Συνολικές προβολές σελίδας

Παρασκευή 16 Μαΐου 2014

ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ... ΠΙΣΩ ΠΑΛΙ ΣΤΗ ΓΗ



Μη με διαβάζετε όταν δεν έχετε αμολήσει αετό την Καθαρή Δευτέρα.
Μη με διαβάζετε όταν δεν ξέρετε κανέναν υπερσυντέλικο...
Νίκος Καρούζος

Θα με αποκουζουλάνει το κοπέλι ο Άγγελος. Από τη μια με γοήτευσε πρόσφατα με την βραβευμένη ταινία του «Από τη Γη στη Σελήνη», ένα κινούμενο ποίημα που σε εκτοξεύει στα ουράνια της φαντασίας και από την άλλη με ξαναγειώνει στο πρόβλημα «τί μπορεί να είναι ζωγραφική σήμερα». Και μάλιστα δείχνοντάς μου μια σειρά συνταρακτικών πινάκων που η virtuosité της εκτέλεσης συναγωνίζεται την υψηλοφροσύνη της σύλληψης. Σ’ αυτή τη νέα ενότητα, με τίτλο «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», δεν «παίζουν» μόνο οι ανεξόφλητοι, όπως φαίνεται, λογαρισμοί του δημιουργού με τη δεκαετία του ’70, τα σύμβολα, τους μύθους, το star system ή την πολυεπίπεδη εικονοποιία της. Τώρα επιπλέον αποφασίζει να ζωγραφίσει μια διαχρονική comedia divina,  που να αρχίζει από το Σταυρικό Θάνατο στο Γολγοθά και να τελειώνει στο άψυχο κορμί του Τσε, με τα ανοικτά, τα τόσο ζωντανά μάτια. Ενδιάμεσα παίζουν καταστροφές και αναγεννήσεις, οι ζητιάνοι και οι άρχοντες του κόσμου, ο Χολμπάιν και ο Κολόμβος, αλλά και οι ανώνυμοι που φτιάχνουν τελικά τις ιστορίες των επώνυμων.

Πως να εξηγήσω τώρα στον Άγγελο, πως αυτό που κάνει, δηλαδή μια γοητευτική ακροβασία ανάμεσα στη ζωγραφική και το σινεμά, την κινούμενη και τη στατική εικόνα, τις τεχνικές του κολάζ και του μοντάζ είναι ό,τι προσπαθώ να διδάξω χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, φοβάμαι, στο πανεπιστήμιο. Ένα μάθημα οπτικής συνείδησης και μια πρότασή της αισθητικής ως τρόπου ζωής. Δύσκολα πράγματα για αναίσθητους καιρούς. Γιατί θέλω να διδάξω όχι τόσο τους φοιτητές, που διαθέτουν ακόμη το τεκμήριο της αθωότητας, όσο τους γονείς τους, δηλαδή τη γενιά μου μαζί με τα σφάλματα της. Όλους όσους καλύπτονται από μία faux τέχνη κι από έναν ψευδεπίγραφο πολιτισμό, όπου τα πλαστά έχουν προ πολλού εξοβελίσει τα αληθινά και που το αυθεντικό προπηλακίζεται ως επικίνδυνο.

Συλλέκτες-μεγαλοδικηγόροι, αγοράζουν ζωγραφική εξυπηρετώντας διαμαρτυρημένες επιταγές ενώ δαφνοστεφανωμένοι ποιητές και διανοούμενοι αναγνωρίζουν αξίες σε δημοσιογράφους του συστήματος που αποφάσισαν να πνίξουν τις αμαρτίες τους μέσα σε στίχους μειρακίων. Κι όλα αυτά αποθεώνονται μέσα στο νέο μουσείο της Ακρόπολης με υψηλές πολιτικές παρουσίες. Στον τόπο αυτό το φαίνεσθαι πάντα θριαμβεύει αντί του είναι. Αυτά και άλλα ανάλογα ζωγραφίζει με τον έμμεσο, διεισδυτικό του τρόπο ο Άγγελος. Γι’ αυτά μιλάει. Για όποιον μπορεί να τα καταλάβει...

Η τέχνη του Σπάρταλη, μια προσπάθεια géniale που παντρεύει τη ζωγραφική με το σινεμά και τον ελληνικό μας τρόπο με τη διεθνή αβαντγκάρντ, λάμπει έστω κι αν δεν έχει χορηγηθεί από κάποια τράπεζα ή δεν στηρίζεται από το ΥΠΠΟ. Στοίχημα: Ο Σπάρταλης δεν θα εκτίθεται στο ΕΜΣΤ. Απλώς θα εκθέτει τους υπεύθυνούς του. Επειδή η σύγχονη τέχνη μας μοιάζει συχνά μ' έναν βουβό ποταμό που τρέχει ανεξέλεγκτος κυριολεκτικά κάτω από τα πόδια των “επισήμων” και των “ειδικών”. Καλύτερα!

Μάνος Στεφανίδης
Τήνος, Δευτέρα του Πάσχα 2014






Υ.Γ.  Η εποχή μας, όλη κούφη αυταρέσκεια. Υπερήφανοι που έχουμε δει Μπομπ Γουίλσον. Φανταστείτε όμως, στο τέλος του 15ου αιώνα, οι χωρικοί της Ολλανδίας είχαν τη δυνατότητα να βλέπουν «Μυστήρια», δηλαδή θρησκευτικές παραστάσες των μοναχών της «Αδελφότητας της Παναγίας» σκηνογραφημένες από τον Ιερώνυμο Μπος. Ο ίδιος συμπλήρωνε για τα προς το ζην τους ατέλειωτους πίνακες του Αντόνις φαν Άκεν, του πατέρα του, την ίδια εποχή που ο Χόρχε Εμμάνουελ έκανε το ίδιο στα έργα του Γκρέκο. Ανάστροφη ιδιοφυία, αντίθετη πορεία.  Εύχομαι, το μέλλον, όποιο κι αν είναι, να δικαιώσει τις προσπάθειες του Άγγελου (όχι του Ακοτάντου, του δικού μας). Και αυτό κύριως γιατί ονειρεύεται το μέλλον με όρους ιστορίας, χωρίς να υποτιμά ή να αγνοεί το παρελθόν. Αγαπώντας δηλαδή και αξιοποιώντας όλους τους τρόπους  με τους οποίους το χτες γονιμοποιεί το αύριο..

 



FROM THE EARTH... BACK TO THE EARTH AGAIN

Do not read me if you haven’t flown a kite on Clean Monday.
Do not read me if you don’t know any past perfect...
Nikos Karouzos

That lad, Angelos, will drive me crazy! First, I was fascinated by his award winning film "From the Earth to the Moon", a moving poem that flies me to the skies of imagination and then, he throws me back to reality and to the question : "What is painting today?" All the more so, by showing me a series of enthralling paintings in which the virtuosity of the execution competes with the noble-mindedness of the conception. In this new series entitled "The Re-crucifixion of Christ" there is more than the artist's effort to settle old scores with the 70s, the symbols, the myths, the star system or its multilevel picture-making. There is also the artist’s decision to paint a timeless comedia divina commencing with the Death by Crucifixion on Mount Calvary and ending with the dead body of Che, with his eyes open and so vivid.

In between there are falls and rises, the beggars and the rulers of the world, Holbein and Columbus, as well as the anonymous people if it weren’t for whom, no one would know the lives and stories of the famous ones.

How am I to explain to Angelos that what he does, that is an enchanting acrobatics between painting and cinema, moving and static images, the techniques of collage and montage, is exactly what I am trying to teach - I’m afraid not with great success – at the university; a lesson in visual conscience, and a presentation of aesthetics as a way of life. An uphill battle in insensitive times. For it is not the students whom I actually seek to teach, who still indulge in the presumption of innocence, but their parents, my generation with its mistakes. All those who hide behind a faux art and a spurious culture in which false has long ago ostracized true and original is jeered as dangerous.

Fancy lawyers-collectors who buy paintings passing bad checks while laurel-crowned poets and intellectuals acknowledge establishment-serving journalists who have decided to wash away their sins in the doggerel of mere striplings. And all this is praised within the walls of the new Acropolis Museum in the presence of high-ranking politicians. In this country appearances always triumph over essence. This - and much more - is what Angelos is painting in an implied and penetrating way. This is what he is talking about. For those who can appreciate it…

Spartalis’ art, a géniale effort that brings together painting and cinema as well as the Greek way of doing things and the international avant-garde, stands out although it is not subsidized by a bank or supported by the Ministry of Culture. It’ a safe bet: Spartalis' art won’t be exhibited in the National Museum of Contemporary Art.  Instead the museum will exhibit the work of those in charge. For contemporary Greek art often resembles a silent wild river running literally under the feet of the “officials” and the “connoisseurs”. Just as well!

Manos Stefanides
Tinos, Easter Monday 2014





P.S. Our era is full of empty self-complacency. We are proud we have seen Bob Wilson’s work. But imagine that, in the end of the 15th century, the Dutch villagers were able to watch the "Mysteries", the religious representations by the monks of the "Illustre Brotherhood of Our Blessed Lady" illustrated by Hieronimus Bosch. The latter made a living by completing/finishing his father’s, Anthonius van Aken, unfinished paintings, at the same time Jorge Manuel did the same for El Greco. Reverse genius, adverse course. May the future, whatever it may hold, vindicate Angelos’ efforts (not Akotantos, but our  Angelos). And this, mostly because he is dreaming of the future in terms of history without underestimating or ignoring the past. In other words, loving and exploiting every single way in which yesterday inseminates tomorrow..

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου