Ύπνος project και ολίγα περί … υπνηλίας

Χτες επισκέφθηκα με τους φοιτητές στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και την έκθεση Ύπνος Project. Εν πρώτοις η μοναδική εμπειρία να βλέπεις τα τρία κορυφαία έργα της μεταλογικής περίοδου του Γιαννούλη Χαλεπά άψογα στημένα και φωτισμένα.( Εν προκειμένω η σκηνογραφική παρέμβαση είναι πολύ επιτυχημένη ). Έπειτα οι πρώιμες φωτογραφίες νεκρών παιδιών από τον πρώτο Έλληνα φωτογράφο , τον Φίλιππο Μαργαρίτη. Αρκετοί ενδιαφέροντες, μεταμοντέρνοι διάλογοι ανάμεσα σε κλασικά έργα και σε σύγχρονα, ανάμεσα σε διαφορετικά μέσα όπως το βίντεο και το σχέδιο , την εγκατάσταση και την ζωγραφική. Όπως λ.χ. η συνταρακτική " Θερμοκοιτίδα" της Εύας Στεφανή και η συνύπαρξη Πολύχρονη Λεμπέση και Απόστολου Γεωργίου. Ή, τα σχέδια εικονογράφησης του Βικέλα από τον Ν. Γύζη .

 Από εκεί και πέρα ο Ύπνος γίνεται ελαφρώς ... υπνηλία λόγω του ανέμπνευστου δανεισμού κάποιων αδιάφορων πινάκων που σχολάζουν αυτό τον καιρό στην κλειστή Εθνική Πινακοθήκη. Αλλά και μπέρδεμα ανάμεσα στη κοιμωμένη και την κεκλιμένη , την ξαπλωμένη φιγούρα. Που βέβαια δεν κοιμάται ! Χάθηκε έτσι η επιμελητική ευκαιρία για να δειχτούν έργα που καλύπτουν απολύτως το θέμα. Π.χ. τα Μαξιλάρια του Γιώργου Χαρβαλιά που παραπέμπουν σε όνειρα αλλά και σε εφιάλτες ή το Κοιμισμένο Ζευγάρι του Χρήστου Μποκόρου. Και βέβαια ο κοιμισμένος Ενδυμίων του Τσαρούχη και οι κοιμισμένοι φαντάροι( Ύπνος - Θάνατος) του Διαμαντή Διαμαντόπουλου.
Πολύ ενδιαφέρουσα επίσης η έρευνα των φοιτητών της Αρχιτεκτονικής στο πανεπιστήμιο του Βόλου αν και χαοτικός και ελάχιστα επεξηγηματικός ο σχετικός κατάλογος. Εν ολίγοις δείτε την έκθεση αφαιρώντας τις - λίγες - ακαδημαϊκές αφέλειες και τα μοντερνιστικά δήθεν.
Θυμάμαι τώρα το φιλμ του Δημήτρη Τρίκα με αφορμή την περφόρμανς Θαμμένα Σώματα του Δημήτρη Αληθεινού πριν λίγα χρόνια στο κέντρο της Αθήνας. Λείπει αληθινά από την έκθεση. Όπως επίσης και μια, φωτογραφική έστω, αναφορά στις πέντε (5) κοιμώμενες του Α’ Νεκροταφείου Αθηνών αλλά και της Κοιμωμένης του Δρεπάνου (περισσότερα στο βιβλίο μου «Εισαγωγή της Νεοελληνικής Γλυπτικής»).

Θέλω να πω δηλαδή μια τόσο ακριβή , πολυδιαφημισμένη και φιλόδοξη προσπάθεια άξιζε περισσότερη θεωρητική έρευνα. Αλλά οι επιμελητές, όπως δήλωσαν, εντυπωσιάστηκαν από τον ξεθυμασμένο, γεροντικό Ιακωβίδη που τους σύστησε στέλεχος της Πινακοθήκης. Οι χρυσές κορνίζες ανέκαθεν άρεσαν στους μικροαστούς έστω κι αν συνήθως καταβρόχθιζαν τη ζωγραφική που περιέβαλαν.
Γοητευτική, τέλος, αλλά ανερμήνευτη θεωρητικά η συνύπαρξη της Αριάδνης του Χαλεπά και της Αριάδνης του Παρθένη. Και από κοντά το πιο μεταφυσικό έργο της νεοελληνικής ζωγραφικής : Sola la notte rispondi a miei pianti. Το γράφω με τον αρχικό του τίτλο που είναι και φράση όπερας για να μπερδέψω τους συναδέλφους!
( Περισσότερα στο ΕΛΛΗΝΟΜΟΥΣΕΙΟΝ, τόμοι Δ και Ε ).

Υ.Γ. Ξέχασα να αναφέρω την συγκινητική εγκατάσταση των Επιταφίων της Μπίας Ντάβου. Εύρημα!