Δύο σχόλια στην τιμή του ενός

Προσοχή! Ο χειρότερος τρόπος για να αντιμετωπίσει κανείς το γλωσσικό ζήτημα είναι ο ιδεολογικοποιημένος. Αυτό δηλαδή που κάνει σήμερα ο κ. Λιάκος κατά παράβαση της όποιας ακαδημαϊκής δεοντολογίας υπακούοντας στις ιδεοληψίες του καινούριου του αφεντικού, του Φίλη. Μετά από αρκετούς προηγούμενους. Απαραίτητος γαρ ως οργανικός διανοούμενος σε κάθε υποψήφιο σωτήρα που θέλει να παίξει προς άγραν εντυπώσεων ακόμα και εν ου παικτοίς.
Αντί, λοιπόν, νηφάλιων προσεγγίσεων και αξιοποίησης των πορισμάτων των προηγούμενων εθνικών επιτροπών παιδείας, ο κ. Λιάκος δογματίζει βεβιασμένα και στο όνομα μίας νεφελώδους προοδευτικότητας. Αναπαράγοντας έτσι έναν παλαιοημερολογίτικο ψευδοδιχασμό. Τότε που οι δημοτικιστές ταυτίζονταν με την αριστερά και την πρόοδο ενώ οι καθαρολόγοι με την δεξιά και τη συντήρηση. Έκτοτε αυτός ο αφελής μανιχαϊσμός εξισορροπήθηκε από την ίδια την δυναμική της γλώσσας με δυσάρεστο όμως κόστος την πτώχευση της έκφρασης και την λεξιπενία λόγω των θεσμοθετημένων "διευκολύνσεων".
Όλο και πιο απλά, πιο στρογγυλεμένα, όλο και λιγότερη προσπάθεια ο χρυσός κανόνας της μεταμοντέρνας ευήθειας. Όμως η ευθύνη ως προς διαχρονική αξία της γλώσσας μας δεν μπορεί να είναι φολκλορική ή τουριστική. Αντίθετα, είναι βαθιά υπαρξιακή, δηλαδή εθνική. Η λέξη «πτού κακά» για τον κύριο καθηγητή. Όπως ευθύνη μας είναι πια να συνθέσουμε κι όχι διαρκώς να διαιρούμε. Το παρελθόν είναι και το μέλλον μας. Αυτό αποτελεί την ιστορική μας αποστολή, το ανατατικό αφήγημα που ψάχνουν οι έρμοι οι πολιτικοί μας και δεν το βρίσκουν.
Ερώτηση : Μπορούμε σήμερα ψύχραιμα να αποτιμήσουμε, σχεδόν μισόν αιώνα μετά, την γλωσσική μεταρρύθμιση Ράλλη; Βελτιώθηκε συλλογικά η σχέση μας με την γλωσσική, διαχρονική μας παράδοση, με τα μεγάλα κείμενα μας, αρχαία και νέα; Τέλος βελτιώθηκε ή όχι ο καθημερινός μας λόγος, προφορικός και γραπτός; Ο μέσος Έλληνας μιλάει καλύτερα ή χειρότερα ελληνικά και πόσο ευθύνεται η δημόσια εκπαίδευση γιαυτό; Ο τρόπος που διδάσκονται τα αρχαία αλλά και τα νέα ελληνικά στο σχολείο είναι πλήρως αποτυχημένος και αντιπαιδαγωγικός ή όχι; Αν απαντήσουμε σε αυτά τα οδυνηρά ερωτήματα με επιστημονική ακρίβεια και χωρίς υπεκφυγές, τότε θα μπορούμε να συζητήσουμε και για τις αναγκαίες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις χωρίς αποκλεισμούς και δογματική υπεροψία.
—
Επιτέλους! Κάποιο λάθος συμβαίνει μέσα σε όλον αυτόν τον ορυμαγδό της υπερδιαφήμισης. Πες τα ρε Νικήτα Χιώτινη! Λες και περιμέναμε, ο καθένας ανάλογα τις δυνατότητες του, τον Χι σταθμό ή τον Ψι σταρ για να μας ευαισθητοποιήσει κοινωνικά. Λες και δεν συνεισφέρουν οι περισσότεροι από εμάς αθόρυβα σε σούπερ μάρκετ, σε ενορίες, σε ποικίλες, ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Δεν διαφωνώ, άρα, ούτε με τις φιλανθρωπίες ούτε με τα αλληλέγγυα ανακλαστικά. Το θέμα είναι πως όλα δεν μπορεί να συνοψίζονται και να εξαντλούνται στην δημοσιογραφική φλυαρία και την διαφημιστική υπερβολή. Σε τέτοια απώλεια του μέτρου. Σε τόσο αυτολιβάνισμα.
Εδώ και ένα μήνα ο Σκάι, και δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο μόνος, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να διαφημίζει την … μεγαλύτερη συναυλία της δεκαετίας! Ένας σοβαρός, ενημερωτικός σταθμός αντί της ειδησεογραφίας και της ενημέρωσης βάζει ακόμα και τους μετεωρολόγους του, να μιλάνε για το πως ένας γηραλέος συνθέτης θα ξαναπλασάρει παλιές επιτυχίες και πως η Χαρούλα μετά τις καθαρίστριες θα σώσει και τους πεινασμένους. Και ολίγα για την σούμα. Έχουμε και λέμε :50.000 × 7 = 350.000!!!
Καθόλου άσχημα για τα βασικά έξοδα των φιλανθρώπων. Από την άλλη γιατί όχι; Είμαστε πανηγυριτζήδες εκ κατασκευής και όσο πιο εύκολα, ανώδυνα ξεπερνάμε τις διαχρονικές τύψεις μας για την συλλογική μας κατάντια τόσο καλύτερα! Τι ψυχή έχουν ένα επτάευρο και δύο πακέτα μακαρόνια; Μην γινόμαστε μίζεροι. Εξ άλλου κάτι πρέπει να κάνουν και οι δημοσιογράφοι τώρα που εξέλειπαν ειδήσεις και σοβαρή δημοσιογραφία.
Αφήστε που θα εμφανιστεί εκτάκτως κι ο Νταλάρας!
ΥΓ. Το ιδιωτικό ραδιόφωνο με τις αφόρητες επαναλήψεις και επικαλύψεις, τη σπέκουλα και την καταπάτηση οποιαδήποτε δεοντολογίας ως προς τη διαφημιστική ανοησία, φέρει τεράστια ευθύνη για την εξακολουθητική αποβλάκωση, εκμαλάκυνση του κοινού και την ευτέλεια της γλωσσικής έκφρασης. Κατ’ουσίαν έχουμε 24 ώρες το εικοσιτετράωρο διαφημίσεις με λίγα διαλείμματα για πρόγραμμα. Και με δεκάδες ευήθεις ή προγλωσσικούς στα μικρόφωνα. Είναι βλέπετε φθηνότεροι. Και με τους άλλους, τους αθέατους στα μυστικά πέιρολς των μεγαλεμπόρων της νομιμοποιημένης προπαγάνδας.
Πότε, είπαμε, θα κάνουμε την επόμενη φιλανθρωπία;
ΥΓ 2. Είμαι εξαρτημένος από το ραδιόφωνο παιδιόθεν, το δηλώνω. Έχω ζήσει τις δόξες του κρατικού ραδιοφώνου, έχω απολαύσει το Θέατρο στο Μικρόφωνο ή την Ραδιοφωνική Βιβλιοθήκη. Για αυτό με θλίβει η σημερινή κατάντια του ραδιο – φόνου!

Ληστεία στο ΕΚΠΑ

Νέα ληστεία σήμερα στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου με δύο οπλοφόρους που λήστεψαν χρηματαποστολή μέσα στο Πανεπιστήμιο!
Στις 7.30 το πρωί με τους φοιτητές μας να προσέρχονται για εξετάσεις. Απίστευτα πράγματα δηλαδή πράγματα για ευρωπαϊκή χώρα με την οργανωμένη βία, το οργανωμένο έγκλημα και την παραβατικότητα να λειτουργούν σχεδόν θεσμικά στο πανεπιστημιακό κάμπους και την πανεπιστημιακή κοινότητα είτε ύποπτα σιωπηλή είτε απροκάλυπτα ύποπτη εφόσον δεν λαμβάνει μέτρα προστασίας των διδασκόντων, των διδασκομένων και των εργαζομένων στην Πανεπιστημιούπολη και ζητάει επισήμως αστυνομική προστασία οχυρωμένη πίσω από την γελοιότητα του Ασύλου. Ντροπή!
Είναι ενδημικό το φαινόμενο της παραβατικότητας όπως επίσης και συστηματική η αποσιώπηση-απόκρυψη του από τα ΜΜΕ.
Οι υπάλληλοι της επιστασίας των σχολών το ξέρουν πολύ καλά: Οι εισβολές των συμμοριών συμβαίνουν συστηματικά στις γιορτές, Πάσχα, Χριστούγεννα, Αγίου Πνεύματος και διακοπές.Η πανσέληνος και η ισημερία είναι το καινούριο στοιχείο για τους ερευνητές!
Η καταλήστευση της πανεπιστημιακής περιουσίας και η ανεξέλεγκτη δράση οργανωμένων συμμοριών από το πάρκο της Νομικής με τις προτομές ως το άλσος Ζωγράφου Καισαριανής και τις αποθήκες της Φοιτητικής Εστίας γίνεται κυριολεκτικά υπό τα όμματα του Υπουργείου Παιδείας και της ηγεσίας του ΕΚΠΑ.
Όπως κοιτάνε οι άπραγες θείτσες της φωτογραφίας τον Κούρο του Σουνίου. Και είμαστε ακόμα έναν μήνα πριν από τις θερινές διακοπές όπου συνήθως συμβαίνουν οι μεγάλες αρπαχτές.

Ο Τζαμάλ και ο Δρόμος του Μεταξιού αυτό το Σάββατο στη Κέρκυρα

Μέσα απ' το φως ακόμη και το κενό αποκτά υπόσταση. Και η τέχνη είναι εκείνος ο Λαβύρινθος, στον οποίο ο Μίτος δίνεται στην έξοδο κι όχι στην είσοδο. M.Σ.

Ανάμεσα στο κλασικό και το μοντέρνο

Τέχνη θα πει, πάνω από όλα, να ψιθυρίσουμε την προσωπική μας ιστορία στο αφτί της Αιωνιότητας. Ο Simone Martini στο τέλος του Μεσαίωνα  ζωγράφιζε εξαιρετικά αυτό που γνώριζε καλά, ο Giotto την ίδια εποχή εκείνο που αγνοούσε προαναγγέλλοντας την Αναγέννηση. Ας είμαστε, επίσης, καχύποπτοι για την τέχνη εκείνη που απευθύνεται στο συναίσθημα και όχι στη νόηση. Που επιδιώκει περισσότερο να συγκινήσει παρά να μας διαφοροποιήσει την άποψη που έχουμε για τον κόσμο. Το προοπτικό σύστημα της Αναγέννησης είναι τόσο ψευδές στην αληθοφάνειά του όσο το να βλέπεις ποδοσφαιρικό αγώνα από την τηλεόραση και να νομίζεις ότι έχεις τρισδιάστατη εποπτεία του χώρου. Αντίθετα, η ζωγραφική του Picasso ή του  Matisse σχηματοποιώντας τη φόρμα πλησιάζει μέσα από την υποβολή την κρυμμένη αλήθεια των πραγμάτων. Πράγμα που θα πει πως η υπερβολική επεξεργασία της φόρμας καταλήγει πάντα στην επιτήδευση και τη διακοσμητικότητα.  Επειδή τέχνη είναι εκείνο το σκοτεινό κι άγριο πράγμα που έχει ελάχιστη ή μηδαμινή σχέση με την «καλαισθησία». Η καλαισθησία διευθετεί, η τέχνη ανατρέπει. Τέχνη είναι ο,τιδήποτε ορίζει τον εαυτό του σαν τέχνη. Τ' αξιολογικά κριτήρια έπονται. Και βέβαια η ζυγαριά του χρόνου.

Ο Τζαμάλ πραγματοποιεί καταδύσεις μέσα στο χρόνο και ανασύρει εικόνες, σκοτεινά κοράλλια του βυθού, σπασμένα παιδικά παιχνίδια και σκιές από δωμάτια διπλοκλειδωμένα ιστορίες και μνήμες άλλων εποχών... Άλλοτε ανασύρει πρόσωπα - προσωπεία για ρόλους που δεν ευοδώθηκαν, μάσκες νεκρών και λείψανα οικόσιτων ή άγριων  ζώων, ιερές ταφές. Για τον Τζαμάλ, το έργο τέχνης είναι δημόσιο αγαθό και κατά παράβαση ή συγκυριακά «ιδιωτικό». Για αυτό είναι ο ίδιος ευτυχισμένος  αποκλειστικά όταν το μοιράζεται. Όπως συμβαίνει λόγου χάρη και με την παρούσα έκθεση.

Η τέχνη, ούτως ή άλλως, δεν συνιστά έκπληξη αλλά αποκάλυψη. Η τέχνη είναι σαν τους έρωτες. Πρέπει κάποτε-κάποτε να πεθαίνει, γιατί μόνο έτσι δεν νεκρώνεται. Κι όταν ανασταίνεται, τότε ισοδυναμεί με επανάσταση. Περισσότερο από το ριζοσπαστικό περιεχόμενο ενδιαφέρει η ριζοσπαστική φόρμα, γιατί αυτή αντανακλά απευθείας τη ριζοσπαστική σκέψη. Και η ριζοσπαστική σκέψη είναι η μόνη που μπορεί να «ριζοσπαστικοποιήσει» την κοινωνία. Οι άνθρωποι, στην αθωότητα ή την πονηριά τους, ζητούν συχνά από τις πολιτικές πράγματα που μόνο η τέχνη μπορεί να δώσει. Εξ ου και η συχνή δυστυχία τους. [...]

 

 Tο λευκό άλογο, νευρικό αραβικό φαρί, ον που σκέφτεται, πονάει ή ενθουσιάζεται, θυμίζει τις ακουαρέλες των Ιμπρεσιονιστών ή τα ανάλογα έργα του Degas. Διαφάνεια, ατμοσφαιρικότητα και το αφηρημένο στοιχείο να καιροφυλακτεί πίσω από την ρεαλιστική περιγραφή. Πόσο βάθος που χωράει στη επιφάνεια;

Στη ζωγραφική του Τζαμάλ υπερτερεί το στοιχείο της Ανατολής και ως οπτική πληροφορία και ως χρωματική αίσθηση και ως διακοσμητική διάθεση αλλά ποτέ δεν υποκύπτει στο φολκλόρ. Ο Δρόμος του Μεταξιού αρχίζει και ιστορικά και εικαστικά από τις εσχατιές της Κίνας για να καταλήξει στα νερά της Μεσογείου. Γι’ αυτό και τα πρόσωπά του παραπέμπουν κινέζικη εικονογραφία. Ο αρχαιότερος πολιτισμός του κόσμου είναι για τον δημιουργό σταθερά σύγχρονος.

Άλλη μια καλειδοσκοπική εικόνα εμπνευσμένη από την αισθητική και τους μύθους της Ανατολής, ποτισμένη στις αποχρώσεις του μεταξιού: βιολέ, μενεξεδί, βαθύ κόκκινο, γαλάζιο που ροδίζει στις άκρες. Κορίτσια-αμαζόνες, άλογα που γεννιούνται μέσα απ’ τα νερά, επιθυμίες, που ξεπροβάλουν μέσα από τα σύννεφα του ουρανού ή τα σύννεφα σκόνης στην έρημο. Τιμωρία και κάθαρση, επιθυμία και εξιλέωση. Η ζωγραφική σταθερά στο ρόλο της μεσίτριας δύναμης ανάμεσα στη γη και τον ουρανό, στο ορατό και το αόρατο.

Η απομάγευση της εξουσίας

Μα είναι ποτέ δυνατόν; Είναι δυνατόν να χάσει ποτέ η εξουσία τη μαγεία της, τη σαγήνη της, την ιδιαίτερη της λάμψη; Ίσως το πιο ισχυρό αφροδισιακό της εξουσίας να είναι αυτή η ιδιαίτερη άλως που διαθέτει. Μπορεί λοιπόν ποτέ να την απολέσει; Μα τότε θα συνέβαιναν τα ύστερα του κόσμου όπως θα έλεγε και ο συγχωρεμένος Μήτια Καραγάτσης. Έχουμε ξαναπεί ότι η εξουσία τελικά είναι εξουσία είτε με δεξιό είτε αριστερό πρόσημο. Όσο κυνικός και αν είναι αυτός ο σολιψισμός, όσο απογοητευτική κι αν φαίνεται μια τέτοια διαπίστωση, δυστυχώς συνιστά την πιο πικρή πολιτική αλήθεια. Δείτε τους Συριζανέλ που σήμερα  κυβερνάνε με τον τρόπο που παλιά κατήγγελλαν, δηλαδή με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και με τους "μισθωτούς" της Βουλής σε διακοσμητικό ρόλο.

Όμως στην Ελλάδα της πρώτης φθοράς αριστερά συμβαίνει πασίδηλα αυτό ακριβώς το γεγονός:  Η εξουσία απομυθοποιείται, χάνει τη μαγεία της για να θυμηθούμε τον δημοφιλή όρο του Max Weber κάθε μέρα περισσότερο. Ίσως είναι η πρώτη φορά που όλα, συλλήβδην, τα μαζικά μέσα επικοινωνίας αλλά και τα λεγόμενα social media χρησιμοποιούν το υποκοριστικό όνομα του προέδρου της Δημοκρατίας -και μάλιστα σχετλιαστικά, ειρωνικά, απαξιωτικά- όταν αναφέρονται στον ανώτατο άρχοντα της χώρας. Πρώτη φορά ο ανώτατος πολιτειακός άρχων απλά δεν εμπνέει σεβασμό ως πρόσωπο. Αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός της χώρας, σε ποιον σήμερα εμπνέει τον ελάχιστο σεβασμό, ποιος σήμερα ζηλεύει τη θέση του; Ακόμα και ο πιο ματαιόδοξος, ο πιο αρχομανής, ακόμα και ο τελευταίος ηγετίσκος της αντιπολίτευσης, ειδικά τη στιγμή αυτή, δεν ζηλεύει τον Αλέξη, δεν θα ήθελε επ'ουδενί να είναι στη θέση του. Το Μαξίμου μοιάζει τόπος τιμωρίας. Μα θα μου πείτε, ο Αλέξης θα ταξιδέψει σε λίγο στην Κίνα, θα δεχτεί τον Ιούνιο τον Γιουγκέρ, και μιλούσε την προηγούμενη εβδομάδα με τον Πούτιν ενώ τον έχει δεξιωθεί ο ίδιος ο Ομπάμα στον Λευκό Οίκο. Θέλουμε, δεν θέλουμε ο Αλέξης είναι ένας διεθνής σταρ, έστω και αναλώσιμος. Ή, έστω, έχει εξασφαλίσει ο ίδιος τα 15 λεπτά  δημοσιότητας του Άντι Γουόρχολ, για πολύ μεγαλύτερο, χρονικό διάστημα και με σαφώς πιο εντυπωσιακή,με παγκόσμια εμβέλεια. Μετά όμως τι; Ποιο θα είναι το τέλος όλης αυτής της φαντασμαγορίας, αυτής της αυταπάτης;

Αν δεν έχουμε χάσει εντελώς το μυαλό μας και αν δεν μας έχει απορροφήσει αυτός ο υδαρής πολτός της καθημερινότητας και των ηλιθίων προτύπων που τα media προβάλλουν, όλη αυτή η "δόξα" του Αλέξη είναι και ανώφελη για το κοινωνικό σύνολο και επικίνδυνη για το μέλλον της χώρας. Ποιος αμφιβάλλει σήμερα πως ο Αλέξης, έστω και αν δεν αντιμετώπισει στο προσεχές μέλλον κάποιο ειδικό δικαστήριο, δεν θα υποστεί την αμείλικτη ετυμηγορία της ιστορίας; Προσωπικά συμπονώ το παλιό μου φίλο, τον ενθουσιώδη κομσομόλο του κόμματος, τον Αλεξάκη με το πλατύ αθώο χαμόγελο και τα πλατιά όνειρα, τώρα που αποδείχτηκαν πως δεν είναι καθόλου αθώα όνειρα και φιλοδοξίες αλλά μάλλον εφιάλτες για όλους μας. Δεν τον ζηλεύω λοιπόν καθόλου έστω κι αν πήγε στην Γουάσινγκτον ή την Νέα Υόρκη και είδε να γελάει πίσω από την πλάτη του ο ίδιος ο Clinton με τα γέλια του Ρασπούτιν. Ή, αν οι φίλοι του στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες τρίβουν τα χέρια τους από ικανοποίηση μετά από κάθε μυστική ή φανερή συνάντηση τους, μετά από κάθε καινούργια παραχώρηση του, μετά από κάθε αναμενόμενη ή απρόβλεπτη κωλοτούμπα τόσο του ίδιου όσο και της κυβέρνησης που εκείνος κανοναρχεί. Ποιος ζηλεύει πια τον έλληνα πρωθυπουργό, τον Αλέξη Τσίπρα, ή τους περίφημους υπουργούς του, ή την συμπαγή, διορισμένη λόγω λίστας, κοινοβουλευτική του ομάδα στην οποία βασιλεύει η δημοκρατία του νεκροταφείου; Σε τι διαφέρει ο δεξιός αστός Βουλγαράκης από τον αριστερό αστό Φλαμπουράρη; Απλώς ο τελευταίος φρουρείται από περισσότερους μπάτσους και χρησιμοποιεί περισσότερα αυτοκίνητα. Μαξιμαλισμός! 

Ποτέ άλλοτε, το επαναλαμβάνω, ποτέ άλλοτε η Ελλάδα δεν είχε μια κοινοβουλευτική εκπροσώπηση τόσο χαμηλού, τόσο αγοραίου επιπέδου, ποτέ άλλοτε τόσο ασήμαντοι, μικρονοϊκοί άνθρωποι δεν είχαν εισβάλει για να κορδακίζονται ξεδιάντροπα στο ναό της δημοκρατίας. Και δεν εννοώ μόνο τους Χρυσαυγίτες. Και ούτε βέβαια διαθέταμε ποτέ τόσο ασήμαντους, τόσο ανυπόληπτους, τόσο συμπλεγματικούς υπουργούς ή ανώτατους κρατικούς λειτουργούς όπως σήμερα. 

Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, θα παραδεχόμασταν ότι ανέκαθεν η εξουσία έβγαζε γέλιο. Ανέκαθεν ενέπνεε γελοιογράφους, επιθεωρησιογράφους, κωμωδιογράφους και ηθοποιούς που ανέβαιναν στη σκηνή μόνο και μόνο για να σατιρίσουν τα τρέχοντα πρόσωπα της κυβέρνησης ή τους παρδαλούς αρχηγούς της αντιπολίτευσης. Θυμάμαι εδώ την κότα που συνοδεύει πάντα τον Κωνσταντίνο Τσάτσο εις ανάμνησιν της άστοχης παρέμβασης του ως προς το κατέβασμα των Ορνίθων των Κουν, Χατζιδάκι, Ρώτα, Νικολούδη από το Ηρώδειο αλλά και το παρδαλό κατσίκι, πάλι του Φωκίωνα Δημητριάδη, που ακολουθούσε σταθερά τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο ή ακόμα τα φρύδια του Καραμανλή όπως τα ζωγράφιζε ο αμίμητος- αμείλικτος Μποστ ή τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Τρίτο Δρόμο του δια χειρός Γιώργου Ιωάννου ή τον θείο Καραμανλή - προτομή και τον ανιψιό - εξουσία σε συνδυασμό με τον μπαμπά Αντρέα και τον υιό Γεωργάκη από το ιδιοφυές πενάκι του Δημήτρη Χαντζόπουλου.

Και τώρα; Μα τώρα έχουν στομώσει και οι εμπνεύσεις και τα μολύβια τόσο των γελοιογράφων όσο και των κωμωδιογράφων. Καμιά επιθεώρηση το καλοκαίρι δε θα γελοιοποίησει τον Τσίπρα, ούτε θα παίξει με το επώνυμό του και την ομόηχη λέξη τσίπα στον τίτλο της ή κάτι ανάλογο. Τώρα, η ίδια η πραγματικότητα είναι γεμάτη από κωμικά  γκανγκς, γκάφες, γελοιότητες σε τρόπον ώστε να προκαλείται αυθόρμητος κλαυσίγελως αλλά και βαθύτατη οργή και απύθμενη απογοήτευση. Φερ´ ειπείν η διαπίστωση της Γεροβασίλη ότι είναι αντισυνταγματική μια αντικυβερνητική διαδήλωση στο Σύνταγμα. Η κοινωνία διακατέχεται από μια απογοήτευση τέτοια που κανένα κριτικό σχόλιο ή γελιογραφικό σκίτσο δεν μπορεί να ξεπεράσει... Το Μαξίμου είναι, μήνες τώρα, σταθερά αποκλεισμένο από οποιαδήποτε πρόσβαση και είναι φρουρούμενο από διμοιρίες και θωρακισμένα των ΜΑΤ, κανένας υπουργός δεν μπορεί εύκολα να κυκλοφορήσει δημόσια και πολύ περισσότερο να εμφανιστεί και να εκφωνήσει λόγους σε κομματικά ή μη ακροατήρια. Η αριστερή κυβέρνηση τρέμει πλέον και δεν θέλει πολλά-πολλά με τον λαό της! Η πλήρης απομυθοποίηση της εξουσίας!  

Η απόλυτη αποτυχία, η απόλυτη γελοιοποίηση, ο απόλυτος εκπεσμός της κυβέρνησης των Συριζανέλ, του Τέρενς, του Σπίρτζη, του Σκουρλέτη ή της Τζάκρη, η άκρα της απομάγευση έχει στερήσει από κωμωδιογράφους και σατιρικούς τα απαραίτητα εργαλεία, τα όπλα της εργασίας τους. Και είμαστε ακόμα στην αρχή.

ΥΓ1. Ο Νίκος Φίλης τείνει να γίνει, με όποιο κόστος σημαίνει αυτό, ο Άδωνις του Τσίπρα. Αδολέσχης και παντογνώστης, λαϊκιστής και προβοκάτορας μιλάει για πράγματα που αγνοεί υποκαθιστώντας  ως μη έδει σεβάσμιους ακαδημαϊκούς δασκάλους ξεφτιλίζοντας διδακτορικά και εξειδικεύσεις και καθιστάμενος το πιο ισχυρό επιχείρημα της αντιπολίτευσης. Ενώ ο Μητσοτάκης έχει μόνο έναν αδύναμο κρίκο, ο Τσίπρας διαθέτει περισσότερους. Όταν, κάποτε κατάκοπος κοιμάται ο Φίλης, ξυπνάει ευδιάθετος και έτοιμος για όλα ο Σπίρτζης και πάει λέγοντας. Ο θίασος της γελοιότητας μοιάζει να μην τελειώνει ποτέ. Έτσι λοιπόν ο Φίλης με το σοβαροφανές, αυστηρό όσο και βαρετό ύφος του κατηχητή, κατάφερε να προσδώσει  στο απολίτικο κίνημα των "Παραιτηθείτε" μια σοβαρή θεωρητική ραχοκοκαλιά. Κατέστησε πάλι επίκαιρο τον σεφερικό λόγο: "Κύριε, όχι με αυτούς, ας γίνει αλλιώς το θέλημά Σου". Ο Φίλης, αφού κατάφερε ως διευθυντής της να μειώσει στο ήμισυ την κυκλοφορία της ήδη αποδεκατισμένης "Αυγής", τώρα θέλει να επιτύχει το ίδιο και στο κόμμα του. Άξιος!

ΥΓ2. Ο πανικός μιας εξουσίας που δεν μπορεί να διανοηθεί πλέον τον εαυτό της εκτός εξουσίας, διαπιστώνεται και από την αντίδραση της κυβέρνησης ως προς την διαδήλωση των Παραιτηθείτε. Μια απολιτίκ, διαδικτυακή μάζωξη έχει αναγορευτεί σε υπ´ αριθμόν ένα εχθρό του καθεστώτος. Χωρίς καμία αίσθηση του γελοίου και χωρίς στοιχειώδη επαφή με την πραγματικότητα. Η αριστερά των κινημάτων και του ακτιβισμού κατάντησε καθεστώς τύπου Μαδούρο. Τι ντροπή!

Βαλς για πεθαμένους

Μεγάλες στιγμές! Το νέο μνημόνιο έρχεται, χαμογελάστε! Σας βλέπει ο κ. Βαλς!

Προτείνω ο συγκεκριμένος , κακοπληρωμένος (16 φορές το χρόνο!) υπάλληλος της Βουλής να λάβει ειδικό, επιπλέον, επίδομα ανθυγιεινής εργασίας.
Και βεβαίως, αν θέλει να πάει μπροστά, να βγάλει τη γραβάτα! Όλα κι όλα, είμαστε αριστεροί, πάνω απ’ όλα!

Πρώτα το είπε η ΕΡΤ με συγκρατημένη υπερηφάνεια. Έπειτα το έγραψε η Αυγή  με αυθεντική συγκίνηση.. Ναι, είναι αλήθεια.Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας κύριος Βαλς δήλωσε στα σοβαρά - επειδή εμείς ως γνωστόν δεν σηκώνουμε πλάκες- ότι θαυμάζει τον Έλληνα ομόλογο του για όσα έχει επιτύχει. Ναι μα το θεό! Τον ζηλεύει γιατί κατάφερε να περάσει 7.500 ολόκληρες σελίδες σκληρών μέτρων χωρίς να ανοίξει ρουθούνι και χωρίς να καεί η Αθήνα. Σε μιαν αποθέωση των δημοκρατικών διαδικασιών στη χώρα που γέννησε την Δημοκρατία! Όχι παίζουμε. Ο ίδιος, επιχειρώντας να ψηφιστούν πολύ ηπιότερα μέτρα, είδε όχι μόνο το Παρίσι να καίγεται αλλά και ολόκληρη τη χώρα να διαλύεται. Εξακολουθητικά και για σειρά ημερών. Με τη θύελλα να μην φαίνεται ότι κοπάζει. Πώς τα καταφέρνει ο δαιμόνιος Αλέξης; Πού αποτυγχάνουν οι ταλαίπωροι Κουτόφραγκοι;

 Αν δεν πρόκειται για ένα κρεσέντο πολιτικού κυνισμού, τότε κάποιοι μας δουλεύουν πολύ χοντρά. Ο Βαλς θέλει να χορέψει βαλς στα θεμέλια μιας Ευρώπης που κλυδωνίζεται υπαρξιακά, που δοκιμάζεται από το βαθύ, θεσμικό και ιδεολογικό της έλλειμμα και οι Γάλλοι απεργοί, οι άνεργοι απόγονοι του Αστερίξ δεν του το επιτρέπουν. Τα καθίκια! Ενώ εμείς... Τα τέλεια υποδείγματα πειθήνιας συμπεριφοράς και αναίμακτης προσαρμογής στις συνθήκες του καζινοποιημένου καπιταλισμού και του δημοκρατικού- καλύτερα, κοινοβουλευτικού-  ολοκληρωτισμού. Και να σκεφτεί κανείς ότι ακόμα και οι οικονομικοί  εγκέφαλοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου διαπιστώνουν ότι η συνταγή του νεοφιλελευθερισμού απέτυχε καθώς συσσωρεύει ύφεση και ελλείμματα στις χώρες που εφαρμόζεται. Ο Φρίντμαν έκανε λάθος. Επιβάλλεται τώρα αλλάξουμε πορεία. Κρίμα το βαλς κύριε Βαλς μου!

Είναι εξωφρενικό και το άλλο ιδεολόγημα που κυκλοφορεί ευρέως εν όψει της διαδήλωσης "Παραιτηθείτε"στις 15 Ιουνίου. Επιτρέπεται τώρα που έγινε η αριστερά κυβέρνηση να διαδηλώνουμε; Ναι ή όχι; Παλιοί μου σύντροφοι  είναι κατηγορηματικοί:  όχι, δεν πρέπει να διαδηλώνουμε πια ! Αφήστε που μια συγκέντρωση εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους. Μπορεί να εμφανιστούν οι μπαχαλάκηδες και να κάνουν καταστροφές. Από την άλλη, θα σκάσουν σίγουρα μύτη οι Χρυσαυγίτες και θα καπελώσουν την εκδήλωση. Τί λέτε ρε παιδιά! Δηλαδή αν δεν πρόκειται για κουτοπονηριά, τότε έχουμε τον παλαιό, μαρξιστικό μεσσιανισμό που καταργεί κάθε επαναστατική ενέργεια  αφού τώρα που είμαστε κυβέρνηση  όλα τα προβλήματα έχουν καλυφθεί, όλες οι ανάγκες έχουν λυθεί... Άρα δεν χρειάζεται ούτε να διαμαρτυρόμαστε, ούτε να διαφωνούμε. Και βεβαίως ούτε να διαδηλώνουμε! Διαλεκτική ανάλυση, όχι αστεία! Άκρα του τάφου σιωπή πρέπει να ισχύει στην αριστερή μας Δημοκρατία. Πλέον, ανθ' ημών, θα μιλάει ο κομμουνιστής Κατρούγκαλος. Αποκλειστικά! Αν διαδηλώσουμε από θυμό και απόγνωση, αν διαμαρτυρηθούμε για την απίστευτη κωλοτούμπα που έχει κάνει ο Σύριζα, για το απεχθέστατο τρίτο μνημόνιο και τους εφαρμοστικούς του νόμους, για την υπερεταιρεία που μας καθιστά αποικία για τα επόμενα 99 χρόνια, αν εξεγερθούμε για τους φόρους, την ανεργία, το κλείσιμο των επιχειρήσεων, τις μεταρρυθμίσεις που δεν προχωρούν και άρα δεν δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας,για το Δημόσιο που διογκώνεται σταθερά  με την εισβολή των κολλητών, τότε θα είμαστε νεοφιλελέδες! Ατράνταχτη λογική της εξουσίας που παραμένει σταθερά εξουσία δηλαδή καθεστώς, είτε με αριστερό, είτε με δεξιό πρόσημο. Γι αυτούς, για τους Κυρίτσηδες, για την Τασία και Σια ο μόνος πλέον στόχος τους είναι η παραμονή με κάθε κόστος- ο Αλέξης θα το έλεγε ... Ψευδαίσθηση- στην εξουσία. Τόσο απλά, τόσο κυνικά. Για εμάς αν θα υπάρξει κάποια στοιχειώδης προοπτική για τον τόπο. Εναν τόπο που δεν εξαντλείται βέβαια στις ημέρες - και τις νύχτες-, στα έργα ή μάλλον τα μη έργα μιας δράκας τυχοδιωκτών επαγγελματιών της καθεστωτικής δηθεναριστεράς.

ΥΓ. 1  Και μια και μιλάμε για πεθαμένους: Έριξε τον Σαμαρά, διέλυσε τη ΔΗΜΑΡ, τώρα ήρθε η σειρά του Σύριζα και του Αλέξη. Συμπέρασμα: Η εκδίκηση του τσαλακωμένου κυρ Φώτη θα είναι αμείλικτη! Τα σκουλήκια σε ρόλο πρωταγωνιστών. Υπερπεριπέτεια με άφθονη δράση. Προσεχώς στις οθόνες σας!

ΥΓ. 2  Μας πήραν χαμπάρι ! Επιμένουν σε ένα κατασκευασμένο ταξικό μίσος παλαιού τύπου ενώ οι ίδιοι εκπροσωπούν τον πιο υποκριτικό νεοπλουτισμό. Είναι κυβέρνηση εκατομμυριούχων μικροαστών που υποδύονται τους αριστερούς. Ψήφισα ναι για να μεινουμευρώπη πράγμα που εφαρμόζει φανατικά και η δηθεναριστερή κυβέρνηση που προπαγάνδισε το όχι για να αυτοεξευτελιστεί συμμορφούμενη με το ναι.
Ψήφισα ναι και είμαι γιος εργάτη από τα Ταμπούρια με μισθό πανεπιστημιακής ξεφτίλας. Είμαι περιθωριοποιημένος από την εποχή που χλεύαζα τους Πασόκους και τον λαϊκισμό τους. Γιατί βέβαια δεν κάνεις καριέρα όταν ασκείς κριτική στην εξουσία. Και τώρα ο Σύριζα έφερε το Πασόκ από την πίσω πόρτα. Και μάλιστα στην χειρότερη εκδοχή του. Ας με υπερφορολογήσει λοιπόν για τιμωρία και εκδίκηση ο σ. Κυρίτσης. Και να σκεφτείς ότι αγωνιζόμαστε στην Αριστερά σαράντα χρόνια και καταγγέλλουμε τον λαϊκισμό του Πασόκ άλλα τόσα για να γίνουν ο Κατρούγκαλος και ο Σταθάκης υπουργοί και για να υπογράφει ο Αλέξης 99 χρόνων επιτροπεία.

ΥΓ. 3  Διαβάζω και τρομάζω: «Ταξικό μίσος -  Ξεφτίλες πατριώτες - Αναρχία» (Από τοίχο της φιλοσοφικής σχολής Αθηνών). Προπαγανδίζοντας το ταξικό μίσος και την συνακόλουθη βία, χάνουμε την ευκαιρία να σκεφτούμε, έστω για λίγο, την ταξική αγάπη. Κι ακόμη περισσότερο, την αταξική αγάπη που πάντως δεν έχει σχέση τόσο με τον χριστιανισμό όσο με το βαθύτερο περιεχόμενο της μαρξιστικής θεωρίας. Μισώντας ταξικά, θα πρέπει να μισήσω προγραμματικά τον Ραχμάνινοφ, τον Πάστερνακ, τον Μέγιερχολντ ενώ θα πρέπει να αγαπήσω καλά και σώνει τους κομματικούς κομισάριους και τους επαγγελματίες της ιδεολογίας. Όπερ άτοπον. Στην εποχή της γενικής ισοπέδωσης, απαιτείται στοιχειώδης ψυχραιμία ως προς τις αξίες υπό αίρεση. Ιδιαίτερα όταν το προοδευτικό, συχνά, εξισώνεται με το συντηρητικό ή και το αντιδραστικό. Η συνάντηση τελικά με την Ιστορία θα γίνει οπωσδήποτε, όχι όμως με τους όρους ή κατά το χρόνο που θα βόλευε τα υποκείμενά της. Η Ιστορία, είτε ως παραμυθία, είτε ως καταδίκη, έρχεται πάντα με αγγελικά φτερά, δηλαδή απρόβλεπτη.

Wei Wei, Tires, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

ΥΓ. 4 Και η τέχνη, όμως, είναι ταξική. Προχωράει με τους κυνόδοντες και στομώνει όταν χρησιμοποιεί τους τραπεζίτες της. Βαρετοί νεόπλουτοι και ευαίσθητοι τραπεζίτες την προβάλλουν ως άλλοθι και πλυντήριο και την εξισώνουν με τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, ενώ αξίζει απείρως περισσότερο. Αλλά πώς να εξηγήσεις τώρα εικόνες σε νεκρωμένα, από το αλισβερίσι της αγοράς, κουνέλια; Αν η τέχνη έχει μια δυνατότητα, αυτή εστιάζεται σε στοχοθεσία της ρήξης και της υπέρβασης, ιδιαίτερα όταν όλες οι άλλες δυνάμεις επιμένουν στη συναίνεση της συγκάλυψης και τη μετριοπάθεια της μετριότητας. Εφόσον ανέκαθεν οι άνθρωποι της εξουσίας και τα ενεργούμενα του συστήματος βολεύονταν από την επικράτηση των ηλιθίων, την αποθέωση της κοινοτοπίας και το ντομίνιο του μέτριου. Όλα κάτι να θυμίζουν έτσι ώστε να καταπνίγονται οι αμφιβολίες και να συνεχίζεται η ληθαργική νιρβάνα των αμνοεριφίων· και η σιωπή τους ωσαύτως. Όταν λοιπόν η τέχνη δεν είναι ταξική, τότε είναι ύποπτη, αυτοαναιρούμενη και δεν κομίζει τίποτε καινούριο παρά μόνο τ' αποφόρια της συντήρησης και τα δράμα της διακόσμησης ή της διατεταγμένης ευωχίας των θαμώνων του «λαϊκοέντεχνου» (όπως λέμε... «εθνοσοσιαλισμός», «ελληνοχριστιανισμός», «κεντροδεξιά» κι άλλα λεκτικά παράδοξα ή «παίγνια» κατά Βίτγκενσταϊν και «χαρτοπαίγνια» κατά Βαρβέρη). Αλλά και η γλυκιά μου η Δημουλά κυκλοφόρησε το 2004 από τον «Ικαρο» τα «Εκτός σχεδίου» πεζά της, αφνιδιάζοντάς μας με αποστροφές σαν την ακόλουθη: «Δεν ξέρω για τα μικρά, αλλά για τα μεγάλα έργα μάλλον αληθεύει ότι έχουν το προνόμιο ο θάνατος να είναι προβούλευση αθανασίας».

O Wei Wei στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Θαυμάσια κατάσταση!

Αφιερωμένο σε όσους καλλιτέχνες, εγχώριους ή εξωχώριους, παραπονούνται ότι δεν έχουν έμπνευση.

Ιδού η "Κάμερα Ασφαλείας" του Wei Wei στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Από μια σειρά "πολιτικών" έργων, δύο εκ των οποίων είδα πριν δύο χρόνια σε έκθεση, στημένη σε πρώην φυλακή της Αβινιόν. Συγκεκριμένα σε ένα κελί! (Collection Lambert, Prison Sainte-Anne). Πίσω ακριβώς από το παλάτι των Παπών. 

Βρίσκω εξαιρετική την ιδέα να χρησιμοποιήσει ο δημιουργός την πιο κλασικίζουσα φόρμα της πιο κλασικής τέχνης για να δουλέψει ένα αντικαλλιτεχνικό, απωθητικό θέμα: Τις κάμερες επιτήρησης. Η παράδοση μέσα από την πιο οξεία, μεταμοντέρνα ειρωνεία. Τα αγιοποιημένα σύμβολα της αστικής ρητορείας, τα "μνημεία" του δημόσιου χώρου σε μιαν αναπάντεχη ανατροπή σημασιών. Κριτική μέσα από την παραπλάνηση, την σαγήνευση του κοινού. Η ανοιχτή κοινωνία του δυτικού κόσμου έχει «ανεπαισθήτως» μεταμορφωθεί σε κοινωνία ανοιχτής επιτήρησης! Να μια ιδέα που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν οι εκατοντάδες μαρμαροφάγοι μας. ( Εξαίρεση ο Ανδρέας Λώλης ).

Εικάζω ότι ο Wei Wei δουλεύει αυτά τα γλυπτά μέσω βοηθών. Βλέπετε το μάρμαρο δεν ανήκει στην κινεζική, καλλιτεχνική παράδοση. ( Άλλη μια παρανόηση: Προέχει πάντα η ιδέα. Η εκτέλεση έπεται ως φυσική συνέπεια της πρώτης ). 
Ο συνάδελφος Μεγακλής Ρογκάκος έκανε μια εντυπωσιακή φωτοκαταγραφή της μοναδικής παρέμβασης του Wei Wei στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης που «θα τρέχει» ως τον Οκτώβρη. Προκειται για την Τρίτη, διεθνών προδιαγραφών, έκθεση μετά τον Κουνέλλη και τον Mario Merz που οργανώνει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ο Wei Wei πρωτοτυπεί για, εκτός από το Μέγαρο Σταθάτου, αξιοποιεί και τους χώρους της μόνιμης έκθεσης.
Η Αθήνα έπρεπε να κάνει σημαία της αυτή την έκθεση τόσο για καλλιτεχνικούς όσο και για πολιτικούς λόγους. Ο Κινέζος ακτιβιστής βάζει ένα μουσείο μας στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία αλλά η επίσημη πολιτεία ούτε το αντιλαμβάνεται, ούτε το αξιοποιεί. Κύριε Μπαλτά, κύριε Κυρίτση καλημέρα σας.

Αριστερά οι αρχαίες δακρυδόχοι, δεξιά τα σύγχρονα δακρυγόνα

ΥΓ. 1 Πολιτισμός είναι αυτό που συμβαίνει όταν οι επαγγελματίες του πολιτισμού προσπαθούν να οργανώσουν πολιτιστική πολιτική. Κύριοι του Δήμου Αθηναίων Καλημέρα σας, επίσης.

ΥΓ. 2 Η φωτογραφία είναι το μέσο που θέλει να μετατρέψει τον χρόνο σε εικόνα, να νικήσει το τώρα παγώνοντάς το μέσα στο υδαρές μέλλον. Ανακόπτοντας τη ροή του χρόνου μέσω στατικών " θεοφανειών", μικρών οπτικών θαυμάτων αναπαράστασης μιας αιωνιότητας που άντεξε μόνο λίγα κλάσματα του δευτερολέπτου. Η φωτογραφία, εν τέλει, είναι μια μορφή ήττας, η αδυναμία μας να βιώσουμε ουσιαστικά τη στιγμή, η ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να διασώσουμε το χρόνο υποκαθιστώντας τον με εικόνες, τη ζωή με την μερική, την περιορισμένη αντανάκλαση της. Να αναστήσουμε το συμβεβηκός σε ένα διαρκές παρόν. Να αναστηθούμε ...

ΥΓ. 3 Μου το έδωσαν στην Θεσσαλονίκη το καλλιτεχνικό ζευγάρι Χονδρός - Κατσιάνη στην εκδήλωση του Δικτύου Αριστερών Δημοκρατών που ήμουν ομιλητής. Τίτλος του παζλ, ΒΡΕΙΤΕ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, Μία Λύση Υπάρχει, 1984.
Λέτε;

ΥΓ. 4  Παιδεία σε νέα μεταρρύθμιση! Με υπογραφή Φίλη. Αυτό και αν είναι καινοτομία : Την 25η Μαρτίου τα παιδιά δεν θα κάνουν παρέλαση, θα κάνουν σιέστα στο σπίτι. Αυτήν ακριβώς τη στιγμή του εθνικού ξεπούληματος και της επιτροπείας να εξαφανίσουμε ως φασιστικά όλα τα σύμβολα ή τους μύθους που θυμίζουν πατρίδα, όλες τις τελετουργίες που διαιωνίζουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινότητας. Στο εξής συγκίνηση για τα επιτεύγματα της ομάδας θα αντλούν οι νέοι μόνο στα γήπεδα. Ο οπαδισμός θα είναι πλέον ο μόνος politically correct εθνικισμός. Μας βάζουν στανικά να ξεχάσουμε μήπως κάποτε τους συγχωρήσουμε. Ο Φίλης ξεκίνησε την περίφημη καριέρα του ως ινστρούκτορας του καθεστώτος διαχωρίζοντας την γενοκτονία από την εθνοκάθαρση και συνεχίζει με τις δηλώσεις μετανοίας και τα συγχωροχάρτια. Το μόνο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η παιδεία μας αλλά και η κατατονική μας κοινωνία είναι η κατάργηση της πρωινής προσευχής και η έπαρση της σημαίας. Ως συνειδητά άθεος τρέμω την απαξίωση των συμβόλων την αντικατάσταση της μεταφυσικής από το τον ρασιοναλισμό του ασήμαντου. Οι Συριζαίοι εναγκαλίζονται τους ρασοφόρους για μικροκομματικούς λόγους αλλά απεμπολούν την παράδοση που αγνοούν. Τον Πεντζίκη και τον Καρούζο και τον Μοσκώφ. Τους έμειναν ο Μπαλτάς και ο Βέλτσος.

Μάρμαρο και μάρμαρο! Από τον ακτιβιστή Wei Wei στους ακτιβιστές της πιο ανεγκέφαλης υποκουλτούρας

ΥΓ. 5 Ας γίνει επιτέλους κάτι! Ας σταματήσει επιτέλους η συνεχής αυτή ντροπή των βανδαλισμών στο κέντρο της Αθήνας. Δήμος και Πανεπιστήμιο έχουν την κύρια ευθύνη για την καταστροφή. Βλέπετε, εφαρμόζουν την ηλιθιότητα του ψευτοασύλου που επιτρέπει σε κάθε παραβατικό ή ψυχοπαθή να καταστρέφει μνημεία και τη δημόσια γλυπτική στο όνομα της ... επανάστασης. Με την αστυνομία σε απόσταση και με τα δικά της προβλήματα ... εξουσίας.