Συνολικές προβολές σελίδας

Κυριακή 20 Μαΐου 2007

Ενας βάτραχος στο έλος


Σταματήστε να σκοτώνετε τους νεκρούς
Τζ. Ουνγκαρέτι

Του Γιώργου Γρηγοριάδη που ξεχωρίζει

Οχι! Δεν απέθανεν, ακόμη, η λογοτεχνία στον τόπο αυτό. Δεν απέσβετο το λάλον ύδωρ παρά τα όσα μηχανεύονται εκδοτικοί οίκοι, κρατικά ή μη βραβεία, εγκωμιαστικές κριτικές, τερατώδη -στη σύλληψή τους- μυθιστορήματα ή δημοσιογραφικές πομφόλυγες.

Οι επιστολές που αντήλλαξαν τα εκλεγέντα, παραιτηθέντα, επιλαχόντα και παραιτηθησόμενα μέλη της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων αποτελούν μικρά αριστουργήματα, αληθινά διαμαντάκια μινιμαλιστικής ευστροφίας, συγκρατημένου πάθους και μελοδραματικού οίστρου. Διάβαζα το corpus που απέστειλε το προεδρείο προς ενημέρωση σ' όλα τα μέλη και κρατούσα την κοιλιά μου απ' τα γέλια. Τέτοιο συλλογικό πεζογράφημα επιστολιμαίας υφής -κάτι σαν τον «Αιώνιο σύζυγο» του Δοστοϊέφσκη- θα γινόταν αμέσως bestseller. Μια και αποφύγαμε, λοιπόν, την τρικυμία σε κοχλιάριο, ας απολαύσουμε τον κατακλυσμό ενός ταλέντου το οποίο δημιουργεί νέες, απρόβλεπτες φόρμες υποδεικνύοντας μια λύση που, ενώ βρίσκεται κάτω από τη μύτη μας, την ψάχνουμε στα όρη, στ' άγρια βουνά. Σαν την «Αστέρω».

Καχτίτσης, Αξιώτη, Αλεξάνδρου, Πολίτης, Χειμωνάς, Τσιτσέλη, Κάλας πλάι στον Στρατή Δούκα, τον Κόντογλου, τον Πεντζίκη, τον Σκαρίμπα... Ονόματα σαν συναξάρι. Θαρρώ πως η νεωτερική μας τέχνη εκκινεί με δύο συμβολικές πυρές, με δύο γυναικείες απουσίες. Πρώτα η Ελισάβετ Μαρτινένγκου και η καταστροφή των κειμένων της κι έπειτα η Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα τη στιγμή που καίει τους πίνακές της. Οι στιβαροί άνδρες με το δημοσιοποιημένο και αποδεκτό έργο έφθασαν αργότερα. Πρώτα υπήρξε μια εκκωφαντική, γεμάτη νοήματα σιωπή γένους θηλυκού. Ως ώφειλε.

Τώρα επιτρέψτε μου να δημοσιεύσω την κατακλείδα του ανωτέρω επιστολικού συλλογικού πονήματος, του πλήρους πατρικών νουθεσιών, η οποία και συνιστά την ευτυχή λύση του δράματος, δηλαδή το «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα». Πρόκειται για το, τελικό, γράμμα του συνάδελφου Πέτρου Τατσόπουλου που έχει ως εξής:

«Προς την Εταιρεία Συγγραφέων, Αθήνα 13-4-2007

Αγαπητοί συνάδελφοι, προς άρση του αδιεξόδου, δέχομαι να συμμετάσχω στη συγκρότηση του 14ου διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας Συγγραφέων. Σας παρακαλώ επίσης να δεχτείτε την παραίτησή μου από το διοικητικό συμβούλιο αμέσως μετά τη συγκρότησή του. Εύχομαι κάθε επιτυχία στη θητεία σας. Μετά τιμής Π. Τ.»

Τα γαλλικά παραμύθια τελειώνουν στερεότυπα με τη φράση «παντρεύτηκαν λοιπόν και έκαναν πολλά παιδιά», η οποία όζει μικροαστικής ασφαλείας και προαναγγέλλει τον Σαρκοζί. Εμείς πάλι λέμε «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα», πράγμα που δηλώνει πως είμαστε παρόντες στον μύθο και αφού περάσαμε μαζί τις δοκιμασίες των ηρώων, συνεορτάζουμε το ευτυχές τέλος και μάλιστα από θέση υπέρτερη των πρωταγωνιστών. Καλύτεροι δηλαδή και απ' τα βασιλόπουλα και απ' τις βασιλοπούλες. Ακόμη και τα γνωστά supermarkets «Βασιλόπουλος» και «Σκλαβενίτης», αναλόγως, κυριαρχούν ταξικά τα μεν στα Β.Π. και τ' άλλα στις νότιες, τις τρικυμισμένες επαρχίες της Αθήνας.

Δηλώνει ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης: «... Σήμερα, τ' ανώτερα οικονομικά στρώματα απλώς διαχειρίζονται την τέχνη. Η τέχνη πηγάζει από παιδιά μεσοαστών γονέων. Ακόμη και τα παιδιά που κάνουν γκράφιτι στο δρόμο προέρχονται από μεσοαστικές οικογένειες. Παρατηρώ σήμερα μιαν ανέραστη κουλτούρα όπου δεν υπάρχει διάχυτος ερωτισμός. Ζούμε σε μια υποκριτική χώρα. «Μη ρωτάς για να μη μάθεις» είναι το σλόγκαν μας... Α-φυλοι σαν Αγγελοι οι νεότεροι περιβάλλουν εμάς τους σατανικά άφιλους και αιώνια πεινασμένους, ώριμους κατοίκους του πάτριου έλους. Εχει, άραγε, σημασία ν' απαντηθεί το ερώτημα του Κέσλερ ποιος είναι ο μεγαλύτερος βάτραχος στο μικρότερο τέλμα; Κι όμως. Δεκάδες αρθρόποδα που με τ' άκρα τους διαπράττουν τέχνας και άλλα τινά, διεκδικούν την πρωτιά στη λιμνούπολή μας. Κι εμείς, παρασυρμένοι από τα ιλουστρασιόν πορτρέτα του life style και την απαστράπτουσα τηλε-γυάλα, αναγνωρίζουμε υπόσταση στο τίποτε.

Τέτοια σπάνιας μεγεθών, σπάνια έζησε ο τόπος. Τέτοιαν επίθεση στην κομψότητα και την παραδοσιακά αυθόρμητη ευγένεια. Πρόσφατα η Εταιρεία Τεχνοκριτικών θέσπισε εικαστικό βραβείο με χορηγό γνωστή τράπεζα, το οποίο και απενεμήθη στον καλλιτέχνη που πρότεινε η εκπρόσωπος της τράπεζας αυτής. Λογικόν. Είχα ψηφίσει κι εγώ τον Κυριάκο Κατζουράκη λόγω του ευφυούς συνδυασμού ζωγραφικής τελάρου, πειραματικού σινεμά, video ντοκιμαντέρ και θεάτρου στο έργο του. Το είχα δημοσιεύσει μάλιστα σ' ένα ON-OFF του περασμένου Δεκεμβρίου, αλλά η πρόεδρος κ. Στρούζα μου είπε ότι το e-mail μου χάθηκε επειδή εκείνη την περίοδο χάλασε το προσωπικό της e-mail. Λέει αλήθεια. Μόνο που αλήθεια είναι εκείνη η έννοια που χρήζει σταθερά αναθεώρησης. Η τραγωδία της υποψηφιότητας Λ. Σαμαρά που «παράπεσε» θα τυραννάει για πολύ όσους θέλουν να παίξουν ρόλους των οποίων τα λόγια αδυνατούν να κατανοήσουν.
20/05/2007

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου