Ο Γέρος και η Θάλασσα (αλλιώς)
Μνήμη του διακεκριμένου αρχαιολόγου και αληθινά εστέτ, του φίλου από τη Φιλοσοφική Κωνσταντίνου Σκαμπαβία (1944 - 2021)
Τουλάχιστον εμείς είμαστε κρατούμενοι χωρίς να είμαστε δολοφόνοι. Ένα το κρατούμενο...
Υπάρχουμε όμως σ' έναν Μάρτη υπόκωφης θλίψης. Μάρτη χωρίς ανθρώπους, ακόμη χειρότερα μακριά από ανθρώπους με την θέληση μας, από φίλους, χωρίς αγάπες, πάντα με μάσκες που, φευ, δεν είναι αποκριάτικες, με την μοναξιά θεσμική υποχρέωση. Νόμο του κράτους!
Στο διπλανό διαμέρισμα συναντιούνται τρεις παράνομα. Επειδή ο καθένας, ακόμη κι ο πιο δικός, είναι επικίνδυνος. Είναι, δυνάμει, απειλή θανάτου. Κι ο καθένας μας προσομοίωση νεκρού. Να είμαστε προσεκτικοί! (Sei vorsichtig - wem du vertraust - όπως μου έλεγε η διαρκώς φοβισμένη ερωμένη μου στο Düsseldorf, Ulla. Πριν τριανταπέντε ολόκληρα χρόνια). Εσείς πάλι καταγγείλτε όποιον διασκεδάζει, μιλάει, φιλάει, αγκαλιάζει, ερωτεύεται...
Βλέπω τους πιτσιρικάδες στο δρόμο με έξαλλο μάτι από την απόγνωση. Από την αδιεκπεραίωτη καύλα αφού η άνοιξη δεν αστειεύεται. Τους ζηλεύω γιατί αυτοί δεν νιώθουν ενοχές όπως όλοι εμείς οι ενήλικες. (Αφού ως προς αυτό μόνο ενηλικιωνόμαστε, ως προς το αίσθημα της ενοχής). Οι απελεύθεροι πιτσιρικάδες πάλι δεν είναι καθόλου σώφρονες σαν τον κ. Χαρδαλιά, δεν καταλαβαίνουν ούτε από ΜΕΘ (απλό), ούτε από μέθεξη (δύσκολο). Είναι επικίνδυνοι θα έλεγε η υπουργός. Γελάνε, κοροϊδεύουν, χλευάζουν σκεμάσκωτοι εμάς τις μασκώτ του συστήματος, κυκλοφορούν αγκαλιασμένοι. Μας μισούν! Και η Άνοιξη επίσης επειδή της αντιστεκόμαστε.
Ποιός όμως δικαιούται να ακυρώσει την Άνοιξη που πνέει παντού πλησίστια με τα στήθια γυμνά; Ο γερο Ματίς έδινε όλο του το βασίλειο, όλη τη δόξα του, για ένα κοριτσίστικο στήθος. Σήμερα θα ήταν κρεμασμένος στα μανταλάκια. Γιατί ο έρωτας, ανέκαθεν, απαγορεύεται στους γέρους όπως σήμερα και η επιθυμία στους νέους. Ένας χρόνος ήδη πέρασε χωρίς έρωτα, με λαθραίες, ενοχικές εκσπερματώσεις, με προσομοίωση επιθυμιών, με συμβατικές σχέσεις εντός οικογένειας (λίγο πριν διαλυθεί).
Ο γερο Σεζάν, εν προκειμένω, με την καρέκλα του να κυνηγάει τον ανοιξιάτικο ήλιο της Προβηγκίας... Μακριά από τις ίντριγκες του Παρισιού και της ιστορίας. Ο ίδιος το μόνο που ξέρει, είναι ότι κέρδισε ήδη μία ακόμη ημέρα ζωής και αυτή η φωτογραφία είναι η απόδειξη.
Εδώ, η εικόνα λάμπει ως η πιο άμεση, αδιαμεσολάβητη μορφή ιστορίας. Ένας Μύθος του εικαστικού Μοντερνισμού έχει εδώ απαθανατιστεί απλώς σαν ένας άνθρωπος που ρουφάει το φως... λίγο ήλιο, τι αξία έχει, πριν πεθάνει. Λίγο ακόμη φως που έτσι κι αλλιώς σπαταλιέται ασυλλόγιστα, δεν συνειδητοποιείται απ' τους πολλούς αφού το θεωρούν δεδομένο. Προσέξτε το μπαστούνι στην άκρη της εξώπορτας. Την καρέκλα που δεν μπορεί καλά καλά να σηκώσει. Το στωικό χαμόγελο λίγο πριν το μοιραίο που θυμίζει τον ανάλογο μορφασμό του Χαλεπά. Του αιώνιου στερημένου που ονειρευόταν ένα ξεγυμνωμένο στήθος ακόμη και στην επιθανάτια κλίνη του. Οι πουριτανοί θα τον κατήγγειλαν για λαγνεία, την κορυφαία αμαρτία των χριστιανών αν τον υποψιάζονταν.
Ο Σεζάν πάλι φωτογραφίζεται, έναν χρόνο πριν τον θάνατο του, το 1905, με τον θάνατο στα μάτια. Σαν αντηλιά. Από την άλλη το μοντέλο του ζωγράφου σαν αιώνιο. Εκτός χρόνου και ηλικίας. Το διαρκές δέλεαρ, η διαρκής έμπνευση, ο διαρκής ίμερος αλλά και ο ανεπίτευκτος, τελικά, στόχος κάθε ζωγράφου. Δηλαδή να δαμαστεί, να αγκαλιαστεί αισθητικά το σώμα. Το γυμνό κορίτσι σαν ζωντανή απόδειξη αθανασίας, το νεανικό, ερωτικό σώμα. Ο άντρας που γερνάει κάθε μέρα και λίγο πιο πολύ ενώ απέναντι του στέκεται αναλλοίωτο, το αιώνιο σύμβολο της Νεότητας. Να τον κοιτάζει αθώα, ερωτικά και λίγο λυπημένα. Για το ανέφικτο της ηδονής. Για την Άνοιξη που δεν επαρκεί. Τι διάλογος, αλήθεια!
ΥΓ. Νωρίς το πρωί δοκίμασα μια καθαρτήρια βουτιά μήπως κι εξορκίσω την μελαγχολία μου. Το νερό ήταν κρύο και βγήκα αμέσως. Όμως ο ήλιος με αποζημίωσε. Και το βοριαδάκι που έκανε το νερό να φρικιάζει. Μη με πιστεύετε: Κάθε πραγματικότητα είναι προϊόν μυθοπλασίας. Η μόνη αλήθεια βρίσκεται στην αφήγηση. Στην ανα - παράσταση. Ονειρευτείτε ό τι δεν μπορείτε ή δεν αντέχετε ή δεν προλαβαίνετε να ζήσετε και τότε θα έχετε φτιάξει ή μια πραγματικότητα ή ένα έργο τέχνης.
Από την άλλη μερικές εικόνες, προσωπικό μου βίτσιο, ίσως φταίει η ηλικία - μη δίνετε σημασία - μου φέρνουν δάκρυα στα μάτια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου