χώρας είναι η έλλειψη παραγωγικότητας, η αποβιομηχάνιση, η θηριώδης ανεργία, το αναποτελεσματικό δημόσιο, η υπερσυνταξιοδότηση, η αργομισθία, η έλλειψη επενδύσεων, η κατεδάφιση της παιδείας. Επ´ αυτών περιμένω να ακούσω κάτι αληθινά αριστερό αντί της κριτικής στα πειραματικά σχολεία, της κατεδάφισης οποιουδήποτε μέτρου προωθούσε το Ancient Régime και η προσφυγή, ξανά, και μάλιστα με ιταμό τρόπο, στη "Καλοσύνη των ξένων".   

ΥΓ. 1 Ρε παιδιά, ξέρει κανείς τη δουλειά; Γιατί, φοβάμαι πως από του κυνικούς επαγγελματίες της ΝΔ-ΠΑΣΟΚ πέσαμε στους κυνικούς ερασιτέχνες του ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Γαμώ τη θεωρία μου γαμώ!

ΥΓ. 2 Πρόεδρε, επαναλαμβάνω, ξέρει κανείς τη δουλειά από τους υπουργούς σου; Με τους θεατρινισμούς και μόνο του Βαρουφάκη δεν μαζεύονται οι φόροι ούτε ενεργοποιούνται οι επενδύσεις. Ένα μήνα μετά, η Αριστερή διακυβέρνηση δεν έχει κάνει τίποτε το αληθινά αριστερό πλην ίσως  των ευρημάτων επικοινωνίας. 

ΥΓ. 3 Τα καμένα αυτοκίνητα και τα σπασμένα μαγαζιά γύρω από το Πολυτεχνείο αποδεικνύουν πως ακόμα κάποιοι θεωρούν το αντικοινωνικό μίσος και τον κομπλεξισμό ως πράξεις επαναστατικές και τον αστυνομικό στη γωνία ως ταξικό εχθρό .Όσο κάποιοι άρρωστοι αναστατώνουν κάθε τρεις και λίγο τη ζωή στο κέντρο, τόσο η δημοκρατία μας θα είναι ανάπηρη και οι Αριστεροί διαχειριστές της απλώς υποκριτές. 

ΥΓ. 4 Τη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κονιορτοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα τη ρίξει μόνος του ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρόεδρος Πάκης απλώς θα θεάται. Όπως τότε με τη Κανέλλη...

ΥΓ. 5 Ο Βαρ. Ούφο έδωσε βαρυσήμαντες συνέντευξεις στους Παπαδάκη-Αυτιά. "Δείξε μου τους φίλους σου να σου πω ποιος είσαι."

Τετάρτη 18 Φεβρουαρίου 2015

Τρία αινίγματα

1) Ξεχειλίζει από κακία και συμπλέγματα, θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο και για αυτό νομίζει πως  δικαιούται να προσβάλλει ή να υποτιμά τους συνομιλητές του. Από την άλλη πιστεύει ότι ενσαρκώνει (sic) την ευρωπαΐκή ενότητα! Τσακάλι, θως, ύαινα, εκδικητικός, ειρωνικός, μισαλλόδοξος, ο πλέον ακατάλληλος στην Ευρώπη της κρίσης, μας βλέπει σαν κόκκινο πανί. Η ολοκληρωτική μας εξουθένωση αποτελεί για αυτόν υπαρξιακή ανάγκη. Ανήκει σε μια πατρίδα που δεν διδάσκεται από την ιστορία και που έχει παίξει την Ευρώπη στα ζάρια. Πάνω από μια φορά. Ίσως για αυτό μας αποκαλεί "τζογαδόρους". Τι είναι;

2) Στόμφακας, οιηματίας, ταώς, ψιττακός, ψώνιο, φουσκωμένος διάνος, παγώνι, νάρκισσος, ξερόλας, τσογλανογιάπης, Αριστερός του Κολωνακίου, χαριτωμένος παρόλαυτα και επιπόλαιος, υποτιμά όλους τους υπόλοιπους και διακατέχεται από το "σύνδρομο Βενιζέλου". Τουτέστιν, δες πόσο έξυπνος είμαι εγώ και πόσο βλαξ είσαι εσύ. Καλός ως επικοινωνιακό παράδοξο στην εποχή της έκλειψης των μεγεθών αλλά για τόσο κρίσιμες διαπραγματεύσεις; Εντέλει επικίνδυνος ως κουτοπόνηρος. Τι είναι;

3) 865'000 ρουσφέτια σε τρία χρόνια, χρυσή μετριότητα, γλυκερός, φαύλος, φαυλεπίφαυλος, ασπρομάλλης αλλά όχι σοφός, κλασικός εκπρόσωπος του κομματικού κατεστημένου και της διαπλοκής, αντλεί τον λόγο ύπαρξης του από το περιβάλλον Καραμανλή, μαιτρ της επιβίωσης, κότα και χαμαιλέων, ψευτο-σύμβολο ενός τόπου που αργοκαίει σταθερά τα σύμβολα του, ενώ το σύστημα αναπαράγει χωρίς αιδώ τον εαυτό του. Τι είναι;

Βιβλιογραφία : J.T. Whistler, The Gentle Art of Making Ennemies (εξαιρετικός λίβελος εναντίον του John Ruskin, 1890).

ΥΓ. Αν δεν απατώμαι, η κυρία Γιαννάκου και στη κεντροδεξιά ανήκει και από την Ευρώπη είναι αποδεκτή και χαρακτηρίζεται από ανεπίληπτο πολιτικό βίο και είναι γυναίκα.

ΥΥΓ. Τώρα κατάλαβα τι είναι η θεωρία των παιγνίων: να υποτιμάς τον αντίπαλό σου την πλέον ακατάλληλη στιγμή.

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015

Η Παναγία της Αριστεράς



Επιμένουμε. Η υποψηφιότητα Αβραμόπουλου ενοχλεί και αισθητικά και πολιτικά σχεδόν το το σύνολο της κοινής γνώμης. Κυρίως γιατί άρχισαν να πιστεύουν τόσο οι αριστεροί όσο κι οι δεξιοί σε ένα νέο ξεκίνημα και στην καταδίκη της συμψηφιστικής νοοτροπίας του παρελθόντος. Τα φαντάσματα, οι προσκυνημένοι, οργανικοί διανοούμενοι δεν επιτρέπεται να δικαιώνονται εξακολουθητικά λες και δεν έχει τίποτε αλλάξει. Δικαιούμαστε άλλα πρόσωπα, άλλη νοοτροπία και κυρίως άλλα πρότυπα. Οι γελοίοι σταρ της εξωνημένης μηντιοκρατίας (μετριοκρατίας) ας μην επιβιώσουν και στην εποχή της Αριστεράς. Το δήθεν, το φαίνεσθαι και το κιτς που από καθέδρας λαϊκισμού εκπροσωπούν η Λαμπράκη-Πλάκα, ο Πρετεντέρης, η Αρβελέρ, ο Μπακουνάκης, το ολέθριο δίδυμο της ΕΡΤ ας μην έχουν ρόλο και στο νέο έργο που φιλοδοξεί να ανεβάσει η Αριστερά για τον τόπο. Η Παναγία να βάλει το χέρι της (του Τσίπρα και της μονής Ιβήρων). À propos ακούω με τρόμο πως το δίδυμο Μπράμου-Σπυρόπουλου, που έχει συνδεθεί με το πιο σκοτεινό παρελθόν της αμαρτωλής κρατικής τηλοψίας, φιλοδοξεί να επιστρέψει! (Η ΔΗΜΑΡ του Μαλέλη ας πάει από κει που ήρθε). Ο μη γένοιτο Παναγία της Αριστεράς, μητέρα των περιθωριακών των φυλακισμένων, των κυνηγημένων και των μεταναστών. Η Αριστερά οφείλει να εμπιστευτεί νέα πρόσωπα που κομίζουν νέο ύφος. Πρέπει να εκπροσωπούμε το μέλλον έστω και αν δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει πλήρως ακόμα. Επαγγελματίες της Αριστεράς ή της Δεξιάς τύπου Μπίστη, Ψαριανού ή Αβραμόπουλου αποτελούν κακό παράδειγμα για τη νεολαία που μας εμπιστεύεται και μας πιστεύει. Ακόμη...

Σάββατο 14 Φεβρουαρίου 2015

Η μύτη του Αντώνη Σαμαρά και το συνάχι μου

 

We cannot revive old factions
We cannot restore old policies
Or follow an antique drum.
T.S. Eliot

Ο Αντώνης Σαμαράς δικαιώθηκε! Κάτι έχει αλλάξει αληθινά στον τόπο, το μυρίζομαι ακόμα και εγώ που είμαι αιωνίως συναχωμένος. Μόλις μιας εβδομάδας κυβέρνηση  o ΣΥΡΙΖΑ, και παρά την απειρία ή και την αμηχανία μερικών μελών του, κατάφερε να ταρακουνήσει έναν ολόκληρο τόπο από τον πιο παθητικό λήθαργο και την πλέον διαλυτική μοιρολατρία. Η θεωρία του υποχρεωτικού μονόδρομου κατέρρευσε εν μια νυκτί και η Ελλάδα επιχειρεί πλέον να ξαναμπεί σε τροχιά ιστορίας. Η "παλαβή" Αριστερά  και ο "ανεύθυνος" αρχηγός της, όπως σταθερά μας ήθελαν τα συστημικά μήντια, απέδειξαν ότι διαθέτουν πολύ περισσότερο κύρος από τους "έμπειρους" εκπροσώπους των δυο κομμάτων εξουσίας που επί δεκαετίες μονοπωλούσαν την εξουσία. Η διαπραγμάτευση που σε λίγο κορυφώνεται δεν είναι ούτε εύκολη ούτε είναι αυτονόητα τα αποτελέσματα της. Για να μην υπάρξει σύγκρουση πρέπει να γίνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις, και εν πολλοίς επώδυνοι – και όχι μόνο για εμάς- συμψηφισμοί. Ένα όμως είναι σίγουρο: οι βασικές επιλογές της πολιτικής του Βερολίνου και των Βρυξελλών αναθεωρούνται, η δεξιά εμμονή των Μέρκελ- Σόιμπλε στη μονόπλευρη λιτότητα και το ψυχροπολεμικό, συγκρουσιακό μοντέλο Βορρά-Νότου τίθενται υπό κριτική αλλά και υπό αμφισβήτηση από το σύνολο των προοδευτικών δυνάμεων της Γηραιάς ηπείρου. Και αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό, ασχέτως του τελικού αποτελέσματος. Η χώρα μας επιτέλους διαπραγματεύεται καθιστώντας το ελληνικό πρόβλημα διεθνές ζήτημα. Πέντε χρόνια μνημονίου απέδειξαν πως ούτε η ανάπτυξη ήρθε ούτε η ανθρωπιστική κρίση απεφεύχθη. Αποδείχθηκε τέλος, πως οι κεντρικές επιλογές του Βερολίνου είναι λανθασμένες όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για την υπόλοιπη Ευρώπη ενώ η πεισματική άρνηση της γερμανικής κυβέρνησης να το παραδεχτεί οφείλεται απλώς σε μιαν ξεπερασμένη αντίληψη περί γοήτρου. Τόσο απλά... Τη στιγμή αυτή η ιστορία μας κοιτάει και αυτό δεν συνιστά ψευδοπατριωτική φαντασίωση. Η Αριστερά, παρά τις αδυναμίες της ψάχνει έναν δρόμο ελπίδας. 
Γράφαμε παλιότερα πως ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει σωστή πολιτική αλλά λανθασμένες στρατηγικές. Μιας εβδομάδας διακυβέρνηση αποδεικνύει πως και οι στρατηγικές που εφαρμόζονται είναι οι ενδεδειγμένες. Ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί είδαν σε πέντε μέρες όσους πολιτικούς ηγέτες δεν είδε το δίδυμο Σαμαρά- Βενιζέλου τα προηγούμενα δυόμιση χρόνια. Το πιο σπουδαίο είναι η ανάταση ενός ολόκληρου κόσμου και η ανακούφιση που εκφράζουν παντού ψηφοφόροι και μη της κυβέρνησης. Κυρίως επειδή επιδιώκεται η επανάκτηση της χαμένης ισορροπίας και η απόσειση από τους ώμους μας μιας σκηνοθετημένης ενοχής που μας ξεπερνάει. Οι "τεμπέληδες" και οι "αμαρτωλοί" δεν έγιναν ξαφνικά "άγγελοι", έπαψαν όμως να είναι γονατισμένοι. Το ρίσκο της κυβέρνησης είναι τεράστιο άλλο τόσο όμως είναι και αναγκαίο, ως παράδειγμα όχι μόνο για το εξωτερικό αλλά και για το εσωτερικό. Εφόσον ο κυρίαρχος επί χρόνια λαϊκισμός και ο αυτάδελφος του ατομικισμός είχαν μετατρέψει το κοινωνικό σύνολο σε αυτάρεσκες όσο και ψοφοδεείς μονάδες με την μικροαστική αντίληψη να θριαμβεύει και την έλλειψη αλληλεγγύης να κυριαρχεί. Τώρα αισθάνομαι πως κάτι αλλάζει, το χιόνι μοιάζει να μας αποκαθαίρει από χρόνιες αβελτηρίες  και ιδεολογικά ατοπήματα, το μυρίζομαι και εγώ παρά τη συναχωμένη μου μύτη.

Υ.Γ. 1​ Η Ελλάδα, αν και στραγγαλισμένη, επί πέντε χρόνια εφαρμόζει πιστά το μνημόνιο, γεγονός που επέτρεψε στην «χρηματοδότρια» μας Γερμανία να κερδίσει από το εγχώριο δράμα μας περισσότερο από ενάμιση δις ευρώ. Ας το έχουν αυτό υπόψη οι αμύντορες του κυρίου Σόιμπλε του ανθρώπου με το γυάλινο βλέμμα που ενεργεί εκδικητικά και τιμωρητικά όχι ως πολιτικός αλλά ως επικεφαλής κάποιας σκοταδιστικής ιεράς εξέτασης. Και να σκεφτεί κανείς πως έχει διαδεχτεί στο τιμόνι της Ευρώπης πολιτικούς όπως ο Βίλλυ Μπράντ,ο Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, ο Φρανσουά Μιτεράν, ο Ούλοφ Πάλμε, ο Βαλερύ Ζισκάρ ντ´Εστεν, ο Ζακ Ντελόρ, ο Χέλμουτ Σμίτ, ο Φελίπε Γκονζάλες, κ.α. Δεξιοί και αριστεροί πολιτικοί συνέκλιναν στο όραμα της ενωμένης Ευρώπης χρησιμοποιώντας ισόρροπα μείγματα ρεαλισμού και φαντασίας. Πρόκειται για αυτο το υλικό που απαρνιέται σήμερα ο εργαλειακός λόγος του Βερολίνου. 
Υ.Γ. 2  Ο καινούργιος αέρας πρέπει να φέρει νέα πρόσωπα στις δημόσιες θέσεις όχι από διάθεση ρεβανσισμού αλλά από λόγους αξιοκρατίας. Ας μη ξεχνάμε ότι υπήρξαν δεκάδες, εκατοντάδες οι αποκλεισμένοι από τα κέντρα αποφάσεων ή το προνομιακό βήμα των συστημικών ΜΜΕ ή της κρατικής τηλεόρασης επειδή απλώς δεν ήταν γονατισμένοι και δεν αναπαρήγαγαν τον κυρίαρχο λόγο της εξουσίας. Η νέα ΕΡΤ ας μη γίνει φέουδο συνδικαλιστών αλλά πολύτιμο εργαλείο παιδείας. Από την άλλη πλευρά εκατοντάδες ήσαν οι οργανικοί διανοούμενοι που μονοπωλούσαν σταθερά θέσεις και αξιώματα παρά τις κυβερνητικές αλλαγές μόνο και μόνο επειδή συγκατένευαν με την διακοσμητική φλυαρία τους στην εκκωφαντική σιωπή των αμνών που κυριαρχούσε στο πολιτιστικό πεδίο. Γεροντοκρατία και αναξιοκρατία, "ημέτεροι", τα ίδια και τα ίδια πρόσωπα που εναλλάσσονται από την μία θέση στην άλλη ακριβώς για να μην αλλάξει τίποτα. Φτάνει πια.
Υ.Γ. 3  Μιλώντας για αξιοκρατία και αριστεία είναι λάθος η κατάργηση των πρότυπων σχολείων. Είμαι γιος εργάτη από τα Ταμπούρια του Πειραιά και τελείωσα την Ιωνίδειο σχολή δίπλα σε γιούς και άλλων εργατών ή αστών. Στη τάξη μου χωρούσαν ο Σάκης Μπουλάς, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ Θανάσης Παφίλης, οι καθηγητές της Νομικής Μιχάλης Σπουρδαλάκης και Χρίστος Μυλωνόπουλος, ο πρέσβης, Γιώργος Πουκαμισάς, ο ποιητής-διπλωμάτης Γιώργος Βέης, ο δήμαρχος  Νίκαιας-Ρέντη Γιώργος Ιωακειμίδης, ο ωκεανολόγος Σπύρος Σταυρακάκης, ο ιστορικός Βαγγέλης Φιλίππου, κ.α.  Τα πρότυπα σχολεία λειτουργούν ως σημείο αναφοράς για την υπόλοιπη εκπαίδευση και δεν αποτελούν ελιτισμό. Αντίθετα, λαϊκισμός είναι η κατάργηση τους (όπως εξάλλου και η επιστροφή των "αιώνιων" φοιτητών). Ή, η υπόθαλψη της υποκουλτούρας των καταλήψεων και του κομματισμού στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Αμφότερα πρέπει να συμμαζευτούν χωρικά, να εξορθολογιστούν οικονομικά και να αναβαθμιστούν ποιοτικά, με νέες πρωτοποριακές ιδέες. Στη συνείδηση μου, η Αριστερά είναι ταυτισμένη με την πρόοδο όχι την οπισθοδρόμηση, αριστερό είναι το διαρκώς νέο και το ρηξικέλευθο και όχι βέβαια η εμμονή σε παλαιοαριστερά συνθήματα που αντανακλούσαν άλλες εποχές και άλλες νοοτροπίες. Η ιδεοληπτική πεπατημένη δεν υπήρξε ποτέ συνταγή επιτυχίας.
Υ.Γ. 4  Αν απαλλάξουμε τα μουσεία μας από την γραφειοκρατική καθήλωση και τα φθαρμένα και πολυχρησιμοποιημένα πρόσωπα, θα απελευθερώσουμε ένα έμψυχο δυναμικό που μπορεί να κάνει τη διαφορά. Η πολιτεία οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και να μην τις παραχωρεί σε ιδιώτες ή σε οικονομικά τραστ. Η φαντασμαγορία και το κιτς δεν ίσαν ποτέ ενδείξεις πολιτισμού. Ας κάνουμε τη διαφορά, χωρίς επιπλέον χρήματα, αλλά με περισσότερες ιδέες. 
Υ.Γ. 5 Όπως το είπε ο ποιητής, ας μην ακολουθήσουμε το παλιό, ξεθυμασμένο τύμπανο. 


Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2015

Tintoretto – Τζαγκαρόλας – Picasso

Πρόγευση της αυριανής ανακοίνωσής μου στη γκαλερί Dépôt, Νεοφύτου Βάμβα 5, στις 19.00.
 


Προσέξτε στους ανωτέρω πίνακες έναν άνισο όσο και ιδιότυπο διάλογο: Ο μικρός δημιουργός αντιγράφει το μεγάλο και η περιφέρεια το κέντρο. Ή, για να μιλήσουμε με μεταμοντέρνα ορολογία, η αποικία τη μητρόπολη. Στην εικόνα της Εθνικής Πινακοθήκης, ο κρητικός ιερέας Στέφανος Τζαγκαρόλας, ντεκουπάρει και ενσωματώνει στη σύνθεσή του τη φιγούρα της γυναίκας με το μωρό και του γονατισμένου ποιμένα με το ραβδί που “δανείστηκε” από τον πασίγνωστο πίνακα “Το Θαύμα του Αγίου Μάρκου” του βενετσιάνου μαίτρ, Tintoretto. (Δες σχετικά στα βιβλία μου “Ελληνομουσείον, Επτά αιώνες ελληνικής ζωγραφικής, β' έκδοση, τόμος Α, σ. 114, και “Μια ιστορία της ζωγραφικής”, στ' έκδοση, σ. 208) 
Πρόκειται για μια ιστορία που έλεγα συχνά όταν ξεναγούσα στην Εθνική Πινακοθήκη πριν αρχίσει ο υπερδεκαετής παραμερισμός και η υποχρεωτική μου αργομισθία. Όπως επίσης αναφερόμουν στην προφανή πλαστότητα ή τουλάχιστον ημιαυθεντικότητα της “Συναυλίας των Αγγέλων”, δηλαδή του πίνακα ο οποίος φτάχτηκε περισσότερο από τον υιό Γκρέκο και λιγότερο από τον πατέρα. Το φωνάζαμε ήδη απ' τη δεκαετία του '80 μέσα από το περιοδικό “ΣΥΝ” μαζί με τους αείμνηστους ζωγράφους Θ. Πάντο και Ν. Κεσσανλή -ο τελευταίος αποκαλούσε το έργο “μακιγιαρισμένο”- αλλά προσκρούαμε τότε στην “πατριωτική” αδιαλλαξία των ανίδεων “ειδικών”. Πρόκειται για ιστορικούς της τέχνης που αγαπούν περισσότερο την ιδεοληψία τους παρά τα ίδια τα έργα. Έτσι, για παράδειγμα, επιτίθενται στην εξαιρετική έκθεση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου “Ο Θεοτοκόπουλος πριν το Γκρέκο” επειδή επιχειρηματολογεί πειστικά ως προς το εξής αυταπόδεικτο. Δηλαδή τη μεταβυζαντινή παιδεία του Δομήνικου. Έπρεπε να μιλήσει ο ειδικός του Prado, Alvarez-Lopera, και να μεταθέσει την ημερομηνία περάτωσης της “Συναυλίας” οχτώ ολόκληρα χρόνια μετά από το θάνατο του Γκρέκο (1610-1622) για να σιωπήσουν οι εγχώριοι φωστήρες. Τα γράφω όλα αυτά όχι από ρεβανσισμό αλλά γιατί οφείλουμε να ξαναστήσουμε σωστά την Εθνική Πινακοθήκη χωρίς πατριδοκαπηλικές αφέλειες ή μηντιακούς αρχοντοχωριατισμούς. Και να ξαναδώσουμε στην τοπική μας ιστορία και το ιδεολογικό της βάθος και την αισθητική της αξιοπρέπεια. 
Δεν θα διστάζουμε, τέλος, να υπενθυμίζουμε με κάθε ευκαιρία, την απώλεια του μοναδικού Πικάσο της Εθνικής Πινακοθήκης, από τη στιγμή που δεν έχουμε κανένα νεότερο σχετικά με τη θρασύτατη αυτή κλοπή. Υπάρχει κάποια εξέλιξη; Τι λέει επ' αυτού η πολυπράγμων, επί 25 χρόνια, διευθύντρια  κυρία Πλάκα; Μερικές φορές η σιωπή δεν είναι χρυσός αλλά ταφόπλακα. Είναι τελικά κωμικοτραγικό: Η κυρία Λαμπράκη (Πλάκα) δεν γουστάρει τη μοντέρνα τέχνη, γι αυτό και είχε επί δυο δεκαετίες τον Πικάσο μαζί με τον Ματίς και τον Μοντριάν στα υπόγεια της Πινακοθήκης. Και όταν εδέησε να τον εκθέσει μια και μόνη φορά, δίπλα στους νεοακαδημαϊκούς ευνοούμενούς της, τον παρουσίασε χωρίς καν πλαίσιο ασφαλείας! Ο Πικάσο όταν τον έστειλε στην Ελλάδα, έγραψε χαρακτηριστικά: “Για τον Αγωνιζόμενο Ελληνικό Λαό”.


Και, ω της απύθμενης επιπολαιότητας και του ασύγγνωστου αντιεπαγγελματισμού, τον κρέμασε από το αρχικό του σύρμα, χωρίς κανένα άλλο μέτρο προστασίας ή ασφάλειας, σαν να κρεμούσε τον τελευταίο ευνοούμενό της απόφοιτο της ΑΣΚΤ. Κι όλα αυτά μόλις πέντε μέτρα από την είσοδο της Πινακοθήκης, ώστε να μην χρειάζεται καν το νυχτερινό ριφιφί. Έπειτα διεκήρυττε urbi et orbi ότι έκλεψαν τον πίνακα για να την υπονομεύσουν! Επί θητείας της το ίδρυμα όζει μικροαστισμού και κουτοπονηριάς αλλά και περιθωριοποίησης και κυνηγητού κάθε αντίθετης φωνής. Συν βεβαίως τα αγιολογικά προτρέτα της διεύθυνσης που φιλοτεχνούσε κάθε τρεις και λίγο ο ΔΟΛ. Ελπίζω η αειθαλής διευθύντρια, που διορίστηκε επί Μητσοτάκη, το μακρινό 91 και εμεγαλύνθη επί Βενιζέλου,  να διευκολύνει τη νέα κυβέρνηση υποβάλλοντας την παραίτησή της ώστε η τελευταία να προχωρήσει στην ανανέωση της Πινακοθήκης προκηρύσσοντας με αξιοκρατικά κριτήρια τη θέση της διεύθυνσης. Όπως έκανε πρόσφατα το Μουσείο Μπενάκη αλλά όχι και το ΥΠΠΟ επί προηγουμένων κυβερνήσεων ως προς τα κρατικά μουσεία τέχνης της χώρας. Καιρός για μια νέα αρχή, νέα πρόσωπα, νέες ιδέες...

Βίοι παράλληλοι

 Εγκαίνια έκθεσης Βίοι Παράλληλοι: Με ιδιαίτερη επιτυχία έγιναν τα εγκαίνια στις 4 Φεβρουαρίου, στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων, της έκθεσης «Βίοι Παράλληλοι» της Εταιρείας Συγγραφέων. Πενήντα «διφυείς» συγγραφείς, που εκτός από τον λόγο διακονούν παράλληλα και άλλες μορφές τέχνης με συνέπεια και αφοσίωση, εκθέτουν έργα και παρουσιάζουν δείγματα της παράλληλης αυτής δουλειάς τους. Ξεκινώντας από μια ιδέα του Προέδρου της Εταιρείας Δημήτρη Καλοκύρη - που την είχε συζητήσει με τον Κώστα Λαχά, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένη η έκθεση - το εγχείρημα υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τα μέλη της Εταιρείας Ηρώ Νικοπούλου, Γιάννη Στεφανάκι και Μάνο Στεφανίδη. Το πολυπληθές κοινό που είχε συγκεντρωθεί στο ιστορικό κτήριο, πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ και σήμερα εκθεσιακό χώρο του ΟΠΑΝΔΑ (Οργανισμός Πολιτισμούς, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων), χαιρέτισαν ο πρόεδρος και μέλη της οργανωτικής επιτροπής, ενώ εκ μέρους του Δημάρχου Αθηναίων η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Νέλλη Παπαχελά και ο Πρόεδρος του ΟΠΑΝΔΑ, που είναι συνδιοργανωτής της έκθεσης, Χρήστος Τεντόμας. Η έκθεση, που φιλοξενεί μεταξύ άλλων έργα του Εγγονόπουλου, του Ελύτη, του Αναγνωστάκη και του Καρούζου, θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου.

Το αυτί κάτω δεξιά ανήκει στον Σιώτη
Τα έργα δεξιά ανήκουν στον πρόσφατα χαμένο θυμόσοφο εκ Θεσσαλονίκης Κ. Λαχά

Προσθήκη λεζάντας

Ο Πρόεδρος! (πίσω του κολλάζ του Ελύτη)




ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ * ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ

Η Εταιρεία Συγγραφέων
σάς προσκαλεί
την Πέμπτη, 12 Φεβρουαρίου 2015, στις 19.00
στο Κέντρο Τεχνών - Πάρκο Ελευθερίας
(Βασιλίσσης Σοφίας, πίσω από το άγαλμα του Ελευθερίου Βενιζέλου)
-στο πλαίσιο της Έκθεσης-Πολυθέαμα: «Βίοι Παράλληλοι»-
σε μια μουσικοποιητική βραδιά αφιερωμένη στον
Γιάννη Πατίλη

* * *
Τραγούδια του Γιάννη Πατίλη της δεκαετίας του ’60
θα ερμηνεύσουν οι μουσικοί:
Δημήτρης Βαρελόπουλος (ακουστική κιθάρα τραγούδι)
Iωάννα Κάππου (τραγούδι)
Aλέξανδρος Καψοκαβάδης (κλασική κιθάρα & τραγούδι)

* * *
Ο συνθέτης Χάρης Βρόντος
θα παρουσιάσει έργα του σε ποίηση του Γιάννη Πατίλη.
Συμμετέχουν οι μουσικοί:
Χρήστος Γκίνος (κλαρινέτο)
Τίτος Γουβέλης (πιάνο)
Μάιρα Μηλολιδάκη (σοπράνο)
Κλαίρ Ντεμελενάρ (βιολοντσέλο)

* * *
Ποιήματά του θα διαβάσει
ο Γιάννης Πατίλης

-είσοδος ελεύθερη-


Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

Éloge de la cravate grecque

ou  Le symbolisme politique d'un fétiche

Pavlos, Chemise, technique mixte, 1978



J´adore les cravates.  Peut-être est-ce la raison  pour laquelle j'aime tant le style de monsieur Dimitris Avramopoulos, ex-vice président du gouvernement de droite d' Antonis Samaras et actuellement membre grec à la commission européenne. L'homme qui a transformé la cravate gris-argent en argument politique majeur. Et je me demande: Comment ce monsieur "Rien-du-Tout", comme on l'appelle en Grèce, réussit-il si bien quand il s'agit de cravates? Avec de telles qualifications peut-il se hisser jusqu'à ce que la présidence de la République Hellénique. Que dis-je? Jusqu'à la présidence de l'UE et même plus haut ...
Je me souviens de mon père essayant de m'apprendre à faire un noeud de cravate réussi. Un nœud en forme de triangle équilatéral. Tout un rituel pour atteindre précision et sensibilité. Mon père était un ouvrier. Il portait un bleu de travail et ses gros doigts étaient continuellement dans la graisse. Il portait une cravate pour chaque occasion officielle, comme tous ses semblables d'ailleurs, pour la promenade du dimanche, à l'église, lors des visites chez des amis et des parents, lors des mariages ou des enterrements. Avec une chemise blanche qui brillait de propreté et son éternel costume de mariage noir qui sentait un peu la naphtaline ou le vinaigre. Ce même costume qui fut transformé à ma taille, pour moi, le fils aîné, pour mon seizième anniversaire, mais ceci est une autre histoire. Durant les inoubliables autant qu'amères années 60, les ouvriers portaient la cravate avec fierté et dignité à des événements officiels, tout comme des chanteurs populaires sur scène. Je me souviens  des cravates, avec épingle en or, de Kazantzidis et Bithikotsis notamment, tous deux chanteurs de Mikis Theodorakis. Mon père me disait que les vrais mecs se distinguent par leurs chaussures bien cirées, le pli de leur pantalon, une chemise propre et une cravate bien nouée. Le dimanche,donc, les ouvriers portaient avec obstination et une profonde fierté les habits des patrons.
Je crois que le premier à avoir ôté sa cravate fut George Zambetas, soliste de Mikis, dans les club de bouzouki sous la dictature, bien avant Andreas Papandreou, le maître de la démagogie. C'était l'époque où le paraître tenait le haut du pavé et où le populisme prenait son essor dans toute sa majesté. La cravate, donc, fut d'abord portée par les mercenaires Croates de Louis XIII (d'où le mot "cravate"), puis le foulard rouge au cou des révolutionnaires français pour passer ensuite autour du col de la chemise quand les sans-culottes s'embourgeoisèrent. Depuis lors, elle s'identifie à la grande bourgeoisie, l'élite et la bureaucratie du pouvoir. Ainsi, il était obligatoire, il n'y a pas si longtemps, pour les fonctionnaires de porter cravate et protège-manches alors que les soldats de l'armée grecque portent obligatoirement la cravate kaki (sic).
Personnellement, je déteste toute sorte d'uniforme. C'est-à-dire tout vêtement formaté, interdisant à l'imagination de jouer avec la couleur et le hasard. Étant donné que notre tenue quotidienne joue un rôle et a une fonction symbolique, je préfère la surprise à la répétition ennuyeuse. C'est plus révolutionnaire! C'est-à-dire de passer de la salopette de travail au costume ou du jean au smoking, c'est pure provocation. C'est là que réside le succès de la communication de Yanis Varoufakis, dont la tenue est un contraste frappant avec les innombrables cols blancs de la nomenklatura européenne. Il suffit de ne pas tomber dans la norme inverse et que cela devienne un nouvel uniforme, comme les vestes des staliniens ou les chemises des maoïstes. Ou comme la veste inimitable d'Ahmadinejad et les robes des mollahs (de quelque religion qu'ils fussent). Personnellement, je aime les cravates en laine, les chemises en velours côtelé, les pochettes, les jeans avec des blazers, les gilet en cuir. Je ne porte jamais de foulards par ... atavisme. Mon père m'avait dit que seuls les homos en portaient . Il avait tort, mais je ne peux pas lui désobéir. Les écharpes en laine aussi me dérangent, pendues comme une étole autour des cous épais, à l'intérieur ou lorsque il fait chaud à crever. C'est un abus de couleur qui dérange mon puritanisme. Contrairement à la cravate ou au foulard qui représentent le minimalisme le plus élégant tout en transmettant de multiples messages: retour à l'ordre pour l'une, l'esprit non conventionnel pour l'un autre. Voilà pourquoi j'admire les quelques représentants du nouveau gouvernement qui portent encore la cravate. Une telle attitude constitue un acte de résistance parce qu'elle va contre la (nouvelle?) règle. Et dans ce pays conservateur et conformiste qu'est la Grèce, nous avons tous bien besoin de résistants.


Manos Stefanidis
Professeur d'histoire de l'art
Université d'Athènes 

Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Non habemus papam

Γράφαμε πρόσφατα σχετικά με την υποψηφιότητα Αβραμόπουλου τα εξής στο άρθρο μας "Η Αριστερά και ο τρόπος":

 Εδώ ακριβώς χρειάζεται πολιτική ανάλυση και ψυχραιμία όσο και ενότητα δράσης. Ισχύει το εξής παράδοξο: έχουμε πολύ χρόνο επειδή ακριβώς μας πιέζει ο χρόνος. Επίσης οι εχθροί μας φάνηκαν όλοι μονομιάς, οι φίλοι μας ακόμα κρύβονται. Λόγου χάρη ο Ραχόι πλειοδοτεί σε μιαν αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να ελέγξει και το δικό του πρόβλημα με τους Podemos. Άρα ο Νότος είναι διασπασμένος κι εμείς φορτωμένοι με ευθύνες δυσανάλογα μεγάλες. 
Ίσως γι αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έπρεπε να ανοίξει μέτωπο και με τον Junker αποσύρoντας  τον προσφάτως τοποθετηθέντα Αβραμόπουλο και ακυρώνοντας το νευραλγικό χαρτοφυλάκιό του. Η κυβέρνηση σκέφτεται, για λόγους μικροπολιτικής, να προτείνει ως πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο της δεξιάς όταν απέρριψε εκβιάζοντας για πρόωρες εκλογές μια σαφώς επαρκέστερη συντηρητική υποψηφιότητα. Εκτός και αν δεν υπάρχει στην Αριστερά μια προσωπικότητα που να μας ενώνει και να μας εμπνέει. Κι αν δεν αποτελεί η ηθική στάση ως προς τα πολιτικά προβλήματα  και το ύφος και τον τρόπο μας.

Χαίρομαι πολύ που η απόψη μου βρίσκει κι άλλους επώνυμους Αριστερούς σύμφωνους. Το πρόσωπο του νέου προέδρου της Δημοκρατίας οφείλει, ειδικά αυτή τη στιγμή, να σηματοδοτεί πολλά περισσότερα από μιαν απλή, εξισορροποιητική σπέκουλα. Η νεα κυβέρνηση πρέπει να κομίσει νέο ήθος σε όλα: στη διαχείριση της πολιτικής, στα πρόσωπα, στον πολιτισμό που τα πρόσωπα συμβολίζουν, κλπ. Όσο και για τον κύριο Αβραμόπουλο, ας προσφέρει επιτέλους κάτι ουσιαστικό στον τόπο απ´ τη θέση του επίτροπου μετανάστευσης και τρομοκρατίας αντί δημόσιων σχέσεων και συλλογής γραβατών. (Όπου οι γραβάτες πλέον ως φετίχ και αντί φετίχ εξουσίας πρωταγωνιστούν στο δημόσιο μας βίο. Δες σχετικά το παλιότερο κείμενο παρακάτω):

ΥΓ. 
HABEMUS ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΝ! - 16/8/2014
Στην Ελλάδα, σήμερα, οι μόνοι ευτυχισμένοι είναι οι πολιτικοί και οι διαφημίσεις.
Μ.Σ.




Θρίαμβος! Όλα είναι πλέον έτοιμα. Ο σημαντικότερος επίτροπος που έστειλε ποτέ η Ελλάδα στην Ε.Ε. είναι καθ’ οδόν προς τις Βρυξέλλες. Μαζεύει ήδη τους φακέλους, τα διπλωματικά έγγραφα, τις γραβάτες και τα σακάκια του, τα μπλέιζερ και τα μονόκουμπα, τα ριχτά και τα μεσάτα, εκείνα που έχουν δυο σκισίματα, εκείνα που έχουν ένα, τι φόρτος εργασίας, τι ευθύνη, και εκείνα που δεν έχουν κανένα... Δηλαδή, τα πιο επίσημα! Τα μαύρα με την μπλε ριγέ ρίγα, τα γκρίζα κασμίρια, τα καφέ τουίντ, τα καρώ φανελένια, τα σουέτ για το κρύο, βεβαίως-βεβαίως. Και μαζί με τους στυλογράφους και τις σημειώσεις του, μαζί με τα απομνημονεύματα του Ταλεϋράνδου και τα Αρχεία σε δώδεκα τόμους (απο την Εκδοτική Αθηνών) του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο τέως αντιπρόεδρος, τέως πρόεδρος του Κινήματος Πολιτών, τέως δήμαρχος και νυν επίτροπος ήρθε η στιγμή να διαλέξει τα πουκάμισα που θα εκπροσωπήσουν τις πολιτικές του ιδέες ενώπιον του Γιουνκέρ: τα αρζάν, τα υποκίτρινα, τα σικλαμέν, τα λευκά, τα υπόλευκα, τα γκρίζα. Η υπόθεση, όπως αντιλαμβάνεστε, δεν είναι παίξε-γέλασε. Έτσι, πάνοπλος ο κ. Αβραμόπουλος θα παίξει τον ρόλο που ο Σαμαράς, σε ρόλο Ιστορίας, τον προόρισε για να παίξει. Υπάρχουν, όμως, και μερικά μικρά πολιτικά προβλήματα. Ας πούμε, κατά τη πρώτη επίσημη συνεδρία της Κομισιόν τι γραβάτα θα φορέσει; Αν φορέσει γαλάζια θα φανεί εθνικιστικό, το κόκκινο προκαλεί – εξαπανέκαθεν, που να σας εξηγώ τώρα – το πράσινο πασοκίζει ξεδιάντροπα, το πορτοκαλί δημαρίζει, ενώ το κίτρινο παραπέμπει στο μίσος και τη σύγκρουση. Jamais! Ένας Αβραμόπουλος ποτέ δεν συγκρούεται...
Βλέπετε πόσα διπλωματικά ζητήματα μπορεί να εγείρει ένας λαιμοδέτης; Ας πούμε, για παράδειγμα, ότι επιλέγει εκείνες τις γραβάτες με τα φλούο χρώματα και τα πουά που φορούν ο Ομπάμα και ο Μπάϊντεν. Δεν είναι σαν να υποδηλώνει σαφή φιλοαμερικανισμό; Ακόμη και μια απλή μπλέ νουάρ γραβάτα να διαλέξει ο Χαριέστατος, θα μοιάζει τόσο πολύ με τον Γιουνκέρ που ντύνεται πάντα έτσι με νερόβραστο στιλ, ώστε θα δημιουργηθεί ένα κάποιο ζήτημα ταύτισης. Και δεν είναι κομψό στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία. Αντιλαμβάνεστε πως η θέση του αντιπροσώπου μας δεν είναι εύκολη. Ακόμη και παπιγιόν να φορέσει – ο φιόγκος θα του πηγαίνει μούρλια – είναι σίγουρο πως θα ενοχλήσει εκείνον τον φιόγκο τον Πρωθυπουργό του Βελγίου Di Rupo που το φοράει μονίμως. Είμαστε τώρα να δημιουργούμε ψυχρότητα μεταξύ των συμμάχων και των ετέρων; Ξανά jamais! Και δεν θέλω εξυπνάδες, να πάει χωρίς γραβάτα, γιατί τότε θα θυμίζει τον Τσίπρα και τον Αλαβάνο. Τα ύστερα του κόσμου! Σ’ έναν υπεύθυνο πολιτικό δεν ταιριάζει ούτε ο λαϊκισμός, αλλά ούτε και η προκλητικότητα. Τέλος, τι σακάκι θα φορέσει; Το εθναρχικό μπλέιζερ που ταιριάζει απόλυτα στο αρχηγικό του προφίλ ή μάλλον ένα κλασικό σμόκιν μαζί με τα παράσημα που έδρεψε στα πολεμικά πεδία και τα πεύκα του Πενταγώνου; Όμως τότε θα θυμίζει λόγω παραστήματος τον Κωνσταντίνο τον τέως και δεν είναι σώφρον. Αν εννοείτε τι εννοώ. Η παραμικρή αστοχία εκ μέρους του και θα αρχίσουν οι διάφοροι μικρόψυχοι τα παγκάλεια ρήματα περί “MrNothing” – αγγλικά είναι πιο σικ – και άλλες τέτοιες βλακείες. Θα μου πείτε πώς ο Αβραμόπουλος στέλνεται στις Βρυξέλλες για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της λαθρομετανάστευσης. Εντάξει, αφού λύσει το ακανθώδες πρόβλημα των γραβατών, ε τότε θα ασχοληθεί και με τα επουσιώδη…

ΥΓ.1 Ξέχασα να αναφέρω το μεγαλύτερο επίτευγμά του στη δημαρχία της Αθήνας: τις πτυσσόμενες ηλεκτρονικές μπάρες στο ιστορικό κέντρο που δεν λειτούργησαν ποτέ. Τι έμπνευση, τι φινέτσα, τι ταχύτητα εκτέλεσης! Θα μου πείτε βέβαια πως κόστισαν πανάκριβα και δεν λειτούργησαν ποτέ. Το είχα καταλάβει από την αρχή πως είστε μικρόψυχοι ... 
ΥΓ. 2 Πλάκα πλάκα έτσι γίνονται οι περιουσίες. Τίμια και πολιτισμένα: κάτι κάγκελα εδώ, κάτι πεζοδρόμια πιο εκεί, κάτι ράβε-ξήλωνε, κάτι διαδρόμους για τους τυφλούς παραπέρα ... 20% να είναι η προμήθεια, σώθηκε ο κάθε εμπλεκόμενος.
ΥΓ. 3 Έχουν κάγκελα οι Βρυξέλλες;


Ο δικός μας θα ήταν καλύτερος για το ρόλο.


Τρίτη 3 Φεβρουαρίου 2015

Γραβάτας εγκώμιον!

Ο πολιτικός συμβολισμός ενός φετίχ

Προφητικός Παύλος!


Στην αντιστασιακή γραβάτα του Ν. Ξυδάκη, υπουργού περιττών υποθέσεων

Λατρεύω τις γραβάτες. Ίσως για αυτό μου αρέσει τόσο πολύ ο Αβραμόπουλος και το στυλ του. Ο άνθρωπος που μετέτρεψε τη γκρι-αρζάν γραβάτα σε μείζον πολιτικό επιχείρημα. Και διερωτώμαι: Πώς μπορεί να είναι κύριος Τίποτε κάποιος που τα καταφέρνει τόσο καλά με τους κόμπους; Με τέτοια προσόντα μπορεί να φτάσει κανείς μέχρι και την προεδρία της Δημοκρατίας. Τι λέω; Ως την προεδρία της Ε.Ε. και βάλε...
Θυμάμαι τον πατέρα μου να προσπαθεί να με μάθει το επιτυχές δέσιμο μιας γραβάτας. Τον ισόπλευρο τριγωνικό της κόμπο. Ολόκληρη ιεροτελεστία για να επιτευχθούν ακρίβεια και ευαισθησία. Ο πατέρας μου ήταν εργάτης. Φορούσε μια μουτζούρικη φόρμα και τα χοντρά του δάχτυλα ήταν συνέχεια μέσα στο γράσο. Γραβάτα φορούσε με κάθε επισημότητα όπως και όλοι οι άλλοι όμοιοι του, στο περίπατο της Κυριακής, στην εκκλησία, στις επισκέψεις επί τη ονομαστική εορτή φίλων και συγγενών, σε γάμους ή κηδείες. Με άσπρο πουκάμισο που έλαμπε από πάστρα και το αιώνιο, μαύρο γαμπριάτικό του κουστούμι που μύριζε ελαφρά ναφθαλίνη ή ξίδι. Το ίδιο αυτό κουστούμι μεταποιήθηκε για να κάνει σε μένα, τον πρωτότοκο όταν έγινα 16 χρόνων, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Απλά θέλω να πω πως στην ανεπανάληπτη όσο και πικρή δεκαετία του '60, γραβάτες φορούσαν οι εργάτες με καμάρι και αξιοπρέπεια σε επίσημες εκδηλώσεις όπως και οι λαϊκοί τραγουδιστές όταν ανέβαιναν στην πίστα. Θυμάμαι χαρακτηριστικά τις γραβάτες του Μητσάκη, του Χιώτη, του Περπινιάδη, του Γαβαλά, του Καζαντζίδη, του Μπιθικώτση, όλες τους με χρυσή καρφίτσα κάπου στη μέση. Ο πατέρας μού έλεγε πως ο μάγκας ξεχωρίζει από το γυαλισμένο παπούτσι, τη τσάκιση στο παντελόνι, το καθαρό πουκάμισο και την καλοδεμένη γραβάτα. Την Κυριακή, οι εργάτες φορούσαν με πείσμα και βαθιά ευχαρίστηση τα ρούχα των αφεντικών. 
Νομίζω πρώτος έβγαλε τη γραβάτα ο Γιώργος Ζαμπέτας στα μπουζουκομάγαζα της Χούντας, πιο πριν από τον λαοπλάνο Ανδρέα. Ήταν η εποχή που το φαίνεσθαι υπερτερούσε του είναι και ο λαϊκισμός ανέτελλε ολόλαμπρος. Η γραβάτα, που λέτε, ξεκίνησε από τους Κροάτες μισθοφόρους του Λουδοβίκου του 13ου, έγινε κόκκινο μαντίλι στο λαιμό των Γάλλων επαναστατών για να περάσει γύρω από το πουκάμισο όταν οι sans-culottes αστικοποιήθηκαν. Έκτοτε ταυτίστηκε με την μεγαλοαστική τάξη, τις ελίτ, αλλά και την γραφειοκρατία της εξουσίας. Έτσι, κάποτε ήταν υποχρεωτικό για τους δημόσιους υπαλλήλους να φοράνε γραβάτα αλλά και μανσέτες ενώ χακί γραβάτα φορούν υποχρεωτικά οι φαντάροι του Ελληνικού στρατού (sic). 
Προσωπικά αντιπαθώ κάθε μορφή στολής. Κάθε τυποποιημένη δηλαδή ένδυση που απαγορεύει στη φαντασία να παίξει με το χρώμα και με το απρόβλεπτο. Επειδή το καθημερινό μας ντύσιμο είναι ένας ρόλος και μια συμβολική λειτουργία, προτιμώ τον αιφνιδιασμό από την βαρετή επανάληψη. Είναι πιο αριστερό, είναι πιο επαναστατικό! Δηλαδή το να εναλλάσσεις την εργατική φόρμα με το κουστούμι ή το τζιν με το σμόκινγκ, και να τους τρελαίνεις. Εδώ ακριβώς έγκειται η επικοινωνιακή επιτυχία του Βαρουφάκη, το ντύσιμο του οποίου αποτελεί κραυγαλέα αντίθεση προς τα αμέτρητα λευκά κολάρα της δυτικής νομενκλατούρας. Αρκεί να μη πέσει κι αυτό στη τυποποίηση. Και να γίνει στολή όπως τα ομοιόμορφα σακάκια των σταλινικών ή τα πουκάμισα των μαοϊκών. Όπως το αμίμητο κουστουμάκι του Αχμαντινετζάντ και τα ράσα των μουλάδων (πάσης φύσης). Προσωπικά γουστάρω τις πλεκτές γραβάτες σε κοτλέ πουκάμισα, τις pochettes, τα τζιν με μπλέιζερ, τα κόκκινα μαντίλια, τα πέτσινα γιλεκάκια. Δεν φοράω ποτέ φουλάρια λόγω ... αταβισμού. Ο πατέρας μου έλεγε πως τα φοράνε μόνο οι ντιντήδες. Δεν είχε δίκιο αλλά δεν μπορώ να τον παρακούσω. Επίσης μ´ενοχλούν τα κασκόλ και δη τα μάλλινα που κρέμονται σαν πετραχήλια γύρω από χοντρούς σβέρκους σε εσωτερικούς χώρους ή όταν σκάει ο τζίτζικας. Πρόκειται για μια κατάχρηση χρώματος που ενοχλεί τον πουριτανισμό μου. Αντίθετα η γραβάτα ή το μαντίλι εκπροσωπούν τον πιο κόμψο μινιμαλισμό εκπέμποντας πολλαπλά μηνύματα. Επιστροφή στη τάξη η μια, αντισυμβατικό πνεύμα το άλλο. Γι αυτό και τιμώ τους ολίγιστους εκπροσώπους της νέας κυβέρνησης που φορούν ακόμη γραβάτα. Μια τέτοια στάση συνιστά αντίσταση διότι αντιστρατεύεται τον κανόνα. Και σε αυτόν τον τόπο της συντήρησης και της συμβατικότητας έχουμε όλοι ανάγκη από αντιστασιακούς. 

ΥΓ. Όνειρα!

Δευτέρα 2 Φεβρουαρίου 2015

Λουλούδια της Αριστεράς είναι και οι Όρχει...δέες

Βλάσης Κανιάρης, 1969



Ν´ αφήνομαι μέσα στη μνήμη
ένα χαμόγελο, μια κνήμη.  (sic)
Δ. Καψάλης


Προχτές στο "Ακροπόλ" ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς παρουσίασε τον υποψήφιο για την ευρωπαϊκή προεδρία Αλέξη Τσίπρα και την Altra Europa. Ο Τσουκαλάς, ο άλλοτε μυστικοσύμβουλος του Βενιζέλου, ο υμνητής του Σημίτη, ο παχυλά αμειβόμενος της "Πολιτιστικής Ολυμπιάδας", ο εκσυγχρονιστής με το αζημίωτο για τον οποίο το “Αντί” έγραφε εκείνη την περίοδο τα μύρια όσα. Ο Τσουκαλάς εκείνος, τέλος, που το 2003 μετέφερε στον Κανιάρη πως ο τότε υπουργός πολιτισμόυ Βαγγέλης δεν θα παραστεί στην έκθεση στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού της Νέας Υόρκης εφόσον ήμουν εγώ ο επιμελητής της! Τέτοια ιταμότητα. Αυτός ο Τσουκαλάς, ο κολωνακιώτης, όχι ο άλλος, ο πληβείος ο συνδικαλιστής του ενός εκατομμυρίου ευρώ εφάπαξ, παρουσίασε τον Τσίπρα.
Ο ίδιος, ο οργανικός διανοούμενος του “Βήματος” που πάντως πρόλαβε να με αποκλείσει από την “Εφημερίδα των Συντακτών” (όπως εξάλλου ο σύντροφος και γείτονάς μου από τα Ταμπούρια Ξυδάκης από τη “Καθημερινή”). Ξέρετε κάτι; Δεν μ'ενοχλεί τόσο που η Αριστερά έχει κοντή μνήμη. Με θλίβει που κάποιοι εκπρόσωποί της έχουν συρρικνωμένους όρχεις. Και ο ΣΥΡΙΖΑ έτσι γίνεται η κολυμβήθρα του Σιλωάμ για κάθε τυχοδιώκτη πασόκο.
Τις προάλλες έψαχνα κείμενο μου στην “Αυγή της Κυριακής” - που δε μπήκε – κι έπεσα πάνω σε βαρυσήμαντο άρθρο της Θεοδώρας Τζάκρη! Σύντροφοι, η συνέπεια ήταν κάποτε μια από τις αρετές μας. Και βέβαια καμία κωλοτούμπα δεν δικαιώνεται σε βάθος χρόνου παρά την οποία ευκαιριακή σκοπιμότητα. Η Ιστορία μας περιμένει, όλους στη στροφή του δρόμου. Παραδείγματα, λοιπόν, στάση ζωής, όχι πόζες.

ΥΓ 1 Κι άλλο παράδειγμα κυβίστησης: Όσο βαρύγδουπος ήταν ο δημοσιογράφος Κύρτσος στα διάφορα πάνελ, τόσο αξιοθρήνητος είναι ως υποψήφιος της ΝΔ. “Συμφορά από το πολύ μυαλό” που έγραφε, τότε που ζούσαμε, ο Γριμπογιέντοφ.

ΥΓ 2 Ο Διονύσης Καψάλης, άλλος υπερεκτιμημένος και υπερχρυσωμένος διανοούμενος, θύμωσε και δεν απεδέχθη το Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης που του απονεμήθηκε εξ ημισείας με τον σεμνό και ουσιαστικό Συμεών Σταμπουλού, τέως καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας (για την υποδειγματική δουλειά του στον Rielke, τον Hölderlin, τον Novalis και τον Celan). Όταν το Κολωνάκι αλαζονεύεται, εμείς στα Ταμπούρια καγχάζουμε. Και απαγγέλλουμε τους κάτωθι αθάνατους στίχους:

 “Βρισκόμαστε στη Νέα Υόρκη
και ομοιοκαταληκτούν οι όρκοι” .
(Νέο Πλανόδιον, σ.16)



ΥΓ. 3 Επαναλαμβάνουμε: Υπάρχει ένα οιονεί μεταφυσικό λάθος, ένα λογικό χάσμα: Επειδή η ιδεολογία της Αριστεράς ταυτίζεται με την ηθική στάση και το διεκδίκηση ενός καλύτερου και πιο δίκαιου κόσμου και επειδή τέτοια προτάγματα ανέκαθεν γοήτευαν τους ποιητές και τους αλλοπαρμένους, προπαγανδίζεται σκόπιμα η ταύτιση της ηθικής με άπαντα συλλήβδην τα υποκείμενα της Αριστεράς, δηλαδή όλους τους επαγγελματίες αριστερούς. Όπερ άτοπον... Επειδή έχουν και αυτοί τις ίδιες αδυναμίες ή μικρότητες με τα υπόλοιπα ζώα της πολιτικής πανίδας. Θέλω να πω πως δεν αρκεί να δηλώνεις “Αριστερός”, να τσιρίζεις εξαλλότητες ή να εφαρμόζεις το “αριστερόμετρο” σε όποιον ασκεί κριτική στα τρέχοντα πολιτικά πρόσωπα και τις πολιτικές τους αρνούμενος ακόμα και την παραμικρή διαλεκτική σύνθεση. Αριστερός σημαίνει κυρίως γνώση, ανάλυση και παράδειγμα. Ακούει κανείς;

ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ - «Βίοι παράλληλοι»




Από τις 4 Φεβρουαρίου διοργανώνεται στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων, στο Πάρκο Ελευθερίας, μια έκθεση διαφορετική και ενδιαφέρουσα, με τίτλο «Βίοι παράλληλοι». Μια έκθεση «πολυθέαμα», όπως χαρακτηρίζεται από τους διοργανωτές, που θα περιλαμβάνει εκδηλώσεις λόγου, μουσική, προβολές, αλλά και τα έργα πενήντα «διφυών» δημιουργών, μελών της Εταιρείας Συγγραφέων.



Γιώργος Ρωμανός, Κάφκα


 Το κείμενο που ακολουθεί προέρχεται από τον σχετικό κατάλογο της Εταιρείας Συγγραφέων:


Η ποίηση είναι εκείνος ο εαυτός μας που δεν κοιμάται ποτέ.
Γ. Σαραντάρης
(1908-1941)

Κοινός τόπος πως η τέχνη είναι εκείνο το ψέμα που πάντως μπορεί να υπερασπιστεί τη μόνη υπαρκτή αλήθεια. Κοινός τόπος, επίσης, πως “γνώση” είναι ο κομψός τρόπος με τον οποίο συνήθως οι ευφυείς άνθρωποι καλύπτουν την υπαρξιακή, την ακατάλυτη τους άγνοια. Εν αρχῆ, εξάπαντος, των πάντων ην το δράμα των εικόνων που έκρυβαν λέξεις και το δράμα των λέξεων που αποκάλυπταν εικόνες. Εικόνες που με τη σειρά τους αναζητούσαν, διαρκώς, καινούρια νοήματα: Αρχαίες λέξεις που ξαναζούν, αρχαίες εικόνες που φανερώνονται μαγικά για ν’ αφηγηθούν το ίδιο, το προκατακλυσμιαίο παραμύθι από την αρχή. Έπειτα η πρωταρχική εικόνα, το πρόσωπο του μαγεμένου Νάρκισσου που καθρεφτίζεται στο αρυτίδωτο νερό, έδωσε τον πρώτο “πίνακα”. Η σχετική ιστορία ακολούθησε. Προφορικά πρώτα, γραπτά ύστερα. Από τότε όποιος θέλει να δει το πρόσωπο του άλλου -ή το δικό του- σκύβει πάνω από ένα κείμενο.
Στη συνέχεια υπήρξε εκείνο το πρόσωπο που δεν έπρεπε να ιδωθεί, μέσα στο έρεβος, αν ήθελε να ξαναζήσει. Να ξεφύγει απ’ το βασίλειο των σκιών. Μόνος οδηγός η Μουσική που έπαιζε κάποιος απελπισμένος του έρωτα για να σώσει τη πολύκλαυστη Ευρυδίκη του. Ήδη έχουν μαζευτεί πάρα πολλά στοιχεία ή σύμβολα ώστε να συγκροτηθεί επαρκής λόγος: Πρόκειται για εικόνες και λόγια και ήχους και τραύματα που όμως μαλακώνουν με τη χρήση των εικόνων, των λόγων ή των ήχων. Κυρίως όμως γεννήθηκε απ’ όλα αυτά ο πιο βαρυσήμαντος έκτοτε συμβολισμός της τέχνης: Πως, δηλαδή, η ίδια μπορεί να μην νικάει το θάνατο αλλά αποτελεί τη μόνη μορφή αθανασίας που εμείς οι άνθρωποι δικαιούμαστε (αλλά και αντέχουμε).
Αυτή τη τριπλή σχέση λέξεων, ήχων και εικόνων τιμά σήμερα η Εταιρεία Συγγραφέων παρουσιάζοντας εκείνα τα μέλη της που διαθέτουν διπλή ή τριπλή καλλιτεχνική ιδιότητα. Δηλαδή δεν είναι μόνο γραφιάδες, εργάτες της πένας ή του πληκτρολογίου αλλά επιπλέον ζωγραφίζουν, συνθέτουν ή ασχολούνται με τη φωτογραφία ή τον κινηματογράφο. Συνεχίζοντας μια παράδοση του τόπου όχι ευκαταφρόνητη την οποία κατά καιρούς λάμπρυναν ονόματα του μεγέθους του Φώτη Κόντογλου, του Νίκου-Γαβριήλ Πεντζίκη, του Νίκου Εγγονόπουλου, του Ανδρέα Εμπειρίκου, του Νίκου Καρούζου, του Μανώλη Αναγνωστάκη, του Τάκη Σινόπουλου, του Μπόστ, της Ελένης και του Γιώργου Βακαλό, του Μίλτου Σαχτούρη κ.α. Προσωπικά έχω κρατήσει στα χέρια μου, σε διάφορες περιόδους και για ποικίλες αιτίες, τα ιχνογραφήματα του Παπαδιαμάντη, τα collages του Ελύτη ή του Αναγνωστάκη, τα σχέδια του Εγγονόπουλου, τα “υδατογραφήματα” του Καρούζου, τις ζωγραφιές του Αργύρη Χιόνη και του Σαχτούρη, τα κομψά σαν αραβουργήματα χειρόγραφα του Χειμωνά, κι έχω χαρεί τους πίνακες, τα σχέδια ή τις καρικαρτούρες του Νάνου Βαλαωρίτη, του Πάνου Κουτρουμπούση, του Αλέξανδρου Ίσαρη, του Νίκου Χουλιαρά, του Γιάννη Στεφανάκι, του Δημήτρη Καλοκύρη, του Δημήτρη Πετσετίδη, της Ηρώς Νικοπούλου, τις προτάσεις στο σέλιλοϊντ του Αχιλλέα Κυριακίδη ή του Τάσου Γουδέλη, τις φωτογραφίες πολλών άξιων συναδέλφων που δεν φοβούνται ν’ αναμετρηθούν και με άλλα εκφραστικά μέσα πλην του βασικού του επιτηδεύματος. Να μην ξεχάσω την ομάδα οπτικής ποίησης με τον Μιχαήλ Μήτρα, τον Κωστή Τριανταφύλλου, την Νατάσσα Χατζιδάκι, την Έρση Σωτηροπούλου κ.α. Όλοι αυτοί είναι αξιέπαινοι και για τη προσφορά τους καθαυτή αλλά και για το θάρρος τους να ταξιδεύουν και σ’ άλλα νερά έξω από την οικεία τους λίμνη. Αυτά τα allotria είναι που με κάνουν να τους ζηλεύω αληθινά (Μην ξεχνάμε πως, allotria λεγόταν ο καλλιτεχνικός όμιλος του Μονάχου στον οποίο διακρίθηκε ο Γύζης).
Με αφορμή αυτή τη πληροφορία ας δούμε και την άλλη πλευρά του λόφου. Ήγουν τους ζωγράφους που πλην της ανάγνωσης, γνωρίζουν και γραφήν. Και τι γραφή! Θυμάμαι αυτή τη στιγμή τους “Αφορισμούς” του Μπουζιάνη ή τις έξοχες σελίδες του Γιάννη Τσαρούχη, τις πλέον εύστοχες που έχουν γραφεί σχετικά με την ιδιοτυπία του νεοελληνικού αισθητικού φαινομένου. Αλλά και τα θεωρητικά κείμενα του Γιάννη Παπά ή του Χατζηκυριάκου-Γκίκα, τις αυτοβιογραφικές σημειώσεις του Θανάση Απάρτη και του Περικλή Βυζάντιου, την άγνωστη φιλοσοφική ποίηση του ελληνοαμερικανού γλύπτη Μιχαήλ Λεκάκη, τα πεζά και τα ποιήματα του Γιώργου Μαυροΐδη, φίλου του Σεφέρη αλλά και του Εμπειρίκου ή του Γκίκα, την εύστοχη αρθρογραφία του Άρη Κωνσταντινίδη, τον πυκνό στοχασμό του Διαμαντή Διαμαντόπουλου, τη ποίηση του πολυτάλαντου πλην παραγνωρισμένου Τάκη Σιδέρη, τη πολύπλευρη προσφορά του Γρηγόρη Σεμιτέκολο, του Δήμου Σκουλάκη κ.α.
Η έκθεση αυτή ας είναι αφορμή για να γνωριστούν καλύτερα μεταξύ των, σήμερα στην εποχή της απόλυτης όσμωσης των τεχνών αλλά και των επιστημών, οι επιμέρους τέχνες -δηλαδή οι τεχνίτες τους-, και να καταρριφθούν εκείνα τα στεγανά που κατά καιρούς ύψωσαν η αμάθεια, η προκατάληψη ή, γιατί όχι, η αλαζονεία. Ώστε να χαρούμε όλοι όσα δώρα μας προσφέρονται σήμερα είτε εκ του πλεονάσματος, είτε εκ του υστερήματος. Το όφελος θα είναι μέγα...



ΥΓ. “Η ποίηση, που μερικοί τη λένε και μουσική, υπάρχει για να υπονομεύει αυτό που βλέπουμε και να ερμηνεύει ό,τι δεν βλέπουμε. Να ενισχύει δηλαδή την επικράτεια του αόρατου. «Εκείνο που υπάρχει δεν υπάρχει, υπάρχει όμως ό,τι δεν υπάρχει» σιγοτραγουδάει ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης από το «Κυδώνιον Μήλο» (εκδ. ΑΓΡΑ). Κατά περίεργο τρόπο ανάλογο πράγμα επιδιώκουν το θέατρο, η ζωγραφική ακόμη και η φωτογραφία ή το σινεμά, όταν βρίσκονται βέβαια στα κατάλληλα, τα ποιητικά, χέρια. Κατά βάθος όλες οι τέχνες συγκλίνουν σε ποίηση και η ποίηση είναι ο απώτατος στόχος τους. Εκείνος ο λόγος, μ' άλλα λόγια, που γεννάει εικόνες, που αναπνέει σαν μουσική, που κατ' αρχάς προφέρεται, εκφωνείται, τραγουδιέται, για να καταστεί στη συνέχεια γραφή, δηλαδή κείμενο, δηλαδή εικόνα! (και πάλι απ' την αρχή... αφού εικόνες κυρίως τροφοδοτούν τα ποιήματα). Τότε το ποίημα γίνεται τραγούδι, το τραγούδι χορός και τα βήματα των χορευτών χαράζουν γραμμές, σχέδια πάνω στην άμμο σαν τον ξυπόλητο Ζορμπά. Ενας Διόνυσος καταπλέει τότε με το αμπελοκάραβό του και κοινωνεί με τρυγία όλους τους παρευρισκόμενους. Το δισκοπότηρο ταξιδεύει από χείλη σε χείλη κι ο πιο μερακλής, ο πιο πιωμένος κι ο πιο αλαφροΐσκιωτος πιάνει πάλι ένα τραγούδι -καινούριο αυτή τη φορά- και οι υπόλοιποι κρατούν το ίσο ή τον αντιγυρίζουν τον στίχο σε ύφος -ε για μόλα, ε για λέσα- ώσπου τη νύχτα να καταλάβει εξ απήνης η μέρα. Στο πρώτο αυτό φως λοιπόν του αιφνιδιασμού, ένας από τους συμποσιαστές, σε νηφάλια μέθη ευρισκόμενος, κάτι ζωγράφισε στα πλευρά και τη βάση της κούπας του, κάτι χάραξε με το μαχαίρι του στο ξύλινο τραπέζι. Ενα όνομα, μια λέξη, ένα πρόσωπο, ένα μεράκι. Ο Διόνυσος τότε πήρε στο αμπελοκάραβό του τη ζωγραφισμένη κούπα, όπως πήραν οι Σιληνοί του τα τραγούδια και τους χορούς για το νέο τους ταξίδι...” (Ελευθεροτυπία, Γυάλινο Μάτι - 12/11/2006)

Μάνος Στεφανίδης
9/1/2015

Κυριακή 1 Φεβρουαρίου 2015

Η Αριστερά και ο τρόπος

Σοφία Φωτιάδου, ζωγραφική, γκαλερί Καπλανών

  Θύμωσε ο κ. Ντάισελμπλουμ; Θα μπορούσε να είναι πολύ σοβαρό όσο και εξαιρετικά γελοίο. Σοβαρό γιατί είμαστε ένα χρεοκοπημένο κράτος με μηδενική παραγωγικότητα, με λουκέτο σε εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και ανεργία που στις νεαρές ηλικίες υπερβαίνει το 50%! Και βέβαια αστείο επειδή όποιος κι αν είναι ο θεσμικός τίτλος του Ολλανδού, η Ελλάδα παραμένει, ελπίζω, κυρίαρχο κράτος και η κυβέρνηση της εξ ορισμού σεβαστή και ανεξάρτητη. Αν έχασαν τους καλούς τρόπους τους ο Τσίπρας ή ο Βαρουφάκης, όπως διαβάζω στον ξένο τύπο, πολύ περισσότερο τους λησμόνησε ο ίδιος ο κ. Ντάισελμπλουμ με εκείνο το ύφος του επικυρίαρχου και την νοοτροπία του «εμείς διατάσσουμε, εσείς εφαρμόζετε».
   Και τώρα τι γίνεται; Περαιτέρω σύγκρουση; Όχι βέβαια, δεν συμφέρει κανέναν. Ούτε εμάς αλλά ούτε και αυτούς. Ανάκρουση πρύμνας και μάλιστα πανικόβλητη; Θα ήταν το χειρότερο λάθος αυτή τη στιγμή. Εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη ακριβώς για να μην κάνει όσα έκανε το θλιβερό δίδυμο Σαμαρά-Βενιζέλου. Ωστε να μην συμπεριφέρεται η Ελλάδα σαν προτεκτοράτο. Απλώς τώρα απαιτείται τρόπος, κάτι που μάλλον δεν διαθέτει η καινούργια άπειρη μας ηγεσία όπως επίσης απαιτείται ψυχραιμία και αξιοποίηση του χρόνου χωρίς υπερβολικές βιασύνες. Η κυβέρνηση σωστά συγκρούεται προτού προχωρήσει σε μια πολιτική συμφωνία. Λάθος είναι η βιασύνη να πράξει κάτι τέτοιο χωρίς προηγουμένως να εξαντλήσει τον χρόνο που διαθέτει. Πρέπει πρώτα να διαβουλευτεί νηφάλια, να οργανώσει συμμαχίες και να βρει τα κατάλληλα πρόσωπα που θα την υποστηρίξουν τόσο εντός όσο και εκτός. Ιδιαιτέρως όταν έχει απέναντι της αποφασισμένους ιέρακες που έχουν τον τρόπο και να τρομοκρατούν και να εκβιάζουν. Η νέα κυβέρνηση φοβάμαι ότι δεν διαθέτει πολλά στελέχη δοκιμασμένα σε ανάλογες μάχες. Ο κ Βαρουφάκης λάμπει επικοινωνιακά έχοντας μεγάλη θητεία στα εγχώρια κανάλια αλλά πρέπει να μας αποδείξει πως εκτός από επιφάνεια διαθέτει και βάθος. Επειδή είναι άλλο πράγμα να είσαι σύμβουλος του Γιωργάκη ή αρθρογράφος στο lifo και άλλο υπερυπουργός μιας κυβέρνησης της Αριστεράς στην Ελλάδα. Τη στιγμή αυτή η πολιτική εμπειρία του Γιάννη Δραγασάκη είναι κάτι περισσότερο από αναγκαία.
   Συμπερασματικά η κυβέρνηση πριν προχωρήσει σε τετελεσμένα , οφείλει έργω να εξασφαλίσει συμμάχους, να ενημερωθεί δια μακρών από τους πρέσβεις μας ως προς τις διαθέσεις των ισχυρών του πλανήτη (του Ισραήλ και της Τουρκίας συμπεριλαμβανομένων), να εξοικειωθεί με την διεθνή γλώσσα της διπλωματίας που μπορεί να σφάζει με το βαμβάκι και, πρωτίστως, να μην ανοίγει όλα τα μέτωπα με μιας. Μέσα σε μια μόλις  μέρα ο ΣΥΡΙΖΑ ενόχλησε του Κινέζους, ανησύχησε τους Ισραηλινούς -που θεωρούν τον Καμμένο εξ ορισμού πράκτορα ως αντισημίτη- δυσαρέστησε τις ΗΠΑ λόγω Ρωσίας και Πούτιν -οι οποίες πάντως ποντάρουν στο χαρτί του Τσίπρα- προκάλεσε τους Τούρκους με την ηλίθια επίδειξη στα Ίμια σε μια τόση λάθος στιγμή. Και πάνω απ´ όλα θορύβησε το Βερολίνο αμφισβητώντας το αλάθητο του. Είναι φυσικό να υπάρξουν συνέπειες αλλά και αλυσιδωτές αντιδράσεις. Εδώ ακριβώς χρειάζεται πολιτική ανάλυση και ψυχραιμία όσο και ενότητα δράσης. Ισχύει το εξής παράδοξο: έχουμε πολύ χρόνο επειδή ακριβώς μας πιέζει ο χρόνος. Επίσης οι εχθροί μας φάνηκαν όλοι μονομιάς, οι φίλοι μας ακόμα κρύβονται. Λόγου χάρη ο Ραχόι πλειοδοτεί σε μιαν αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ ώστε να ελέγξει και το δικό του πρόβλημα με τους Podemos. Άρα ο Νότος είναι διασπασμένος κι εμείς φορτωμένοι με ευθύνες δυσανάλογα μεγάλες. 
Ίσως γι αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα έπρεπε να ανοίξει μέτωπο και με τον Junker αποσύρoντας  τον προσφάτως τοποθετηθέντα Αβραμόπουλο και ακυρώνοντας το νευραλγικό χαρτοφυλάκιό του. Η κυβέρνηση σκέφτεται,για λόγους μικροπολιτικής, να προτείνει ως πρόεδρο της Δημοκρατίας ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο της δεξιάς όταν απέρριψε εκβιάζοντας για πρόωρες εκλογές μια σαφώς επαρκέστερη συντηρητική υποψηφιότητα. Εκτός και αν δεν υπάρχει στην Αριστερά μια προσωπικότητα που να μας ενώνει και να μας εμπνέει. Κι αν δεν αποτελεί η ηθική στάση ως προς τα πολιτικά προβλήματα  και το ύφος και τον τρόπο μας.
Μάνος Στεφανίδης