Το Βραβείο Μόραλη, ο Τέτσης, η Ακαδημία και οι νέοι

Μνήμη Βλάση Κανιάρη (1928-2011)

Κανιάρης, "Μετανάστες", 1971. Το έργο εξετέθη το 1996 στην έκθεση του Centre Pompidou "Face à l'Histoire". Σήμερα το έργο ανήκει στην Tate Modern του Λονδίνου.

Η Δέσπονα  Ζευκιλή δημοσίευσε στο Αθηνόραμα (22/2) ένα άρθρο στο οποίο υποστηρίζει μεταξύ των άλλων τα εξής: «Μπορεί ο τίτλος «Βραβείο Εικαστικών Τεχνών Γιάννης Μόραλης» να σε προϊδεάζει για έναν εν τη γενέσει του παρωχημένο θεσμό, η αποκάλυψη όμως έρχεται όταν μαθαίνεις σε ποιόν απονέμεται το νέο αυτό βραβείο που θεσπίζει ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Αριστείδης Μπαλτάς. 

Ο εικαστικός που θα τιμηθεί δεν είναι άλλος από τον 91χρονο ζωγράφο και ακαδημαϊκό Παναγιώτη Τέτση, «για το εξέχουσας σημασίας έργο του και την μακρά προσφορά του ως δασκάλου στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών». Ως προς την επιτροπή, σύμφωνα με πληροφορίες του Υπουργείου, για τη συγκεκριμένη και πρώτη απονομή ήταν άτυπη αποτελούμενη από εξέχοντα πρόσωπα κύρους, ενώ ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς αποφάσισε προσωπικά να βραβευθεί ο κύριος Τέτσης, καθώς παρ' όλη την πολιτιστική του προσφορά δεν του είχε απονεμηθεί ποτέ κάποιο βραβείο. Για το μέλλον, θα συσταθεί θεσμοθετημένη επιτροπή με υπουργική απόφαση, η οποία θα απονέμει τα βραβεία εφεξής.

Το βραβείο, το οποίο συμπίπτει με την κήρυξη του 2016 «Έτος Γιάννη Μόραλη», θεσπίζεται «δεδομένης της παντελούς απουσίας κρατικού βραβείου εικαστικών τεχνών», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται στην ανακοίνωση του υπουργείου. […]»

Κανιάρης, στην έκθεση "Γενέθλιον", Μουσείο Μπενάκη, 2008-9, επιμ. Μ.Στεφανίδη

Συγχαίρω την συντάκτρια του σχολίου για την τόλμη και το λέω ευθέως: Είναι απολύτως παρακμιακή επιλογή, ευθέως αντίθετη με το, υποτιθέμενο, πνεύμα του έτους Μόραλη. Σεβόμαστε τον Τέτση, το έργο και την βιρτουοζιτέ του αλλά ανήκει σε μια άλλη εποχή .Ένα νέο βραβείο θα έπρεπε να στηρίζει ipso facto τους νεότερους και να προβλέπει στο μέλλον. Αμάν πια με την ομάδα της κ. Πλάκα ή τις προτιμήσεις της -έχουν στοιχίσει πανάκριβα στο κράτος -και με τις επενδύσεις όσων έχουν αγοράσει Τέτση (ή πουλήσει). Αμάν πια με την αισθητική σπέκουλα των "κλασικών "αξιών δηλαδή της γεροντοκρατίας που αποκλείει τους νέους από κάθε προοπτική.
Αυτό είναι η τέχνη μας σήμερα; Ο ακαδημαϊκός Τέτσης; Ας σημειωθεί ότι αντίπαλος του στην έδρα της Ακαδημίας ήταν ο Βλάσης Κανιάρης. Ο οποίος βέβαια καταψηφίστηκε. Ποιος όμως εκπροσωπεί πιο επάξια και πιο διαχρονικά την ελληνική τέχνη, ο Τέτσης ή ο Κανιάρης; Ποιος, διερωτώμαι, συμβουλεύει τον υπουργό; Ως πότε το comme il faut , θα εξαφανίζει την ουσία; Ούτε εδώ δεν μπορεί να ισχύσει στοιχειώδες, προοδευτικό πνεύμα;
Ο Τέτσης και η κυρία Πλάκα επί δεκαετίες είναι σύμβουλοι αγορών τέχνης στη Βουλή των Ελλήνων(sic) ξεσκίζοντας όλες τις πανάκριβες δημοπρασίες και αγοράζοντας συστηματικά ακαδημαϊσμό και... σκουπίδια.
Θα είχε ενδιαφέρον να μάθουμε κάποτε τί αγόρασαν και πόσο . Επίσης ποιος φωστήρας είναι σήμερα υπεύθυνος και ποιες οι δραστηριότητες του. Ακούει ο σύντροφος Βούτσης;
Νομίζω πως και μέσα στην κρίση το μαγαζάκι λειτουργούσε. Είχα ρωτήσει σχετικά την πρώην πρόεδρο Ζωή αλλά δεν έλαβα ποτέ απάντηση. Θέλω να μάθω τι χρειάζεται το Κοινοβούλιο μία τέτοια συλλογή και αν έχουν αγοράσει Κανιάρη, Μποστ, Μπαχαριάν, Λάππα, Διαμαντόπουλο, Κουνέλλη, Τάκι , Διοχάντη, Αληθεινό, Μπάικα, Θράφια, Άγγελο Παπαδημητρίου, Νίκο Χαραλαμπίδη.
Προτρέπω τον σεβαστό δάσκαλο να αποποιηθεί το βραβείο υπέρ ενός νέου. Θα είναι μια ιστορική πράξη για την υστεροφημία του και ένα μάθημα σε όσους παίζουν με το όνομα του.

ΥΓ.1  Ο Μόραλης γεννήθηκε το 1916 και ο Τέτσης το 1925. Ο Μόραλης δεν θέλησε ποτέ, παρ' ότι του επροτάθη, μια έδρα στην Ακαδημία Αθηνών. Στις 2 Μαρτίου συμπληρώνονται 5 χρόνια από την αποδημία του Βλάση Κανιάρη.

ΥΓ.2 Προτού θέσει υποψηφιότητα ο Βλ. Κανιάρης στην Ακαδημία Αθηνών, όπως με διαβεβαιώνει η σύζυγός του Μαρία,  ρώτησε τον Π. Τέτση αν θα είναι και ο ίδιος υποψήφιος κι εκείνος απάντησε αρνητικά. Τελικά ο Τέτσης έθεσε υποψηφιότητα την προτελευταία μέρα της προθεσμίας.

ΥΓ. 3 Επ’ ευκαιρία διερωτώμαι ποια είναι η δράση και η αντίδραση της σεβαστής ημών Ακαδημίας ως προς την κρίση και τα αίτιά της, ως προς το μεταναστευτικό και την αντιμετώπισή του. Διερωτώμαι τέλος αν έχουν υποστεί καθόλου μείωση οι αποδοχές των σεβαστών, και συχνά βαθύπλουτων, Ακαδημαϊκών μας. (Ελπίζω και εύχομαι, τουλάχιστον, να μην φοροδιαφεύγουν!)