Βλάσης Κανιάρης, Σπουδή για ένα μνημείο της εξουσίας, 1968
Μα είναι ποτέ δυνατόν; Είναι δυνατόν να χάσει ποτέ η εξουσία τη μαγεία της, τη σαγήνη της, την ιδιαίτερη της λάμψη; Ίσως το πιο ισχυρό αφροδισιακό της εξουσίας να είναι αυτή η ιδιαίτερη άλως που διαθέτει. Μπορεί λοιπόν ποτέ να την απολέσει; Μα τότε θα συνέβαιναν τα ύστερα του κόσμου όπως θα έλεγε και ο συγχωρεμένος Μήτια Καραγάτσης. Έχουμε ξαναπεί ότι η εξουσία τελικά είναι εξουσία είτε με δεξιό είτε αριστερό πρόσημο. Όσο κυνικός και αν είναι αυτός ο σολιψισμός, όσο απογοητευτική κι αν φαίνεται μια τέτοια διαπίστωση, δυστυχώς συνιστά την πιο πικρή πολιτική αλήθεια. Δείτε τους Συριζανέλ που σήμερα κυβερνάνε με τον τρόπο που παλιά κατήγγελλαν, δηλαδή με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και με τους "μισθωτούς" της Βουλής σε διακοσμητικό ρόλο.
Όμως στην Ελλάδα της πρώτης φθοράς αριστερά συμβαίνει πασίδηλα αυτό ακριβώς το γεγονός: Η εξουσία απομυθοποιείται, χάνει τη μαγεία της για να θυμηθούμε τον δημοφιλή όρο του Max Weber, κάθε μέρα περισσότερο. Ίσως είναι η πρώτη φορά που όλα, συλλήβδην, τα μαζικά μέσα επικοινωνίας αλλά και τα λεγόμενα social media χρησιμοποιούν το υποκοριστικό όνομα του προέδρου της Δημοκρατίας -και μάλιστα σχετλιαστικά, ειρωνικά, απαξιωτικά- όταν αναφέρονται στον ανώτατο άρχοντα της χώρας. Πρώτη φορά ο ανώτατος πολιτειακός άρχων απλά δεν εμπνέει σεβασμό ως πρόσωπο. Αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας, σε ποιον σήμερα εμπνέει τον ελάχιστο σεβασμό, ποιος σήμερα ζηλεύει τη θέση του; Ακόμα και ο πιο ματαιόδοξος, ο πιο αρχομανής, ακόμα και ο τελευταίος ηγετίσκος της αντιπολίτευσης, ειδικά τη στιγμή αυτή, δεν ζηλεύει τον Αλέξη, δεν θα ήθελε επ' ουδενί να είναι στη θέση του. Το Μαξίμου μοιάζει τόπος τιμωρίας. Μα θα μου πείτε, ο Αλέξης ταξίδεψε ταξίδεψε στην Κίνα, συναντάται συχνά με τον Γιουγκέρ ή την Μέρκελ, μιλούσε την προηγούμενη εβδομάδα με τον Πούτιν ενώ τον έχει δεξιωθεί ο ίδιος ο Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. Θέλουμε, δεν θέλουμε ο Αλέξης είναι ένας διεθνής σταρ, έστω και αναλώσιμος. Αφού έχει εξασφαλίσει τα 15 λεπτά δημοσιότητας του Άντι Γουόρχολ για πολύ μεγαλύτερο, χρονικό διάστημα και με σαφώς πιο εντυπωσιακή,με παγκόσμια εμβέλεια. Μετά όμως τι; Ποιό θα είναι το τέλος όλης αυτής της φαντασμαγορίας, αυτής της αυταπάτης όπως θα έλεγε κι ο ίδιος;
Αν δεν έχουμε χάσει εντελώς το μυαλό μας και αν δεν μας έχει απορροφήσει αυτός ο υδαρής πολτός της καθημερινότητας και των ηλιθίων προτύπων που τα media προβάλλουν, όλη αυτή η "δόξα" του Αλέξη είναι και ανώφελη για το κοινωνικό σύνολο και επικίνδυνη για το μέλλον της χώρας. Ποιος αμφιβάλλει σήμερα πως ο Αλέξης, έστω και αν δεν αντιμετώπισει στο προσεχές μέλλον κάποιο ειδικό δικαστήριο, δεν θα υποστεί την αμείλικτη ετυμηγορία της ιστορίας; Προσωπικά συμπονώ το παλιό μου φίλο, τον ενθουσιώδη κομσομόλο του κόμματος, τον Αλεξάκη με το πλατύ αθώο χαμόγελο και τα πλατιά όνειρα, τώρα που αποδείχτηκαν πως δεν είναι καθόλου αθώα όνειρα και φιλοδοξίες αλλά μάλλον εφιάλτες για όλους μας. Δεν τον ζηλεύω λοιπόν καθόλου έστω κι αν πήγε στην Γουάσινγκτον ή την Νέα Υόρκη και είδε να γελάει πίσω από την πλάτη του ο ίδιος ο Clinton με τα γέλια του Ρασπούτιν. Ή, αν οι φίλοι του στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες τρίβουν τα χέρια τους από ικανοποίηση μετά από κάθε μυστική ή φανερή συνάντηση τους, μετά από κάθε καινούργια παραχώρηση του, μετά από κάθε αναμενόμενη ή απρόβλεπτη κωλοτούμπα τόσο του ίδιου όσο και της κυβέρνησης που εκείνος κανοναρχεί. Ποιός ζηλεύει πια τον έλληνα πρωθυπουργό, τον Αλέξη Τσίπρα, ή τους περίφημους υπουργούς του, ή την συμπαγή, διορισμένη λόγω λίστας, κοινοβουλευτική του ομάδα στην οποία βασιλεύει η δημοκρατία του νεκροταφείου; Σε τι διαφέρει ο δεξιός αστός Βουλγαράκης από τον αριστερό αστό Φλαμπουράρη; Απλώς ο τελευταίος φρουρείται από περισσότερους μπάτσους και χρησιμοποιεί περισσότερα αυτοκίνητα. Μαξιμαλισμός!
Ποτέ άλλοτε, το επαναλαμβάνω, ποτέ άλλοτε η Ελλάδα δεν είχε μια κοινοβουλευτική εκπροσώπηση τόσο χαμηλού, τόσο αγοραίου επιπέδου, ποτέ άλλοτε τόσο ασήμαντοι, μικρονοϊκοί άνθρωποι δεν είχαν εισβάλει για να κορδακίζονται ξεδιάντροπα στο ναό της δημοκρατίας. Και δεν εννοώ μόνο τους Χρυσαυγίτες. Και ούτε βέβαια διαθέταμε ποτέ τόσο ασήμαντους, τόσο ανυπόληπτους, τόσο συμπλεγματικούς υπουργούς ή ανώτατους κρατικούς λειτουργούς όπως σήμερα.
Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θα παραδεχόμασταν ότι ανέκαθεν η εξουσία έβγαζε γέλιο. Ανέκαθεν ενέπνεε γελοιογράφους, επιθεωρησιογράφους, κωμωδιογράφους και ηθοποιούς που ανέβαιναν στη σκηνή μόνο και μόνο για να σατιρίσουν τα τρέχοντα πρόσωπα της κυβέρνησης ή τους παρδαλούς αρχηγούς της αντιπολίτευσης. Θυμάμαι εδώ την κότα που συνοδεύει πάντα τον Κωνσταντίνο Τσάτσο εις ανάμνησιν της άστοχης παρέμβασης του ως προς το κατέβασμα των Ορνίθων των Κουν, Χατζιδάκι, Ρώτα, Ραλλούς Μάνου από το Ηρώδειο αλλά και το παρδαλό κατσίκι, πάλι του Φωκίωνα Δημητριάδη, που ακολουθούσε σταθερά τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο ή ακόμα τα φρύδια του Καραμανλή όπως τα ζωγράφιζε ο αμίμητος- αμείλικτος Μποστ ή τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Τρίτο Δρόμο του δια χειρός Γιώργου Ιωάννου ή τον θείο Καραμανλή - προτομή και τον ανιψιό - εξουσία σε συνδυασμό με τον μπαμπά Αντρέα και τον υιό Γεωργάκη από το ιδιοφυές πενάκι του Δημήτρη Χαντζόπουλου.
Και τώρα; Μα τώρα έχουν στομώσει και οι εμπνεύσεις και τα μολύβια τόσο των γελοιογράφων όσο και των κωμωδιογράφων. Καμιά επιθεώρηση το καλοκαίρι δε θα γελοιοποίησει τον Τσίπρα, ούτε θα παίξει με το επώνυμό του και την ομόηχη λέξη τσίπα στον τίτλο της ή κάτι ανάλογο. Τώρα, η ίδια η πραγματικότητα είναι γεμάτη από κωμικά γκανγκς, γκάφες, γελοιότητες σε τρόπον ώστε να προκαλείται αυθόρμητος κλαυσίγελως αλλά και βαθύτατη οργή και απύθμενη απογοήτευση. Φερ´ ειπείν η διαπίστωση της Γεροβασίλη ότι είναι αντισυνταγματική μια αντικυβερνητική διαδήλωση στο Σύνταγμα. Η κοινωνία διακατέχεται από μια απογοήτευση τέτοια που κανένα κριτικό σχόλιο ή γελιογραφικό σκίτσο δεν μπορεί να ξεπεράσει... Το Μαξίμου είναι, μήνες τώρα, σταθερά αποκλεισμένο από οποιαδήποτε πρόσβαση και είναι φρουρούμενο από διμοιρίες και θωρακισμένα των ΜΑΤ, κανένας υπουργός δεν μπορεί εύκολα να κυκλοφορήσει δημόσια και πολύ περισσότερο να εμφανιστεί και να εκφωνήσει λόγους σε κομματικά ή μη ακροατήρια. Η αριστερή κυβέρνηση τρέμει πλέον και δεν θέλει πολλά-πολλά με τον λαό της! Η πλήρης απομυθοποίηση της εξουσίας!
Η απόλυτη αποτυχία, η απόλυτη γελοιοποίηση, ο απόλυτος εκπεσμός της κυβέρνησης των Συριζανέλ, του Τέρενς, του Σπίρτζη, του Σκουρλέτη ή της Τζάκρη, η άκρα της απομάγευση έχει στερήσει από κωμωδιογράφους και σατιρικούς τα απαραίτητα εργαλεία, τα όπλα της εργασίας τους. Και είμαστε ακόμα στην αρχή.
ΥΓ. Ο Νίκος Φίλης τείνει να γίνει, με όποιο κόστος σημαίνει αυτό, ο Άδωνις του Τσίπρα. Αδολέσχης και παντογνώστης, λαϊκιστής και προβοκάτορας μιλάει για πράγματα που αγνοεί υποκαθιστώντας ως μη έδει σεβάσμιους ακαδημαϊκούς δασκάλους ξεφτιλίζοντας διδακτορικά και εξειδικεύσεις και καθιστάμενος το πιο ισχυρό επιχείρημα της αντιπολίτευσης. Ενώ ο Μητσοτάκης έχει μόνο έναν αδύναμο κρίκο, ο Τσίπρας διαθέτει περισσότερους. Όταν, κάποτε κατάκοπος κοιμάται ο Φίλης, ξυπνάει ευδιάθετος και έτοιμος για όλα ο Σπίρτζης και πάει λέγοντας. Ο θίασος της γελοιότητας μοιάζει να μην τελειώνει ποτέ. Έτσι λοιπόν ο Φίλης με το σοβαροφανές, αυστηρό όσο και βαρετό ύφος του κατηχητή, κατάφερε να προσδώσει στο απολίτικο κίνημα των "Παραιτηθείτε" μια σοβαρή θεωρητική ραχοκοκαλιά. Κατέστησε πάλι επίκαιρο τον σεφερικό λόγο: "Κύριε, όχι με αυτούς, ας γίνει αλλιώς το θέλημά Σου". Ο Φίλης, αφού κατάφερε ως διευθυντής της να μειώσει στο ήμισυ την κυκλοφορία της ήδη αποδεκατισμένης "Αυγής", τώρα θέλει να επιτύχει το ίδιο και στο κόμμα του.
